قاچاق سوخت دلیل اصلی آتش‌سوزی‌های عمدی

حریق در جنگل‌های کشور به ویژه در زاگرس در این فصل سال دور از ذهن نیست. هرساله به دلیل گرمای هوای و خشکی مراتع شاهد بروز حریق در جنگل‌های کشور هستیم. البته باید دانست که بخش قابل توجهی از حریق‌ها در جنگل‌ها و مراتع از سوی افراد و به شکل خود خواسته اتفاق می‌افتد.
از آغاز سال ۱۴۰۰ حدود ۲۷۰۰ فقره آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور به وقوع پیوسته و تاکنون هزاران هکتار جنگل و مرتع از بین رفته است. همه‌ساله به ویژه با شروع فصل گرما، مناطق وسیعی از جنگل‌های زاگرس دچار حریق می‌شود و به دلیل طولانی شدن زمان مهار کامل آتش، بخش‌های گسترده‌ای از این مناطق نابود می‌شود. در روزها و هفته‌های اخیر، کشور
بیش از این که درحال جنگ با کرونا باشد گرفتار آتش‌سوزی سریالی در جنگل‌ها و اراضی بوده است. آتش‌سوزی‌هایی در نقاط مختلف کشور با فاصله زمانی کوتاه از یکدیگر رخ داده است. مسئولان دلایل مختلفی برای این رشته آتش‌سوزی‌ها ذکر کرده‌اند و برخی به صراحت معتقد هستند عمدی در این آتش‌سوزی‌ها وجود دارد.
> تهدید امنیت غذایی برای نسل‌های آینده


محمدرضا محبوب فر، کارشناس محیط زیست و توسعه پایدار درخصوص آتش‌سوزی‌های اخیر جنگل‌های کشور به خبرنگار ما گفت: متاسفانه امنیت غذایی و امنیت نسلی در کشور در معرض تهدید قرار گرفته است و به دلیل‌عدم نقد و فقدان نظارت
در مدیریت محیط زیست کشور منابع طبیعی کشور در حال محو شدن است.
وی افزود: فعالان محیط زیست و منتقدان وضعیت کنونی مدیریت محیط زیست کشور با انواع بی‌مهری‌ها و انتقادها و تهدیدها مواجه شده‌اند و به محض داشتن نقد و انجام نظارت بر فعل مسئولین درخصوص مدیریت و حفاظت محیط زیست کشور اعمال آنان با محدودیت مواجه می‌شود و انتقادها در نطفه خفه می‌شود و با ناملایمتی و ناهنجاری با کنشگران محیط زیستی در جامعه رفتار می‌شود به گونه‌ای که از ادامه راه منصرف می‌شوند.
عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران در ادامه اظهار داشت: متاسفانه سالیانه ۱۰۰ هزار هکتار از جنگل‌ها و مراتع کشور در اثر آتش‌سوزی نابود می‌شود. بخشی از این آتش‌سوزی‌ها در فصول سرد سال به دلیل تغییر اقلیم و کاهش رطوبت و افزایش درجه حرارت و کاهش بارش‌ها و کاهش ذخیره برفی اتفاق می‌افتد.
> آتش‌سوزی‌های عمدی به خاطر قاچاق چوب
محبوب فر درباره آتش‌سوزی‌های عمدی نیز اظهار داشت: بخش دیگری از آتش‌سوزی‌ها در فصول گرم سال در پایان فصل بهار و تابستان و اوایل پاییز اتفاق می‌افتد و اغلب عمدی است. قاچاقچیان چوب و شرکت‌های مجوزدار سازنده کاغذ و چوب جنگل‌ها را به دلیل قطع درختان به آتش می‌کشند تا در هیاهو و بلوای آتش‌سوزی به اقدامات غیرقانونی خود ادامه دهند. مافیای اقتصادی و چوب و کاغذ مسبب وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها هستند. بخش دیگر آتش‌سوزی عمدی جنگل‌ها متوجه اختلافات حقوقی مالکیت اراضی باغی و کشاورزی و زمین‌های موقوفی بین ساکنین با یکدیگر و نهادها و سازمان‌های دولتی و حکومتی با یکدیگر یا اختلافات این نهادها با ساکنین محلی است که سرانجام دامنه این اختلافات و تنش‌ها به اراضی و مراتع و جنگل‌های کشور به صورت آتش کشیدن‌های عمدی جنگل‌ها کشیده می‌شود. از جمله دلایل آتش‌سوزی عمدی در جنگل‌ها بروز رفتارهای غیرمسئولانه در حوزه گردشگری و تفریح و سرگرمی است چرا که گردشگران با ناآگاهی وعدم دریافت آموزش‌های لازم درخصوص حفظ جنگل‌ها و محیط زیست با بی‌احتیاطی باعث می‌شوند تا جنگل‌ها آتش بگیرند. آنچه مسلم است؛ گردشگری غیرمسئولانه امروز بلای جان جنگل‌های کشور شده است.
