روزنامه وطن امروز
1400/04/23
حوادث فوتبال اروپا و پرده‌برداری از انحطاط اخلاقی غرب
دکتر غلامرضا منتظری*: بازی تیم‌‌های ملی ایتالیا و انگلیس و حواشی اخلاقی آن، بار دیگر حقیقت جوامع غربی را در پیش چشم افکار عمومی جهان قرار داد. سال‌هاست غربی‌ها تلاش می‌کنند با قدرت رسانه‌ای، تصویری غیرواقعی از فرهنگ و اخلاق خود به دنیا ارائه دهند. در واقع آنچه ما از رعایت قوانین و ارزش‌های اخلاقی در غرب می‌بینیم، ناشی از یک فرهنگ اخلاقی و معنوی نیست. اخلاق یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های ارزیابی منزلت یک جامعه محسوب میشود و زیور وجود انسان است. در ارزیابی یک جامعه، نخستین گزینه اخلاق در روابط اجتماعی با یکدیگر و در روابط اجتماعی با دیگران است. اتفاقاتی از جنس حوادثی که در حاشیه بازی انگلیس و ایتالیا شاهد بودیم، محک‌ها و معیارهای خوبی برای سنجش میزان فرهنگی بودن یک جامعه است. ما در روابط اجتماعی و فعالیت‌های فردی و جمعی و همچنین در حریم خانواده باید به یکسری از اصول اخلاقی پایبند باشیم. ما نباید برای رسیدن به پیروزی‌های موقت اصول اخلاقی را زیر پا بگذاریم و به ارزش‌های خود کم‌توجهی کنیم. برای اینکه اصول اخلاقی در همه عرصه‌ها نهادینه شود، نیازمند ۲ عنصر هستیم؛ عنصر اول کار فرهنگی و آموزش تحت عنوان اخلاق حرفه‌ای است، در واقع باید اخلاق حرفه‌ای در ورزش، هنر و... را تقویت کنیم، این اخلاق حرفه‌ای بسیار کمک می‌کند برای پیشگیری از حوادثی که زیبا و شایسته جوامع نیستند. عنصر دوم قانون است. ما در کنار کار فرهنگی برای ترویج یک اصل اخلاقی نیاز به قانون هم داریم. قوانین هم کمک می‌کند در حوزه پیشگیری موفقیت بیشتری داشته باشیم و هزینه‌های سخت دوران درمان را نداشته باشیم. آنچه بیشتر در غرب به چشم می‌خورد و بعضا به عنوان رفتار اخلاقی از آن تعبیر میشود، ناشی از قوانین بازدارنده است نه ارزش‌های اخلاقی نهادینه‌شده. به هر حال این گونه حوادث ضمن اینکه چهره حقیقی فرهنگ جوامع غربی را نمایان می‌کند، بیدارباشی هم برای نخبگان ما است تا اهمیت اخلاق حرفه‌ای را درک کنند و برای آن برنامه‌ریزی داشته باشند. اخلاق ورزشی می‌تواند ویترین و نمایشگر یک فرهنگ باشد که اگر برای آن فکر و چاره‌ای اندیشیده نشود، می‌تواند به کلی تصویر یک کشور را در پیش چشم ناظران بین‌المللی دگرگون کند. * نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس