شورای نگهبان به قانون عمل کرد و اعضا به لحاظ وجدانی اقناع شدند

سرویس سیاسی جوان آنلاین:
اينكه ما در حوزه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي چه كرده‌ايم كه مردم مشاركت كنند يا نكنند، مهم است. در نظرسنجي‌هاي متعدد سهم اين عوامل در ايجاد مشاركت خيلي بالاست و ما بايد زمينه‌هاي مشاركت را ايجاد كنيم، البته بخشي از مشاركت هم در اختيار شوراي نگهبان است.
با اعلام ليست كانديداهاي تأييد صلاحيت شده براي انتخابات رياست جمهوري، انتقاداتي از سوي حاميان افراد ردصلاحيت شده در فضاي مجازي متوجه نظر شوراي نگهبان شد. سه‌شنبه شب قائم مقام دبير شوراي نگهبان در صداوسيما حضور يافت و توضيحاتي در مورد روند بررسي صلاحيت‌هاي نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري در اين شورا ارائه كرد.
حداقل 7 رأي براي احراز صلاحيت لازم است


سيامك ره‌پيك در برنامه گفت‌وگوي ويژه خبري شبكه 2 سيما گفت: ما هر تصميمي كه در شوراي نگهبان مي‌گيريم بايد با حداقل هفت رأي به تأييد برسد، مثلاً اگر به هر دليلي يكي از اعضا غايب باشد همچنان معيار تصميم‌گيري اكثريت مطلق هفت رأي بايد به يك تصميم ابراز شود.
وي افزود: در بررسي صلاحيت‌ها نيز به همين شكل است و اگر جايي نياز به تأييد صلاحيت وجود دارد، حداقل بايد هفت رأي از ۱۲ رأي وجود داشته باشد تا بتوانيم بگوييم صلاحيت يا احراز صلاحيت صورت گرفته است، حتي يك مورد هم سابقه نداريم كه تأييدي صورت گرفته باشد و از اين حد نصاب كمتر باشد چراكه غيرقانوني خواهد شد. نبايد به گونه‌اي در ذهن بعضي‌ها بيايد كه تصميمات اجماعي يا غيراجماعي گرفته مي‌شود.
رأي‌گيري در شورا مخفي و كتبي است
قائم مقام دبير شوراي نگهبان افزود: رأي‌گيري به صورت مخفي و كتبي انجام مي‌شود و حتي اوراقي كه در آن رأي‌گيري مي‌شود، هيچ اثري از خط كسي يا نوشته كسي كه بتوان آن را تشخيص داد كه چه كسي به چه كسي رأي داده است، نداريم.
40پرونده مورد بررسي قرار گرفت
وي همچنين در پاسخ به سؤالي در خصوص فرآيند بررسي ادامه داد: در بررسي صلاحيت‌ها و به ويژه رياست جمهوري كه اهميت بيشتري دارد، پرونده هر فردي كه داوطلب شده و شرايط اوليه ثبت‌نام را دارد، به عنوان فردي است كه صلاحيت بررسي پرونده وي در شورا وجود دارد و براي وي از جهات مختلف پرونده‌اي تشكيل شده است، استعلامات از دستگاه‌هاي نظارتي، دستگاه‌هاي نظارتي مالي، دستگاه‌هاي نظارتي مالياتي و گزارش‌هاي متعددي در پرونده‌ها وجود دارد، ضمن اينكه شوراي نگهبان هم داراي گروه‌هاي كارشناسي است كه در خصوص سوابق و وضعيت ارزيابي‌هايي كه در خصوص سوابق وجود دارد، كار مي‌كنند و در نهايت يك پرونده قابل توجهي براي هر فرد مطرح مي‌شود.
ره‌پيك افزود: به عنوان مثال در همين دوره كه بررسي صورت گرفت در خصوص يكي از نامزد‌ها حدود چهار ساعت بحث شد. ما اين تعداد ۴۰ نفر را كه شرايط ثبت‌نام را داشتند بر اساس مصوبه شورا به همين شكل پرونده آنان را بررسي كرديم.
