بایدن: برای ساختن به افغانستان نیامدیم!

 سرویس بین‌الملل جوان آنلاین: سخنگوی طالبان روز جمعه در تازه‌ترین موضع‌گیری خود گفت که ۸۵ درصد افغانستان تحت کنترل آنهاست. در حالی که درگیری برای کنترل دومین شهر بزرگ افغانستان یعنی قندهار به نقطه‌ای حساس رسیده، طالبان کنترل دو گمرک مرزی با ایران و مرز با تاجیکستان را نیز در دست گرفته است. دولت امریکا تا همین چند هفته قبل حضور در افغانستان را از زاویه مهار تروریسم توجیه می‌کرد، ولی حالا جوبایدن می‌گوید که دیگر تروریسم از آن نقطه یعنی از افغانستان نشئت نمی‌گیرد و مأموریت تمام است. بایدن این را هم گفته که ما برای ساختن، وارد افغانستان نشده‌ایم. طالبان هر روز کنترل بخش‌های بیشتری از افغانستان را به دست می‌گیرد. بعد از ظهر پنج شنبه خبری به نقل از مقام‌های دولتی افغانستان منتشر شد که برخی گزارش‌ها درباره اینکه طالبان کنترل گذرگاه مهم مرزی اسلام‌قلعه در مرز ایران و افغانستان را به دست گرفته است را تأیید می‌کرد. یک مقام دولتی در هرات به آسوشیتدپرس گفت که این گذرگاه سقوط کرده و دو مقام ارشد امنیتی نیز به رویترز گفتند که با سقوط این گذرگاه، نیرو‌های امنیتی و گمرکی افغان به آن سوی مرز پناه برده‌اند. بعد از تصرف گذرگاه‌هایی در مرز تاجیکستان و ازبکستان، این سومین گذرگاه مرزی افغانستان است که طالبان در یک هفته اخیر تصرف می‌کند. از طرفی دیگر، درگیری بین نیرو‌های طالبان و دولت افغانستان در قندهار به عنوان دومین شهر بزرگ این کشور ادامه دارد. طلوع‌نیوز افغانستان به نقل از منابع امنیتی گزارش کرد که طالبان به منطقه هفتم قندهار حمله و دو ایست و بازرسی را تصرف کرده است. همچنین نیرو‌های پلیس و نیرو‌های امنیتی برای دفع حمله وارد منطقه شده‌اند. شبکه خبری ریانووستی هم به نقل از یک منبع آگاه، ورود نیرو‌های طالبان به شهر قندهار و کشته و زخمی شدن غیرنظامیان را تأیید کرد. با این حال، روح الله خان‌زاده، والی ولایت قندهار اعلام کرد که اوضاع امنیتی در این شهر تحت کنترل است و طالبان در حال عقب‌نشینی است.
فقط کابل و مناطق اطرافش در اختیار طالبان نیست
در سایه بیم و امید‌ها از قدرت گرفتن طالبان و انبوه نکات مبهمی که جامعه جهانی با آن‌ها مواجه است، محمد نعیم، سخنگوی طالبان در گفتگو با خبرگزاری اسپوتنیک گفت که آن‌ها تاکنون برگزاری مذاکرات بین افغانی در مسکو را در نظر نگرفته، اما این مسئله در نشست‌های بعدی مورد بحث قرار خواهد گرفت. وی تأکید کرد: «در ارتباط با مسئله مرز‌ها ما به همه اطمینان می‌دهیم که مشکلی از سمت ما وجود نخواهد داشت. ما به همه همسایگان‌مان اطمینان می‌دهیم که آرامش نسبی در مرز‌های ما برقرار خواهد بود.»‌این عضو ارشد هیئت طالبان تصریح کرد: عملی را انجام نمی‌دهیم که خون افغان‌ها در آن ریخته شود. نماینده رسمی دفتر سیاسی گروه طالبان گفت که حقوق زنان که ناسازگاری با اسلام نداشته باشد را تضمین می‌کنیم.
