روزنامه ایران
1400/04/22
آخرین گزارش برجامی
گروه سیاسی/ وزارت امور خارجه دولت دوازدهم در آستانه ششمین سالروز دستیابی ایران و کشورهای 1+5 به توافق هسته‌ای آخرین گزارش خود درباره ابعاد پیدا و پنهان این توافق را به مجلس شورای اسلامی تحویل داد.گزارشی که با مرور شرایط و تحولاتی که پیرامون برجام گذشت از اختلافات فنی، توافقات، پیامدهای حاصل از عهدشکنی مهمترین عضو این توافق بین‌المللی و جزئیات مذاکرات جاری برای احیای آن در دولت جدید امریکا رمز گشایی می‌کند و در عین حال مقابل تصمیم محتمل تهران و واشنگتن برای تعیین تکلیف این مذاکرات علامت سؤال می‌گذارد. این گزارش که در ۲۱۳ صفحه و 14 بند با پیوست‌های مختلفی به مجلس ارائه شده است، روند اجرای توافق هسته‌ای را در سال‌های اخیر و جدیدترین وضعیت مذاکرات وین برای احیای این موافقتنامه بررسی کرده است. به گزارش «ایران»، این گزارش مفصل در تبیین پیامدهای برجام به پذیرش اصل غنی‌سازی در ایران به عنوان یک اصل مهم که سال‌ها محل مناقشه ایران و قدرت‌های بزرگ جهان بوده، اشاره کرده و یادآور شده که این امر در مواجهه با طوفان مخالفت‌های امریکا و پافشاری بر سیاست غنی‌سازی صفر ممکن شده است. این چنین بود که برجام به پشتوانه قطعنامه‌ای که شورای امنیت سازمان ملل تصویب کرد، مشروعیت بین‌المللی یافت و 15 عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد در رخدادی بی سابقه با تصویب قطعنامه 2231، به توافق هسته‌ای ایران و 1+5 و لغو تحریم‌های جهانی علیه تهران، مهر تأیید زدند.
توافق هسته‌ای که در حقیقت بازتابی از به ثمر رسیدن خواسته تهران برای خروج از انزوایی ناخواسته بود، یکی از مهمترین آورده‌های خود را در شکست پروژه امنیتی‌سازی و ایران هراسی در سطح جهانی می‌دید که می‌توانست زمینه تهدید و برخورد نظامی را فراهم سازد. این توافق که علاوه بر نتایج پیش گفته، دستاوردهای گسترده اقتصادی و سیاسی گسترده‌ای برای تهران در پی داشت، با خروج دولت دونالد ترامپ دچار تزلزل شد تا در ادامه با روی کار آمدن «جو بایدن» که وعده بازگشت به برجام را داده بود، مذاکرات جدیدی برای احیای این توافق کلید بخورد.
از این رو دولت ایران از ابتدای سال 1400، وارد مذاکراتی سخت و نفسگیر با کشورهای عضو کمیسیون مشترک برجام موسوم به 1+4 و از طریق آنان به صورت غیرمستقیم با امریکا شد. مبنای این مذاکرات که تاکنون شش دور آن برگزار شده است، دقیقاً منطبق با سیاست قطعی نظام که توسط مقام معظم رهبری فروردین 1400، اعمال گشت، بوده است: «امریکایی‌ها باید تمام تحریم‌ها را لغو کنند، بعد از این ما راستی‌آزمایی خواهیم کرد و سپس به برجام برمی‌گردیم و این یک سیاست قطعی است.» خروجی این مذاکرات یک مصوبه کمیسیون مشترک برجام خواهد بود که سه پیوست دارد: رفع تحریم‌ها (تعهدات امریکا)، اقدامات هسته‌ای (تعهدات ایران)، و طرح اجرایی (چگونگی اجرا از جمله راستی‌آزمایی). این مصوبه بدون حضور امریکا خواهد بود و متعاقب انجام تعهدات رفع تحریمی و با تصمیم کمیسیون مشترک، امریکا به عنوان عضو به برجام باز خواهد گشت.
