بازار ارز تحت تاثیر دیدگاه‌های اقتصاد داخلی است

حرکت آرام دلار بر مدار رشد در تابستان
کیمیا نجفی
تا پنجشنبه هفته گذشته، قیمت دلار بر تابلوی صرافی‌های بانکی در کانال ۲۳ هزار تومان قرار داشت. اما روز شنبه دلار مسیری صعودی در پیش گرفت و به کانال ۲۴ هزار تومان راه یافت. آنطور که گفته می‌شود قیمت دلار تحت تاثیر اخبار سیاسی صعودی شده و در بازار روز یکشنبه قیمت دلار به ۲۴۴۰۰ و در معاملات پشت‌خطی به ۲۴۵۵۰تومان رسید.
روز شنبه هفته جاری، دلار توانست خود را بالای سطح ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومانی تثبیت کند و سکه امامی نیز بالای مرز ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قرار گرفت و گفته می‌شود این رشد تحت تاثیر صعود ۴۲۰ تومانی دلار و رسیدن به قیمت ۲۴ هزار و ۵۵۰ تومان صورت گرفت. اما دلیل افزایش قیمت در بازار ارز و سکه چه بود؟ برخی از فعالان بازار معتقدند که جوسازی‌های سیاسی سبب افزایش قیمت در این دو بازار شده است. صحبت‌های وزیر امور خارجه آمریکا یکی از جوسازی‌هایی است که به گفته فعالان بازار توانست سیگنال افزایش قیمت را به بازار ارز ارسال کند. این صحبت درحالی بود که وزیرخارجه آلمان اخیرا از شانس بالای احیای برجام سخن گفته بود. به هرصورت وزیر امورخارجه آمریکا در مصاحبه با روزنامه نیویورک‌تایمز که بامداد شنبه منتشر شد، در مورد مذاکرات برای احیای برجام گفته است «اختلافات جدی با ایران در مورد برنامه هسته‌ای این کشور وجود دارد. او هشدار داده پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران می‌تواند به یک مانع غیرقابل حل تبدیل شود.» علاوه‌بر صحبت‌های این مقام آمریکایی، مسئله لغو نشدن همه تحریم‌ها و صحبت‌های یک سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکا درخصوص اینکه «تا بر سر همه‌چیز توافق نشود، بر سر هیچ موضوعی توافق نخواهد شد» از جمله سیگنال‌های متناقضی است که از احیای برجام به اقتصاد ایران مخابره شده است و فعالان در بازار ارز معتقدند که روند قیمت در این حوزه تحت تاثیر بیم و امیدهای مذاکرات قرار گرفته است. از سوی دیگر عده‌ای هم بر این باورند که نرخ دلار برای بهبود وضعیت شاخص بورس در مسیر صعودی قرار گرفته است، نظری که کارشناسان آن را غیر علمی می‌دانند و معتقدند بازار بورس تحت تاثیر نرخ ارز قرار می‌گیرد اما این به معنای توجیهی برای افزایش نرخ دلار نیست و افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر ارتباطی به شاخص بورس ندارد. در این راستا علی حیدری کارشناس اقتصادی با اشاره به نظرات فعالان بازار برای افزایش نرخ ارز در گفت‌وگو با ابتکار می‌گوید: برای افزایشی شدن نرخ دلار دو دیدگاه مطرح شده است که من معتقدم این دو دیدگاه، تحمیل نظرات و احساسات شخصی برخی فعالان و معامله‌گران به بازار ارز است، این دیدگاه‌ها نه تنها کارشناسانه نیست که کاملا غیرعلمی است. اگر چنین نظریه‌هایی در سال 1300 خورشیدی گفته می‌شد قابل قبول بود و جای بحث داشت اما در حال حاضر ما با اقتصاد و علم روبه‌رو هستیم.


حیدر ادامه می‌دهد: من گمان می‌کنم وقت آن رسیده برخی از فعالان از تحمیل احساسات خود به بازار دست بکشند تا بازار مسیر واقعی خود را پیدا کند.
دلار تابع دیدگاه‌های اقتصاد داخلی است
این کارشناس اقتصادی همچنین در ادامه صحبت‌هایش به ایجاد انتظارات تورمی اشاره می‌کند و در این خصوص می‌گوید: دلار برخی عملکردها بوده و عملکردها نیز تابع تحولات و دیدگاه‌های اقتصاد داخلی است. اگر به بودجه 1400 نگاه کنیم می‌بینیم که دارای کسری سنگینی است. از سوی دیگر دولت پیش‌رو هم احتمالا یک دولت دستوری خواهد بود. بازار و کالاها این دو مسئله را می‌فهمند و درک می‌کنند و به تبع آن انتظارات تورمی ایجاد می‌شود. انتظارات تورمی یعنی اینکه ما می‌دانیم که چه اتفاقی خواهد افتاد بنابراین بازار ارز، طلا، سکه و ... به همان سمت حرکت می‌کند.
دلار شاخص تورم است
حیدری با اشاره به شناخته بودن دلار در جامعه و اقتصاد ادامه می‌دهد: در ایران دلار شاخص تورم بوده از همین‌رو دلار کالایی شناخته شده است. به همین دلیل وقتی دلار به سمت بالا حرکت می‌کند نشان می‌دهد که بطن جامعه به سمت تورم حرکت خواهد کرد. وی در پاسخ به این پرسش که دلار در روزهای آتی چه سمت‌وسویی خواهد داشت، می‌گوید: من گمان می‌کنم در روزهای پیش‌رو دلار نوسانات شدیدی را خواهد داشت چراکه ممکن است تحت تاثیر اخبار و شایعات قرار بگیرد و جو روانی به وجود آمده نوسان را به بازار مخابره کند. اما در مجموع می‌توان گفت تابستان حرکت آرام صعودی دلار در بازار را خواهیم داشت.
تا FATF حل نشود اتفاقی رخ نخواهد داد
این کارشناس اقتصادی همچنین در پاسخ به این پسش که آیا به نتیجه رسیدن برجام می‌تواند سبب کاهش نرخ ارز در ایران شود یا خیر، می‌گوید: قبل از برجام بین‌المللی ما نیاز به یک برجام داخلی داریم. تا زمانی که fatf از بن‌بست فعلی در داخل خارج نشود هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. Fatf سدی است که اگر کنار رود بانک مرکزی ایران امکان تبادل مالی با کشورهای دیگر را خواهد داشت بنابراین حتی اگر برجام به نتیجه برسد تا مادامی که FATF از سد داخلی عبور نکند هیچ اتفاقی در اقتصاد و بازار ارز رخ نخواهد داد.