روزنامه اعتماد
1400/03/06
پارلمان لابي‌من‌ها
آخرين روز ثبت‌نام انتخابات رياست‌جمهوري سيزدهم كه پايان يافت و اسامي چهره‌هاي بزرگ و كوچكي كه داوطلب شركت در سيزدهمن دوره انتخابات رياست‌جمهوري بودند، مرور شد، از علي لاريجاني اعتدال‌گرا تااسحاق جهانگيري اصلاح‌طلب و سيدابراهيم رييسي اصولگرا در فهرست طول و دراز داوطلبان بودند اما خبري از نام محمدباقر قاليباف نبود كه نبود. رييس اين روزها و روزهاي پيش‌روي يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي كه پيش از آنكه در انتخاباتي با ردصلاحيت حداكثري و مشاركتي حداقلي رداي نمايندگي مردم را به تن كند، 3 مرتبه بخت خود را براي حضور در كاخ رياست‌جمهوري ايران آماده كرده بود ولي هربار نتيجه‌اي جز شكست عايدش نشده بود، در حالي عطاي حضور در انتخابات «پاستور 13» را به لقايش بخشيد كه در مدت يك‌ساله حضورش در ساختمان هرمي‌شكل ميدان بهارستان، بارها و بارها اقداماتي را رقم زده و اظهاراتي را ايراد كرده بود كه هركدام به نوعي «انتخاباتي» تعبير و تحليل مي‌شد اما سرانجام به دليل آنچه دست‌كم در ظاهر «وحدت اصولگرايان» اعلام شد، از حضور در اين ميدان رقابت انصراف داد تا رييسي حالا در شرايطي جدي‌ترين گزينه رياست پاستور باشد كه همه رقبايش پشت سد بلند شوراي نگهبان مانده و از ميدان به در شده‌اند. قاليباف اما مرد پيروز اين جدال‌هاست. او هم بدنه اجتماعي‌اش در ميان اصولگرايان را تقويت كرد و هم با خيالي آسوده به كرسي رياست مجلس تكيه زد تا نشان دهد سياست ايران را بهتر از بسياري از همفكرانش مي‌شناسد.اجلاسيه بي‌حاشيه
به لطف تشكيل مجلس دهم و حضور مثلث اعتدال‌گرايان و اصلاح‌طلبان و اصولگرايان در آن، عادت كرده بوديم كه هر دوره اجلاسيه پارلمان، مساوي باشد با فعاليت پر شر و شور فراكسيون‌هاي سياسي مجلس اما مجلس يازدهم فقط و فقط دو فراكسيون سياسي دارد و مهم‌تر، يك گزينه براي رياست پارلمان. نخستين فراكسيون مجلس، «نيروهاي انقلاب» است كه براي رياست قاليباف بر اين فراكسيون اكثريت، حتي اساسنامه‌اش را هم تغيير داد و فراكسيون دوم، «مستقلين ولايي»؛ فراكسيون اقليت كه عمده اعضايش را منتقدان ميانه‌روي قاليباف تشكيل مي‌دهند و اين مدت تمام توجه‌شان به حضور علي لاريجاني و مسعود پزشكيان در انتخابات رياست‌جمهوري معطوف بود و از پارلمان غافل ماندند تا چاره‌اي نداشته باشند جز همراهي با رييس مجلس و سهمي هم از كرسي‌هاي هيات‌رييسه نگيرند! همه اين موارد كنار هم حاكي از آن است كه قاليباف براي رياست بر مجلس حتي رقيب جدي و قدري هم نداشت. غروب سه‌شنبه كه ثبت‌نام نمايندگان براي كانديداتوري در انتخابات هيات‌رييسه مجلس آغاز شد، فقط فريدون عباسي براي كرسي رياست ثبت‌نام كرد. او كه نامش در ميان ردصلاحيت‌شدگان شوراي نگهبان هم به چشم مي‌خورد، مشخص بود كه فقط آمده تا انتخاباتي درون پارلماني برگزار شود. در نهايت هم همين‌طور شد تا قاليباف صبح روز گذشته بدون هيچ دردسر و حاشيه و نكته‌اي با 230 راي رياست مجلس را براي يك‌سال ديگر و احتمال بسيار زياد، تا پايان عمر مجلس يازدهم در اختيار داشته باشد.