بر اثر رفع این تحریم‌ها انجام عملیات مالی و بانکی با دولت ایران، بانک مرکزی ایران، مؤسسات مالی ایرانی و سایر اشخاص ایرانی شامل اعطای وام نقل و انتقال حساب بانکی شامل افتتاح حساب ایجاد روابط کارگزاری و پرداخت از طریق حساب بین بانکی در مؤسسات مالی غیرامریکایی، سرمایه‌گذاری، خرید و فروش اوراق بهادار، ضمانتنامه خرید و فروش ارزهای خارجی شامل نقل و انتقال مرتبط با ریال، صدور اعتبارات اسنادی و معاملات بازارهای آتی کالا و اختیار ارائه خدمات پیام‌رسانی تخصصی مالی (سوئیفت) و تسهیل دسترسی مستقیم یا غیرمستقیم به آنها، خرید یا تحصیل اسکناس امریکایی توسط دولت ایران و خرید پذیره نویسی یا ارائه خدمات مربوط به صدور اوراق قرضه دولت ایران مقدور میشود.
بر اساس گزارش وزارت خارجه در صورتی که امریکا به برجام برگردد و توافقی در وین حاصل شود، موارد زیر جزو تحریم‌هایی است که باید لغو شود:
رفع تحریم‌های مربوط به نفت گاز و پتروشیمی، رفع تحریم‌های مربوط به بیمه، رفع تحریم‌های مربوط به کشتیرانی، کشتی‌سازی و بنادر، رفع تحریم‌های مربوط به بخش خودروسازی، رفع تحریم‌های مربوط به نرم‌افزار و فلزات (تحریم برجامی)، رفع تحریم‌های مربوط به بخش‌های آهن، فولاد، آلومینیوم و مس (تحریم ترامپ)، رفع تحریم‌های بخش‌های ساخت و ساز، معدن، تولید، منسوجات و بخش مالی، رفع تحریم‌های حوزه هواپیمایی، امکان صادرات فرش و اقلام خوراکی. بدین ترتیب و بنابراین نتایج تمامی تحریم‌های موضوعی علیه اقتصاد ایران شامل تحریم‌های قبل از برجام (مالی و بانکی، بیمه، انرژی و پتروشیمی، کشتیرانی، کشتی‌سازی و بخش بنادر، طلا و فلزات گرانبها، نرم‌افزار، صنعت خودرو، فروش هواپیما و خدمات مربوطه، و واردات فرش و مواد غذایی از ایران (و تحریم‌های بعد از برجام، زمان ترامپ) صنایع فلزات ایران، صنایع معدنی، عمران، صنایع نساجی، تولید) رفع خواهند شد.
در صورتی که در وین توافق حاصل شود، امریکا اجرای قوانین کنگره به شرح زیر را متوقف می‌کند و لذا این تحریم‌ها فاقد آثار اجرایی خواهند بود:
قانون مجوز دفاعی سال (۲۰۱۲م)
قانون کاهش تهدید ایران و حقوق بشر سوریه (۲۰۱۲م)
قانون آزادی ایران و مبارزه با اشاعه (۲۰۱۲ م)
قانون تحریم‌های ایران
در‌مورد قوانین لغو روادید و قانون مبارزه با دشمنان امریکا از طریق تحریم (کاتسا) ایالات متحده متعهد است که هیچ‌یک از مفاد آنها اجرای کامل تعهدات برجامی توسط امریکا را خدشه‌دار نکند. این بدان معنی است که هر دو قانون بر اجرای کامل تعهدات برجامی امریکا بلااثر خواهند بود. چنانچه خلاف آن ثابت شود، در واقع نقض تعهدات امریکا ذیل برجام تلقی خواهد شد، که می‌تواند با واکنش جمهوری اسلامی ایران براساس حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و۳۶ برجام مواجه شود.
امریکا همچنین در صورت توافق کامل فرمان‌های اجرایی زیر را لغو می‌کند:
مربوط به قبل از برجام:
فرمان اجرایی ۱۳۷۵۴
فرمان اجرایی ۱۳۵۹۰
فرمان اجرایی ۱۳۶۲۲
فرمان اجرایی ۱۳۶۴۵
فرمان اجرایی ۱۳۶۲۸
مربوط به زمان ترامپ:
بخشی از فرمان اجرایی ۱۳۸۴۶
فرمان اجرایی ۱۳۷۸۱(تحریم صنایع فلزات ایران)
فرمان اجرایی ۱۳۹۰۲(تحریم صنایع معدنی، عمران، نساجی و تولید)
فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶(تحریم علیه دفتر مقام معظم رهبری و مجموعه‌های وابسته)
همچنین شناسایی سپاه پاسداران به عنوان به اصطلاح سازمان تروریستی خارجی ابطال خواهد شد.
