به دنبال پیک پنجم کرونا، بار دیگر فعالیت‌های فرهنگ و هنری تعلیق شدند کمر خمیده سینما و تئاتر در جنگ با کرونا

گروه فرهنگ و هنر – باز هم پیکی دیگر و تعطیلی مراکز فرهنگی و هنری پایتخت! تا اهالی فرهنگ و هنر تلاش می‌کنند از پیامدهای تعطیلی‌‌های اجباری قبلی خودشان را خلاص کنند و دست روی زانو بگذارند و از نو شروع کنند، دوباره موجی تازه از کرونا در کشور به راه می‌افتد و مثل همیشه اولین چیزی که تعطیل می‌شوند مراکز فرهنگی و هنری است.
قطعا یک سال و نیم پیش هیچ کس حتی در تصوراتش هم چنین روزهای تلخی و راکدی را برای فرهنگ و هنر نمی‌دید. همه فکر می‌کردند یک ویروس است و با کمی مراقبت بسیار زود از کشور رخت برمی‌بندد و زندگی به حالت عادی بازمی‌گردد اما حالا یک سال و نیم گذشته و انگار دیگر کسی اصلا برایش مهم هم نیست که چه اتفاقای رخ می‌دهد.
کرونا از اسفند 98 وارد کشور شد و یکی از اولین قربانیانش حوزه‌های فرهنگ و هنر بود. از همان ابتدا، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کلیه فعالیت‌های فرهنگی و هنری را به حالت تعلیق درآورد و این تعلیق حدودا 4 ماه طول کشید.
سینما در پیچ و تاب کرونا


اردیبهشت سال 99، شبکه نمایش خانگی به کمک سینما آمد و با فراهم کردن امکانات سینمای آنلاین، تلاش کرد تا سینما را به خانه‌ها بیاورد تا از این طریق بخشی از خسارت‌های عظیمی را که صنعت سینما متحمل شده بود، جبران کند.
سینمای آنلاین، گرچه به پای فروش گیشه در روزهای بدون کرونا نمی‌رسید اما کم‌کم توانست اعتماد مخاطب و همین‌طور سینمادارها را به خود جلب کند. مراجعه مخاطب برای استفاده از سینمای آنلاین در پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی برای آن‌ها نیز سودمند بود چرا که مخاطب تنها به دیدن یک فیلم اکتفا نمی‌کرد و بعد از دیدن محتوای بارگذاری شده در پلتفرم تصمیم به تهیه اشتراک طولانی مدت می‌گرفت.
اما با اتمام تعطیلی 4 ماهه و همچنان ترس از ابتلا به ویروس کرونا آن هم در محیط بسته برای مخاطبان وجود داشت و در این شرایط جلب اعتماد مخاطبان برای حضور در سینماها به این راحتی‌ها هم نبود. مردمی که ماه‌ها به اکران آنلاین عادت کرده‌اند و فیلم‌ها را در قاب تلویزیون یا لپ‌تاپ می‌دیدند دیگر به سختی حاضر بودند به سینما برگردند. اینگونه بود که سینمای آنلاین با وجود فروش کمتری که به نسبت سالن‌های سینما داشت، باز هم انتخاب اول صاحبان فیلم‌ها شد.
در طول این ماه‌ها مدام امیدهایی برای رونق سالن‌های سینما شکل می‌گرفت که ناامید می‌شد. از برگزاری جشنواره فیلم فجر گرفته تا اکران نوروزی و عید فطر، هیچ کدام نتوانستند راهکاری موفق باشند تا دوباره صندلی‌های سالن‌های سینما پر شوند. در این میان تعطیلی‌های چندباره سینماها با شدت گرفتن شیوع کرونا در عدم شکل‌گیری اعتماد عمومی برای حضور فیزیکی در سینما نیز تشدید می‌شد. در آخرین دور از تعطیلی‌ها، پس از ایام نوروز، پیک چهارم کرونا کشور را در نوردید و به همین دلیل بار دیگر سینماها تعطیل شدند. اما 18 اردیبهشت دوباره کرکره سینماها بالا رفت. با این وجود به گفته یکی از سینماداران تهران، در هفته اول پس از بازگشایی سالن‌های سینما در شهر تهران تنها 100 بلیت فروخته شده بود و این حکایت از خبر ناگواری برای سینماها داشت. با فرا رسیدن عطر فطر نیز هیچ تهیه‌کننده‌ای درخواستی برای اکران فیلمش نداد و به این ترتیب همچنان همان فیلم‌های قدیمی با مخاطبانی انگشت‌شمار در سینماها اکران شدند.