يك تغيير معنادار
اگرچه صحن مجلس عاري از حاشيه و نكات جنجالي بود اما برخي تغيير و تحولات در تركيب هيات رييسه قابل اعتنا بود و معنايي حايز اهميت داشت. يكي از نمايندگاني كه اگر مي‌خواست، مي‌توانست رياست قاليباف را با تهديد بسيار جدي مواجه كند، اميرحسين قاضي‌زاده‌هاشمي بود. او كه در ميان تصميم شوراي نگهبان براي ردصلاحيت رييس سابق مجلس و مشاور رهبري و معاون اول رييس‌جمهوري، براي انتخابات رياست‌جمهوري تاييد صلاحيت شده و يكي از نمايندگان محبوب جبهه پايداري و البته برخي از ديگر طيف‌هاي قدرتمند بهارستان است و همزمان ارتباطات حسنه‌اي هم با بدنه حاكميت دارد، در شرايطي روز گذشته حتي حاضر به كانديداتوري براي تصاحب كرسي‌هاي هيات رييسه مجلس نشد كه علي نيكزاد برخلاف او ترجيح داد ريسك نكند. نام قاضي‌زاده‌هاشمي از هم‌اكنون در ميان كابينه سيدابراهيم رييسي و حتي سعيد جليلي قرار دارد؛ از اين‌رو به نظر مي‌رسد او با كناره‌گيري از هيات‌رييسه مجلس، خود را براي خداحافظي با بهارستان و ورود به پاستور آماده مي‌كند. نيكزاد هم وضع به نسبت مشابهي دارد و باتوجه به آنكه حالا بار ديگر همچون انتخابات 96 رييس ستاد انتخابات 1400 رييسي است، در صورت رياست‌جمهوري او، به احتمال فراوان يكي از كرسي‌هاي وزارت را در اختيار بگيرد اما ترجيح داد باتوجه به تغييرات احتمالي رابطه‌اش با رييسي، مجلس را فراموش نكند و با 206 راي و فقط يك راي بيشتر از عبدالرضا مصري به عنوان نايب‌رييس اول فعاليت كند. مصري نيز در مسير نايب‌رييسي مجلس باز هم حميدرضا حاجي‌بابايي را جا گذاشت و 205 راي كسب كرد تا سرپرست وزارت كار دولت احمدي‌نژاد وزير آموزش و پرورش آن دولت را همچنان در حسرت بالانشيني در پارلمان باقي بگذارد. نكته حايز اهميت درباره نيكزاد آنكه شايعاتي مبني بر ايجاد اختلاف ميان او و رييسي شنيده شده كه درصورت صحت، نه‌تنها دوري او را از «پاستور 13»، وعده مي‌دهد بلكه تلاشش براي تصاحب دوباره كرسي نايب‌رييسي مجلس را هم توجيه مي‌كند.
توفيق پايداري
خروج اميرحسين قاضي‌زاده‌هاشمي به عنوان يكي از چهره‌هاي مقبول پايداري‌هاي پارلمان از هيات رييسه با حضور مصري، يكي از نيروهاي نزديك به طيف سنتي اصولگرايان كه البته حالا مورد وثوق پايداري‌ها هم هست، جبران شد اما اين تمام خواسته آنان نبود. سيدنظام‌الدين موسوي، نماينده تهران ازجمله نمايندگاني بود كه براي كرسي هيات رييسه مجلس آماده بود و در روزهايي كه اكثر نمايندگان همه حواس‌شان معطوف به انتخابات 1400 و تاييد و ردصلاحيت‌هاي شوراي نگهبان بود، به هماهنگي و برنامه‌ريزي براي حضور در هيات رييسه مي‌پرداخت. او با 157 راي و پس از محسن پيرهادي با 189 راي به عنوان ناظران هيات رييسه انتخاب شد. سومين ناظر اما انتخابش به لطف قرعه‌كشي صورت گرفت. محمدحسين فرهنگي، سخنگوي هيات‌رييسه و علي‌اصغر سليمي هر دو 141 راي كسب كردند و با قرعه‌كشي، سليمي، نماينده عضو جبهه پايداري محلات در مجلس در شرايطي سومين ناظر هيات‌رييسه شد كه شنيده‌ها از نارضايتي قاليباف از عملكرد فرهنگي به عنوان سخنگوي هيات رييسه مجلس حكايت داشت. قاليباف معتقد است كه فرهنگي نتوانسته آنچنانكه بايد و شايد به حواشي مربوط به پارلمان پاسخ دهد و با اين حساب بهارستان در اجلاسيه دوم به احتمال قريب به يقين سخنگويي جديد خواهد داشت.