علاوه بر این بیش از هزار شخص حقیقی و حقوقی (فرد، نهاد، کشتی و هواپیما) از فهرست تحریم‌های امریکا خارج می‌شوند.
این فهرست شامل:
تمامی بانک‌ها و مؤسسات مالی (به جز یک مورد)
تمامی شرکت‌های بیمه‌ای
تمامی شرکت‌های نفتی، پتروشیمی و پالایشگاه‌های ایرانی
اغلب شرکت‌های حمل‌و‌نقل، کشتیرانی و کشتی‌سازی
اغلب شرکت‌های بزرگ در زمینه فلزات
سازمان انرژی اتمی و شرکت‌ها و مؤسسات پژوهشی وابسته به آن
سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ در حوزه‌های انرژی، نیروگاهی، صنعتی، تجاری و اقتصادی
امریکا همچنین اقدامات مکمل تحریم به شرح زیر را مورد بازنگری، اصلاح یا ابطال قرار خواهد داد به نحوی که منعکس‌کننده لغو تحریم‌ها باشد:
توصیه‌نامه شبکه مقابله با جرایم مالی (فین سن) در مورد ایران (مه و اکتبر ۲۰۱۸)
توصیه‌نامه دریانوردی جهانی(مه ۲۰۲۰)
توصیه‌نامه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (اوفک)
در‌مورد صنایع هوانوردی ایران (جولای ۲۰۱۹)
توصیه‌نامه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (اوفک) در مورد حمل‌و‌نقل دریایی محصولات نفتی (مارس ۲۰۱۹)
توصیه‌نامه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (اوفک) در‌مورد حمل‌و‌نقل دریایی محصولات نفتی (سپتامبر ۲۰۱۹)
در‌مورد کانال مالی سوئیس (اکتبر ۲۰۱۹،) امریکا آماده ابطال آن می‌باشد، زیرا بازنگری آن مستلزم تغییرات بسیار کلی با توجه به تغییر نظام تحریم‌ها خواهد بود، ولی در صورت تمایل ایران، امریکا آماده بازنگری آن است
توصیه‌نامه وزارت امور خارجه در مورد صادرات محصولات فلزی به ایران (دسامبر ۲۰۱۹)
مجوزهای مربوط به صنعت هواپیمایی و واردات فرش و موادغذایی از ایران به امریکا
درج راهنماها و سؤالات متداول (اِف اِی کیو) در سایت اوفک.
در عین حال امریکا حاضر به رفع بخشی از تحریم‌های خود، شامل «تحریم‌های اولیه» که افراد و نهادهای امریکایی را از مبادلات اقتصادی با ایران منع می‌کند و از سال‌های آغازین انقلاب اسلامی برقرار و به‌تدریج انباشته شده است و نیز فهرستی از افراد و نهادهای ایرانی که به بهانه‌های غیرهسته‌ای وضع شده‌اند (مثل به اصطلاح تروریسم، موشکی، حقوق بشر و...) نیست و جمهوری اسلامی ایران نیز اساساً هیچ‌گاه در‌مورد این موضوعات مذاکره نکرده و نمی‌کند.
لازم به یادآوری است که مذاکرات وین با کشورهای ۱+۴ و از طریق آنان با امریکا صورت گرفته است. مذاکرات غیرمستقیم سختی‌ها و محدودیت‌های خود را دارد: زمانبر است و به‌سادگی در معرض سوءتفاهم قرار می‌گیرد. با این حال با توجه به سیاست اصولی کشور مبنی بر عدم مذاکره مستقیم با امریکا، تلاش گردید با استفاده از مذاکرات مستمر و طولانی با بقیه اعضای برجام و تبادل مرتب متون کتبی، حتی‌الامکان راه هرگونه سوءتفاهم و یا سوءاستفاده بسته شود.
تعهدات هسته‌ای ایران در توافق وین
چنانچه در وین توافق حاصل آید و امریکا اقدامات فوق را انجام و تحریم‌های ذکر شده را رفع نماید، جمهوری اسلامی ایران نیز ــ همانگونه که در سیاست‌های قطعی نظام اعلام شده است ــ پس از راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها (که در‌مورد شیوه‌های آن نیز مذاکرات مبسوطی صورت گرفته است)، به تعهدات خود در برجام باز خواهد گشت.