اما با آمدن تابستان و راضی شدن چند تهیه‌کننده، امید بود که بشود دوباره جانی تازه به سینما دارد.
تئاتر و بلایی که کرونا بر سرش آورد
گرچه سینماها، با ابزارهای کمکی مثل اکران آنلاین توانستند کج دار و مریز به فعالیت‌شان ادامه دهند اما همین کمک را هم اهالی تئاتر نداشتند. بالاخره فعالیت‌های تئاتری پس از 4 ماه تعطیلی ابتدایی، همانند سالن‌های سینما از تیر سال 99 به شکلی محدود و بنابر پروتکل‌های مشخصی آغاز شد. این روند محدود تا نیمه اول پاییز ادامه داشت که بار دیگر به دلیل بالا گرفتن آمار شیوع به ویروس کرونا، بار دیگر فعالیت‌های تئاتری نیز تعطیل شد.
این تعطیلی دوباره باعث شد تا گروه‌های تئاتری اطمینان لازم برای تمرین، تولید و اجرای اثر خود را نداشته باشند زیرا تضمینی برای استمرار اجراهای نمایشی و تعطیل نشدن آنها وجود نداشت.
در این شرایط بود که با واکنش هنرمندان تئاتر و همچنین پیگیری‌های متولیان تئاتر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بحث جابه‌جایی تئاتر از گروه ۳ به گروه ۲ مشاغل ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح شد که البته در اوایل سال 1400 تصویب شد.
اما با رسیدن فصل زمستان زمزمه‌ها درباره از سرگیری فعالیت‌های تئاتری مطرح شد و برخی گروه‌های تئاتری تمرین‌های خود را شروع کردند و در نهایت از دی ماه اجراهای تئاتری از سر گرفته شد که البته باز هم اطمینان کافی درباره متوقف نشدن فعالیت‌ها وجود نداشت.
همین تعطیلی‌های طولانی، بی‌برنامه و آسیب‌زننده در نهایت رمق سالن‌های خصوصی تئاتر را گرفت و بسیاری از این مکان‌ها که استیجاری نیز بودند با مشکلاتی جدی مواجه شدند.
بعد از تعطیلات نوروزی و عدم جلوگیری از سفرهای ایام عید، کشور درگیر موج چهارم کرونا شد و باز هم سالن‌های تئاتر تعطیل شدند. با تغییر رنگ شهر تهران و اجازه فعالیت مشاغل گروه دوم، دوباره شاهد فعالیت سالن‌های تئاتر بودیم. باز تئاتر کم‌کم در حال جلب اعتماد مردم بود و گروه‌های نمایشی کارشان را از سر گرفتند.
پیک پنجم و قربانی شدن دوباره فرهنگ و هنر
چند روزی بود که شهرهای جنوبی کشور شیوع ویروس دلتا یا همان کرونای هندی را تجربه می‌کردند. از روز گذشته شیوع این ویروس در تهران هم تایید شد و رنگ شهر تهران قرمز شد. بله، دوباره سالن‌های تئاتر و سینما پیش از هر چیز دیگر تعطیل شدند! صبح دیروز ، شنبه 12 تیر ماه نیز روابط عمومی مجموعه تئاتر شهر در خبری اعلام کرد که به دلیل اوج‌گیری دوباره کرونا و قرمز شدن وضعیت تهران، سالن‌های این مجموعه تا اطلاع ثانوی تعطیل شده‌اند. سالن ایرانشهر نیز به همین دلیل تعطیل شد.
این تعطیلی در شرایطی صورت می‌گیرد که فعالان تئاتر در چند وقت اخیر واکسیناسیون گروه‌های نمایشی در حال اجرا یا مشغول به تمرین را به عنوان یکی از مطالبات این صنف مطرح کرده‌اند. در حالیکه هنوز هیچ پاسخ مشخصی به این مطالبه داده نشده، شدت گیری کرونا و نیز اوج گیری نوع هندی آن، بار دیگر فعالیت سالن‌های تئاتر را مختل کرده است. از آغاز همه گیری کرونا برای چندمین بار است که سالن‌های تئاتر تعطیل می‌شوند. پیش از این تئاتر و سینما جزو مشاغل گروه دو محسوب می‌شدند و در وضعیت نارنجی هم فعالیت آنها تعطیل می‌شد.
سینما هم در حال حاضر دچار سردرگمی است. محمدرضا فرجی، مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی درباره وضعیت فعالیت سینماها در شرایط قرمز کرونایی شهر تهران توضیح داد: وضعیت فعالیت سینماهای سراسر کشور بنا بر وضعیت کرونایی هر استان مشخص خواهد شد. آنچه قطعی است، این است که ما در این زمینه به طور کامل تابع تصمیمات ستاد ملی کرونا خواهیم بود.
