جهانی شدن در ایستگاه سی‌ و هشتم

فرهنگی/ سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر روز چهارشنبه پنجم خردادماه با خبری امیدوارکننده افتتاح شد؛ محمدمهدی عسگرپور دبیر این دوره از جشنواره در آیین آغاز به کاراین رویداد از اعلام ثبت رسمی جشنواره جهانی فیلم فجر در فهرست جشنواره‌های جهانی (فیاپف)  خبر داد. اتفاقی که حالا جشنواره جهانی فیلم فجر را در میان ۱۶ جشنواره برتر جهان می‌نشاند.
عبور از هفت‌خان برای ثبت جهانی
پس از جدایی از بخش ملی فیلم فجر و برگزاری مستقل بخش بین‌الملل از دوره سی‌ و چهارم،  از سوی برگزارکنندگان‌ جشنواره بویژه  سه دوره پایانی دبیری سید رضا میرکریمی تلاش‌های زیادی برای ثبت در فدراسیون جهانی انجمن‌های تهیه‌کنندگان فیلم (فیاپف) - سازمانی غیردولتی که با هدف نظارت و ارزش‌گذاری بر جشنواره‌های بین‌المللی سینمای جهان پایه‌گذاری شده است -  انجام شد؛ همه ارزیابی‌ها مثبت بود و یکی از موانع  زمان برگزاری جشنواره بود که حالا با تغییر زمان از اردیبهشت به خردادماه، این مانع برطرف شده است. عسگرپور ضمن اعلام خبر ثبت جهانی جشنواره جهانی فیلم فجر در عین حال این را هم گفت که: «این جشنواره در کنار جشنواره‌های معتبر جهانی به ثبت رسیده است که این موضوع مزیت‌های زیادی دارد و البته مسائل خاص خود را هم دارد. وقتی در قاعده‌های جهانی قرار می‌گیریم، در شرایط جدیدی هم قرار می‌گیریم.» رضا میرکریمی دبیر دوره‌های پیشین که برای بازدید از جشنواره به چارسو آمده بود در واکنش به این خبر از منتقدانی یاد کرد که ایده ثبت فجر در فیاپف را مسخره می‌کردند و آن را رؤیاپردازی می‌خواندند. او هم البته مانند عسگرپور در ادامه از سنگین‌تر شدن وظیفه و سخت شدن کار پس از این ثبت جهانی گفت: «قریب به ده هزار جشنواره در دنیا وجود دارد. پس وقتی صحبت از حضور «فجر» در جمع ۱۶ جشنواره برتر می‌کنیم، یعنی اینکه از هفت‌خان سخت سنجش در طی چند سال رد شده‌ایم تا به این نقطه برسیم و این اتفاق فرخنده مسئولیت ما را برای نگه داشتن این استاندارد و استمرار آن سنگین‌تر می‌کند.»
آغاز خاطره‌بازی با فیلم عیاری


اگر چه جشنواره امسال طبق وعده عسگرپور، به شکل سنتی آیین افتتاحیه نداشت اما مراسم آغاز به کار جشنواره عصر روز چهارشنبه به صورت نمادین با نمایش نسخه مرمت شده «آن سوی آتش» کیانوش عیاری با حضور این کارگردان و سیامک اطلسی (بازیگر) در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد. کیانوش عیاری با بیان اینکه ۳۵ سال قبل این فیلم ساخته شده است، در سخنانی از تأثیر نفت در ساخت فیلم به دلیل زندگی‌اش در اهواز سخن گفت: «وقتی در شهری مثل اهواز متولد شدم و آسمان بالای سرم را سرخ می‌دیدم، طبیعی است چنین فیلمی را بسازم چون تضادهای اجتماعی را در نقاط مختلف دیده‌ام. اثرات فوق‌العاده نفت و این سقف قرمز روی اهواز، نمی‌تواند دور از سرشت یک فیلمساز باشد. جوهر فیلم ناشی از جغرافیایی است که در دل خود ثروتی دارد اما اثراتش در آن محیط دیده نمی‌شود.» «دختر لر» اردشیر ایرانی (اولین فیلم ناطق سینمای ایران)، «سفر سنگ» مسعود کیمیایی و «بدوک» مجید مجیدی از دیگر آثار ایرانی بخش فیلم‌های کلاسیک مرمت شده است.
خاطرات شنیدنی مجیدی در مسترکلاس
علاوه بر نمایش فیلم «بدوک» در این بخش، مجید مجیدی در قالب مسترکلاس مروری بر فیلم «بدوک» داشت و بخشی از خاطرات و ناگفته‌های خود درباره این فیلم سینمایی را مرور کرد. او در گفت‌وگویی با شادمهر راستین از حمایت‌های شهید مرتضی آوینی برای ساخت این فیلم گفت و تأکید کرد اگر حمایت‌های او نبود «بدوک» به مرحله عرضه نمی‌رسید. مجیدی در خاطره‌ای از سختی‌های ساخت این فیلم گفت: «یادم می‌آید، پول ما برای ساخت فیلم تمام شده بود، حتی پول بنزین نداشتیم. ما بسته سیگار و پارچه از انبار امانی حوزه گرفتیم و این سیگارها را به‌صورت باکسی فروختیم. شخصیت محمد کاسبی فیلم دقیقاً از همین فضاها آمده است.» مسترکلاس رضا میرکریمی با عنوان «تجربه‌های کارگردانی/ فیلمساز به مثابه کیمیاگر» از دیگر برنامه‌های جذاب این بخش در دو روز ابتدایی بود.
سالن‌های شلوغ سینمای ایران
 فیلم‌های ایرانی‌ که نخستین اکران خود را در جشنواره جهانی فیلم فجر تجربه می‌کنند، با استقبال منتقدان، اهالی رسانه و مخاطبان روبه‌رو هستند. فیلم‌های «صحنه‌زنی» علیرضا صمدی و «شهربانو» مریم بحرالعلومی که از راهیابی به جشنواره ملی فیلم فجر بازماندند، در اولین روز این رویداد به نمایش در آمدند. مریم بحرالعلومی اولین نمایش رسمی فیلمش را به مادران خطاکار زندانی تقدیم کرد. «بوتاکس» کاوه مظاهری که روایتی از قتل درون یک خانواده است از جمله فیلم هایی بود که با توجه به سوژه آن و یادآوری قتل بابک خرمدین توسط پدر و مادرش با استقبال مواجه شد. این فیلم یکی از آثار ایرانی بخش جشنواره جشنواره‌هاست. این بخش به نمایش فیلم‌های تحسین شده در جشنواره‌های معتبر جهانی اختصاص دارد. «دشت خاموش» احمد بهرامی که تندیس شیر بهترین فیلم بخش افق‌ها از فستیوال ونیز را از آن خود کرد از دیگر فیلم‌های ایرانی این بخش است که با استقبال مخاطبان جدی سینما روبه‌روست. یکی دیگر از بخش‌های جنبی و غیررقابتی جشنواره که در آن آثاری تازه از سینمای ایران به نمایش در می‌آید بخش فیلم‌های ژانر معاصر است. در دومین روز جشنواره فیلم سینمایی «گیج‌گاه» ساخته عادل تبریزی که در جشنواره فیلم فجر از آن رو نمایی شد به این بخش اضافه شد و در جدول اکران سینماهای نمایش دهنده آثار جشنواره قرار گرفت.