وقتی مسئولان سرگرم بودند؛ در سیستان و بلوچستان فاجعه انسانی رخ داد

انگار سرزمینی دور افتاده است، از هیچ یک از امکانات رفاهی برخوردار نیست، در این شهر حتی آب هم برای آشامیدن پیدا نمی‌شود و حالا که کرونا طغیان کرده، اولین تیرش را به سمت مردم این شهر نشانه گرفته است. سیستان و بلوچستان که روزگاری به دلیل نحوه تابش آفتاب به سرزمین «نیمروز» موسوم بود، در هفته‌های گذشته وضعیت قرمز و حتی سیاهی را در مواجهه با ویروس کرونا تجربه کرده است. وضعیت سیاه و انفجاری؛ توصیف مسئولان از وضعیت کرونا در استان سیستان و بلوچستان است.
> جولان دلتا ویروس در محرومترین استان ایران
وضعیت دومین استان پهناور به حدی وخیم گزارش شده که ایرج حریرچی، معاون کل وزیر بهداشت راهی این استان شده و سیستان و بلوچستان را قرنطینه کرده‌اند. حالا در شرایطی مسئولان مردم را به رعایت پروتکل‌های بهداشتی دعوت می‌کنند که در بسیاری مناطق مردم آب شرب هم در خانه ندارند. یکی از کاربران زاهدانی در توئیتی اعلام کرده «در خانه بمانیم؟ باشه. فقط در جریان باشید که ما حتی آب شرب را هم باید از بیرون بخریم. آب لوله‌کشی حاشیه شهر شوره و آب اصطلاحا شیرین بقیه جاها قابل نوشیدن نیست. یا باید دستگاه تصفیه آب داشت یا آب را از مغازه‌ها خرید.» شرایط شیوع کرونا در سیستان و بلوچستان با روزانه ۱۰۰۰ ابتلا (به گفته نماینده چابهار در مجلس) به شرایط خیم رسیده است و آمار مرگ و میر به ۱۹ نفر در شبانه‌روز رسیده، آماری که محلی‌ها می‌گویند باید سه برابرش کنیم. این آمار را رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان نیز تایید می‌کند؛ سیدمحمد هاشمی‌شهری می‌گوید: «با افزوده شدن یک‌هزار و۱۷۶ مورد جدید کرونا شمار مبتلایان این ویروس در استان به ۵۸ هزار و ۳۸۶ نفر رسید.» در این میان نبود امکان واکسیناسیون، کمبود کیت تست کرونا، کمبود مراکز غربالگری و زیرساخت‌هایی که به گفته نماینده چابهار «در جنوب سیستان و بلوچستان از نصف شاخص کشوری هم پایین‌تر است» حالا این استان را به مرحله‌ای رسانده که کادر درمان از «وضعیت سیاه» سخن می‌گویند. فعالان اجتماعی این استان در توییتر می‌نویسند: «ده شهرستان سیستان و بلوچستان بیمارستان ندارد و گاه نیاز است که فرد برای درمان و رسیدن به بیمارستان بیش از ۱۰۰ کیلومتر طی کند.» علاوه بر آن زاهدان سه بیمارستان دارند، که از دو هفته پیش پر شده و امکان بستری بیمار جدید را ندارند. معاون کل وزارت بهداشت نیز اعلام کرد که «برای نخستین بار در چند روز اخیر میزان موارد سرپایی و بستری کرونا در استان سیستان و بلوچستان از متوسط کشوری فراتر رفته است.» ایرج حریرچی افزود: «از طرفی ویروس دلتا از جنوب شرقی وارد کشور شده و با توجه به خواستگاه این ویروس در هند و شرایطی که در افغانستان به وجود آمده احتمال افزایش مهاجرت به ایران از مسیرهای مختلف وجود دارد.»
آنطور که حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس گفته است: «دلتاویروس خیلی وقت بود که پایش را به خانه‌ها و درون جان‌های محروم‌ترین استان کشور گذاشته بود. با توجه به اینکه ما مرز ۱۲۰۰ کیلومتری با کشور افغانستان و پاکستان داریم، افغانستان هم با هندوستان همسایه است و خطر ورود دلتا ویروس به شرق کشور و از آنجا هم به کل کشور وجود دارد. به همین خاطر من در نامه‌ای به رئیس‌جمهور هشدار دادم و خواستم مرزها را ببندند. رئیس‌جمهور ما را به وزیر بهداشت و وزیر کشور ارجاع دادند اما متاسفانه وزارت کشور نتوانست محدودیت‌های جدی در سیستان و بلوچستان ایجاد کند و همین موضوع باعث شد که دلتاویروس وارد سیستان و بلوچستان شود. همه این‌ها به خاطر سوء مدیریت است، شاید فکر نمی‌کردند که این اتفاق بیفتد.»


