روزنامه وطن امروز
1400/03/27
گفت‌و‌گوی بایدن و پوتین زیر سایه سنگین کینه قدیمی
ثمانه اکوان: دیدار جو بایدن با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه روز گذشته در شرایطی انجام شد که رسانه‌های آمریکایی اعتقاد داشتند این دیدار به دلیل اهمیت آن، دارای حاشیه‌های بسیار بوده و در عین حال ممکن است اهمیت زیادی نیز در نوع برخورد آمریکا با روسیه در سال‌های آینده داشته باشد. بایدن و پوتین هیچ کدام دل خوشی از یکدیگر ندارند. این مساله‌ای نیست که این ۲ رئیس‌جمهور در خفا اعلام و سعی کنند در محیط رسانه‌ای و بین‌الملل مطرح نشود. چند ماه پیش، یعنی در ماه مارس میلادی، بایدن در گفتوگو با شبکه ای‌بی‌سی آمریکا به صراحت اعلام کرد از نظر او پوتین «یک قاتل» است. این صحبت به اندازه‌ای شگفت‌آور بود که مجری برنامه دوباره از او پرسید، پس شما فکر می‌کنید پوتین قاتل است و او پاسخ داد: بله! پوتین نیز در پاسخ به این صحبت‌ها گفت: «هر که گفته، خودش قاتل است!» این درگیری‌های لفظی اما به نظر می‌رسد از یک کینه پنهان و قدیمی سرچشمه گرفته باشد؛ کینه‌ای که دموکرات‌ها از روسیه بر سر انتخابات سال 2016 دارند. آنها با وجود اینکه هیچ‌گاه نتوانستند ادعای خود را ثابت کنند، مرتبا بیان می‌کردند روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 به نفع ترامپ وارد میدان شد و توانست افکار عمومی آمریکا را به نفع ترامپ بسیج کند. این مساله به موضوع اصلی در تحقیقات اف‌بی‌آی نیز تبدیل شد و تا یک سال ابتدایی فعالیت ترامپ در کاخ سفید، سایه ارتباط او با روسیه یا فرمان گرفتنش از این کشور، همیشه در رسانه‌های آمریکایی او را تعقیب می‌کرد. دموکرات‌ها حالا با به کف آوردن ریاست‌جمهوری فرصت یافته‌اند دوباره رودرروی روسیه قرار گیرند و به قول خودشان اقداماتی انتقام‌جویانه علیه این کشور انجام دهند. به همین دلیل هم مطرح شده است که یکی از موضوعات مهم دیدار بایدن و ترامپ در ژنو، صحبت بر سر حملات سایبری روسیه علیه زیرساخت‌های اقتصادی آمریکا بود. به نظر می‌رسد بایدن با دستی پر از گلایه و تهدید به دیدار پوتین رفته بود. موضوعات و مشکلات بین ۲ کشور بیشتر از چیزی است که بخواهد در یک جلسه حل‌و‌فصل شود. از این پس اگر تمایل و اراده سیاسی برای حل مشکلات وجود داشته باشد، ۲ رئیس‌جمهور باید در موضوعات بسیار مهمی با یکدیگر گفتوگو کنند؛ موضوعاتی از قبیل جرایم سایبری علیه حاکمیت کشورها، مساله حمایت روسیه از لوکاشنکو در بلاروس، مساله کرونا در جهان و تلاش برای مدیریت عرصه جهانی در جهت واکسیناسیون گسترده کل جهان و در عین حال موضوع گرمایش زمین و بحران‌های زیست‌محیطی. با این حال دولت آمریکا طبق معمول رویه دولت‌های پیشین، زمانی که به روسیه می‌رسد برخی مسائل حاشیه‌ای دیگر را نیز به بحث‌ها اضافه می‌کند. از موضوع نوع برخورد دولت پوتین با الکسی ناوالنی، یکی از معروف‌ترین افراد اپوزیسیون حکومت روسیه گرفته تا موضوع قدیمی جدایی کریمه از اوکراین و فروش اس400 به ترکیه، از مسائلی است که باز هم ممکن است بحث‌های مهم را به کنار زده و آنها را به مسائل حاشیه‌ای تبدیل کند. پوتین هم بخوبی می‌داند چگونه باید مسائل حاشیه‌ای را با صحبت‌های حاشیه‌ای پاسخ دهد. او اخیرا در گفتوگو با «ان‌‌بی‌سی» ترامپ را شخصی «فوق‌العاده» و بسیار «پراستعداد» خوانده و گفته بود بایدن با ترامپ به کلی تفاوت دارد! تنها تعریفی که پوتین از بایدن کرده بود، این بود که او تمام «زندگی‌اش را در سیاست گذرانده است»! حالا این ۲ سیاستمدار کهنه‌کار دنیا با تمام مشکلات شخصی و بدگمانی‌هایی که نسبت به یکدیگر دارند، قرار است در صورتی که از نتیجه دیدارشان راضی بودند، باز هم در طول دوره ریاست‌جمهوری بایدن درباره مسائل مهمی به گفتوگو بنشینند. باید دید اختلافات موجود و کینه 5 ساله دموکرات‌ها از روسیه و پوتین می‌تواند به همکاری‌های بعدی ۲ کشور صدمه بزند یا نه.