روزنامه آفتاب یزد

علی بیگدلی: فراموش نکنیم روس‌ها بسیار زیرک هستند!


آن طور که علی بیگدلی کارشناس مسائل بین‌المللی می‌گوید؛ اصل دعوای روسیه و آمریکا بر سر قدرت روزافزون چینی‌ها است به تعبیری درست تر، آمریکایی‌ها انتظار دارند تا روس‌ها چین را مهار یا مدیریت کنند. موضوع مهم دیگر در سایه‌ی دیدار پوتین و بایدن، احتیاج آمریکایی‌ها به روس‌ها در چندین جبهه است منتها خوی استعمارگونه‌ی آمریکایی‌ها باعث شده صرفا خواست‌های خود از مسکو را با اعمال فشار دنبال کنند. بیگدلی تاکید دارد
روس‌ها با صبر و حوصله‌تر از آن هستند که با توپ و تشر آمریکایی‌ها میدان را خالی کنند اما سر به سر روس‌ها گذاشتن را منطقی نمی‌داند!
آفتاب یزد - رضا بردستانی: دیدار «پوتین - بایدن» هیچ شباهتی به یک دیدار تاریخی نداشت، برخورد سرد مطبوعات و رسانه‌ها حاکی از آن بود که این دیدار صرفاً باید برگزار شود و شد باقی مسائل اما، لفاظی بود و به هم پریدن‌های معمول. شاید یکی از عملیاتی‌ترین تصمیم‌های این نشست همان بازگشت سفرا باشد که حتی اگر این دیدار انجام نمی‌شد، طی هفته‌ها و یا ماه‌های آینده به روند طبیعی باز می‌گشت اما آن چه این دیدار را مهم جلوه می‌دهد آینده‌ی جهان، جایگاه چین و روسیه و نوع تعامل آمریکا، اروپا و سایر همپیمانان با این دو پدیده است. اخیراً دیلی میل بر اساس نتایج دو نظرسنجی مدعی شده است، ولادیمیر پوتین در میان جمهوریخواهان آمریکا به رغم تنش‌های عمیق میان روسیه و آمریکا از محبوبیت بیشتری نسبت به جو بایدن برخوردار است. این نظرسنجی از آمریکایی‌ها در آستانه نشست آنها در شهر ژنو سوئیس انجام شد.
پیشتر آفتاب یزد در گفت و شنودهایی با کارشناسان مطالعات آمریکا این دیدار را بررسی کرده بود و اینک تحلیل علی بیگدلی، استاد تاریخ دانشگاه که معتقد است؛ از زیرکی روس‌ها نباید غفلت کرد! از متن و حواشی این دیدار.


> برخورد محافظه کارانه‌ی انگلیسی‌ها علیه روس‌ها
علی بیگدلی استاد تاریخ دانشگاه با اشاره به دو تحلیل که یکی آمریکا را و دیگری اروپا را متاثر از طرف مقابل می‌داند و این نکته که با جدا شدن بریتانیا از اتحادیه‌ی اروپا، این انگلستان است که سیاست‌های خود را به آمریکایی‌ها دیکته می‌کند و در همین دیدار نیز نمی‌توان از نقش لندن گذشت، خاطرنشان می‌سازد:
انگلیسی‌ها اولین دولت اروپایی هستند که با روس‌ها رو به رو شده‌اند در حالی که هنوز روس‌ها جزیی از اروپا به حساب می‌آمدند (!) باید بگوئیم انگلیسی‌ها خیلی با ملاحظه با روس‌ها برخورد می‌کردند. حتی نمونه‌های آن را در مشروطه داریم که وزیر امور خارجه انگلستان نامه‌ای به سفیر انگلیس در ایران می‌نویسد که کاری نکنید که انگلیسی‌ها تحریک شوند و حتی پیکی به وزیر امور خارجه روسیه می‌فرستد که هر دو دست از مسائل ایران بردارید و انگلیسی‌ها خیلی با ملاحظه با روس‌ها رفتار می‌کردند دلیل آن هم این بود که انگلیسی‌ها
اصلا اهل جنگ نبودند مگر اینکه به نقطه حساسی برسند بنابراین اهل جنگ نبودند به دلیل تفکر کاسب‌کارانه‌ای که داشتند به دنبال این بودند که بازار را به دست آورند ولی روس‌ها خیلی اهل تجارت نبودند و بیشتر به دنبال قدرت نمایی بودند تا از اسم و هیبت‌شان بتوانند استفاده کنند و پیشرفت کنند. نمونه‌ای نداریم که در تمام قرن نوزدهم برخوردی بین روسیه و انگلستان رخ داده باشد.