> رعایت پروتکل‌ها ۴۰درصد پایین‌تر از متوسط کشوری است
ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت در سفر روز پنج‌شنبه خود به سیستان و بلوچستان میزان رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در استان را پایین‌تر از حد متوسط کشوری عنوان کرد و با اشاره به گونه دلتا یا جهش یافته کرونا گفت: «این گونه قدرت سرایت بیشتری دارد و جوانان را بیشتر درگیر می‌کند و چون روند ابتلا در سیستان‌وبلوچستان در گذشته کم بوده، نسبت به سایر استان‌ها ایمنی اکتسابی در آن وجود ندارد.» او درباره وضعیت بستری مبتلایان در این استان نیز می‌گوید: «امکانات فعلی استان کفاف نیازهای دو تا سه هفته‌ای را می‌دهد، اما اگر این وضع ادامه پیدا کند ممکن است دچار مشکل شویم.» حریرچی، میزان رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در سیستان و بلوچستان را حتی در شرایط اوج‌گیری کنونی، حداقل ۴۰درصد کمتر نسبت به متوسط کشوری عنوان کرد و افزود: «میزان متوسط استفاده از ماسک در اماکن عمومی در کشور ۷۸درصد و در استان ۴۸درصد بوده و میزان رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در کشور به ۷۵درصد رسیده که در این استان ۴۹درصد است.» حریرچی همچنین تنها راه مقابله با این ویروس را واکسیناسیون همگانی دانسته و گفته برای مهار این بیماری در استان تلاش می‌کنیم هر چه سریع‌تر واکسیناسیون افراد بالای ۵۰سال را شروع کنیم.
> ممنوعیت برگزاری هرگونه تجمع و مراسم عزاداری
در سیستان و بلوچستان
با اوج‌گیری کرونا در سیستان و بلوچستان در دو هفته آینده فقط اصنافی که فعالیت آن‌ها برای زندگی مردم ضروری است، فعالیت خواهند داشت. حریرچی با اشاره به این‌که در دو هفته آینده فقط صنوف ضروری که ارتباط مستقیم با معیشت مردم دارند، مجوز فعالیت خواهند داشت تا از این موج عبور و به واکسیناسیون کامل برسیم، گفت: «برای کنترل این وضعیت، مراکز ۱۶ساعته را در استان توسعه دادیم و تلاش می‌کنیم شمار تست‌های روزانه را افزایش دهیم.»
ابوالفضل احمدزاده دادیار حقوق عامه دادستانی مرکز سیستان و بلوچستان نیز از ممنوعیت هرگونه تجمع و مراسم عمومی در این استان خبر داده است. او با بیان این‌که نمازهای جمعه و جماعات اهل سنت و تشیع تعطیل شده گفته است: «بدیهی است که هرگونه تجمع و مراسم عمومی را نیز شامل می‌شود».
قاضی احمدزاده ادامه داد: «نکته مشهود این است که در شرایط فعلی برگزاری هرگونه تجمع عمومی بر طبق اعلام ستاد مقابله با کرونا ممنوع است و عزیزان هیئتی نیز باید بدانند که عمل به دستورات ستاد مقابله با شیوع کرونا خواست و مطالبه جدی رهبر معظم انقلاب است.»
> شرایط فاجعه بار
دانشگاه سه‌گانه علوم پزشکی استان اعلام کردند فشار گسترده بر بیمارستان‌های اندکشان افزایش یافته و کادرشان پاسخگوی حضور گسترده کرونایی نیست؛ این دانشگاه‌ها موارد ابتلا در ۲۴ساعت گذشته را هزار و ۱۹۰ نفر اعلام کردند که عددی کم سابقه در دو سال گذشته است.
نماینده مردم چابهار در مجلس نیز می‌گوید: «اگر برای مهار کرونا در سیستان و بلوچستان تدبیر نشود فاجعه به تمام معنا رقم می‌خورد.»
برای استانی که پایین‌ترین شاخص‌های توسعه را دارد؛ با ۵۰۰هزار نفر حاشیه‌نشین نصف شهرهایی مهمش حاشیه‌نشین هستند؛ ۲۵۰ هزار نفر در روستاهای آن سقایی آبرسانی می‌شوند؛ کمترین بیمارستان را دارد؛ پایین‌ترین شاخص تخت بیمارستانی را دارد و منطقه جنوب بلوچستان آن با ۷۰۰ هزار نفر جمعیت فقط یک بیمارستان ۲۰۰ تخت‌خوابی دارد؛ شرایط فاجعه‌بار به‌نظر می‌آید.
این روزها که مسئولین سرشان را زیر برف کرده‌اند و خود را با ۷ واکسن کرونا مشغول کرده اند، مردم سیستان و بلوچستان در مظلومیت و فقر جان می‌دهند.