طی ماه‌های اخیر بدون هیچ تردیدی اثبات شد که علی‌رغم برخی جنجال‌ها، تعهدات هسته‌ای ایران در برجام به‌گونه‌ای طراحی و توافق شده بود که جمهوری اسلامی ایران ــ ضمن اجرای دقیق و با حسن‌نیت همه آنها ــ براساس یک طرح مدون و دقیق علمی و فنی در هشت سال نخست (یعنی حداکثر تا دو سال دیگر) با پذیرش بعضی نظارت‌ها و اقدامات شفاف‌ساز و برخی محدودیت‌ها، نه تنها برنامه هسته‌ای خود را از دیدگاه بین‌المللی تثبیت کرده، بلکه تمام پایه‌های علمی و کاربردی لازم را با یک برنامه تحقیق و توسعه پیشرفته برای حرکت به سمت غنی‌سازی صنعتی و تجاری با بهره‌برداری از بهترین و پیشرفته‌ترین سانتریفیوژهای خود و در اقتصادی‌ترین شکل و با بالاترین بهره‌وری برقرار ساخته است.
همانگونه که در بخش‌های قبلی تشریح شد، پس از طی دوره هشت و نیم ساله محدودیت (سال ۱۴۰۲ش)، ظرفیت غنی‌سازی ایران بر اساس برنامه‌ریزی‌های سازمان انرژی اتمی برای تکمیل، تولید و راه‌اندازی سانتریفیوژهای پیشرفته توسعه خواهد یافت. محدودیت‌های پذیرفته شده در برجام همگی زماندار بودند و هیچ یک از نیازهای فوری و حیاتی کشور در حوزه هسته‌ای را تعطیل نکرده‌اند.
مهمترین اقدامات نظارتی و شفاف‌ساز و محدودیت‌های پذیرفته شده در برجام ــ که در صورت توافق در وین مجدداً اجرا خواهند شد ــ شامل موارد زیر است:
• اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و نظارت حساب شده بر تعهدات برجامی
غنی‌سازی اورانیوم در سطح حداکثر ۳/۶۷ درصد
استفاده از حداکثر ۶۱۰۴ دستگاه سانتریفیوژ ۱-IR
حفظ حداکثر ۳۰۰ کیلو مواد غنی شده و معاوضه مازاد آن با کیک زرد
تبدیل رآکتور آب سنگین اراک به یک رآکتور نوین ولی بدون خطرات اشاعه‌ای، با حفظ ماهیت آب سنگین آن.
همانگونه که در بخش‌های قبلی تبیین شد، در نتیجه پذیرش این نظارت‌ها و محدودیت‌ها، علاوه بر اینکه تحریم‌ها رفع و قطعنامه‌های فصل هفتمی شورای امنیت ملل متحد لغو شدند:
قدرت‌های جهانی برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخته و اعمال حقوق هسته‌ای ملت ایران را در چارچوب معاهدات بین‌المللی محترم شمردند
برنامه هسته‌ای ایران که با قلب حقایق و به ناحق به عنوان تهدیدی برای صلح و امنیت بین‌المللی معرفی شده بود، به موضوعی برای همکاری بین‌المللی با سایر کشورها در قالب استانداردهای بین‌المللی تبدیل گردید
ایران به عنوان یک قدرت دارای فناوری هسته‌ای و برخوردار از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز، از جمله چرخه کامل سوخت و غنی‌سازی، توسط سازمان ملل متحد مورد شناسایی قرار گرفت
همه تأسیسات و مراکزهسته‌ای و برنامه غنی‌سازی ایران بدون حتی یک روز توقف یا تعلیق به کار خود ادامه داد
کار تحقیق و توسعه روی کلیه سانتریفیوژهای کلیدی و پیشرفته ایران از جمله ۴-IR، ۵-IR، ۶-IR و۸-IRادامه یافت
تمامی زیرساخت‌های برنامه هسته‌ای ایران حفظ شد، هیچ تأسیسات یا تجهیزاتی به شمول حتی یک سانتریفیوژ از بین نرفت و تمامی ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها در جای خود باقی ماند.
