روزنامه آفتاب یزد
1400/04/29
گویه‌هایی روان شناختی از عید قربان
علیرضا نیاکان - عید قربان را جشن می‌گیریم تا تجلی ایمان راستین را در دل و اذهان مسلمانان زنده نگاه داریم که در آن درس‌ها و عبرت‌های فراوان تربیتی و اخلاقی نهفته است. رفتاری که شاید در ظاهر در عقل و مرام برخی دنیادوستان و مادیگران خوش نیاید روح حاکم بر این روز بزرگ سراسر حکمت، تسلیم و ایمان به فرمان خداوند مهربان است. حکایت ابراهیم و اسماعیل نه تنها یک حقیقت راستین بلکه یک کتاب از آموزه‌های ایمان است و تربیت که الگوی والایی پیش روی انسان‌ها قرار می‌دهد. این مقال بر آن است تا به برخی از عبرت‌های تربیتی این واقعه مهم تاریخی اشاره‌ای کند.رهایی از وابستگی و پیوستن به دلبستگی
در آموزه‌های دینی، عشق و علاقه به خانواده یک فضیلت است ولی این علاقه نباید غفلت از یاد معبود جهان را در پی داشته باشد. علاقمندی انسان به فرزندان مسئله‌ای فطری و موهبت خداوند است که از آن به مهرورزی یاد می‌کنند ولی زیبایی این علاقه تا جایی است که بندگان خالص خدا را از دلبستگی به معبود حقیقی غافل نکند. در جریان امر حضرت ابراهیم (ع) به برقراری توازن میان مهر، عاطفه و علاقه پدری و انجام فرمان خطیر الهی به زیبایی هر چه تمام‌تر مشهود است.
بایسته‌های علاقه به فرزندان
علاقه به فرزندان چنانچه به درستی تنظیم شود والدین را از فرمان خداوند باز نمی‌دارد. از طرف دیگر علاقه والدین به فرزند نیز مانع تربیت دینی فرزندان نمی‌شود و آنان را از کاربست فضیلت‌های اخلاقی باز نمی‌دارد. زمانی که حضرت ابراهیم (ع) با امر الهی روبرو شد آن را با فرزند خود مطرح نمود و با توجه به تربیت دینی شایسته فرزند وی نیز با آن موافقت نمود و آماده اجرای دستور الهی شد. این مسئله در گام‌های دیگری از زندگی این پدر و پسر موحد نیز مشهود است. تا جایی که در گرمای طاقت فرسای حجاز به کمک یکدیگر بنای مقدس خانه کعبه را بنا نهادند و این وظیفه الهی را با شوق فراوان به اتمام رساندند.
خدامحوری پیشنهادی برای زندگی بهتر
خدامحوری سبب عبور از دشواری‌ها و بهره مند شدن از موقعیت هاست. زمانی که پدر از معنویت سرشار باشد اثرگذاری وی بر شخصیت فرزند بسیار موثر است. در پرتو اطاعت و بندگی حیات پاک و زندگی با نشاط سامان می‌گیرد و اعضای چنین خانواده‌ای مرزها و حرمت‌ها را به خوبی می‌شناسند و اجرا می‌نمایند. زمانی که عشق و علاقه به خداوند در جایگاه نخست قرار گیرد انس و الفت با دیگران نیز به نقطه اوج می‌رسد و زمانی که فردی از عدم علاقه و محبت و ارتباط با معبود رنج می‌برد توان محبت ورزی حقیقی به دیگران راهم از دست خواهد داد. زیرا در وجود خویش احساس شور و نشاط معنوی نمی‌کند تا بتواند در شادی و شادمانی با دیگران سهیم شود.فرزندان از عوامل آزمون الهی
خداوند فرزندان را وسیله آزمایش بندگان معرفی می‌کند. این مسئله از دو جنبه قابل بررسی است:
1- کوتاهی در حق فرزندان و سهل انگاری در تربیت و تامین نیازهای مادی و معنوی، عمل نکردن به وظیفه شرعی و پدری است که بدنبال آن مردود شدن در آزمون الهی را به دنبال خواهد داشت.
2- فرزندسالاری ناشایستی که می‌تواند انسان را از مسیر توحید خارج و او را از انجام اوامر الهی باز دارد. هر دو جنبه این آزمون دقت در فرزندپروری و تقویت ایمان را همزمان با قبول این وظیفه مهم به والدین یادآور میشود.
پایداری در برابر وسوسه نفس (خود مهارگری)
یکی از بزرگترین و شاخص‌ترین جنبه‌های شخصیتی حضرت ابراهیم خلیل ا... پایداری در برابر وسوسه‌های شیطان رجیم و خواسته‌های عاطفی خویش بود از نخستین زمان ابلاغ دستور خداوند تا آنگاه که به قصد قربانی بر حنجره فرزند خویش (حضرت اسماعیل) خنجری برّان کشیده شد همه لحظاتی سخت و آزمونی بسیار دشوار و بزرگ بود که خواستگاه اولیه موفقیت در آن چیرگی بر وسوسه‌ها و امیال شیطانی بود. وجود ایمان و باور و اعتقاد به دستورهای خداوند به رغم چالش بین امر الهی و عشق و عاطفه به فرزند شاهکاری ماندگار در رفتارشناسی پیامبر خدا است که نام ابراهیم(ع) و اسماعیل (ع) و یاد این روز و فداکاری آنها در اطاعت از امر الهی و مبارزه با شیطان نفس را برای همیشه در تاریخ بشریت زنده و ماندگار نگاه داشته است.
سایر اخبار این روزنامه
حیف ومیل پول بیت المال
بخش عمده نظرات نخبگان را مطالعه کردم
پیام رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت موسم حج:
باز هم تعطیلی نصف ونیمه
در فقره‌ی خوزستان همه مقصریم!
مردودی کانون در آزمون وکالت با سوال‌های لو رفته!
سوگ در کرونا
شاه خوشش بیاید!
گویه‌هایی روان شناختی از عید قربان
اولویت‌های وزارت صمت در دولت آینده
هنوز نیامده بهانه جویی‌ها شروع شد
