روزنامه ابتکار
1400/03/05
«ابتکار» دلایل نوسان بازار ارز طی یک ماه اخیر را بررسی کرد برزخ دلار
کیمیا نجفیخوشبینی نسبت به نتایج مذاکرات ایران و آمریکا یکی از دلایلی است که در ماه‌های اخیر تغییراتی را در بازارهای اقتصادی به وجود آورده است. بازار ارز یکی از بخش‌هایی بود که طی یک ماه گذشته تغییر مسیر داد و به گفته برخی از کارشناسان خوش‌بینی‌ها از نتایج نشست وین بی‌تاثیر در این تغییر مسیر نبود.
روند نزولی قیمت در بازار ارز از روزهای ابتدایی اردیبهشت‌ماه آغاز شد و در فاصله زمانی کوتاهی، نرخ به کانال ۲۰ هزار تومان رسید. در این میان عده‌ای فضای حاکم بر بازار را عامل اصلی ریزش قیمت دلار می‌دانستند و عده‌ای دیگر ارزپاشی بانک مرکزی را دلیل اصلی کاهش نرخ دلار عنوان می‌کردند. اما عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی درخصوص تصور ارزپاشی بانک مرکزی برای کنترل قیمت دلار در بازار در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت: «در حوزه بازار ارز و قیمت آن سیاسی عمل نمی‌کنیم؛ کاهش قیمت ارز ناشی از ارزپاشی نیست و فرآیند مذاکرات و انتظارات موجب میشود که روند بازار ارز رو به کاهش باشد.»
پس از گفته‌های رئیس بانک مرکزی، برخی از فعالان از کاهش نرخ ارز به کانال‌های پایین‌تر صحبت می‌کردند. اما شرایط قیمت دلار برخلاف انتظارات تغییر کرد و چند روز بعد از صحبت همتی، نرخ دلار بار دیگر در مسیر افزایشی قرار گرفت و به کانال 22 هزار تومان بازگشت. این افزایش در حالی بود که سیگنال منفی به بازار مخابره نشده بود و جو حاکم بر بازار همان جو خوش‌بین به نتیجه رسیدن مذاکرات بود. بنابراین این پرسش مطرح میشود که با وجود انتظارات برای افت بیشتر نرخ‌ها، چه مسئله‌ای موجب بازگشت قیمت دلار به کانال 22 هزار تومان شد؟ علی‌اصغر سمیعی‌زفرقندی رئیس هیئت موسس کانون صرافان و تحلیلگر مسائل مالی در این خصوص می‌گوید: بازارهای اقتصادی همانند جاده می‌مانند و هر جاده‌ای هم پستی‌وبلندی‌هایی دارد، برای جلوگیری از حوادث راننده باید کنترل شده رانندگی کند. بنابراین فردی که باید بازار اقتصادی را کنترل کند و قیمت‌ها را ثابت نگه دارد مدیر آن بازار است و این وظیفه برای بازار ارز هر کشوری بر عهده بانک‌های مرکزی خواهد بود. هنگامی که کنترل بانک مرکزی در میان نباشد قیمت‌ها به شکل غیرواقعی کاهش و یا افزایش می‌یابند و در این جریان نمی‌توان کشورهای دیگر و یا تحریم‌ها را مقصر بدانیم و یا بگوییم هیجان مردم برای معامله روند بازار را بر هم زده است. دلیل اصلی تلاطم و نوسان در هر بازاری این است که مدیر به شیوه درست نتوانسته مدیریت داشته باشد، البته ممکن است هزاران دلیل زمینه نوسان را فراهم کنند اما اصلی‌ترین مسئله به چگونگی مدیریت رئیس آن بخش بازمی‌گردد.
وی در ادامه با اشاره به تاثیرپذیری بازارهای اقتصادی از مسائل سیاسی می‌افزاید: در تمام دنیا بازارهای اقتصادی متاثر از یکدیگر هستند و این در حالی است که مسائل سیاسی نیز تاثیر بسزایی در بخش‌های مختلف یک اقتصاد می‌گذارد. اما مدیران و مسئولان بخش‌های مختلف اقتصادی نباید اجازه دهند که اخبار و مسائل بین‌المللی بر بازار اثر بگذارد.