وی افزود: ستاد کرونای هر استان، درباره هر یک از مشاغل مانند سینما هر تصمیمی بگیرند، همه ما از سینماداران تا پخش‌کنندگان و صاحبان آثار به آن پایند خواهیم بود.
فرجی تاکید کرد: در پی جابه‌جایی گروه سینما در گروه‌بندی مشاغل کرونایی هم اعلام شده بود که در شرایط قرمز تنها مشاغل خاص امکان ادامه فعالیت دارند و در این نوبت هم بسته به تصمیمات ستاد کرونا، درباره سینماهای شهرهای قرمز تصمیم‌گیری می‌شود.
وی توضیح داد: وزارت ارشاد و سازمان سینمایی و به تبع آن سینماهای سراسر کشور تابع تصمیمات اعلام شده از سوی ستاد کرونای هر استان هستند و نیازی به ابلاغ مجدد از سوی ما برای تعیین تکلیف سینماها نیست. نگاه همه باید به مصوبات ستاد کرونا در هر استان باشد.
به همین دلیل پخش‌کننده فیلم «دینامیت» که در لیست اکران قرار گرفته بود و چند روزی هم بود که تیزرش در فضای مجازی پخش می‌شد، با بیان اینکه برای اکران فیلم در شرایط فعلی کروتا نمی‌توان کسی را مقصر دانست، گفت: امیدواریم موج خوبی که در استقبال از فیلم در سینماها شاهد بودیم همجنان ادامه داشته باشد.
سعید خانی در این‌باره گفت: ما اکران فیلم «دینامیت» را روز پنجشنبه فقط با دو سانس شروع کردیم و با کل سانس‌های روز جمعه در 50 درصد ظرفیت سالن‌ها، بیش از 380 میلیون تومان بلیت فروختیم و شلوغ‌ترین روزهای سینما را در دوران کرونا شاهد بودیم.
او با اشاره به قرمز شدن شرایط تهران به لحاظ شیوع کرونا گفت:‌ سینما هنوز یک مکان امن است چون جایی است که برخلاف رستوران و کافه مردم نمی‌توانند بدون ماسک حضور داشته باشند، روبروی هم نمی‌شینند و بین تمام سانس‌ها، سالن‌ها ضدعفونی می‌شوند..
وی ادامه داد: حضور مردم در سالن‌های سینما این پیام را داشت که تماشاگران از فیلم خوب استقبال می‌کنند و آیین سینما رفتن ادامه خواهد داشت و نباید بابت فعالیت پلتفرم‌ها نگرانی داشت. امیدوارم با تعطیلی مواجه نشویم تا شیرینی این استقبال به کام ما تلخ نشود.
حالا باید دید پیک پنجم تا چه زمانی طول خواهد کشید و آیا این بار هم باید منتظر تعطیلی طولانی‌مدت فعالیت‌های فرهنگی و هنری بود یا خیر.
سایر اخبار این روزنامه
به دنبال پیک پنجم کرونا، بار دیگر فعالیت‌های فرهنگ و هنری تعلیق شدند کمر خمیده سینما و تئاتر در جنگ با کرونا محمد یوسفی آرامش کاسبان تحریم و گزارش مجله فوربز وام ودیعه مسکن کرونا با چه شرایطی پرداخت می‌شود؟ مستاجران در صف وام ۷۰ میلیونی مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد: اتوبوس خبرنگاران ۷ سال به نمایندگی مراجعه نکرده بود رهبر مرموز هیئت تحریر الشام «ابومحمد الجولانی» کیست؟ بیرون آمدن شورشی مرموز از پشت نقاب اظهارنظر جدید وزیر خارجه سعودی درباره گفت‌وگوهای دوجانبه با ایران استقبال ریاض از مذاکره با تهران «ابتکار» راهکارهای افزایش ارزش پولی ملی را بررسی کرد صفرهای کم ارزش؛ سفره های خالی تاکید ابراهیم رئیسی بر استفاده از تجارب گذشته دیدار جمعی از وزرا و مسئولان با رئیس جمهوری منتخب روحانی در جلسه ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا: شرایط واکسیناسیون روز به روز بهتر می‌شود سردار حاجی زاده: با استقرار دولت جدید می‌توانیم برای نخستین‌بار دولت اسلامی را شکل دهیم شهریاری هشدار داد مرزهای استان سیستان و بلوچستان بسته شود