روزنامه وطن امروز
1400/04/28
گرانی به نان رسید
گروه اقتصادی: با توجه به اهمیت نان در سبد خانوار هر ایرانی، قیمت کارشناسی این کالا بر اساس آنالیز هزینه‌های تولید توسط سازمان حمایت به ستاد تنظیم بازار اعلام میشود و ستاد تنظیم بازار نیز قیمت نهایی را به استانداری ارسال و در نهایت نیز استانداری مجوز افزایش قیمت نان و ابلاغ افزایش قیمت را به ستاد تنظیم بازار می‌دهد. اینکه نان نقش بسزایی در سبد خانوار ایرانیان دارد بر کسی پوشیده نیست، لذا جلوگیری از افزایش قیمت این کالا از سوی دولت هم قابل درک است اما جلوگیری از افزایش قیمت نان بدون توجه به افزایش هزینه‌های بخش تولید نیز امکان‌پذیر نیست. بنابراین سیاست دولت در جهت جلوگیری از افزایش قیمت نان بدون در نظر گرفتن وضعیت تولید‌کنندگان و حمایت از آنها منجر به نتیجه عکس یعنی افزایش خودسرانه قیمت‌ها شده است. در واقع به دلیل عدم توجه مسؤولان به مقوله قیمت‌گذاری نان به صورت سالانه یا حداقل ۲ سال یکبار متناسب با نرخ تورم، نه تنها تثبیت قیمت نان رخ نداده، بلکه و هرج و مرج بر قیمت نان حاکم شده است و بر اثر این آشفتگی هم تولید‌کننده و هم مصرف‌کننده ناراضی هستند. در ۲ سال اخیر نیز نانوایان گلایه داشتند هزینه‌های آنها بشدت افزایش پیدا کرد و به صرف تثبیت نرخ مهم‌ترین نهاده تولید آنها یعنی آرد، نمی‌توان انتظار داشت قیمت نان ثابت بماند اما رای منفی مسؤولان دولتی در شورای آرد و نان باعث می‌شد تعدیل قیمت رسمی نان به تاخیر افتد، هر چند در این مدت با واکنش‌های برخی نانوایان به این نرخ‌ها مواجه بودیم و اقداماتی نظیر کاهش نامحسوس وزن چانه نان، افزایش قیمت در قالب نان‌های حاوی کنجد و سبزی خشک و... در عمل به عنوان راهکار دور زدن قیمت‌ها مورد توجه قرار می‌گرفت. در این باره بیژن نوروزمقدم، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی اواخر اردیبهشت به بروز پدیده چند‌قیمتی در نانوایی‌ها اشاره کرده و گفته بود: در حال‌حاضر قیمت نان چندنرخی است. شرایط طوری است که اکثر نانوایی‌ها به صورت غیررسمی افزایش قیمت نان را اعمال کرده‌اند و هر نانوایی بر اساس آنالیز هزینه‌های خود، قیمتی را برای نان تعیین کرده است. طی 8 سال اخیر تعیین رسمی نرخ نان یکبار در سال 93 و یکبار نیز در سال 98 انجام شده است، یعنی برای قیمت‌گذاری رسمی نان، نانوایان در فاصله سال‌های 93 تا 98 به مدت 5 سال انتظار کشیدند و اکنون نیز از آخرین قیمت‌گذاری رسمی نان که آبان‌ماه 98 اتفاق افتاد، بیش از یک و نیم سال گذشته است. از اواخر سال گذشته برخی نانوایی‌ها بدون مجوز اقدام به افزایش قیمت نان به این بهانه که آزادپز هستند کردند و این در حالی است که از سال 98 نانوایی‌ها آرد را به ۲ شیوه یارانه‌ای و نیمه‌یارانه‌ای تحویل می‌گیرند. امسال نیز روند افزایش قیمت نان ادامه داشت به طوری که نانوایی‌های بیشتری اقدام به افزایش خودسرانه قیمت نان کرده‌اند. خردادماه بود که رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران گفت: از تیرماه سال 1399 با توجه به افزایش هزینه‌های تولید و افزایش نرخ تورم، درخواست افزایش قیمت نان به ستاد تنظیم بازار داده شد اما به رغم درخواست‌های مکرر تاکنون با این درخواست موافقت نشده است. نوروزمقدم همچنین گفته بود: با توجه به فشار اقتصادی و افزایش هزینه‌ها، امکان عرضه نان برای نانوایان به نرخ مصوب سال 98 امکان‌پذیر نیست و بر این اساس اکثر نانوایی‌ها به صورت غیررسمی افزایش قیمت نان را اعمال کرده‌اند و شرایط به گونه‌ای است که هر نانوایی بر اساس آنالیز هزینه‌های خود قیمتی را برای نان تعیین کرده است. در ماه‌های گذشته نیز اخباری مبنی بر افزایش قیمت نان به گوش می‌رسید که هر بار به نحوی به سرانجام نمی‌رسید. در همین باره صدیف بیک‌زاده - مدیرکل دفتر امور بازرگانی وزارت صمت- درباره افزایش قیمت نان گفته بود: از آنجا که مسؤول دبیرخانه ساماندهی گندم، آرد و نان شرکت بازرگانی دولتی ایران است، اگر این شرکت افزایش قیمت نان را اعلام کرده، احتمالا این موضوع در برنامه آنها وجود داشته باشد اما هنوز چنین موضوعی به وزارت صمت اعلام نشده است. اگر قرار باشد قیمت نان افزایش یابد، باید رسما در کارگروه ساماندهی گندم، آرد و نان کشور مصوب شده و توسط استانداران ابلاغ شود و تا زمانی که این مساله ابلاغ نشده، افزایش قیمت از طرف واحدهای صنفی خلاف مقررات است. در ادامه ناهماهنگی‌ها میان دستگاه‌های اجرایی، روز گذشته ساعاتی پیش از ابلاغ قیمت جدید انواع نان توسط استانداری تهران، قائم‌مقام و معاون بازرگانی داخلی شرکت بازرگانی دولتی ایران در گفت‌وگو با تسنیم در واکنش به اخباری درباره افزایش 50 درصدی قیمت نان اظهار کرد: ما هیچ اطلاعی درباره افزایش قیمت نان نداریم. حسن حنان افزود: این موضوع از وظایف ستاد تنظیم بازار است و باید در آنجا بررسی و مصوب شود و شرکت بازرگانی دولتی ایران هیچ مصوبه‌ای برای افزایش قیمت نان ندارد. معاون شرکت بازرگانی دولتی ایران در واکنش به اینکه گفته می‌شد شرکت نامه‌ای به استانداری‌ها زده و موضوع افزایش قیمت نان را ابلاغ کرده است، گفت: ما هیچ نامه‌ای به استانداری‌ها درباره افزایش قیمت نان نزده‌ایم و خود استانداری‌ها هستند که (بعد از مصوبه تنظیم بازار) می‌توانند قیمت نان را در استان خود تعیین و اعلام کنند. اما دقیقا ساعاتی پس از انتشار این خبر بود که استانداری تهران قیمت‌های جدید انواع نان را به اتاق اصناف ابلاغ کرد.