راه‌اندازی دومین تصفیه‌خانه بزرگ ایران در تهران

تصفیه‌خانه فیروز بهرام، یکی از بـزرگ‌تـریـن پروژه‌های محیط‌زیستی کشور است که ۱۱ منطقه از تهران را زیر پوشش قرار می‌دهد. این تصفیه‌خانه دارای قابلیت تولید پساب با بهترین استاندارد زیست‌محیطی و کلاس استاندارد جهانی، تولید حدود شش مگاوات برق و قابلیت جمع‌آوری ۱۹۰ میلیون مترمکعب فاضلاب پایتخت است.
پروژه تصفیه‌خانه فیروزبهرام در زمینی به بزرگی ۴۵ هکتار در جنوب غرب تهران مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این تصفیه‌خانه به روش مدرن بیولوژیکی و لجن فعال (استفاده از باکتری‌ها برای حذف سموم آب) قابلیت حذف ازت و فسفر را دارد.
۱۷۰۰ کیلومتر شبکه تصفیه آب
ساخت تمامی تجهیزات اصلی تصفیه‌خانه فیروز بهرام با وجود تحریم‌های گسترده و انواع محدودیت‌ها همراه بود که با تکیه به توان متخصصان کشور به سرانجام رسید. در واقع تأمین تجهیزات و قطعات این تصفیه‌خانه از طریق بومی‌سازی در داخل فراهم شده‌است.


تصفیه‌خانه این توانایی را دارد که سالانه ١٩٠میلیون مترمکعب پساب قابل استفاده را به چرخه تولید بازگرداند و برای بخش کشاورزی استفاده کند. در واقع این تصفیه‌خانه به عنوان یکی از منابع آبی پایدار شهر هم محسوب می‌شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران روز گذشته در پایگاه اطلاع‌رسانی استانداری تهران از بهره‌برداری فاز نهایی این تصفیه‌خانه خبر داد و گفت: تلاش خواهیم کرد مسائل و مشکلات حوزه آب را در بخش کشاورزی در سال جاری با کمترین خسارت حل و چشم‌انداز‌های لازم را نیز ترسیم کنیم. قابلیت تولید پساب با بهترین استاندارد زیست‌محیطی و تولید حدود شش مگاوات برق از فواید تصفیه‌خانه فیروز بهرام است.
عبدالرضا چراغعلی با اشاره به اینکه بحث آب و حواشی مربوط به آن تبدیل به یک چالش جدی و تراژدی اجتماعی در سطح کشور و تهران شده‌است، اظهار داشت: نگرانی‌ها از این جهت است که اگر با برنامه‌ریزی و لطف الهی، در سال جاری بحران را سپری کنیم، اما سال بعد بسیار سال بحرانی‌تر و سخت‌تری خواهد بود.
فاز اول و دوم این تصفیه‌خانه اسفندماه به بهره‌برداری رسیده‌بود. تصفیه‌خانه فیروز بهرام دارای شبکه اصلی و فرعی فاضلاب به طول یک هزار و ۷۰۰ کیلومتر، یک تونل ۱۲ کیلومتری به ظرفیت ۵/۶ متر مکعب بر ثانیه و تمام مکانیزه با بالاترین استاندارد‌های جهانی است.
صرفه‌جویی معادل حجم سد لتیان
پیش از این مدیر عامل آبفای تهران هم با بیان اینکه تصفیه‌خانه فیروز بهرام با جمع‌آوری ۱۹۰ میلیون مترمکعب فاضلاب از سطح شهر تهران به ارتقای منابع آب زیرزمینی و نیز سطحی تهران کمک قابل‌توجهی می‌کند، به خبرگزاری تسنیم گفت: این پروژه عظیم که دومین تصفیه‌خانه بزرگ فاضلاب کشور محسوب می‌شود، شامل سه سامانه شبکه، تونل و تصفیه‌خانه است. با توجه به ابعاد مثبت این پروژه ظرف چند ماه آینده ۱۳۰ حلقه چاه آب را که معادل حجم سد لتیان است، به نفع سفره‌های زیرمینی آب از مدار خارج خواهیم کرد.
محمدرضا بختیاری با بیان اینکه این تصفیه‌خانه رکورد اجرایی در کشور را با وجود شرایط سخت کرونا و تحریم‌های ظالمانه در موعد مقرر زد، تصریح کرد: این تصفیه خانه علاوه بر ده‌ها جنبه مثبتی که در تهران دارد، سه ویژگی منحصر به فرد از جمله ارتقای کیفیت آب، تعادل بخشی به منابع زیرزمین و جلوگیری از فرونشست را دارد. بهره برداری از تصفیه‌خانه فاضلاب در جنوب تهران یکی از مهم‌ترین دغدغه مسئولان تراز اول کشوری بود.
حذف کشاورزی با فاضلاب
تصفیه‌خانه فیروز بهرام در حالی جایگاه دومین تصفیه‌خانه کشور را از آن خود کرده که «تصفیه‌خانه ششم تهران» بزرگ‌ترین تصفیه‌خانه آب کشور محسوب می‌شود.
تصفیه‌خانه ششم تهران و سامانه‌های آبرسانی آن به عنوان بزرگ‌ترین تصفیه‌خانه آب کشور با ظرفیت ۱۵ متر مکعب بر ثانیه امکان بهره‌مندی شهروندان ۵ منطقه مرکزی پایتخت و شهر جدید پرند از آب شرب با کیفیت را ایجاد می‌کند. این تصفیه‌خانه هم آبان ماه سال گذشته به بهره‌برداری رسید.
با بهره‌برداری از تصفیه‌خانه ششم و در مدار قرار گرفتن آن، به جای برداشت از آب‌های زیرزمینی، جایگزینی ۶۰ میلیون متر مکعب آب سطحی و خارج شدن حدود ۱۵۰ حلقه چاه از مدار اتفاق افتاد. اهمیت راه‌اندازی تصفیه‌خانه‌ها در کلانشهر‌ها این است که با اجرای کامل طرح جامع پساب‌ها از آبیاری زمین‌های کشاورزی با فاضلاب جلوگیری می‌شود. نزدیک به ۴۰ هزار هکتار زمین که بیشتر در جنوب تهران هستند، زیر کشت محصولات کشاورزی قرار دارند. به گفته رئیس گروه سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی تهران، حدود ۱۱۳ تا ۱۱۵ هکتار زمین هم زیر کشت با فاضلاب شناسایی شده‌است.
دکتر علیرضا صدرائی با اشاره به تأثیر خشکسالی بر استفاده بیشتر از آب فاضلاب برای کشاورزی، به ایسنا گفت: در مقاطعی در جنوب تهران برنج نیز کشت می‌شد، اما الان از کشت برنج در همان مراحل اولیه جلوگیری می‌شود. میزان کشت سبزی و صیفی هم بسیار کاهش یافته‌است و کشاورزان به سمت کشت غلاتی مانند گندم، جو و ذرت رفته‌اند؛ چون به آب کمتری نیاز دارد. گفتنی است وزارت جهاد کشاورزی، سازمان محیط‌زیست و وزارت بهداشت در خصوص تضمین و تحویل آب با کیفیت به کشاورزان مسئولیت دارند.