وین؛ خیلی دور خیلی نزدیک

توکلی- دولت دوازدهم در حالی به روزهای آخر خود نزدیک می شود که رئیس جمهور امیدوارانه  از لغو تحریم ها سخن می گوید. او که پیشتر گفته بود کشور در نقطه پایانی تحریم هاست و تنها نمی داند که چرا قلم تیم مذاکره کننده کند شده است؛ روز پنج شنبه نیز آدرس گره کور مذاکرات وین را بوروکراسی های بهارستان دانسته و گفته است: اگر بوروکراسی پارلمانی نبود، تحریم ها تمام شده بود: «بوروکراسی فقط اداری نیست بعضی از بوروکراسی ها، بوروکراسی پارلمانی است. من چون خودم ۲۰ سال در مجلس بودم و مجلسی هستم، خیلی زبانم برای انتقاد واضح نمی چرخد. بوروکراسی را کنار بگذاریم نه فقط در دولت، در قوه قضاییه و در پارلمان هم کنار بگذاریم. اگر بوروکراسی نبود تحریم تمام شده بود. دولت کار تحریم را انجام داده اما فعلا در بوروکراسی افتاده است.» رئیس کابینه دوازدهم در سخنان دوم تیرماه خود نیز با ادبیاتی دیگر از مانع تراشی های داخلی انتقاد کرده و گفته بود که  اگر به عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد کشورمان اختیار داده شود، همین امروز می تواند توافق احیای برجام برای رفع تحریم را نهایی کند! امید دولت دوازدهم به مذاکرات وین تا جایی پیش رفت که حتی محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور با اشاره به این که توافق برای برداشته شدن تحریم ها انجام شده است، به تشریح جزئیات بخشی از این توافق پرداخت: «درباره همه موارد از بیمه، نفت و کشتیرانی توافق شد و حدود   هزار و ۴۰ تحریم دوران ترامپ طبق این توافق برداشته می‌شود. همچنین توافق شد برخی تحریم‌های مربوط به افراد و بیت رهبری برداشته شود اما از آن جا که اساس مذاکره برجام در خصوص مسائل هسته‌ای بود بنابراین همه تحریم‌های مرتبط با این ها برداشته می‌شود.» اظهارات اخیر واعظی اما با واکنش وزارت خارجه آمریکا همراه شد و یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با اشاره به ادعای اخیر واعظی،  در بیانیه ای موافقت حاصل شده در مذاکرات وین درخصوص لغو برخی تحریم ها را رد کرد. در این بین باید گفت دولت در حالی نهایی شدن توافق وین و برداشته شدن تحریم ها را در یک قدمی خود می بیند که آمریکایی ها هنوز روی خوشی به توافق وین نشان نداده و همچنان اما و اگرهایی دارند. به عنوان نمونه آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در سخنان اخیر خود در باره احیای برجام از اختلافات جدی خبر می دهد و می گوید: «ما هنوز با ایران درباره بازگشت به اصل برجام اختلافات جدی داریم.» او همچنین با اشاره به تردیدهای دولت آمریکا در خصوص بازگشت به برجام، عمل به تعهدات طرف ایرانی را پیش شرط این بازگشت بیان می کند: «اما هنوز به این مقطع نرسیده‌ایم و نمی توانیم برای آن «نهایی شدن توافق»  تاریخی مشخص کنم ... با این همه تنها زمانی با ایران توافق می‌کنیم که به تعهداتش تحت برجام عمل کند!» این سخنان بلینکن درحالی مطرح می شود که مقامات ایران، بارها و بارها با تاکید براین که آمریکایی ها در ابتدا از برجام خارج شده اند، «لغو تمام تحریم‌های آمریکا به نحوی که قابل راستی آزمایی باشد» را پیش شرط عمل به تعهدات برجامی جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرده بودند و حتی  آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل نیز  در گزارش اخیر خود درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، بازگشت آمریکا به برجام را اقدامی مناسب دانست و از واشنگتن خواست تحریم ها علیه ایران را لغو و معافیت ها را تمدید کند. جالب تر آن که آن طور که لارنس نورمن خبرنگار وال‌استریت ژورنال در اروپا به نقل از یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا خبرداده دولت بایدن اعلام کرده واشنگتن نمی‌تواند تضمین کند که خروج از برجام بار دیگر اتفاق نخواهد افتاد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی شد که ایران هنوز تصمیمش در خصوص تمدید تفاهم دوجانبه با آژانس برای نظارت مشروط بر تأسیسات هسته‌ای خود را به اطلاع دبیرکل آژانس نرسانده است. از تردیدهای طرف آمریکایی و امیدهای دولتی ها که بگذریم، به نظر می رسد طرف های برجامی به توافقات اولیه در مذاکرات وین دست پیدا کرده اند و آن طور که گفته می شود کمیته تطبیق شامل نمایندگانی از دولت، نمایندگانی از مجلس و همچنین نماینده ای از شورای عالی امنیت ملی با هماهنگی نمایندگان رئیس جمهور منتخب، در حال بررسی متن مذاکرات وین هستند. کمیته ای که توافق اولیه را ارزیابی و مشخص می کند تا چه میزان مطابق خواسته های جمهوری اسلامی ایران است. از همین رو نگاه های طرف های برجامی به این کمیته است و همان طور که  وزیر خارجه فرانسه ادعا کرده آن ها منتظر تصمیمات سخت نهایی جمهوری اسلامی هستند تا توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ احیا شود.