روزنامه جوان
1400/03/27
گروسی: برجام تا استقرار دولت جدید ایران احیا نمی‌شود
برجام تا انتخابات ۲۸ خرداد که احیا نشد هیچ، حالا صحبت‌ها از احتمال کشیده شدن مذاکرات به بعد از تشکیل دولت جدید در ایران است. این پیش‌بینی سیاسی را دیروز مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان غیرسیاسی‌ترین فرد درگیر پرونده هسته‌ای ایران انجام داده، ولی از موضع دیگر طرف‌های درگیر هم می‌توان حدس زد که اگر قرار به احیای برجام باشد، احتمالاً باید تا تشکیل دولت بعدی صبر کرد. به گزارش «جوان»، جوزف بورل، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید که روز سه شنبه در حاشیه نشست اتحادیه – اروپا- امریکا با جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا ملاقات کرده و با حساس خواندن وضعیت حول برنامه هسته‌ای ایران، به او گفته که «ما نزدیک توافق بر سر احیای برجام هستیم و نباید این فرصت را از دست بدهیم.» خبرنگار از بورل پرسیده که واکنش جو بایدن چه بود که بورل می‌گوید: «او لبخند زد.» بورل البته توضیح داده که به «نتیجه مذاکرات خوش‌بین» است، ولی تأکید می‌کند: «در عرض چند هفته دیگر متوجه می‌شویم کار‌ها خوب به نتیجه می‌رسد یا نه.» چند هفته‌ای که بورل از آن صحبت کرده، هرچند ممکن است در فاصله بین انتخابات تا تشکیل دولت جدید در ایران در اواخر مردادماه ۱۴۰۰ باشد، ولی احتمال بیشتر این است که طرف‌های اروپایی و امریکایی مایل باشند، زمان توافق را تا تشکیل دولت جدید هم کش بدهند، البته اگر با توجه به ماهیت اختلافات باقی مانده، توافقی در کار باشد!این ملاحظه سیاسی طرف‌های اروپایی و امریکایی را، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شکلی صریح‌تر بیان کرد. گروسی به واسطه سمت خود به عنوان مدیرکل دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل، چهره‌ای غیر سیاسی محسوب میشود، ولی به خصوص طی ماه‌های اخیر، موضع‌گیری‌های سیاسی کمی نداشته است. گروسی در گفتگو با روزنامه ایتالیایی «ریپوبلیکا» که روز چهارشنبه منتشر شد، هرچند تأیید کرده که مذاکرات «با مسائل فنی بسیار پیچیده و ظریفی مواجه شده»، ولی روشن کرده که آن چیزی که برای توافق مورد نیاز است «اراده سیاسی طرف‌ها است.» احتمالاً این بخش از حرف‌های رافائل گروسی را بایستی ترجمه سیاسی «لبخند بایدن» به اصرار جوزف بورل برای توافق سریع‌تر با ایران قلمداد کرد. گروسی در ادامه گفته است: «همه می‌دانند که در این برهه، ضروری است که منتظر دولت جدید ایران بمانیم.»
اراده سیاسی برای تداوم مذاکرات تا بعد از انتخابات و شاید بعد از تشکیل دولت جدید، در موضع‌گیری دیگر مقام‌های اروپایی مستتر است. «انریکه مورا» معاون جوزف بورل روز سه شنبه مقابل هتل محل برگزاری مذاکرات وین، هرچند تأیید کرد که حتی بر سر «موانع کلیدی» در مذاکرات نیز پیشرفت‌هایی حاصل شده، ولی گفت که نمی‌تواند بگوید که دور فعلی مذاکرات وین، دور آخر مذاکرات است یا خیر. او توضیح داد: «واقعاً نمی‌دانم. منظورم این است که در حال حاضر قطعاً [به توافق نهایی]نزدیک‌تر شده‌ایم، اما نمی‌دانم.» همزمان، «میخائیل اولیانوف» نماینده مستقر روسیه در وین در گفتگو با اینترفکس گفته که حصول توافق در خصوص احیای برجام تا قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران «امکانپذیر نیست»، ولی حرفی از توافق در فاصله انتخابات تا تشکیل دولت هم نزده است: «مذاکرات ادامه می‌یابد.»