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: اما در مورد دیدار اخیر پوتین و بایدن معمولا روسای جمهور دو کشور ملاقات‌هایی می‌کنند چون هیچ کدام نمی‌توانند یکدیگر را نادیده بگیرند. اصل قضیه این است به جهت اینکه روسیه هم به لحاظ توان نظامی پیشرفته‌تر باشد هم اینکه نمی‌خواهند دوباره حس خوابیده را بیدار کنند شاید بتواند اوضاع اروپای شرقی را تحت تصرف خود در آورد. آن چیزی که باعث نگرانی روس‌ها شده این است که ناتو دارد هر روز به شعاع‌های مرزی روسیه نزدیک می‌شود و روسیه از این نظر خیلی خوشنود به‌نظر نمی‌آید و آقای پوتین در مصاحبه‌ای با روز نامه آمریکایی یکی‌دو موضوع را مطرح کرد که اگر ما تصمیم بگیریم می‌توانیم دوباره امپراطوری تزار و امپراطوری اتحاد شوروی را احیا کنیم.
> روس‌ها بسیار زیرک هستند و آرام آرام زهرشان را می‌ریزند!
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی می‌گوید: آقای پوتین از سه چهار نقطه نگرانی دارد که یکی منطقه بالتیک است یعنی لتونی و استونی که حیاط خلوت روسیه است و در گذشته تنها راه ارتباطی‌شان با اروپا بود و این یعنی روس‌ها روی این منطقه حساس هستند در اوکراین و بلاروس همین طور در دریای سیاه هم به همین شکل است. آمریکایی‌ها نمی‌خواهند روسیه باز به میراث گذشته‌اش برگردد و کانون‌های دیکتاتوری قبلی را تقویت کند و قاطعانه می‌گویم روسیه به هیچ عنوان دست از اوکراین بر نخواهد داشت از طرف دیگر پوتین در مصاحبه چند روز قبل خود گفت من از سیاست‌مداران ناشی آمریکایی تقاضا می‌کنم که حرف‌های نامربوط نزنند. روس‌ها بسیار زیرک هستند و آرام آرام زهرشان را می‌ریزند.
> ترامپ باعث شد روسیه و چین وارد حوزه‌ی خلیج فارس شوند!
موضوع دیگری که برایشان اهمیت دارد این است که آمریکایی‌ها از وضعی که ترامپ به وجود آورد ناراضی هستند و فضا را در خاورمیانه مخصوصا خلیج فارس برای ورود روسیه و چین دو رقیب اقتصادی و تسلیحاتی در منطقه باز کرده و آقای بایدن دو هفته پیش رقم نجومی ۲۵۰۰ میلیارد دلاری را به این اختصاص داد که فن آوری‌های دیجیتالی آمریکا را نوسازی کنند تا چینی‌ها نتوانند با مهندسی معکوس از اینها استفاده کنند چون چین هم در این صنعت خیلی پیشرفت کرده بنابراین نگرانی آمریکا این است که باز دوباره به بازارهای گذشته‌اش برگردد. آمریکا مقداری دچار انباشتگی سرمایه مخصوصا سرمایه و کالا شده اروپایی‌ها به همین صورت. این است که نمی‌خواهند اجازه دهند روسیه و چین در این منطقه دستشان باز شود که الان نمونه‌اش را در ایالات متحده و عربستان می‌بینیم که سایت‌های هسته‌ای را چینی‌ها دارند برپا می‌کنند در بسیاری کشورهای دیگر نیز همین طور. در ترکیه هم ترک‌ها این کار را نجام می‌دهند. در حالی که این منطقه به طور سنتی متعلق به آمریکا و اروپای غربی بوده و رفته رفته اینها در نتیجه پیشروی روسیه و چین دارند از منطقه بیرون رانده می‌شوند. چیزی که خیلی اروپا و آمریکا را نگران کرده سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی است که مخصوصا چینی‌ها هم در این منطقه هم در آفریقا و حتی در آمریکای لاتین کرده‌اند که بسیار باعث نگرانی آمریکا شده که بازارهای سنتی‌اش را چین دارد دست می‌گیرد و آقای بایدن هم بدون ذکر اینها ترامپ را در ۴سال گذشته متهم کرد که نسبت به این قضایا بی‌توجهی کرده است.
