ریاضی قهرمان لیگ برتر را مشخص می کند

بازی‌های هفته بیست‌و‌هشتم لیگ‌برتر کشورمان در حالی از 21:15 امشب به صورت همزمان شروع می‌شود که سه تیم پرسپولیس، سپاهان و استقلال، همچنان روی کاغذ برای قهرمان‌شدن در این دوره از مسابقات، شانس دارند. هم اکنون پرسپولیس با 58 امتیاز در صدر است، سپاهان با 56 امتیاز در رده دوم و استقلال هم با 50 امتیاز در رده سوم. بنابراین پرسپولیس و سپاهان از شانس بالایی برای کسب این مقام برخوردار هستند. در مینی‌پرونده امروز زندگی‌سلام می‌خواهیم از فرمول‌های پیش‌بینی نتیجه یک بازی و قهرمان یک دوره از مسابقات فوتبالی بگوییم؛ فرمول‌هایی که متکی به علم ریاضیات است. همچنین از احتمال قهرمانی پرسپولیس در پایان این فصل از لیگ‌برتر خواهیم گفت.

 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 

  برای پیش‌بینی نتایج، 2 فرمول وجود دارد
پیش‌بینی نتایج بازی‌های فوتبال روزبه‌روز بیشتر به فضاهای علمی راه می یابد اما همچنان ادعای این که می‌توان نتایج بازی‌های فوتبال را به طور قطعی پیش‌بینی کرد، بیش از اندازه اغراق‌آمیز است. بیشترین مدل‌های مربوط به پیش‌بینی فوتبال در علوم دانشگاهی، مدل‌هایی هستند که از علم ریاضیات و احتمالات کمک می‌گیرند. در این فضا، برای پیش‌بینی نتیجه یک بازی فوتبال دو فرمول یا رویکرد وجود دارد.
  پیش‌بینی برد، باخت یا تساوی
یکی این‌که فقط یکی از سه حالت برد،‌ باخت یا تساوی انتخاب شود. مدل انتخابی در این حالت، رگرسیون معمولی نام دارد. نتیجه این مدل پیش‌بینی احتمال برد،‌ باخت یا تساوی خواهد بود. با کمک این فرمول، احتمال هر یک از سه حالت نتیجه بازی بررسی می‌شود. برای این منظور باید از اطلاعات هر دو تیم استفاده کرد. برای مثال، اگر تیمی بازی آخر خود را برده باشد، در برابر تیمی که بازی آخر خود را باخته باشد، احتمال بیشتری دارد که این بازی را هم ببرد. به همین ترتیب، تیمی که در رده‌بندی‌ها جایگاه بالاتری دارد،‌ شانس بیشتری برای برد دارد.
  پیش‌بینی تعداد گل‌های بازی
رویکرد دوم‌ بر خلاف رویکرد قبلی، غیرمستقیم است و تحلیل‌گر به طور دقیق نتیجه را پیش‌بینی می‌کند. در این مدل تحلیل‌گر به طور دقیق احتمال گل زدن هر تیم را بررسی می‌کند، سپس بر اساس مجموع نتایج به دست آمده از این پیش‌بینی، برد، باخت یا تساوی را پیش‌بینی می‌کند. معیارهایی که در این حالت بررسی می شود، نسبت به شیوه قبلی به جزئیات بیشتر حساس است. به طور مثال در این فرمول این معیارها بررسی می شود: محل بازی که در خانه کدام تیم یا زمین بی‌طرف است، آب‌و‌هوای محل بازی در زمان برگزاری مسابقه با شیوه بازی کدام تیم سازگارتر است، بررسی نتایج بازی‌های رو در روی دو تیم در پنج سال گذشته، میزان و نحوه تغییر جایگاه دو تیم در جدول در 12 ماه گذشته، سیستم بازی دو تیم و این‌که معمولا در تقابل این سیستم‌ها چه نتایجی به دست آمده، میزان ارزش بازیکنان دو تیم، میزان سرمایه باشگاه‌ها، سابقه مربیان و کادر فنی دو تیم و ... .
  استاد دانشگاهی که قهرمان جام‌جهانی 2010 را پیش‌بینی کرد
شاید بپرسید که آیا این فرمول‌ها، قابل اعتماد هستند یا نه؟ برای پاسخ به این سوال باید برگردیم به سال 2009 میلادی، جایی که دکتر «یان مک‌هیل» استاد اقتصاد دانشگاه سلفورد بر اساس فرمول دوم یعنی پیش‌بینی تعداد گل‌های بازی و بعد از بررسی 9 هزار بازی بین‌المللی طی هشت سال گذشته و شبیه‌سازی یکصدهزار بازی جام جهانی سال 2010، قهرمان مسابقات را چند ماه مانده به شروع آن ماراتن نفس‌گیر پیش‌بینی کرد. او با انتشار یک جدول که از پارامترهای مختلف تشکیل شده بود، جایگاه تیم‌ها را در پایان مسابقات مشخص کرده بود. هرچند آن زمان بسیاری از متخصصان و کارشناس‌های فوتبالی، دو تیم فینالیست جام را برزیل و فرانسه می‌دانستند، او با فرمول هایش پیش‌بینی کرد که در نهایت، اسپانیا جام جهانی 2010 را تصاحب خواهد کرد و گفت برای آن‌که درستی یا نادرستی این مدل مشخص شود، کافی است تا روز دیدار فینال صبر کنید! در فینال جام جهانی 2010، اسپانیا موفق شد با یک گل از سد هلندی که برزیل را حذف کرده بود، بگذرد و قهرمان جهان شود.
  شانس 64.19 درصدی پرسپولیس و 35.80 درصدی سپاهان
بر اساس فرمول اولی که مطرح شد یعنی فقط پیش‌بینی برد، باخت یا تساوی سه تیم اول لیگ، ۸۱ حالت مختلف برای معرفی قهرمان لیگ ایران وجود دارد که در این گزارش تلاش شده به شکلی کاملا ساده، حالات مختلف آن بررسی شود. از ۸۱ حالت موجود، بیش از ۶۴ درصد آن حکم به قهرمانی پرسپولیس می‌دهند. به عبارتی سرنوشت پرسپولیس در دست خود این تیم است و کسب سه پیروزی، پنجمین قهرمانی متوالی را به نام این تیم می‌زند. طبق جدولی که در بالای صفحه چاپ شده و  مشاهده می‌کنید، تا قبل از شروع این هفته شانس پرسپولیس برای قهرمانی 64.19 درصد، سپاهان 35.80 درصد و استقلال 0.01 درصد است.