«موانع کلیدی» چیست؟
منابع غیر رسمی در امریکا از روز شنبه که دور جدید مذاکرات در وین شروع شده، تأیید کرده‌اند که ۷۰-۸۰ درصد اختلافات بین طرفین حل شده است. ظاهراً اختلافات باقی مانده، همان دو گره پیچیده «اول ایران یا اول امریکا» و «نحوه راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها» است که طرفین از ابتدا درباره آن‌ها اختلافات نظر داشته‌اند و برای خرید زمان، آن‌ها را به آخر کار محول کرده‌اند. «جوزف بورل» روز سه شنبه در اندیشکده آلمانی «جرمن مارشال فاند» ضمن تأیید این معضلات توضیح داد که گره کار در مذاکرات وین، بر سر ترتیب و توالی احیای برجام است، یعنی اینکه به گفته او «تحریم‌ها یکجا برداشته شود یا به تدریج». میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در وین هم دیروز درگفت‌وگو با اینترفکس، از همان چالشی صحبت کرد که بورل آن را بیان کرده است: «سؤال اصلی فعلاً این است. ما باید به توافق برسیم که چه کسی، چه کاری را و در چه بازه زمانی باید انجام بدهد تا نتیجه نهایی بشود احیای کامل برجام.» عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد ایرانی در وین، امکان انعطاف ایران در موضوعات کلیدی را چیزی تقریباً نزدیک به صفر می‌داند: «ما قبلاً تصمیمات سخت خود را گرفته‌ایم و در برجام ماندیم. آمادگی داریم مذاکرات را تا جایی که آن‌ها بتوانند به تصمیم برسند، ادامه دهیم.» او تأکید کرده است: «الان زمان تصمیم‌گیری طرف‌های مقابل است.»
شرایط دوگانه اروپا- امریکا
تحت چنین شرایطی، امریکا و طرف‌های اروپایی اکنون با شرایطی دوگانه و متضاد روبه‌رو هستند. آن‌ها از یک طرف نمی‌خواهند تا مشخص شدن نتیجه انتخابات و [احتمالاً]استقرار دولت جدید در پاستور و همچنین ارزیابی از تمایلات هسته‌ای دولت احتمالی ایران، به توافق برسند. «اختلافات کلیدی» اروپا و امریکا بر سر احیای برجام نیز همچنان ادامه دارد، اختلافاتی که به گفته عباس عراقچی، «بدون تحقق این موارد، ایران توافق نخواهد کرد». رهبران دو سوی آتلانتیک همزمان با مشکل زمان دست و پنجه نرم می‌کنند، زمانی که هر روز و ساعت آن برنامه هسته‌ای ایران را گسترده‌تر خواهد کرد و این روند ممکن است بعد از انتخابات ۲۸ خرداد نیز تشدید شود. این نگرانی در بیانیه دیروز آن‌ها منعکس شده است. اتحادیه اروپا و امریکا در بند ۳۴ بیانیه سی‌وشش‌بندی موسوم به دستورکار تجدید شراکت فراآتلانتیک، هرچند «بر حمایت از تلاش‌های دیپلماتیک جاری در شهر وین که با هدف تسهیل بازگشت ایالات متحده به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) از یک سو و اجرای کامل و مؤثر این توافق از سوی ایران و ایالات متحده از سوی دیگر برگزار میشود»تأکید کرده‌اند، ولی گفته‌اند: «ما مشترکاً از اقدامات ناسازگار با برجام که از سوی ایران انجام شده‌اند نگرانیم.
اتحادیه اروپا و ایالات متحده می‌دانند که در کنار بازگشت به اجرای کامل و مؤثر تعهدات هسته‌ای ایران، رفع تحریم جزو بخش‌های اساسی این توافق است. برجام کماکان برای تضمین ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران و حفظ معماری منع اشاعه هسته‌ای در جهان از اهمیت حیاتی برخوردار است». دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس هم سه شنبه در جلسه پارلمان انگلیس گفت: «ایران به‌طور سیستماتیک در حال عدم پایبندی به برجام است و ما که با شرکای اروپایی و با امریکا، چین و روسیه در این زمینه همکاری می‌کنیم، انتظار و درخواست بازگشت به پایبندی کامل را داریم.»
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب: سرنوشت کشور وابسته به عمل مردم در روز انتخابات است
انتخابات سیزدهم و فرصت تشکیل دولت تراز انقلاب
چرا انتخابات فردا مهم است؟
اصلاح طلبان؛ حمایت تجزیه ای، فرار ترکیبی
گروسی: برجام تا استقرار دولت جدید ایران احیا نمی‌شود
جشن پسرفت فوتبال!
همه چیز آماده برگزاری یک انتخابات با «سلامت»
بصیرت زنان مانع استفاده ابزاری از آرای آنان در انتخابات
ابرچالشي به نام هزينه‌ها ي جاري