> سفر بایدن به اروپا اقتصادی بود
این روزنامه نگار باسابقه در ادامه‌ی این گفتگو اظهار می‌دارد: اولین سفری که بایدن به اروپا می‌رود اولا می‌خواهد آن حالت علقه‌ای که بین آمریکا و اروپا است را زنده کند. آنجا هم جی ۷ را تشکیل می‌دهد هم رهبران عضو ناتو را دور هم جمع می‌کند و برای آن‌ها یک خط و نشان‌هایی می‌کشد و استراتژی‌های جدیدی وضع می‌کند مخصوصا در ملاقات خصوصی که با آقای اردوغان می‌کند او را متوجه می‌کند که خرید اسلحه از روسیه ممنوع است. از جهت آیین نامه و مرام نامه ناتو ممنوع است. یعنی سفر آقای بایدن به اروپا و جی ۷ و ملاقات با کشورهای عضو ناتو بیشتر بار اقتصادی دارد.
> روسیه کشوری نیست که کسی بخواهد زیاد سر به سر او بگذارد
بیگدلی در باره‌ی سفرای روس و آمریکا نیز می‌گوید: خود آقای پوتین هم اعلام کرد که سفرای دو کشور به محل ماموریت‌شان باز خواهندگشت اما اشتباه آمریکا این است که بی‌خود و بی‌جهت خود را با روس‌ها درگیر می‌کند. روسیه کشوری نیست که کسی
بخواهد زیاد سر به سر او بگذارد یعنی به حداقل قانع است. الان خط لوله‌ای که دارند به آلمان می‌کشند زمان ترامپ قرار شد که از آمریکا بکشند که دیدند صرفه اقتصادی ندارد روی تحریم‌ها که فشار می‌آورند اشتباه می‌کنند. یعنی می‌توانند روسیه را با دادن حداقل امتیازات برای خود نگه دارند مسئله دیگری که اهمیت دارد نزدیکی روسیه به چین است که یک پیمان استراتژیک بین این دو کشور امضا شده که آمریکایی‌ها در تلاشند این دو کشور را به نوعی از هم جدا کنند که این تقریبا امکان ناپذیر است. روس ها، چینی‌ها را به هیچ وجه رها نخواهند کرد. چین هم به همین صورت.
> قاتل خطاب کردن پوتین از سوی بایدن اشتباه بود
بیگدلی با اشاره به قاتل خطاب کردن پوتین از سوی بایدن اظهار می‌دارد: با توجه به ادبی که از بایدن سراغ دارم خیلی انتظار ندارم پرخاش گونه حرف بزند و وقتی خبرنگار از او سوال کرد که شما فکر می‌کنید پوتین قاتل است گفت بله، این صحیح نبود. البته در آستانه سفری بود که در اروپا بود پوتین هم هیچ واکنشی از خود نشان نداد. به نفع غربی‌ها و به خصوص آمریکایی‌ها نیست که خیلی سر به سر روسیه گذارند. در هر صورت روسیه یک قدرت نظامی است و همه اتکایش هم به قدرت نظامی است. روسیه در چند جنگ نشان داده که شکست ناپذیر است. هم در دوره ناپلئون هم در جنگ جهانی اول هم در جنگ جهانی دوم نشان داد که به این سادگی‌ها شکست نمی‌خورد اینها تجربیات تاریخی و مصداق‌هایی تاریخی است و آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها هم آن را خوب می‌دانند. به نحوی باید با روسیه کنار آیند روسیه با حداقل امتیاز می‌تواند رضایت خود را مطرح کند.
