خطر موج پنجم کرونا در سایه واکسیناسیون

حسین میرزایی
جامعه‌شناس، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه‌طباطبایی
یک‌سال و اندی از حضور حیرت‌آور ویروس کرونا با پیامدهای خاص خود در جهان می‌گذرد و ما امروزه بسیاری از رفتارهای قبل خود را ترک گفته و سبک زندگی بازاندیشانه‌ای را برای خود جاری ساخته‌ایم. به ندیدن، دست ندادن، نبوسیدن و در آغوش نکشیدن یکدیگر عادت کردیم، ارتباط مجازی، همه زندگی ما را تسخیر کرده، گویی جهان واقعی جای خود را به جهان مجازی داده است. اضطراب، روان‌پریشی، افسردگی و تنهایی بیش از پیش بر انسان‌ها مسلط شده‌اند و رفتارهای وسواس‌گونه در جای جای زندگی ما جا باز کرده و احساساتی مانند خشم نهفته در افراد بیش از پیش انباشته شده است. با کشف اولین واکسن‌ها امید در دل جهانیان زنده شد که می‌توان از شر این بیماری نیز رها شد و زندگی عادی را از سر گرفت. در ایران نیز تزریق واکسن بیش از یک ماه است که به تناوب آغاز شده و نسیم خوشبینانه برای از بین رفتن شرایط قرنطینه وزیدن گرفته است. اما دریافت دوز اول واکسن به هیچ عنوان به معنی حل مسأله و از بین رفتن شرایط احتیاط نیست. طبق پژوهش‌های بالینی، واکسیناسیون به‌طور آنی ابتلا به کووید 19 را متوقف نمی‌کند به خاطر داشته باشیم که واکسن، میکروب (ویروس یا باکتری) ضعیف شده یا دستکاری شده را وارد بدن می‌کند که خود نمی‌تواند بیماری تولید کند اما به سیستم ایمنی بدن اجازه خواهد داد تا ویروس را بشناسد و برای آن پادتن تولید کند. در این حالت، اندام‌های زیستی ما مجهز می‌شوند تا هنگام حمله یک ویروس واقعی بهتر بتوانند از خود دفاع کند. این فرایند، زمانبر خواهد بود و اندام‌های زیستی ما به‌طور مستقیم محافظت نمی‌شوند. طبق گفته ایمونولوژیست‌ها، بعد از دریافت اولین دوز، دست‌کم تا دو هفته هیچ محافظتی برای بدن وجود نخواهد داشت و این دو هفته برای تولید پادتن در بدن ضروری است. این فرایند، برای همه واکسن‌ها صدق می‌کند. البته بعد از دو هفته نیز پادتن در بدن رو به افزایش می‌گذارد و این به معنی این نیست که بدن کاملاً محافظت شده است.
در این وضعیت باید منتظر دوز دوم واکسن باشیم که حداقل باید دو هفته بعد از دوز اول تزریق شود تا ایمنی نسبی بدن تأمین شود.  این سؤال همواره مطرح است که چه زمانی می‌توانیم به زندگی قبل از کووید 19 باز گردیم؟ در واقع، بعد از دریافت دوز دوم در سراسر کشور، می‌توانیم به تغییرات در رفتارهای بهداشتی مثل برداشتن ماسک و تجمعات و ارتباطات بدون فاصله فکر کنیم. هنوز نادانسته‌ها درباره این ویروس بسیار است و عقل حکم می‌کند تا زمان قطعی مصونیت، باید همچنان به پروتکل‌های بهداشتی، یعنی ماسک زدن و رعایت فاصله فیزیکی مقید باشیم. حال که وضعیت رو به بهبود است و کشور از موج چهارم و وضعیت قرمز عبور کرده، لازم است با وجود ملال‌ها و خستگی‌ها، از رفتارهای پرخطر اجتناب کرده تا خدای ناکرده وارد موج پنجم فراگیری کرونا نشویم. با رعایت مداوم پروتکل‌ها، همچنان می‌توانیم خود و اطرافیانمان را از شر آسیب‌های این ویروس منحوس مصون سازیم.