به رغم همه تبلیغات، در زمان کاهش تعهدات هسته‌ای ایران طی دو سال گذشته به وضوح اثبات شد که چگونه ظرفیت‌های هسته‌ای ایران قبل از اعمال محدودیت‌های برجامی بعضاً حتی در کمتر از یک روز با شرایط بهتر و پیشرفته‌تر احیا و عملیاتی گردید. ملاحظه مجدد جدول مقایسه شرایط هسته‌ای کشور در سال ۱۳۹۲ و سال ۱۴۰۰نشان می‌دهد که تمام ظرفیت‌ها بسرعت قابل بازیابی است. لذا در پی یک توافق احتمالی در وین شرایط ذیل دوباره به صورت موقت و حداکثر برای چهار سال دیگر برقرار خواهد شد:
غنی‌سازی با ۵۰۶۰ سانتریفیوژ ۱-IR
استقرار شش آبشار متشکل از ۱۰۴۴ سانتریفیوژ ۱-IR در فردو به صورت آماده (دو آبشار در حال چرخش)
حفظ بیش از هزار سانتریفیوژ ۲m-IR در انبار
حفظ صدها سانتریفیوژ پیشرفته ۴-IR و ۶-IR در انبار
ادامه تولید سانتریفیوژها و قطعات آنها بر اساس برنامه سازمان انرژی اتمی
ادامه ساخت مرکز جدید مونتاژ سانتریفیوژ
حفظ ۳۰۰ کیلو مواد غنی شده و معاوضه حدود ۳۵۰۰ کیلوگرم مازاد با کیک زرد
• ادامه کار تحقیق و توسعه روی کلیه سانتریفیوژهای کلیدی و پیشرفته ایران از جمله ۲m-IR، ۴-IR، ۵-IR،
۶-IR، ۶s-IR، ۷-IR و۸-IR. البته کاهش تعهدات هسته‌ای طی دو سال گذشته، رشد قابل توجه فناوری هسته‌ای و دانش غنی‌سازی کشور را نیز بویژه در غنی‌سازی در سطوح بالا (۶۰ درصد) به دنبال داشته است
ادامه ساخت راکتور نوین آب سنگین اراک با همکاری چین.
مشورت برجامی ظریف به تیم جدید دیپلماسی
آخرین گزارش وزارت خارجه دولت دوازدهم از وضعیت برجام به مجلس، پیوستی هم به همراه داشت؛ نامه محمد جواد ظریف خطاب به رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با عنوان «آخر دعوانا».
ظریف در این نامه نوشته: پس از دو سال مذاکره فشرده و طاقت فرسا برای دستیابی به یک توافقِ قابل قبول، نیز ۶ سال کوشش نفسگیر برای حراست از حقوق ملت شریف ایران و جلوگیری از متلاشی شدن توافق همراه با هشت سال ناسزا شنیدن، خون دل خوردن و دم برنیاوردن بر سر اتهاماتی ناروا، اینک در آستانه واگذاری مسئولیت به برادران و خواهرانی تازه نفس و پُرنشاط لازم است چند تجربه و نکته به‌عنوان جمع‌بندی صادقانه و مشورت مشفقانه تقدیم شود. برجام حاصل کوششی عاشقانه برای رهانیدن ایران از دام امنیتی‌سازی امریکا و تحریم‌های ظالمانه، در عین حفظ توان هسته‌ای با رعایت حداکثری خطوط قرمز در شرایطی دشوار بود؛ ولی همچون هر توافق دیگری حاصل مذاکره و داد و ستد بین‌المللی است که در شرایطی خاص در سال ۱۳۹۲ش و به‌دنبال رأی قاطع مردم به حل و فصل موضوع هسته‌ای براساس تعامل سازنده و عزتمند شکل گرفت.
وزیر خارجه با بیان اینکه هیچ توافقی برای هیچ یک از طرف‌های آن بی‌نقص نیست، افزوده: رسیدن به توافق نیازمند شهامت و ایثار و آمادگی برای هزینه از آبرو و رجحان بخشیدن منافع ملی به مصالح شخصی است. تفاهم ــ که نیازمند نوعی مصالحه است ــ در هیچ فرهنگ و جامعه‌ای بدواً مطلوب و محبوب نیست و قهرمانان تاریخی بیشتر جوامع انسانی، جنگاوران و مبارزان میدان نبرد بوده‌اند و نه کنشگران عرصه دیپلماسی، تفاهم و مصالحه. اما واقعیت آن است که دستاورد هر جنگی در پشت میز مذاکره نقد میشود و ناکامی‌های هر نبردی درمصاف دیپلماتیک تعدیل ــ ونه واژگون ــ می‌شوند.