> محور اصلی مذاکرات وین، روسیه است نه آمریکا!
علی بیگدلی نقبی هم به مذاکرات وین زده خاطرنشان می‌کند: در مذاکرات وین در حقیقت سخنگوی نشست وین نماینده روسیه بود. با هیئت ایرانی ملاقات‌های خصوصی انجام داد با توجه به نفوذی که روس‌ها روی ایران دارند باید بتوانند مذاکرات را به نحو مطلوب
پیش ببرند. موضوع بعدی سوریه است یعنی ایران دیگر عملا دستش از سوریه کوتاه شده، بنابراین هم آمریکا هم اسرائیل می‌توانند با روس‌ها سر مسئله سوریه کنار آیند. اما هدفشان این است که روز به روز دست ایران را از سوریه کوتاه کنند و تا حالا نیز چنین کاری کرده و عقب نشینی ۸۰ کیلومتری از مرزهای اسرائیل یکی از کارهای روس‌ها بوده است. قطعا راجع به این موضوع هم صحبت شده و رفته‌رفته آقای بشار اسد به اتحادیه اروپا باز می‌گردد بنابراین با بازگشت سوریه به اتحادیه اروپا نزدیکی بیشتر با روس‌ها دیگر خطری برای اسرائیل نیست و اسرائیل از همسایگی با سوریه نگرانی ندارد جز اینکه نیروهای ایرانی پرتاب موشک انجام دهند.
> وجود «دو قطبی مدرن» مسئله‌ی دور از ذهنی نیست!
بیگدلی با تایید دوقطبی مدرن، ضمن تاکید بر وجود چنین مرزبندی‌هایی می‌گوید: دو قطبی جنگ سرد بیشتر دوقطبی نظامی بود چون جنگ سرد از بحران برلین شروع شد و بیشتر جنبه‌های قدرتی و نظامی مد نظر بود الان نظام دوقطبی بیشتر بار اقتصادی پیدا کرده است و از آنجایی که سیاست تابعی از اقتصاد شده است بنابراین این قطب‌بندی‌ها وجود دارد یعنی چیزی حدود یک و نیم میلیون کره‌ای شمالی داریم که در روسیه دارند کار می‌کنند و شاید سی میلیون کره‌ای شمالی داریم که در چین دارند کار می‌کنند. بنابراین روسیه این‌ها را از دست نخواهد داد به عنوان ابزارهای آزار رسان حفظ خواهد کرد همان طور که چین تنها کشوری است که با کره شمالی ارتباط دارد. تفاوت کره شمالی با ما این است که در ابعاد بین‌المللی کشور آزار دهنده‌ای نیست یعنی با تروریسم کار ندارد حمایت از قدس و حزب الله نمی‌کند گروه‌های نیابتی ندارد فقط توانمندی‌های هسته‌ای دارد و موشک اتمی و هیدروژنی دارد ولی آزاررسانی‌اش مانند ما نیست و البته منطقه ما هم یک منطقه کاملا ژئوپولتیک و استراتژیک است و با کره شمالی فرق دارد. اکنون دو قطبی مدرنی است منتها مبتنی بر جذابیت‌های اقتصادی است نه قدرت نمایی‌های نظامی و آمریکا نگران این است که در آینده‌ای نزدیک چین از نظر اقتصادی از آمریکا جلو بزند که خیلی هم این موضوع دور از ذهن نیست.
> رسانه‌ها پوشش ندادند چون خیلی مهم نبود
بیگدلی با رد این مسئله که دیدار پوتین - بایدن تاریخی بود به همین مقدار توضیح بسنده می‌کند که هر دو آمده بودند مقداری خصومت‌ها را کاهش دهند. بیگدلی البته معتقد است همه‌ی پیام‌ها در نشست ناتو و جی ۷ ارسال نشده و اطمینان خاطردارم که روسیه به جی۷ بازخواهد گشت البته بیگدلی تاکید می‌کند: باید به این موضوع هم اشاره کنیم تا تحریم‌ها برداشته نشود بازگشت روسیه به جی ۷ سخت خواهد بود.
