نام بزرگان مطبوعات بر خيابان‌هاي پايتخت

نورا حسيني |بسياري تلاش مي‌كنند شوراي پنجم را ركورد‌دار نامگذاري معابر توصيف كنند اما آمارها نشان مي‌دهد كه شوراي پنجم يكي از دوره‌هايي است كه كمترين مصوبه را در حوزه نامگذاري داشته است. ركورد تغيير نام و نامگذاري مربوط به شوراي سوم است كه با توجه به عمر طولاني اين شورا طبيعي به نظر مي‌رسد. محمدجواد حق‌شناس در اين رابطه مي‌گويد: آماري كه وجود دارد، در ۵ دوره در دوره شورا، در دوره اول و پنجم كمترين ميزان نامگذاري انجام شده و مجموعا ۶۰۰ نامگذاري داشتيم اما در يكي از دوره‌هاي قبل ۶ هزار تغيير نام داشتيم. اما آنچه اين دوره را با دوره‌هاي ديگر متمايز كرده است شايد نام‌هاي انتخابي براي معابر باشد.
در شوراي اول از سال 77 تا 81، 20 نامگذاري انجام شده است كه 11 نامگذاري از نام‌هاي عمومي يعني گل‌ها، كوه‌ها، اعداد و... بودند، 8 نام شهدا و يك مورد از نامگذاري‌ها هم نام مشاهير و نام‌آوران بوده است.
در شوراي دوم 840 درخواست نامگذاري داده شده است كه 479 مصوب نامگذاري وجود دارد، 374 نامگذاري‌ها نام شهدا بوده‌اند، 122 نامگذاري‌ها گل و كوه و... بوده و 10 مشاهير كه براي خيابان‌هاي تهران نامگذاري كرده‌اند. بنفشه، رز، لاله، ياس، زنبق، نيلوفر، صبح صادق، نرگس، شمشاد نام‌هاي محبوب در اين دوره براي نامگذاري بوده‌اند.
در شوراي سوم نيز 3 هزار و 257 درخواست مطرح شده، 2 هزار و 641تصويب شده است. يك‌هزار و 630 نامگذاري عمومي، 965 نام شهدا، 40 نام هم به نام شهيد نامگذاري شده است.


در دوره چهارم نيز يك‌هزار و 272 درخواست نامگذاري مطرح شده كه به 973 مصوبه ختم شده است. از ميان 699 نامگذاري شهدا، ‌247 نامگذاري عمومي و 27 نامگذاري مشاهير انجام شده است.
اين دوره بيشتر نامگذاري‌هاي عمومي نام كوه‌ها و استان‌ها بوده است. از مشاهيري كه در اين دوره نام‌شان بر خيابان‌هاي شهر نشسته است مي‌توان به آيت‌الله هاشمي، آيت‌الله مهدوي‌كني، عسگراولادي، طاهر صفارزاده و... اشاره كرد.
 شوراي پنجم تنها 600 نامگذاري داشته است. در اين دوره مطالبه نامگذاري معبري به نام مصدق محقق شد. همچنين در ميان نامگذاري‌ها اسامي چون صمد بهرنگي، بيژن ترقي، داوود رشيدي، بهمن كشاورز، جمشيد مشايخي، بازرگان، عباس كيارستمي، حسين منزوي، علي نصيريان، پروين دولت‌آبادي، سيمين دانشور، اخوان ثالث، علي حاتمي، عزت‌الله انتظامي، ناصر حجازي و... به چشم مي‌خورد.
در حالي كه تلاش مي‌شد روند نامگذاري‌ها در شوراي شهر متوقف شود روز گذشته نيز برخي معابر به نام بزرگان مطبوعات كشور نامگذاري شد. همچنين اعضاي شوراي اسلامي شهر تهران معابري در پايتخت را به نام احمد متوسليان، علي دايي و مشاهير ادبي و فرهنگي كشور نامگذاري كردند.
محمدجواد حق‌شناس، رييس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران در توضيح لايحه نامگذاري گفت: پيشنهاد شوراي نامگذاري اين است كه بلوار بي‌نام غربي كنار مجموعه آزادي به نام علي دايي نامگذاري شود. او افزود: با توجه به اينكه ايشان در روزهاي اخير به‌شدت در محافل مجازي مطرح شدند، ضلع غربي ورزشگاه آزادي را پيشنهاد نامگذاري داشتيم. اين پيشنهاد با درخواست جمعي از روزنامه‌نگاران و خبرنگاران ورزشي‌نويس مطرح شده است.
رييس كميسيون نامگذاري شوراي اسلامي شهر تهران در ادامه قرائت ساير تغيير نام‌هاي پيشنهادي اظهار داشت: تعدادي از كوچه‌هاي خيابان قائم‌مقام فراهاني نيز به تناسب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به نام شماري از اهالي فرهنگ و رسانه و خبرنگاران شهيد پيشنهاد شده است.