کنترل بیش از ۲۵۰ منطقه در افغانستان و حضور در بقیه ولسوالی‌ها از دیگر نکاتی بود که او به آن‌ها اشاره شد. مشابه این موضع‌گیری در سخنان شهاب‌الدین دلاور، سرپرست هیئت طالبان در مسکو مشهود است. وی گفت که طالبان بر ۸۵درصد خاک افغانستان مسلط است و فقط کابل و مناطق اطراف آن در اختیار طالبان نیست. دلاور خاطرنشان کرد: «داعش هیچ وقت راهی به افغانستان ندارد و خاک ما علیه هیچ کشوری استفاده نمی‌شود. ما براساس اصول اسلامی و افغانی متعهد به حقوق اساسی همه مردم افغانستان از جمله حق آموزش هستیم.» شهاب‌الدین دلاور همچنین در این نشست با رد انحصارطلبی در قدرت، تأکید کرد: «ما به جهانیان درباره مبارزه با قاچاق مواد مخدر ضمانت می‌دهیم. در فتوحات جدید طالبان همسایگان ما در آرامش خواهند بود و جای نگرانی نیست؛ آماده رفع نگرانی کشور‌ها از طریق مذاکره هستیم.»


دلاور این را هم گفته که همه تحریم‌های وضع شده علیه طالبان باید بر اساس سند تهیه شده در توافق سال ۲۰۲۰ با واشنگتن، لغو شوند.
واشنگتن مسئول تلفات نیست
نقطه عطف خروج نیرو‌های امریکایی از افغانستان، تخلیه پایگاه بگرام بود که سؤالات زیادی درباره آینده مواضع امریکا درباره افغانستان ایجاد کرد. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید از پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا امریکا در صورت شکست دولت افغانستان از طالبان بار دیگر نیرو به افغانستان اعزام خواهد کرد، شانه خالی کرد، اما جو بایدن روز پنج شنبه به صراحت گفت که او نسل دیگری از امریکایی‌ها را به جنگ افغانستان نمی‌فرستد. وی در توجیه خروج از افغانستان، آن‌هم در شرایطی که این کشور دستخوش ناآرامی است، گفت: «تن‌ها از آن جهت که ما اسامه بن لادن را به چنگ آوردیم و دیگر تروریسم از آن نقطه از جهان نشئت نمی‌گیرد، مأموریت تمام شده است.»‌در شرایطی که برخی تحلیلگران پایان جنگ افغانستان را به پایان جنگ ویتنام تشبیه کرده‌اند، بایدن نیز تلویحاً به چنین شرایطی اذعان کرد و گفت: «ما در حال پایان دادن به طولانی‌ترین جنگ امریکا هستیم. ما برای ساختن یک کشور وارد افغانستان نشدیم. این حق و مسئولیت مردم افغانستان است که به تنهایی در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند و اینکه چگونه می‌خواهند کشور خود را اداره کنند.»‌در مورد آینده افغانستان نیز بایدن گفت که از نظر سازمان اطلاعات امریکا سقوط دولت افغانستان بعید است و کنترل طالبان بر افغانستان حتمی نیست. رئیس‌جمهور امریکا احتمال سقوط افغانستان را بعید دانست و تأکید کرد که ایالات متحده مسئولیت تلفات غیرنظامیان را در صورت کنترل طالبان بر افغانستان بر عهده ندارد و به کار خود برای آزادی امریکایی‌های بازداشت شده در افغانستان ادامه خواهد داد. بایدن همچنین به متحدان افغان که به نیرو‌های امریکایی در افغانستان کمک می‌کردند اطمینان داد که در ایالات متحده خانه‌ای برای آن‌ها وجود دارد. لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه امریکایی در شبکه اجتماعی توئیتر به شدت از تصمیم بایدن برای خروج نظامیان از افغانستان تا ۳۱ آگوست انتقاد کرد و نوشت: «جو بایدن در جنگ با تروریسم همواره غلط عمل کرده است و تصمیم او درباره افغانستان به عنوان بزرگ‌ترین اشتباه او تا به اینجا ثابت خواهد شد.»
مسکو نیرو اعزام نمی‌کند
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز پنج شنبه با رد امکان اعزام نیرو‌های روسیه به افغانستان، در مورد واکنش احتمالی روسیه به وخیم‌تر شدن وضعیت در مرز‌های تاجیکستان و افغانستان، گفت: «تعهدات مسکو در قالب این پیمان همچنان پابرجاست. برای جلوگیری از تنش در مرز تاجیکستان- افغانستان هرگونه تلاشی را به کار می‌گیریم و اوضاع افغانستان را دنبال می‌کنیم.» لاوروف در همین حال هشدار داد که بر اثر رکود روند حل و فصل سیاسی اوضاع افغانستان، تروریست‌های گروه داعش این کشور را سریع پر خواهند کرد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز در گفت‌وگوی تلفنی با امامعلی رحمان، همتای تاجیکستانی خود درباره وضعیت مناطق مرزی تاجیکستان و افغانستان، بر آمادگی مسکو برای ارائه حمایت از دو شنبه در برابر تهدید‌ها تأکید کرد.