خداحافظي مدعي
يكي ديگر از نكات قابل‌تامل، خروج احمد اميرآبادي‌فراهاني از هيات رييسه مجلس بود. او يكي از نمايندگان مدعي پارلمان به شمار مي‌رفت و در قضاياي جنجالي ايجاد شده براي قاليباف، همواره پشت او ايستاد؛ به‌ويژه در موضوع دستكاري در لوايح بودجه كه نخستين‌بار از سوي نمايندگان مجلس مطرح و با امضاي 100 نفر رسميت يافت ولي حالا قاليباف و مالك شريعتي‌نياسر و مجتبي توانگر شكايت‌شان را از خبرنگاران كرده‌اند. همه اين حمايت‌ها سبب شده بود تا بخشي از پارلمان كمر به حذف او از هيات رييسه ببندد و درنهايت هم اين اتفاق رخ داد و او جايي در ميان دبيران پارلمان در سال دوم نخواهد داشت. روح‌الله متكفر آزاد با ۲۰۶ راي، قاسم دهنوي با ۱۸۴ راي، علي كريمي‌فيروزجايي با ۱۸۲ راي، محمد رشيدي با ۱۸۱راي، مجتبي يوسفي با ۱۶۷ راي و حسينعلي حاجي‌دليگاني با ۱۶۸ راي به عنوان دبيران هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي در سال دوم انتخاب شدند. محمد رشيدي و مجتبي يوسفي 2 نماينده نزديك به قاليباف به شمار مي‌روند كه موفق به ورود به هيات رييسه شده‌اند تا وزن ياران قاليباف در هيات رييسه هم افزايش يابد. اگرچه پايداري‌ها نيروهايي كه مي‌خواستند را به هيات رييسه فرستادند ولي هنوز هم اگر قرار بر راي‌گيري باشد، دست بالاتر با قاليباف خواهد بود. قاليبافي كه البته اگر نبود انصرافش از كانديداتوري در انتخابات رياست‌جمهوري و معامله با اصولگرايان، احتمالا چالشي دشوار و مسيري صعب براي دستيابي دوباره به كرسي رياست پيش‌رو داشت ولي حالا بدون دردسر، نه براي يك‌سال، بلكه به احتمال قريب به يقين براي 3 سال آينده قدرتمندترين كرسي بهارستان را براي خود رزرو كرده تا در دولتي كه به واسطه نوع نگاه و نظارت استصوابي شوراي نگهبان، با حذف اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرايان، يحتمل از آن اصولگرايان خواهد بود، عملا قواي انتخابي و انتصابي با مجموعه حاكميت يكدست شده باشند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
مالياتِ جلوگيري از سود اگري
توسعه هسته‌اي حق حاكميتي ايران است
پيتر بروك وقتش را هدر مي‌دهد
چين، ميانجي‌گر صلح در خاورميانه؟
اگر كانديدا بودم انصراف مي‌دادم
پارلمان لابي‌من‌ها
مديران ورزش نه در مديريت تخصص دارند و نه در ورزش
دست‌هاي متلاشي
تعامل با جهان، ترجيح نظام
«بهانه»هاي افزايش شاخص بورس
جنگ اول و صلح آخر
عكس روز
نقدي بر گفتمان آموزش و پرورش در باب رمز توسعه پايدار
