روزنامه وطن امروز
1400/04/16
پیشگیری به جای مچگیری
گروه اقتصادی: دیوان محاسبات به اصلیترین وعده خود یعنی ارائه گزارشهای تفریغ بودجه 2 ماهه جامه عمل پوشاند و دیروز پس از گذشت 45 روز از پایان اردیبهشت، گزارش نظارت بر اجرای بودجه کل کشور در ماههای فروردین و اردیبهشت را در اختیار نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار داد. پیش از این همواره گزارشهای تفریغ بودجه با گذشت بیش از یک سال از پایان اجرای قانون بودجه توسط دیوان محاسبات تهیه و در صحن علنی مجلس قرائت میشد؛ زمانی که دیگر هیچ راهی برای اصلاح سیاستهای اشتباه وجود نداشت و این گزارش صرفا نقش مچگیری از دولتها را داشت. برای مثال گزارش تفریغ بودجه سال 97 که حاوی انحراف از اهداف کلان ارز 4200 تومانی بود، نیمه سال 98 ارائه شد؛ زمانی که دیگر کار از کار گذشته بود. این در حالی است که اگر این گزارش زودتر در اختیار دولتمردان و سیاستگذاران قرار میگرفت، احتمال جلوگیری از تخصیص ارز ترجیحی یا اصلاح آن وجود داشت. بر این اساس، این گزارش که تمام دستگاههای ملی و استانی مشمول رسیدگی دیوان محاسبات را منطبق بر قانون در بر گرفته است، با همکاری قابل تقدیر خزانهداری کل کشور بر اساس شفافیت و انضباط مالی در بودجه بخش عمومی و جهت اثربخشی بودجه به نفع اقتصاد و معیشت مردم، مورد پیگیری دقیق قرار گرفته است. بر اساس خبر منتشر شده توسط روابط عمومی دیوان محاسبات در این باره، بر مبنای یافتههای به دست آمده، از مجموعه ۱۱۶ تبصره، بند و جزء از احکام بودجه سال جاری، تا پایان اردیبهشت فقط ۱۳ حکم (معادل ۱۱ درصد) در موعد مقرر به صورت کامل اجرا شده است و ۴۵ حکم (معادل ۳۹ درصد) ناقص اجرا شده و ۵۸ حکم (معادل ۵۰ درصد) کلا اجرا نشده است. همچنین طبق قانون بودجه ۱۴۰۰ کل کشور، قرار بود تا پایان اردیبهشت ۱۰ آییننامه و دستورالعمل به تصویب برسد که به هیچکدام از آنها در موعد مقرر عمل نشده است. بخش دیگری از گزارش دیوان محاسبات نشان میدهد طی ۲ ماه ابتدایی سال جاری، ۲۷ درصد منابع بودجهای محقق شده که در مقابل ۴۴ درصد مصارف، حکایت از کسری بودجه در ابتدای سال میدهد و عدم تغییر در تحقق منابع و ادامه این رویه، به کسری بودجه شدید در پایان سال مالی کشور منجر خواهد شد. نکته حائز اهمیت دیگر اینکه از مجموع ۱۱۱۸ دستگاه مشمول حسابرسی، ۸۱۲ دستگاه در موعد مقرر صورتحساب منتهی به اردیبهشتماه خود را ارائه کردهاند و ۳۰۶ دستگاه به عنوان حسابنداده شناخته میشوند. بررسیهای دیوان محاسبات در موضوع درآمدهای مالیاتی حکایت از آن دارد تا پایان اردیبهشت نزدیک به ۸۵ درصد از درآمدهای مالیاتی محقق شده است و نمودارها در این بخش نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۶۴ درصد رشد نشان میدهند اما درباره خودروهای لوکس، منازل گرانقیمت و خانههای خالی به دلیل عدم تصویب آییننامه در هیاتوزیران، همانند سال گذشته فاقد وصولی است. یادآور میشود گزارشهای مستمر ۲ ماهه بر اجرای بودجه سال ۱۴۰۰ که رویکردی بدیع و مبتکرانه به حساب میآید، به دولت درباره رعایت دقیق اجرای بودجه و عدم انحراف از تکالیف قانونی کمک شایانی خواهد کرد.