نامگذاري معبري به نام گل‌آقا و احمد بورقاني
حق‌شناس در همين رابطه گفت: براي كوچه‌هاي يكم، سوم، پنجم هفتم، دوم، چهارم، ششم، هشتم، دهم و دوازدهم در خيابان قائم‌مقام فراهاني اسامي بزرگاني چون نسيم شمال شاعر و روزنامه‌نگار پرآوازه دوره رضاشاه كه به شهادت رسيد، ميرزا صالح شيرازي از چهره‌هاي اوليه مطبوعات ايران، خانم صديقه دولت‌آبادي، مريم عميد سمناني دو روزنامه‌نگاري هستند كه در نشر فرهنگ روزنامه‌نگاري زحمات زيادي كشيدند، پيشنهاد شده است.
او ادامه داد: همچنين كوچه چهارم در خيابان قائم‌مقام فراهاني به نام كيومرث صابري‌فومني يا گل آقا، كوچه ششم به نام كاظم اخوان خبرنگار شهيدي كه در معيت سردار بزرگ اسلام حاج احمد متوسليان به اسارت نيروهاي اسراييلي درآمده بود و كوچه هشتم به نام احمد بورقاني چهره نامدار روزنامه‌نگاري معاصر ايران از همكاران مجلس ششم هستند و كوچه دهم و دوازدهم به نام اديب‌الممالك فراهاني و يوسف اعتصام‌الملك پدر پروين اعتصامي كه ايشان نيز روزنامه‌نگار بود، تغيير نام خواهند يافت. رييس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شورا عنوان كرد: به علاوه يكي ديگر از پيشنهادات نيز نامگذاري بزرگراه فتح به نام حاج احمد متوسليان است كه هنوز خبري از شهادت ايشان نداريم و بيش از سه دهه در اسارت نيروهاي اسراييل است به همين دليل عنوان شهيد را قيد نكرديم.
نام شهرهاي كشور بر معابر پايتخت
حق‌شناس در ادامه افزود: در راستاي نامگذاري به نام بانوان ارجمند بنا به درخواست خانم‌هاي شورا كوچه رضا واقع در منطقه 3 به نام مجتهده بانو امين اصفهاني و كوچه حافظ در منطقه 11به نام طوبي آزموده تغيير نام خواهند يافت.بانو نصرت امين اصفهاني از نويسندگان شهير ايراني كه در سال 1265 ش به دنيا آمد. او از زنان فقيه و مجتهد دنياي اسلامي و از اساتيد حوزه علميه اصفهان است. بانوي مجتهده نصرت امين در اصفهان به تحصيل پرداخت و به مراتب علمي والايي رسيد و بالاخره به دريافت اجازه اجتهاد نائل شد. او عمر خود را يكسره به تاليف و تدريس گذراند و تاليفات متعددي همچون سير و سلوك در روش اولياء، مخزن العرفان و 15 جلد تفسير كامل قرآني دارد كه جملگي به نام يك بانوي ايراني منتشر مي‌شد. او در سال 1362 شمسي درگذشت. همچنين طوبي آزموده موسس دبستان ناموس و نيز نخستين دبيرستان دخترانه در تهران را تاسيس كرد. طوبي اين مدرسه را با پشتكار و مبارزه حفظ و در سال ۱۳۰۷ نخستين دبيرستان دخترانه تهران را نيز تاسيس كرد.او در سال ۱۳۱۵ در ۶۰ سالگي درگذشت. رييس كميسيون نامگذاري شورا در ادامه يادآور شد: در راستاي شوراي سياستگذاري كميته نامگذاري به نام استان‌هاي كشور نيز كوچه لادن در منطقه 2 به نام خلخال، كوچه شقايق در منطقه 2 به نام نمين، كوچه كاج در منطقه 2 به نام بيجار، خيابان شقايق در منطقه 6 به نام فومنات و كوچه نصر نيز در منطقه 6 به ‌نام صومعه‌سرا تغيير نام خواهد يافت. سپس حسن رسولي در مخالفت با بخشي از اين لايحه گفت: آيا رضايت اين افراد براي نامگذاري آنها كسب شده است يا خير، چراكه در برخي موارد مانند نامگذاري خياباني به نام اعظم طالقاني ما اقداماتي را انجام داديم اما سپس متوجه شديم كه بايد رضايت آنها را كسب مي‌كرديم.
سپس زهرا صدراعظم نوري در مخالفت با بخشي از اين لايحه گفت: بوستان گل‌ها در حوالي دانشگاه تهران كه در زمينه باغ گياه‌شناسي فعال است بهتر است به همان نام گل‌ها باقي بماند.حق‌شناس در پاسخ به رسولي گفت: عموما تلاش شده تا موافقت و همراهي خانواده اين افراد را داشته باشيم. به آقاي دايي نيز در اين باره اطلاع داده شده است.درنهايت لايحه نامگذاري اين معابر با ۱۴ راي موافق به تصويب رسيد.