قائم مقام دبير شوراي نگهبان گفت: حتي اگر در شوراي نگهبان مطرح مي‌شد كه يكي از اعضاي محترم درخواستي دارد كه به يك دليلي حتي پس از رأي‌گيري نسبت به يك پرونده لازم است كه پرونده مجدداً بررسي شود و حتي مجدداً رأي‌گيري شود، اين كار انجام شده است.
10پرونده 2 بار و يك پرونده 3 بار رأي‌گيري شد
وي افزود: ما در اين دوره حدود ۱۰پرونده را دوبار بررسي و دو بار رأي‌گيري كرديم و يك پرونده را سه بار مطرح و سه بار روي آن رأي‌گيري شد. خود ما بايد به يك اقناعي برسيم چراكه افرادي كه رأي مي‌دهند بايد از نظر وجداني اقناع شوند و طبيعتاً اين كار سختي است و انجام مي‌شود.
بررسي صلاحيت داوطلبان در 7جلسه فشرده 4ساعته
قائم مقام دبير شوراي نگهبان گفت: در بررسي صلاحيت داوطلبان انتخابات رياست جمهوري ما حدود هفت جلسه فشرده مفصل چهار ساعته داشتيم.
ره‌پيك در ادامه در پاسخ به سؤالي در اين خصوص كه دو نفر كه در يك برهه زماني مختلف رئيس يك سازمان بودند يا در يك نهادي يك پست داشتند، يك دوره آن فرد مورد تأييد قرار گرفته و الان وي تأييد نشده است؟ افزود: بحث مديريت و شاخص‌هاي آن مثل چند سال خدمت در مديريت‌هاي كلان كشور، بخشي از يكي از شرايطي است كه در قانون اساسي آمده است. ممكن است دو نفر در يك پست مشابه حضور داشته‌اند، منتها در قانون شرايط متعددي ذكر شد. آن كسي كه احراز نشده شرايط ديگر را نداشته است.
اقامت بستگان در خارج به تنهايي دليل ردصلاحيت نيست
ره‌پيك همچنين در پاسخ به سؤالي در خصوص اينكه آيا اقامت داشتن يا زندگي كردن بستگان درجه يك در خارج از كشور مي‌تواند يكي از دلايل عدم‌احراز داوطلبان باشد، افزود: به طور طبيعي اگر اين موضوع باشد نخير و اين في نفسه تأثيري در عدم احراز افراد ندارد اما ممكن است در برخي موارد اين موضوع با مسائل ديگري قرار گرفته باشد، مثلاً ما مصوبات لازم‌الاجرايي داريم كه فرزندان مسئولان در برخي كشورها تحصيل نكنند و اگر اين مصداق آن شود، بله ممكن است چون ممنوعيتي ملي است و مصوبه‌اي لازم‌الاجراست و نبايد اين كار را كنند.
ره‌پيك گفت: استعلامات از دستگاه‌هاي مختلف صورت مي‌گيرد و آنها وظيفه دارند درباره داوطلبان به ما پاسخ دهند. دستگاهي كه وظيفه خاصي دارد بايد به ما در مواردي كه استعلام مي‌شود گزارش دهد و فرض بر اين است كه به گزارش اين دستگاه تخصصي بايد اعتماد كرد، به عنوان مثال اگر نيروي انتظامي در حوزه اختيارات خود گزارشي داد بايد به آن اعتماد كرد، چراكه منابع در اختيار اوست. در برخي موارد كه موضوع مهم است، در بررسي‌ها فقط به يك گزارش اكتفا نمي‌شود چراكه موضوع، موضوع مهمي است و بايد بررسي‌ها از سوي چند دستگاه انجام شود كه اطمينان‌آور شود و گاهي وقت‌ها اعضا ترديد دارند و سؤال مي‌كنند كه دستگاه‌هاي مربوطه توضيحات را بدهند و گزارش را تكميل كنند.
