روزنامه ابتکار
1400/04/17
«ابتکار» عوامل موثر در کاهش سرمایه‌گذاری در اقتصاد را بررسی کرد دست اقتصاد دولتی روی کلید خاموشی‌ها
کیمیا نجفیسیاوش غیبی‌پور، اقتصاددان: به لحاظ اقتصادی اگر پس‌اندازی انجام می‌گیرد باید به همان میزان سرمایه‌گذاری شود. مثلا اگر مردم 10 واحد پولی پس‌انداز کرده‌اند باید 10 واحد هم سرمایه‌گذاری انجام شود.
در اینکه سرمایه نقش مهمی در افزایش رشد و توسعه اقتصادی دارد شکی نیست، به گفته کارشناسان سرمایه‌گذاری و افزایش سرمایه در کشور بخش تولید را به حرکت درمی‌آورد و با رونق تجارت زمینه‌های بهبود سطح زندگی و رشد اقتصادی را فراهم می‌کند. ضرورت جذب سرمایه برای بهبود بخش‌های مختلف در کشور از جمله مسائلی است که کارشناسان و صاحب‌نظران به آن تاکید دارند. آنها معتقدند در صورت کاهش جذب سرمایه، کشور با مشکلات همچون فقر، توسعه‌نیافتگی، عقب‌ماندگی تولید، بیکاری و ... روبه‌رو خواهد شد. حسن روحانی رئیس جمهور نیز در جلسه روز گذشته هیئت دولت با ضرورت افزایش سرمایه‌گذاری و بیان اینکه در مسئله برق ریشه مشکلات را باید لمس کنیم، گفت: «در کشور باید سرمایه‌گذاری شود. اگر تولید در بخشی می‌خواهیم، باید سرمایه‌گذاری شود. اگر در بخش کشاورزی یا صنعت، تولید خاصی مدنظر ماست، باید سرمایه‌گذاری شود. سرمایه‌گذاری از اصول اساسی است. بدون سرمایه و با دست خالی نمی‌شود کاری کرد. میشود شعار بدون محتوا.»
زمینه سرمایه‌گذاری در کشور وجود ندارد
با توجه به مسائل گفته شده حال این پرسش مطرح است که سرمایه‌گذاری چه اثری در مشکلات کشور همانند قطعی برق دارد؟ سیاوش غیبی‌پور، دکترای اقتصاد در این خصوص به ابتکار گفت: قطعا کاهش سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور مشکلات بیشماری را در تولید، صنعت و ... به وجود می‌آورد. اما باید دید چرا سرمایه به اندازه کافی در کشور وجود ندارد؟ یک اصطلاح وجود دارد که می‌گوید اگر دولت پایش را از گلیم اقتصاد خارج کند، یعنی میزان سرمایه‌گذاری دولتی کم بشود و هزینه‌های دولت در بخش سرمایه‌گذاری کاهش پیدا کند به همان میزان زمینه سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی بیشتر فراهم میشود. برای افزایش سرمایه‌گذاری باید به بخش خصوصی توجه کرد.
غیبی‌پور ادامه داد: به لحاظ اقتصادی اگر پس‌اندازی انجام می‌گیرد باید به همان میزان سرمایه‌گذاری شود. مثلا اگر مردم 10 واحد پولی پس‌انداز کرده‌اند باید 10 واحد هم سرمایه‌گذاری انجام شود. بانک‌ها در این میان نقش واسطه دارند به گونه‌ای که پول را از پس‌انداز‌کننده بگیرند و این پول را به سرمایه‌گذار و تولیدکننده منتقل کنند.
این دکترای اقتصاد گفت: اما چرا در کشور ما پس‌انداز انجام میشود اما به همان اندازه سرمایه‌گذاری نداریم؟ انجام نشدن سرمایه‌گذاری چند دلیل دارد، دلیل اول و اصلی این است که بسیاری از مراودات بانکی، مالیاتی و تامین اجتماعی ما قدیمی هستند و زمینه پویایی سرمایه‌گذاری در کشور ما وجود ندارد. به عبارتی دیگر قوانین ما مشوق سرمایه‌گذاری نیست.
برای رفع مشکلات انحصار باید شکسته شود
وی با اشاره به سرمایه‌گذاری‌های بالا برای بخش‌هایی مثل آب و برق ادامه داد: در سرمایه‌گذاری کلان مثل سرمایه‌گذاری در بخش‌های آب، برق و گاز معمولا در کشوری مثل ایران انحصار طبیعی وجود دارد. انحصار طبیعی به این معناست که حجم سرمایه‌گذاری در بخش‌های آب، برق و گاز به حدی بالاست که بخش خصوصی به ندرت می‌تواند به این زمینه ورود پیدا کند. چون انحصار طبیعی در اقتصاد شکل گرفته است برای رفع مشکلات و چالش‌ها باید این انحصار شکسته شود. یعنی همانگونه که صادرات کالایی مثل برنج را به بخش خصوصی واگذار می‌کنیم بخش برق را هم به بخش خصوصی واگذار کنیم.
