بازی دلتا با اعداد مرگ

فریبا خان‌احمدی
خبرنگار
پیشروی فاجعه‌بار دلتا با سرعت هرچه تمام در ایران ادامه دارد. دیروز با جان باختن 411 بیمار کرونایی رکورد مرگ و میر پس از 98 روز شکسته شد و همزمان تعداد واکسن‌های تزریق شده به ۱۳ میلیون و ۸۱ هزار و ۱۷۴ نفر رسید. اولین رکورد فوتی‌ها در سال 1400 مربوط به 6 اردیبهشت است که 496 نفر جان باختند. خیز عدد مرگ و میر به رقم 400 مورد قربانی اولین بار در پیک سوم کرونا آغاز شد که در آن از 11 آبان 99 تا 7 آذر 99هر روز بالغ بر 400 نفر قربانی ویروس کرونا می‌شدند و حتی در پاییز سیاه کرونایی عدد مرگ تا نزدیک 500 فوتی هم رسید. دیروز در کنار آمار افزایش تزریق دوز روزانه واکسن کرونا که به رقم بی‌سابقه 413 هزار و 592 دوز تزریق در 24 ساعت منتهی به روز گذشته رسید اما در کنارش آمارهای فوتی، بیماران جدید شناسایی شده و موارد بستری نیزرکورد زد. اولی پس از نزدیک به 3 ماه رکورد تازه‌ای را در تعداد جان باختگان ثبت کرد و رکورد دومی و سومی که هر دو بی‌سابقه است مربوط به شناسایی 37 هزار و 189 بیمار جدید مبتلا و 4 هزار و 317 بیمار بستری است. گرچه که تعداد تست‌های تشخیصی کرونا با انجام 6 هزار و 818 تست پی‌سی‌آر بشدت روند نزولی پیدا کرده اما طبق اعلام مسئولان وزارت بهداشت بیشتر از 50 درصد تست‌های تشخیصی مثبت گزارش می‌شود. در میان هر سه رکورد ثبت شده کرونایی در 11 مرداد نکته مهمی که از تحلیل تازه‌ترین آمار وزارت بهداشت نتیجه‌گیری می‌شود؛ افزایش بیماران بدحال در روزهای اخیر است؛ موضوعی که وضعیت هولناکی را از آغاز سونامی مرگ بر اثر ویروس دلتا در کشور پیش‌بینی می‌کند.



حفر گورستان‌های دسته جمعی در برخی از شهرها
از سوی دیگر سایت‌های خبری از حجم انبوه قربانیان ناشی از کرونا خبر می‌دهند و گفته می‌شود ظرفیت آرامستان‌ها جوابگوی این میزان فوتی‌ها در برخی استان‌ها نیست. دیروز نیز تصاویری از استان کرمان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد کار به حفر گور دسته جمعی رسیده است. فعالان محلی در استان‌های فوق قرمز کرونایی می‌گویند مردم به‌دلیل گرما ماسک‌ها را هم کنار گذاشته‌اند و در شهرستان‌ها می‌بینیم یک طرف خیابان عروس می‌برند و طرف دیگرش هم برای مراسم عزاداری ماه محرم تکیه می‌زنند. آنها می‌گویند مردم کرونا را فراموش کرده‌اند هر چند که واکسیناسیون هم به گروه‌های سنی بالای 50 سال و مشاغل پر خطر رسیده اما همین هم موجب شده برخی‌ها به گمان اینکه تک دوز واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند بی‌خیال دستورالعمل‌های بهداشتی شوند. متخصصان عفونی تأکید دارند، حتی در کشورهایی که هر دو دوز واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند به‌دلیل شیوع دلتا با موج جدیدی از مراجعه بیماران کرونایی مواجه هستند. از طرفی با هر علائم سرماخوردگی، شبه حساسیت و... بیماری را انکار نکنید و قرنطینه و رعایت‌ها را نشکنید. تأکید آنها بر این نکته است که به بهانه ماسک زدن در هر تجمعی و دورهمی و مراسمی شرکت نکنید و تصور نکنید چون کرونای خفیف یا شدید مبتلا شدید پس دیگر کرونا نمی‌گیرید.
کرونا در حالی سیستم سلامت کشور را در آستانه فروپاشی و بحران جدی قرار داده است که آمارهای غیر رسمی مبتلایان و فوتی‌ها بیش از آن چیزی است که در آمارهای روزانه وزارت بهداشت اعلام می‌شود چرا که طبق دستور‌العمل سازمان بهداشت جهانی تنها بیماران دارای تست پی سی آر مثبت جزو آمار رسمی ابتلا و فوتی‌های کرونا محسوب می‌شوند. در همین زمینه، ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت در گفت‌و‌گوی ویژه خبری اعلام کرده است؛ آمار واقعی کرونا قطعاً بیشتر از آمار رسمی است. به گفته او برخی افراد یا تست کرونا نمی‌دهند یا تست‌شان به‌طور طبیعی بین 30 تا 50 درصد منفی کاذب می‌شود. از طرفی برخی افراد دیر مراجعه می‌کنند و زمان طلایی مثبت بودن تست‌شان گذشته است. آمار ابتلا و فوتی مبنی بر تست پی‌سی‌آر است. در مورد بستری‌ها نیز ممکن است آمار واقعی حتی دو برابر رقم اعلامی باشد که تست پی‌سی‌آر نداده‌اند.