> شعار آمریکا بر می‌گردد یعنی نزدیک شدن به روسیه
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: روس‌ها آن قدری که به بازار اروپا احتیاج دارند به بازار آمریکا نیاز ندارند. اما چینی‌ها ۷۵۰ میلیارد دلار در سال با بازار آمریکا معامله می‌کنند که چیزی حدود ۴۰۰ میلیارد دلار آن متعلق به چینی‌ها است بنابراین چین به دنبال بازار اقتصادی در آمریکاست. روسیه به دنبال بازار اقتصادی در اروپا است هم به دلیل نزدیکی هم اینکه روابط بسیار سنتی و صمیمانه از گذشته بین روسیه و آلمان وجود داشته است. خانم مرکل چندین بار به دیدار پوتین رفت. من تصور می‌کنم همین که بایدن آن شعار آمریکا برمی گردد را مطرح کرد، دارد خود را برای نزدیک شدن بیشتر با روسیه آماده می‌کند و مطمئنا در آینده‌ای نزدیک با رهبر چین هم ملاقات خواهد کرد.
> ائتلاف روسیه - آمریکا علیه چین محال است!
علی بیگدلی در واکنش به تاثیر روسیه بر چین در تعدیل سیاست‌های چین و آمریکا می‌گوید: اگر چه رابطه استراتژیک بین مسکو و پکن وجود دارد ولی بعید به نظر می‌رسد چون حجم اختلافات چین با آمریکا بیشتر از حجم اختلافات مسکو و واشنگتن است. غیر از مسئله تایوان و شبه جزیره‌ای که در دریای چین تشکیل دادند مشکل اصلی‌شان این است که آمریکایی‌ها چین را تحت فشار قرار می‌دادند که ارزش یوهان را کاهش دهد تا میزان صادراتش در دنیا کاهش پیدا کند چون ارزش یوهان نسبت به دلار خیلی پایین‌تر بود بنابراین کشورهای خارجی میل داشتند کالا از چین خریداری کنند الان هم این میل موجود است. بنابراین آمریکایی‌ها حتی از زمان کلینتون این فشار را به چین می‌آوردند که ارزش یوهان را بالا برد که نوعی تعادل به وجود آید و بازارهایش را به سمت چین باز کرد. در بازارهای آمریکا ۸۵ درصد آن کالای چینی است منتها چینی‌ها نیاز به خوک و اسب و جو و پنبه آمریکا داشتند. تصور نمی‌کنم که روس‌ها تاثیر موثری در تعیین خط مشی چینی‌ها در ارتباط با آمریکا داشته باشند. بهترین راه این است که آقای بایدن ملاقاتی هم با چین انجام دهد. اگر این ملاقات رخ دهد یک دیدار تاریخی خواهد بود و مهم است. در زمان ترامپ هم این ملاقات شکل گرفته بنابراین خیلی از لحاظ زمانی دور نیست این ملاقات می‌تواند دوباره صورت گیرد. به نظر من عاقلانه این است که بایدن یک ملاقات با رهبر چین انجام دهد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
خطای راهبردی در تحلیل سوریه (یادداشت روز) (کيهان) حامی سرسخت نتانیاهو د ر آلمان کشتار کرد (جوان)ميز تازه براي مذاكره (اعتماد) چراغ سبز تهران به مذاکره با ترامپ؟ (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
آیا تا آخر تیرماه واکسیناسیون معلمان انجام می‌شود؟ علی بیگدلی: فراموش نکنیم روس‌ها بسیار زیرک هستند! مصائب روس‌ها برای ایران مثلث برمودای اصلاح‌طلبان حسن روحانی- کلاب هاوس - کارگزاران سازندگی 50درصد دانش‌آموزان دختر عشایر پس از دبستان ترک تحصیل می‌کنند! مبارزه با فساد اولویت نخست کشور توجه به حقوق شهروندی اولویت دولت جدید باشد لغو تحریم‌ها یا اقرار به نقض حقوق بنیادین بشر و جنایت علیه بشریت؟ ابزاری برای حمایت شهروندان در برابر آثار منفی رسانه‌ها اختلال شخصیت اجتنابی یا دوری گزین