غیبی‌پور گفت: البته باید اشاره کرد که واگذاری به بخش خصوصی نیز به این آسانی نیست چراکه سایه تحریم‌ها بر سر بخش خصوصی داخلی و خارجی است و این مسئله افراد در داخل و خارج را با محدودیت روبه‌رو می‌کند. به عنوان نمونه فرض کنیم یک بخش خصوصی در خارج از کشور به ایران بیاید و بخواهد یک نیروگاه بسازد در این میان قطعا به دلیل تحریم‌ها برای انتقال پول با مشکل روبه‌رو میشود.
دولت ظرفیت افزایش سرمایه‌گذاری ندارد
این دکترای اقتصاد با تاکید بر ضرورت لغو تحریم‌ها ادامه داد: این درحالی است که دولت هم نمی‌تواند سرمایه‌گذاری آنچنانی داشته باشد. دولت اکنون ظرفیت افزایش سرمایه‌گذاری را ندارد. ما اگر تمام جریان نقدی را درنظر بگیریم بخشی از این نقدینگی برای توسعه ملی ذخیره میشود، بخشی از آن برای تامین بودجه و کالای اساسی خواهد بود و دیگر توانی برای دولت و شرکت‌های دولتی برای سرمایه‌گذاری باقی نمی‌‌ماند. بنابراین برای افزایش سرمایه‌گذاری توسط بخش‌های خصوصی چه در داخل و چه در خارج در قدم اول باید به دنبال رفع تحریم‌ها باشیم.
وی افزود: تولید برق و امثال این ماجرا تنها به دست دولت اتفاق نخواهد افتاد. وقتی انحصار طبیعی در کشور باشد و بخش خصوصی به این ماجرا ورود پیدا نکند به وجود آمدن مشکلات در حوزه‌های مختلف طبیعی است.
برای جذب سرمایه باید قوانین دست‌وپاگیر شناسایی و رفع شود
غیبی‌پور در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان سرمایه بیشتری به کشور جذب کرد گفت: در جذب سرمایه و سرمایه‌گذار برای موارد مهم مثل تولید انرژی باید یک جو فراگیر به وجود بیاید. از سوی دیگر باید قوانین دست‌وپاگیر شناسایی شود و مشوق‌هایی را برای افزایش سرمایه‌گذاری برای تولید در نظر گرفت. ما باید زمینه ورود سرمایه مستقیم (ذخیره و پس‌انداز پولی) و سرمایه غیرمستقیم (تولید کالا) را فراهم کنیم.
این دکترای اقتصاد ادامه داد: باید شرایطی فراهم شود تا شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران دعوت و حمایت شوند. از سوی دیگر باید بخش داخلی خصوصی را نیز برای فعالیت در مقیاس‌های کوچک تشویق کرد و ما باید سد ارزی و مشکلات نرخ ارز که مانع بخش خصوصی در داخل کشور است را از بین ببریم.
سایر اخبار این روزنامه
ژیوان گاسپاریان در سن 93 سالگی درگذشت
خاموشی نوای بهشتی بهترین دودوک‌نواز
پیمان مولوی
وقتی اقتصاد اولویت نباشد، برق هم می‌رود
حسنوند با اشاره به جلسه کمیسیون انرژی درخصوص قطع برق:
تمام مجوز ماینرها لغو میشود
وزارت بهداشت: سفر برای واکسن را توصیه نمی‌کنیم
سفرهای میلیونی برای تزریق واکسن
سهم هرکدام از گروه‌های اصولگرا در کابینه ابراهیم رئیسی چقدر است؟
چالش انتخاب وزیر برای سه صندلی مهم
«ابتکار» عوامل موثر در کاهش سرمایه‌گذاری در اقتصاد را بررسی کرد
دست اقتصاد دولتی روی کلید خاموشی‌ها
نگرانی سه کشور اروپایی و آمریکا از گام تازه ایران
گیر مذاکرات برجامی در کجاست؟
روحانی در جلسه هیات دولت:
دولت مرغ عزا و عروسی است
نیکزاد:
کمیته ویژه به منظور مدیریت خاموشی‌ها تشکیل میشود
ویروس کرونا با سیستان و بلوچستان چه کرد؟
روزگار سخت مردمان دوردست
خاموشی های بی برنامه ادامه دارد
دستور وزیر هم فایده نداشت!
وزیر ارتباطات:
۱۳ هزار مزرعه استخراج رمزارز در کشور شناسایی شد
