اما و اگرهای پوششی بودن

غلامعلی دهقان تحلیلگر مسائل سیاسی درباره نامزدهای پوششی در انتخابات ۱۴۰۰ ریاست جمهوری ۲ روایت وجود دارد؛ روایت نخست بر مبنای این تحلیل است که پنج کاندیدا از تفکر نسبتاً شبیه به یکدیگر برخوردار هستند و سوابق آنها نشان می‌دهد که هر یک از آنها با هم تفاوت جوهری ندارند. البته ممکن است که یکی از آنها پایگاه رای قومی و محلی خاصی داشته باشد؛ یعنی فردی مانند محسن رضایی، اما در مجموع به نظر می‌رسد می‌توان آنها را در ادبیات سیاسی تحت عنوان جریان اصولگرایان مدعی ارزش‌ها و انقلابی معرفی کرد. در مناظره اول هم شاهد بودیم که سید ابراهیم رئیسی انگار حاشیه امنی داشت و کمتر وارد جر و بحث های مناظره که اصولاً منطق مناظره هم همین را می‌طلبد، می‌شد و زاکانی، رضایی و قاضی‌زاده هاشمی این مسئولیت را انجام می‌دادند. روایت دوم، روایت خود نامزدهاست که به‌صراحت گفته‌اند؛ ما برای خود شخصیتی قایل هستیم و قرار نیست که پوششی عمل کنیم و حتی چند روز پیش وقتی این شبهه به وجود آمد و چنین شائبه‌ای مطرح شد، کاندیداها پوششی بودن خودشان را تکذیب می کردند. در مناظره اول هم دیدیم که رئیسی به این نکته اشاره کرد که این دوستان هر کدام وزن سیاسی خاصی دارند و گفته شد که پوششی برای انتخابات ۱۳۹۶ خورشیدی بوده است. به طور معمول در انتخابات دهه ۶۰ خورشیدی هم موارد وجود دارد که نامزدهایی حتی شب انتخابات به نفع گزینه اصلی کنار می رفتند. پس معمولاً وقتی که تکثر ایجاد شود عقلانیت سیاسی حکم می کند که کاندیداهایی که رای بیشتری دارند، در صحنه باقی بمانند. البته منطق دهه ۶۰ خورشیدی با هم اکنون تفاوت است در آن زمان رقابت آنچنانی هم وجود نداشت و شاید صلاح بر این بود که گزینه های چندگانه ای وجود داشته باشد و به نظر می آید که کاندیداها آن چنان رقابتی نداشتند و برای این بود که نشان دهند صحنه صحنه انتخابات است اما از دوم خرداد ۱۳۷۶ خورشیدی ما شاهد رقابت جدی بوده ایم که امسال هم همچنان وجود دارد.  محسن رضایی که هم اکنون هم به عنوان یک کاندیداها حضور دارد در دوره های قبل هم حضور داشته است. او در انتخابات ۱۳۸۴ انصراف داد، در انتخابات ۱۳۸۸ در میان دوقطبی احمدی‌نژاد و موسوی محو شد و در انتخابات ۱۳۹۲ رای نزدیک به چهار میلیون داشت و به نظر می آید که رای رضایی در این انتخابات تعیین کننده است در این حد که اگر او تا پایان حضور داشته باشد شاید این رای سبب شود که انتخابات به مرحله دوم برسد اما اینکه رضایی لزوماً از یک کاندیدا حمایت کند و پوششی باشد معلوم نیست که رای او به سبد آن کاندیداها ریخته شود. چنین به نظر می رسد که رضایی بعد از چند دوره ثبت نام این دفعه قصد جدی برای ریاست جمهوری دارد و نمی‌خواهد پوششی عمل کند. به همین دلیل هم باید منتظر روزهای آینده بعد از مناظره سوم ماند که اگر روند صعود مقبولیت همتی ادامه پیدا کند احتمال اینکه رضایی به نفع رئیسی کنار برود، وجود دارد اما با این تفاوت که معلوم نیست که آرای او حتماً به صندوق رئیسی ریخته شود زیرا بخش قابل توجهی از آرای او در انتخابات ۱۳۹۲ خورشیدی رای بومی و محلی بود.   سعید جلیلی بعد از انتخابات ۱۳۹۲ دولتی را به نام دولت در سایه تشکیل داد و گروه‌های تخصصی تشکیل می‌شدند که درباره مسایل مختلف با او مشورت می‌کردند که بسیار هم پسندیده است. حال این سوال مطرح است که آیا جلیلی با این تجربه چند ساله  می‌خواهد به نفع رئیسی عقب نشینی کند؟ که این سوالی است که در اردوگاه اصولگرایان هم مطرح است. البته دنیای سیاست دنیای ائتلاف، اتحاد و داد و ستد است.