او با اشاره به اینکه منافع ملی و مصالح عالی مردم و کشور اقتضا می‌کند که سیاست خارجی صحنه دعوای سیاسی و جناحی داخلی نباشد، نوشته: مصالح عالی هر کشور در یک حوزه خلاصه نمی‌شود و تصمیم‌گیر نهایی باید همه جنبه‌ها در یک وضعیت را بسنجد. یک دیپلمات یا یک مجری در میدان نمی‌تواند توقع داشته باشد که تصمیم نهایی را او بگیرد یا حتی تصمیم نهایی مطابق سلیقه، نگرش یا گزینه پیشنهادی‌اش باشد. البته باید در ارائه نظر کارشناسی صادقانه و شجاعانه نظراتش را بیان دارد؛ اما به هنگام عمل بهترین و بیشترین کوشش بر اجرای بهینه و تمام عیار تصمیمات ملی ــ هر چند مغایر پیشنهاد خود یا سازمانش باشد ــ را به کار بسته و از همان سیاست جانانه دفاع کند.
ظریف با بیان اینکه مخالفان یک سیاست ضمن اظهارنظر و نقد سازنده، نباید اجرای سیاست اتخاذ شده را مختل کنند و بیان اینکه «اگر سنگ اندازی‌ها نبود موفقیت حاصل می‌شد» افزوده: اگر به عوض مناقشه و مجادله بر سر اینکه برجام پیروزی قطعی بود یا شکست کامل ــ که حتماً هیچ یک نبود ــ همگی کوشیده بودیم بیشترین منفعت را از برجام ببریم، چه بسا شرایط به گونه‌ای دیگر رقم خورده بود. اگر از ابتدا در پی استفاده حداکثری از هر میزان دستاورد برجام ــ حتی در بدترین نگرش‌ها ــ بودیم و مقدار بیشتری سرمایه خارجی جذب کرده و تعداد بیشتری از شرکت‌ها از همه نقاط جهان را به کشور کشانده بودیم، تحریم ایران و اعمال فشار حداکثری بسیار دشوارتر می‌شد.
در ادامه نامه وزیر خارجه کشورمان آمده: اگر در مورد ضرورت کار متوازن با شرق و غرب به یک اجماع ملی رسیده بودیم و از یکسو با خوش خیالی، دوستان دوران سختی را در سراب طمع سرازیر شدن شرکت‌های غربی از خود نرنجانده بودیم و از سوی دیگر از همه امکانات برجام برای ایجاد منافع اساسی اقتصادی برای همه کنشگران – به شمول شعبات خارجی شرکت‌های امریکایی – بهره برده بودیم، هم دوستانمان سرخورده نمی‌شدند و در دوران سختی رهایمان نمی‌کردند و هم ترامپ برای فشار حداکثری با مانع جدی سرمایه دارانِ جهانی – از جمله در داخل امریکا – مواجه می‌شد. فقط نیاز بود همدل و همصدا از همه امکانات برای اجرای بهینه سیاست کشور در پذیرش برجام استفاده می‌کردیم.
ظریف تأکید کرده: اکنون بهترین زمان برای ایجاد این همدلی و همصدایی است. موفقیت در مذاکراتِ اخیر وین و شکست نهایی سیاست فشار حداکثری با بازگشت امریکا به تعهدات برجامی می‌تواند در فضای جدید سرای سیاست کشور، زمینه را برای بهترین بهره‌برداری از تمامی ظرفیت‌های برجام فراهم نموده، با اصالت دادن به روابط با همه شرکا و ایجاد توازن در روابط اقتصادی خارجی – و صد البته با تکیه بر اقتصاد مقاومتی مبتنی بر درونزایی و برونگرایی – رشد و شکوفایی بی‌نظیری را برای کشور و نسل‌های بعدی به ارمغان آورد. برنامه ۲۵ساله با چین، روابط راهبردی با روسیه، سیاست همسایگی و اولویت همسایگان و استفاده حداکثری از تعهدات کشورهای غربی در برجام بستر مناسب برای چنین آینده‌ای است.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
روحانی: مسکن مهر رو به اتمام است
با تسریع واکسیناسیون کرونا زمینه رونق فعالیت‌های گردشگری فراهم شود
آخرین گزارش برجامی
۱۰ دستور اول اژه‌ای
نحوه حمایت دولت از کارآفرینان پیشرو
تزریق واکسن فقط منوط به دریافت پیامک
آموزش‌ها تا واکسیناسیون کامل دانشجویان حضوری نمی‌شود
آمار ازدواج پس از ۱۷ سال تصاعدی شد
«پاندمی سایبری» خطرناک تر از «کرونا» در کمین جهان
اولین ضربه یک قهرمان ایرانی
جام به رم رفت
استودیو خبر «ایران»