وی در ادامه افزود: در حال حاضر آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های کشور عمدی بوده و پرونده افرادی که به عمد آتش‌سوزی راه انداخته‌اند در دادگستری‌های شهرستان‌های غرب و جنوب غربی و شمال کشور در دست بررسی است. قوه قضائیه نیز باید با آتش‌زنندگان منابع طبیعی کشور از جمله جنگل‌ها و متخلفان محیط زیست و قاچاقچیان چوب و کاغذ و ذغال برخورد جدی صورت دهد تا بیش از این چنین مشکلاتی در عرصه‌های طبیعی کشور پیدا نشود و رفتار قوه قضائیه باعث توقف آتش‌سوزی‌های عمدی در جنگل‌های کشور گردد.
محمدرضا محبوب فر درباره افزایش بودجه حفاظت محیط زیست و اطفای حریق سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز بیان کرد: بودجه تامین تجهیزات یگان حفاظت محیط زیست و اطفای حریق مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به سال گذشته ۹۶ درصد بیشتر شده است. اما گویی این افزایش رقم بودجه به داد جنگل‌های زاگرس و البرز نرسیده است. این سازمان باید نسبت به گم شدن اعتبارات مالی یا تعلق نگرفتن اعتبارات مالی دریافتی به حفاظت عرصه‌های طبیعی کشور در برابر آتش‌سوزی پاسخگو باشد.
عضو انجمن آمایش سرزمین ایران با خطاب قرار دادن دولت جدید و رئیس جمهور منتخب تاکید کرد: دولت آقای رئیسی بدون نقد و نظارت موفق نخواهد بود و لازمه موفقیت برنامه‌های رئیس جمهور جدید در مبارزه با فساد و ناکارآمدی، مطبوعات و رسانه‌های آزاد است. حلقه بسته مدیران ۴۰ساله در جمهوری اسلامی ایران باید شکسته شود و نخبگان منزوی در مسند امور قرار گیرند. مدیران شکست خورده ۴۰ سال گذشته باید بازنشسته شوند یا تغییر
پیدا کنند.
> خشکسالی دائمی در ایران
وی اضافه کرد: محیط زیست ایران همین جنگل‌ها و رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و تالاب‌ها هستند که امروز چیزی از آن‌ها باقی نمانده است. امروز محیط زیست کشور تحت هجوم فعالیت انسان‌ها قرار گرفته است و این عوامل انسانی، تغییر اقلیم و گرمایش داخلی در نقشه جغرافیایی ایران را باعث شده اند. باید هشدار داد که اکنون کشور ایران از دو سمت تغییر اقلیم جهانی و تغییر اقلیم داخلی تحت حمله قرار گرفته است به طوریکه درجه حرارت کشور طی ۴۰ سال گذشته تا ده درجه افزایش یافته است. این افزایش درجه حرارت کشور جنگل‌ها و اراضی و مراتع کشور را بلعیده است و تا عمق جنگل‌ها به صورت آتش‌سوزی‌های طبیعی و اقلیمی کشیده شده است. همراه با آتش‌سوزی‌های طبیعی جنگل‌ها آتش‌سوزی‌های عمدی جنگل‌های کشور منجر به انقراض و
تلف شدن انواع گونه‌های جانوری و گیاهی و نابودی جاذبه‌های بکر و طبیعی گردشگری کشور شده است. محمدرضا محبوب فر در پایان اظهار داشت: آتش‌سوزی جنگلی در ایران اکنون به بیشترین حد رسیده است. آتش‌سوزی جنگل‌ها و نابودی عرصه‌های طبیعی ایران را وارد خشکسالی دائمی
کرده است.
رئیس جمهور بعدی باید نگاه باندبازی را کنار گذارد و حلقه بسته مدیران کشور شکسته شود و جریان مدیریت منابع آب و خاک کشور باید از دست جریان‌های سیاسی و اقتصادی خارج شود. رئیس جمهور آینده باید محیط زیست کشور را اولویت دولت قرار دهد و فراموش نکند که تا نگاه‌های باندی وجود دارد مشکلات و ناهنجاری‌های محیط زیست کشور تداوم دارد و این مسئله می‌تواند تحقق شعارهای اقتصادی و معیشتی دولت سیزدهم را با شکست و چالش جدی رو به رو سازد.