بایسته‌های یک انتخابات سالم

با اعلام نظر شورای نگهبان در خصوص احراز صلاحیت برای حضور در رقابت‌های انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری و گذر چند روز از این اتفاق و با روشن شدن بعضی برنامه‌های تبلیغاتی نامزدها، انتخابات ۱۴۰۰ وارد مرحله‌ای جدی‌تر شد.
از این به بعد، کاندیداهای حاضر در رقابت، برای مواجهه با افکار عمومی شروع به اعلام برنامه ها، اهداف و نحوه مواجهه خود با مشکلات حال حاضر جامعه خواهند کرد و ممکن است کاندیداهای احراز صلاحیت نشده نیز واکنش‌‌‌هایی را از خود بروز دهند. به جهت اینکه بتوانیم به برگزاری یک انتخاب پرشور کمک کنیم، شایسته است در هر دو جایگاه با تأسی به قانون، رفتار درست و مطابق با منافع میهنمان داشته باشیم. در این راستا ابتدا سخنی کوتاه با نامزدهای احراز صلاحیت شده و سپس با افراد احراز صلاحیت نشده تقدیم خوانندگان و این عزیزان می‌کنیم. آنها که تأیید صلاحیت شده‌اند:
1 . مرور روش اتخاذ شده در رقابت‌های گذشته ریاست جمهوری نشان می‌دهد که متأسفانه به تدریج در مناظرات انتخاباتی، اخلاق محدودتر شده و کاندیدا‌‌ها تلاش می‌کنند به هر ترفندی، رقیب را از میدان بیرون کنند. این نکته‌ای بود که نه به مذاق مردم ما که ملتی فرهیخته و آداب دان و معتقد به اخلاق حسنه هستند، خوش می‌آمد و نه بزرگان جامعه این روش را تأیید کردند، چرا که در ایران اسلامی، تلاش برای پذیرش مسئولیت، کسب مقام نیست، بلکه مبنای آن احساس مسئولیت و به دست آوردن فرصت خدمتگزاری است، بنابراین، یک خدمتگزار واقعی که هدفی جز خدمت به ملت ندارد، در هیچ شرایطی حاضر به عبور از حریم‌های اخلاقی نمی‌شود.
2. دومین نکته که رهبر معظم انقلاب نیز بر آن تأکید فرمودند، دادن وعده‌‌هایی که عملیاتی و اجرایی است. واقعیت این است که تمامی کاندیداهای تأیید صلاحیت شده از شخصیت‌های برجسته و از رجال سیاسی کشور هستند. از مدیران ارشد نظام در پست‌های مختلف بوده و هستند، لذا بر ظرفیت‌های مالی و ساختاری کشور وقوف دارند. به طور طبیعی این اطلاع، آنها را هم در تدوین برنامه‌های دولت آینده خود و هم در تبیین برنامه‌های خود در سخنرانی‌‌ها و مناظره‌‌ها به واقع گرایی سوق خواهد داد. پس انتظار مردم شکل‌گیری یک گفتمان واقع گرایی در عرصه تبلیغات است. این اتفاق هم به نفع خود کاندیدا‌‌ها است و هم به نفع مردم که منجر به شکل‌گیری توقعات بر اساس برنامه‌‌ها می‌گردد و در روند مدیریت دولت همراهی عمومی را به همراه خواهد داشت.


3. امروز مردم منتظر یک تغییرند. تغییر نگاه به روند‌‌هایی که منجر به نتایج مثبت در جامعه نشده و روز به روز معیشت آنها را در تنگنا قرار داده است. تغییر در فضای کسب و کار که به وضعیت بیکاری در جامعه سامان داده و مردم را امیدوار به آینده و جوانان را از رخوت و ناامیدی به نشاط و امیدواری رهنمون شود. این تغییر با شعار‌های غیر عملیاتی و غیر اجرایی به هیچ عنوان محقق نخواهد شد، بلکه نتیجه تکیه بر تغییرات مثبت و واقع گرایانه با رویکرد تبیینی مناسب است.