توضيح در مورد تأييد صلاحيت فردي كه در انتخابات مجلس ردصلاحيت شده
قائم مقام دبير شوراي نگهبان در پاسخ به سؤالي مبني بر اينكه چگونه مي‌شود شخصي در دوره دهم مجلس تأييد صلاحيت نشده، در انتخابات رياست جمهوري تأييد صلاحيت مي‌شود يا اينكه قبلاً در انتخابات رياست جمهوري تأييد صلاحيت نشده و الان تأييد صلاحيت مي‌شود، گفت: بعضي موارد اين مسائل در فضاي مجازي به گونه‌اي مطرح مي‌شود كه انگار اين اتفاقات عادي است. ممكن است اين اتفاق بيفتد اما اين اتفاق، اتفاق استثنايي است.
وي افزود: فرض بفرماييد اتهامي متوجه نامزد بوده است و مداركي وجود دارد و رسانه‌اي هم نشده اما بعد از گذشت زمان رفع اتهام شده است. ممكن است پرونده‌اي در گذشته داراي اشكالي بوده اما اين اشكال رفع شده و الان دليل اساسي نيست كه بخواهيد آن شخص را تأييد نكنيد و اين موارد، استثناست.
در بررسي صلاحيت‌ها به گرايش سياسي توجه نمي‌شود
قائم مقام دبير شوراي نگهبان گفت: شوراي نگهبان در بررسي صلاحيت‌ها به چيزي تحت عنوان گرايش سياسي هيچ توجهي نمي‌كند.
ره‌پيك در پاسخ به سؤالي مبني بر اينكه آيا حضور طيف‌هاي سياسي در نامزدهای انتخابات رياست جمهوري موجب مشاركت بيشتر مردم نمي‌شود؟ افزود: شوراي نگهبان با تعدادي از داوطلبان مواجه است كه شرايط ثبت‌نام را داشته‌اند و اين تعداد در اين دوره از انتخابات 40 نفر بود كه ممكن است 10نفر از يك طيف و مثلاً 30 نفر از يك طيف ديگر باشد و كساني كه حداقل اين شرايط را داشته‌اند، در مرحله بررسي صلاحيت قرار گرفته‌اند.
وي در پاسخ به سؤالي مبني بر اينكه آيا شوراي نگهبان در بررسي صلاحيت‌ها، مصلحت سياسي را هم مدنظر قرار مي‌دهد؟ افزود: اينكه مثلاً شوراي نگهبان چقدر در مشاركت مردم اثر دارد و چقدر مصلحت را مدنظر قرار مي‌دهد جاي بحث دارد به اين ترتيب كه اگر مقصود از مصلحتي كه در قانون ديده شده است وجود شرايط قانوني از جمله رجل سياسي، مذهبي و مدير و مدبر بودن و داشتن تقوا باشد، حتماً براي كشور مصلحت است كه انتخاب شود.
ره‌پيك گفت: شوراي نگهبان در مصلحت نوعي، دخالت مي‌كند اما در مصلحت موردي ورودي ندارد، مثلاً اگر فلان فرد شرايطي را ندارد اما مصلحت اين است كه تأييد شود، شوراي نگهبان اينگونه نگاه نمي‌كند و اگر شرايط قانوني را داشته باشد، توجه مي‌كند.   عملكرد مسئولان ميزان مشاركت را مي‌سازد قائم مقام شوراي نگهبان گفت: معمولاً افرادي كه انتخاب شده‌اند بايد برنامه‌هايشان را ارائه كنند و به رقابت با هم بپردازند و در اين شرايط مشاركتي كه مورد نظر است رخ مي‌دهد و عوامل دخيل در ميزان مشاركت فقط تأييد و ردصلاحيت نيست و شوراي نگهبان بخشي از اين صحنه را عهده‌دار است.
ره‌پيك افزود: اينكه ما در حوزه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي چه كرده‌ايم كه مردم مشاركت كنند يا نكنند، مهم است و در نظرسنجي‌هاي متعدد سهم اين عوامل در ايجاد مشاركت خيلي بالاست و ما بايد زمينه‌هاي مشاركت را ايجاد كنيم و البته بخشي از مشاركت هم در اختيار شوراي نگهبان است.