مبادا آب از سر بگذرد...
اسماعیل رمضانی مدیرمسئول
1. کوهرنگ، استان چهارمحال و بختیاری، چهارسال پیش؛ توی تاکسی نشسته بودم. راننده وقتی فهمید که از تهران آمده ام سر صحبت را باز کرد و پای «آب» را به میان کشید. دغدغه اش این بود که اینجا بام ایران است و آبش را مناطق دیگر می برند و سر خودش بی کلاه می ماند. در لابه‌لای گلایه هایش یک جمله هولناک گفت که شاید به شوخی می مانست اما کلی حرف پشت سر خودش داشت. گفت که: «اصفهانی ها منتظر باشند که یک سردار اسعد بختیاری دیگر اینجا قیام کند و بیاییم آنجا را فتح کنیم.»
2. این روزها تنش آبی در کشور به اوج خودش رسیده. سیستان و بلوچستان یک طرف، خوزستان یک طرف. تالاب‌ها و رودخانه‌ها در حال خشک شدن هستند و این موضوع تبعات و چالش‌های زیست محیطی، اجتماعی، بهداشتی و سیاسی بسیاری برای ما به دنبال خواهد داشت. اگر بخواهیم دنبال مقصر بگردیم هر کسی می‌تواند با دلایلی کاملا منطقی آن را گردن دیگری بیاندازد و عاقبت هم همه چیز به پای طبیعت نوشته می‌شود. عقل و منطق حکم می کند که اول واقعیت را بپذیریم و بعد برای آن چاره‌جویی کنیم. تنها واقعیت موجود هم این است که منابع کم و مصارف بسیار است و این معادله بعدازاین هیچ گاه به دلخواه ما تغییر نمی‌کند. پس باید بطور اساسی برای آن چاره جویی کرد به نحوی که مردم احساس تبعیض و بی‌عدالتی نکنند و یا حداقل همه طوری رفتار نکنیم که چنین احساسی پدید بیاید. وقتی آب زاینده رود را باز می‌کنیم و تصاویر رقص و پایکوبی عده‌ای در اصفهان گوشی به گوشی می‌چرخد نباید انتظار داشته باشیم خوزستانی‌هایی که در بی‌آبی غرق هستند، دل شان به درد نیاید.
3. توماس فریدمن، ستون‌نویس نیویورک تایمز چند سال پیش و پس از جنگ سوریه در یکی از یادداشت‌هایش یک جمله تاثیرگذار گنجانده بود: «طبیعت درکی از اختلافات بین شیعه و سنی و یا نژادی و قومی ندارد.» او به کشورهای خاورمیانه هشدار داده بود تا به درگیری‌ها میان خود پایان دهند و توجه اصلی خود را به تحولات زیست‌محیطی و بحران‌های طبیعی ناشی از خشکسالی معطوف کنند در غیر این صورت پیش از این‌که آنها یکدیگر را نابود کنند، دست طبیعت آنها را نابود خواهد کرد.
حالا ما در چنین موقعیتی هستیم. موضوع آب یک مسئله اساسی بین ما با کشورهای همسایه است که یا باید آن را با جنگ و مناقشه حل کنیم و یا با گفت‌وگو و تعامل. در داخل کشورمان هم چاره ای جز خویشتن داری و تعامل نیست. اگر بدون تعصب‌های قومی و یا استانی در کنار هم برای مدیریت مصرف آب چاره‌ای نیاندیشیم، احتمالا به زودی سردار اسعدهای بسیاری ظهور خواهند کرد. مبادا آب از سر بگذرد...