4. سال‌هاست که کشور منتظر یک رویکرد برنامه محور مناسب و امیدبخش در حوزه‌های مختلف است و رهبر معظم انقلاب هم چند بار در این ایام به آن اشاره کرده‌اند و آن را یک نگاه تحولی در حوزه‌های حکمرانی تعریف کردند. این فرصت خوبی است که کاندیدا‌‌ها نگاه نو و کارگشای خود را مبتنی بر یک برنامه مناسب علمی و قابل پذیرش ارائه کنند و چه خوب است که یک وجه رقابت را به رقابت برنامه‌های تحول خواه اختصاص دهیم.
5. یکی از تجربه‌های تلخ از رقابت‌های گذشته، وعده‌‌هایی بود که کاندیدا‌‌ها خارج از حوزه اختیارات قوه مجریه می‌دادند و تلاش می‌کردند تا به هر قیمت نظر مردم را حتی با رفتارهای غیر متعارف به سمت خود جلب کنند، که امید است شاهد آن در این دوره نباشیم. البته مردم در عرصه مردم سالاری تجربه کافی کسب کرده‌اند، و به اندازه کافی هوشیار شده‌اند. بی تردید اینگونه اقدامات نتیجه عکس می‌دهد. اقدامات بایسته دیگر که کاندیداهای محترم برای گرم کردن تنور انتخابات و ایجاد امید سازنده به جامعه باید انجام دهند و در نهایت اینکه، کارزار تبلیغات انتخاباتی، سنگ محکی برای افرادی است که کاندیدا شده‌اند و به ملت بگویند برای چه کاندیدا شده‌اند و حرف نو و کارگشای آنها چیست؟ و تلاش کنند با جذاب‌‌‌ترین شیوه‌های تبلیغی و رسانه‌ای ملت را در مسیر افکار و آرای خود قرار دهند و اعتماد ملت را به توانایی خود جلب کنند.
و اما قسمت دیگر این سخن در خصوص کاندیداهای احراز صلاحیت نشده است. با احترام به شورای نگهبان که تصمیمات آن برای همگان لازم الاتباع است، این افراد هم از شخصیت‌های برجسته در نظام جمهوری اسلامی بودند و هستند و به قوانین به خوبی آگاهند و می‌دانند شورای نگهبان بر اساس قوانین موجود، اقدام به بررسی صلاحیت‌‌‌ها و در نهایت احراز یا عدم احراز صلاحیت‌‌ها خواهد کرد و این مسیری است که آنها از ابتدای ثبت‌نام و اعلام کاندیداتوری از این موضوع اطلاع کامل داشته‌اند، و این را هم باید پیش‌بینی می‌کردند که ممکن است احراز صلاحیت نشوند ولیکن باید با آن برخوردی به دور از احساسات فردی، منطقی و مبتنی بر منافع ملی داشته باشند. آنها نیز در بوته آزمایش بزرگ قرار گرفته‌اند آنها در آزمون منافع ملی شرکت کرده اند،بدین مفهوم که آیا حاضرند از منافع شخصی و جناحی خود برای مصالح ملی عبور کنند و خواهان برگزاری یک انتخابات پرشور با حداکثر مشارکت مردمی هستند.
طبیعتاً افراد احراز صلاحیت نشده، اگرچه نامزد انتخابات نیستند، اما علایق و سلایق سیاسی خود را دارند و با استفاده از طرفداران و همفکران خود، به تلاش قانونمند برای کشاندن همفکران خود به پای صندوق‌های رأی در جهت برنامه‌‌ها و نامزدهای مورد نظر خود اقدام می‌کنند. این اتفاق نمایشی زیبا از مردم سالاری دینی را که همگان به آن باور داریم، در معرض دید جهانیان قرار خواهد داد و مردم را بیش از پیش به آینده نظام امیدوار خواهد ساخت و آنها که از شخصیت‌های مسئول در نظام اسلامی بودند، فرصتی دیگر برای خدمت به میهن پیدا خواهند کرد و به ملت یادآوری خواهند کرد که ما همه در فرهنگ انقلاب اسلامی آنگونه که شهید بهشتی فرمودند: «شیفتگان خدمت هستیم نه تشنگان قدرت».