این تحلیلگر بازارهای مالی اظهار می‌کند: بدون شک اخبار سیاسی چه مثبت و چه منفی بر تفکر جامعه و بازار مدنظر اثر می‌گذارد اما مسئولان باید با راهکارهای مناسب مانع از ایجاد نوسان به دلیل مسائل بیرون از بازار شوند.
سمیعی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان یک مثال به تاثیرگذاری مسائل سیاسی بر بازار ارز ایران اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: سال 67 هنگامی که اعلام شد ایران قطع‌نامه را پذیرفته است، مردم به سرعت خوش‌بین شدند و قیمت ارز از 140 تومان به زیر 50 تومان رسید. آن زمان بانک مرکزی وقت، اگر مدیریت صحیحی داشت اجازه نمی‌داد که قیمت ارز در یک مدت کوتاهی چنین ریزشی داشته باشد این در حالی بود که نرخ ارز باز هم گران شد و فقط مدتی تلاطم بازار ارز شدت گرفت و صدماتی را به اقتصاد کشور وارد کرد.
وی همچنین می‌افزاید: در دوره‌های دیگر هم نمونه مشابه داشتیم و بانک مرکزی در هر دوره آن‌طور که باید و شاید به وظلایف خود عمل نکرده است و اجازه می‌دهند بازار گرفتار تلاطم بشود. به گونهای که تا یک خبر مثبت مخابره میشود بازار نزولی و تا خبر منفی باشد بازار صعودی میشود. این نوسانان تنها مردم را هراسان می‌کند و به جز آسیب نتیجه دیگری نخواهد داشت. البته نمی‌شود همه مدیران اقتصادی کشور ناکارآمد دانست، کسانی مانند طهماسب مظاهری، مسعود روغنی زنجانی، یا سیدکمال سید‌علی اقدامات خوبی در کارنامه خود ثبت کرده‌اند.
چند نرخی بودن ارز چالش‌های بیشماری به همراه دارد
این کارشناس بازار ارز در بخش دیگری از صحبت‌هایش به چندنرخی بودن ارز اشاره می‌کند و در این‌باره می‌گوید: متاسفانه ما در بازار از با یک فساد روبه‌رو هستیم که همین فساد چالش‌های بسیاری را به وجود می‌آورد. این فساد همان چند نرخی بودن ارز است. اگر بازار تک نرخی باشد و بازار به درستی مدیریت شود این تلاطمات هرگز به وجود نمی‌آید. به گونهای که اگر خبری به بازار مخابره شود نمی‌تواند روند مثبت و منفی را به وجود بیاورد.
سمیعی همچنین با بیان این مسئله که کاهش قیمت دستوری ماندگار نخواهد بود و به ضرر اقتصاد است ادامه می‌دهد: تمام جامعه به دنبال تقویت ارزش پول ملی است اما اینکه بدون هیچ دلیلی قیمت‌ها را دستوری کاهش دهیم تنها زمینه را برای یک جهش دیگر فراهم کردیم و قطعا کاهش نرخ دائمی نخواهد بود. تصور کنید یک تکه چوب را با فشار دست به ته آب ببریم به محض برداشتن دست تکه چوب به سطح آب بازمی‌گردد. بنابراین نباید با دستور قیمت را در بازارها کنترل کنیم. من پیش‌بینی می‌کردم که دلار تا ابتدای تابستان به 27 هزار تومان برسد و بر اساس آن اکنون ما باید قیمتی نزدیک به 25 هزار تومان را می‌داشتیم اما می‌بینی که فعلا خوش‌بینی و دستورات قیمت را در محدوده‌های پایین‌تری نگه دارند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» دلایل نوسان بازار ارز طی یک ماه اخیر را بررسی کرد
برزخ دلار
رضا دهکی
کمدی اخبار، تراژدی تحلیل
دولت برنامه‌ای برای مسکن فرودستان ندارد
۳۱ درصد خانوارها زیر «خط فقر درآمدی»
واکنش‌ها به تصمیم شورای نگهبان چه بود؟
رد و تاییدهای غافلگیر کننده
مصری و نیکزاد کاندیدای نایب رئیسی
قالیباف تنها گزینه فراکسیون انقلاب برای ریاست مجلس
عباس عراقچی:
امیدواریم در این دور از مذاکرات وین به راه‌حل‌های نهایی دست یابیم
قانون حمایت از بازگشت نخبگان ایرانی و جذب نخبگان غیرایرانی به تصویب رسید
سرلشکر باقری:
دزفول هیچگاه خم به ابرو نیاورد
