بی‌تدبیری در تأمین دوز دوم و صف مجدد سالمندان

سرویس جامعه جوان آنلاین: صفی طولانی از پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی که ساعت‌ها زیر آفتاب خرداد ماه می‌ایستند تا بلکه بتوانند دوز دوم واکسن کرونای سینوفارم را تزریق کنند؛ این تصویر در برخی از مراکز واکسیناسیون سالمندان به چشم می‌خورد و در برخی مراکز خودرویی حتی خیابان اصلی هم بسته شده‌است! با کمیاب شدن واکسن برای تزریق دوز دوم واکسن کرونا اگرچه وزارت بهداشت و مسئولان دولتی تأکید کرده‌اند که سالمندان برای دریافت دوز دوم واکسن‌شان منتظر پیامک یا اطلاعیه وزارت بهداشت باشند، اما نگرانی از بی‌اثر شدن واکسن با تزریق نشدن دوز دوم موجب شده تا برخی از مراکز واکسیناسیون سالمندان که ظاهراً تعداد اندکی واکسن برای تزریق دوز دوم واکسن را تأمین کرده‌اند با صفی طولانی از سالمندانی مواجه شوند که برای دریافت دوز دوم به این مراکز آمده‌اند. طبق اعلام قبلی وزارت بهداشت فاصله زمانی بین تزریق اول و دوم واکسن سینوفارم باید ۲۸ روز باشد، اما حالا واکسن برای تزریق دوز دوم تأمین نشده و این مسئله نگرانی‌هایی را در پی داشته‌است. بنابر اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت از ۴ میلیون و ۹۸۷ هزار و ۹۶۳ دوز واکسن کرونای تزریق شده در کشور تنها ۷۰۶ هزار و ۶۹۵ نفر دوز دوم واکسن کرونا را هم دریافت کرده‌اند و ۴ میلیون و ۲۸۱ هزار و ۲۶۸ نفر فقط دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند. نبود دوز دوم واکسن مردم را دچار سردر‌گمی و نگرانی و صفی طویل در برخی مراکز واکسیناسیون ایجاد کرده‌است.
سرگردانی مردم و صف‌های طویل در مراکز واکسیناسیون
تماس‌های مردمی و مشاهدات خبرنگار «جوان»‌از وضعیت نابسامان مراکز تزریق واکسن سالمندان حکایت دارد. یکی از این افراد که برای تزریق دوز دوم واکسن پدرش به مرکز فرمانفرماییان مراجعه کرده از صف طولانی سالمندانی که برای تزریق واکسن آمده‌بودند تصاویری تهیه کرده و در اختیار ما قرار داده‌است. وی که تلاش کرده‌بود با تماس تلفنی از چگونگی وضعیت ثبت‌نام و دریافت دوز دوم اطلاع کسب کند، به طور مداوم با بوق اشغال تلفن مواجه شده‌بود. در نهایت هم با مراجعه به محل و کسب اطلاعات از یکی از پرسنل که دم در ایستاده بود، به وی می‌گویند باید از ساعت ۶ صبح برای دریافت نوبت مراجعه کنید و وقتی آن‌ها ساعت ۵/۱۰ مراجعه می‌کنند، موفق به دریافت نوبت نمی‌شوند. این در حالی است که بنا بود همه سالمندان با ثبت‌نام در سایت و به صورت پیامکی از زمان و مکان تزریق واکسن مطلع شوند تا این ازدحام پیش نیاید. به گفته این مخاطب شلوغی مرکز واکسیناسیون فرمانفرماییان در حدی بود که خیابان آذربایجان بسته شده بود. وی تأکید می‌کند: «از همه بدتر اینکه هیچ‌کس پاسخگوی سؤالات مردم نبود»!
پاسخ‌هایی متفاوت به پرسشی یکسان! با این اوصاف است که یک سؤال جدی مطرح می‌شود و آن اینکه آیا فاصله بین تزریق اول و دوم واکسن کرونا می‌تواند مشکل‌ساز شود؟ پاسخ‌های متفاوتی به این سؤال وجود دارد!


مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این سؤال به «جوان» می‌گوید: «افزایش فاصله بین دو تزریق حتی می‌تواند باعث افزایش ایمنی‌زایی شود!»‌به گفته این فوق تخصص بیماری‌های عفونی در کشور کانادا، شش ماه بعد از تزریق دوز اول، دوز دوم را تزریق کردند؛ در انگلیس نیز سه تا چهار ماه بعد از دوز اول، دوز دوم را تزریق کردند.
دکتر علی متولی‌زاده اردکانی هم در پاسخ به سؤال «جوان» با تأکید بر اینکه مشکل چندانی ایجاد نمی‌شود، می‌افزاید: «زمان تزریق دوز دوم بستگی به فرمول دارویی شرکت سازنده دارد و از چند هفته تا چند ماه است.»‌به گفته وی با تزریق دوز اول بدن برای ساخت آنتی‌بادی تحریک‌شده و دوز دوم ایمنی‌زایی واکسن را تکمیل می‌کند. متولی‌زاده اردکانی معتقد است افزایش فاصله بین تزریق دوز اول و دوم واکسن کرونا می‌تواند اثر ایمنی‌زایی آن را کم کند، اما این اثر را از بین نخواهد برد.
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو و مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت هم در پاسخ به «جوان» با تأکید بر اینکه افزایش زمان تزریق دوز دوم مشکلی ایجاد نمی‌کند، می‌افزاید: «فاصله زمانی تعیین‌شده برای تزریق دوز دوم، عموماً بهترین فاصله زمانی نیست، بلکه حداقل فاصله زمانی است که بین تزریق دو دوز واکسن تعیین شده‌است.»
به گفته وی اغلب واکسن‌هایی که امروز در دسترس است با طولانی‌شدن فاصله زمانی تزریق دوز دوم نه‌تن‌ها مشکلی نخواهند داشت، حتی بعضاً برخی از واکسن‌ها با توجه به ساختاری که دارند، توصیه شده که از فاصله زمانی دو یا چهار هفته و سه ماه فراتر برود.
فاصله بین واکسیناسیون مساوی است با نقطه سر خط!
مینو محرز، محقق تیم پژوهش واکسن کووایران برکت معتقد است اگر قرار باشد دوز دوم واکسنی چهار هفته بعد تزریق بشود، اما این به هر دلیلی رخ ندهد، واکسیناسیون آن فرد باید دوباره از اول شروع شود. این یعنی ممکن است کلاً واکسیناسیون انجام شده لغو شود و از اول شروع شود.
از نگاه این محقق از نظر علمی شاید بتوانیم از پلتفرم‌های یکسان، واکسن را جایگزین کنیم. به عنوان مثال واکسن سینوفارم که از یک ویروس کشته‌شده و غیرفعال شده‌است، شاید بتوان واکسن دوز دوم را با واکسنی که از همین پلتفرم استفاده کرده، جایگزین کرد. وی بر همین اساس پیشنهاد داده‌بود، وزارت بهداشت هر چه سریع‌تر مجوز مصرف اضطراری کووایران را صادر کند.
احتمال نهایی شدن واکسن کووبرکت تا انتهای خرداد ماه
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت پیش‌بینی می‌شود واکسن کووبرکت تا انتهای خرداد ماه وارد مرحله عملیاتی شود، می‌گوید: «در مرحله اول یک میلیون دوز واکسن به گروه‌های هدف تزریق خواهد شد.» به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا تا هفت ماه آینده به تمام افراد در گروه‌های هدف در مرحله اول واکسیناسیون کرونا، واکسن تزریق خواهد شد.
در چنین شرایطی و با اظهارات ضد و نقیض کارشناسان بهداشتی شاید پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی که دوز نخست واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند، حق داشته باشند برای تزریق د‌وز بعدی در مراکزی همچون فرمانفرماییان اینگونه به صف شوند! آن‌ها نگرانند با طولانی شدن تزریق دوز دوم اثر دوز اول را هم از دست بدهند.