سها، پیشرو در تولید دارو
فاطمه عسگرینیا | سالهای زیادی است که دولتها فهمیدهاند اگر میخواهند مستقل از قدرتهای بزرگ جهان، کشورهای خود را اداره کنند، حتما باید در حوزه بهداشت و درمان استقلال لازم و کافی داشته باشند، چه در بخش تشخیص و پزشکی، چه در بخش تأمین دارو و درمان. به خاطر همین مسأله است که تمرکز کشورها بر ارتقای تواناییهای علمیشان در این حوزه در اولویت دولتمردانشان است. ایران نیز از این امر مستثنی نبوده و در طول چهار دهه اخیر کوشیده در تولید بسیاری از داروها از توان متخصصان داخلی کمک بگیرد و دانش علمی صنعت داروسازی را بالا ببرد. شرکت داروسازی سها زیرمجموعه هلالاحمر ایران از جمله این شرکتهای داروسازی است که با بهرهگیری از نیروهای جوان و متخصص و متجرب توانسته گامهای مهم و اساسی در تولید داروهای خاص بردارد. خبر خوب اینکه این شرکت برای اولین بار موفق شده قرص مسکنی را تهیه و تولید کند که 10 برابر مسکنهای معمولی اثرگذار است و قرار است برای استفاده بیماران خاص به زودی وارد بازار شود. به همین بهانه خبرنگاران رسانههای جمعی طی بازدیدی از این مجموعه تولیدی و صنعتی دارو پای صحبتهای دکتر حسین عطار، مدیرعامل شرکت داروسازی سها نشستند.
درست است این روزها همه توجه مردم دنیا روی تولید داروهای ضدکرونا و واکسنهای جدید و موثر متمرکز است و حتی در ایران هم شنیدن خبر تولید واکسنهای جدید امید تازهای در دل همه روشن میکند، اما در کنار این بخش شنیدن خبرهای خوب تولید داروهای جدید و موثر دیگر که موجبات کاهش درد بیماران خاص را فراهم میکند، هم خیلی خالی از لطف نیست. داروهایی که تا به امروز در انحصار کشوری مانند آمریکا بوده و هر بار با تشدید تحریمها بیماران نیازمند را در حسرت این داروها نگه میداشتند. شرکت داروسازی سها امروز بعد از ماهها تحقیق و آزمایش روی یک نوع مسکن موفق به تولید آن شده است. دارویی که مانند نمونه خارجی خود 10 برابر بیشتر از مسکنهای معمولی قدرت تسکین درد را دارد. مدیرعامل شرکت داروسازی سها در اینباره میگوید: «برای این دارو در حال اخذ مجوز هستیم و امیدواریم با این مهم، زمینه عرضه داروی مذکور با قیمت بسیار ارزان و دولتی در ایران فراهم شود.»
البته این دارو تنها داروی جدید در حال تولید انبوه شرکت سها نیست و به گفته مدیران آن تولید داروهای جدید دیابت و داروهای ضدانعقاد خوراکی از دیگر داروهایی است که بعد از تکمیل مطالعات و تولید توسط این شرکت وارد بازار عرضه خواهد شد. تلاش همه متخصصان شرکت سها در راستای تحقق شعار جمعیت هلالاحمر مبنی بر این است که «سلامتی برای همه انسانهاست»، به همین علت در دو سایت چهار باغ و شهید فقیهی میکوشند تا با تولید داروهای جامد و مایع نیاز داخلی به داروهای مورد نیاز بیماران را فراهم کنند.
محصولاتی مطابق با استانداردهای جهانی
دکتر «حسین عطار» که به عنوان یکی از پزشکان داروساز جهادی در کشور شهره است، از صنعت داروسازی به عنوان یکی از صنایع راهبردی یاد میکند و میگوید: «شرکت داروسازی سها با در اختیار داشتن تجهیزات داروسازی مدرن سالانه توانایی تولید 200میلیون قرص، 10میلیون کپسول و 10میلیون شربت خوراکی را دارد. این در حالی است که اگر با توجه به تجهیزات و تأسیسات فنی و تخصصی موجود در شرکت زمینه تولیدات قراردادی فراهم شود، بیش از پیش میتوان از ظرفیت عالی داروسازی کشور در شرکت سها به منظور رفع نیاز دارویی کشور بهره برد.»
به گفته کارشناسان و متخصصان شرکت دارویی سها، تجهیزات و دستگاههایی که در این شرکت قرار دارد، در هیچ یک از شرکتهای داروسازی ایران موجود نیست؛ تجهیزاتی که تحت لیسانس آلمان هستند. مدیرعامل این شرکت میگوید: «کار طراحی کارخانه چهارباغ کرج توسط یک شرکت معتبر آلمانی به نام PHARMAPLAN که در ساخت اتاق تمیز و تجهیزات داروسازی مهارت دارد، انجام گرفته است: «این کارخانه براساس مقررات GMP سال 2004 اروپا و آمریکا طراحی و اجرا شده و تمام محصولات دارویی آن به لحاظ برخورداری از استانداردهای جهانی قابل عرضه در اروپا و آمریکاست.»
برای اینکه شرکت داروسازی سها فعالیتهای تولیدی خود را در صنعت داروسازی مطابق استانداردهای جهانی پیش ببرد و برای حصول اطمینان از کیفیت تولید این شرکت سیستم مدیریتی سلامتی، ایمنی و محیط زیستی مطابق با ایزو 14001 ویرایش 2015، ohsas18001 ویرایش 2007 و سیستم مدیریت کیفیت مطابق با ISO9001 را پیادهسازی کرده است. مدیر عامل شرکت داروسازی سها میگوید: «در این مجموعه 11 نفر با مدرک تحصیلی دکترا و 36 نفر با مدرک تحصیلی فوقلیسانس مشغول به کارند که ارایه آموزشهای لازم به منظور ارتقای کیفیت تولید محصولات به این افراد از برنامههای روتین شرکت است.»
دارو، مواد اولیه، تحریم و ...
شرکت داروسازی سها برای حضور موفق و قدرتمند در عرصه رقابتی بازار میکوشد تا با نفوذ در بازار و افزایش محصولات تولیدی از رقبای خود پیشی بگیرد. همین مسأله باعث شده تا علیرغم ثابت ماندن قیمت دارو در سالجاری شاهد افزایش 46درصدی فروش باشد: «محصولات شرکت داروسازی سها نقش مهمی در تأمین سلامت جامعه دارد، چراکه اغلب داروهای تولیدی مورد مصرف بیماران قلبی و عروقی، اعصاب و روان، بیماریهای هورمونی و گوارشی است.»
به گفته مدیرعامل شرکت سها، امروز صنعت داروسازی ایران یکی از صنایع قدرتمند در خاورمیانه است، به طوری که تولیدکنندگان این بخش توانایی تولید 70درصد داروهای مورد نیاز کشور را دارند و 30درصد باقیمانده هم تولیدشان از لحاظ اقتصادی بهصرفه نیست.»
عطار با اشاره به مشکلات پیشروی صنعت دارو در دوران تحریم میگوید: «علیرغم همهفرافکنیهای کشورهای غربی مبنی بر اینکه دارو در لیست تحریمهای ایران نیست، شرکتهای داروسازی بهشدت در این بخش در تنگنا قرار دارند. ارز مورد نیاز برای واردات دارو یا مواد اولیه به سختی تأمین میشود. حتی تهیه رنگ دارو که یک ماده مشخص است و هیچ استفادهای در صنایع نظامی ندارد، به سختی برای ما تأمین میشود. »
مدیرعامل شرکت سها تأکید میکند: «متخصصان حوزه داروسازی ایران دانش فنی تولید اغلب محصولات دارویی را دارند و اگر در بخش تأمین بودجه از سوی دولت مورد حمایت قرار بگیریم، میتوانیم قول دهیم که مشکلات مردم در حوزه دارو حلوفصل خواهد شد.»
او همچنین بر افزایش قمیت دارو و جبران این افزایش هزینه برای مردم توسط بیمهها تأکید کرد: «ما معتقدیم دارو برای اقشار نیازمند کشور باید به صورت رایگان تأمین و در اختیارشان قرار بگیرد، اما افزایش نیافتن قیمت دارو به بهانه پیشگیری از تحمیل فشار اقتصادی به مردم کار درستی نیست و باید از ظرفیت بیمههای کشور در این بخش بهره جست، در غیر این صورت صنعت داروی کشور زمین خواهد خورد.»