افزایش 38 درصدی فوتی‌های کرونا
در هفته گذشته نیز طبق اعلام سخنگوی وزارت بهداشت افزایش ۳۲ درصدی در تعداد بیماران کرونا مثبت بستری و افزایش ۳۸ درصدی در تعداد بیماران فوت شده نسبت به‌هفته قبل‌تر اتفاق افتاده است. به‌گفته سیما سادات لاری در هفته ابتدایی مرداد ماه تعداد ۱۸۰ هزار و ۲۵۷ بیمار سرپایی کرونا مثبت در کشور شناسایی شدند که نسبت به هفته قبل‌تر از آن، افزایش حدود ۲۷ درصدی را نشان می‌دهد.
همچنین در هفته‌ای که گذشت، میانگین بروز موارد مثبت بستری در کشور حدود ۲۷ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و میانگین بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری حدود ۲۴ نفر به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت گزارش شده است. در این میان استان‌های مازندران، ایلام، گلستان و سمنان در هفته گذشته به ترتیب دارای بیشترین میزان بروز موارد مثبت بستری در کشور بوده‌اند. همچنین بنا به اعلام او بیشترین میزان بروز موارد مرگ و میر ناشی از بیماری کووید۱۹ در کشور به ترتیب در استان‌های البرز، هرمزگان، یزد و بوشهر گزارش شده است.
کمبود سرم تزریقی با افزایش بیماران بستری
این روزها همزمان با طوفان سهمگین پیک پنجم کرونا و افزایش موارد ابتلا، گزارش‌ها از کمبود اقلام دارویی بخصوص سرم تزریقی در بازار حکایت دارد.پرس و جوی ما از چند داروخانه در سطح شهر تهران حکایت از این دارد که با افزایش حجم بیماران کرونا و به‌دنبال شیوع کرونای دلتا در کشور، سرم تزریقی در داروخانه‌های شهری توزیع نمی‌شود. مسئولان فنی داروخانه‌ها می‌گویند، تعداد بیماران در پیک اخیر به قدری زیاد شده که دستور داده‌اند سرم تزریقی را در داروخانه‌های بیمارستانی برای بیماران بستری و بستری موقت توزیع و عرضه کنند. آنها می‌گویند وضعیت بحرانی است و مصرف بیماران بیشتر از میزان تولید است و افزایش خط تولید از سوی کارخانه‌ها حداقل به بازه زمانی دو هفته‌ای نیاز دارد. کمبود سرم‌های تزریقی در داروخانه‌های پایتخت به‌دلیل افزایش مراجعات بیماران را مسئول سازمان غذا و دارو نیز تأیید می‌کند؛ به‌طوری که سید حیدر محمدی، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در نامه‌ای خطاب به مدیران شرکت‌های توزیع کننده دارو تأکید کرده است به‌دنبال افزایش سرم‌های تزریقی به‌دلیل مصرف همزمان آن با داروی رمدسیور و به منظور مدیریت توزیع این فرآورده در سطح کشور تا اطلاع ثانوی توزیع کلیه سرم‌های تزریقی صرفاً برای داروخانه‌های بیمارستانی مجاز می‌باشد. گرچه رؤسای انجمن‌های داروسازی معتقدند به‌دلیل افزایش مصرف سرم‌های تزریقی در پیک پنجم کرونا، وزارت بهداشت باید به فکر واردات سرم تزریقی باشد. روز گذشته، محمدرضا دری، دبیر انجمن داروسازان تهران نیز ضمن اعلام کمبود سرم تزریقی گفت که در حال حاضر و در پیک جدید بیماری کرونا که روزانه حدود 40 هزار نفر به بیماری کرونا مبتلا می‌شوند، کمبود مقطعی برخی داروها به‌دلیل افزایش نیاز بیماران رخ می‌دهد. علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران هم می‌گوید: از دو هفته پیش بتدریج با افزایش تعداد بیماران کرونا و با شیوع موج سهمگین بیماری در کشور با کمبود سرم تزریقی در داروخانه‌ها مواجه شدیم و بیماران سرگردان هستند.
البته کمبود سرم تزریقی به‌دلیل هجمه سنگین بیماری کرونا ایجاد شده چرا که بنا به گفته اعضای هیأت مدیره‌های انجمن داروسازان میزان تولید سرم تزریقی به اندازه نیاز بود و در حال حاضر به‌دلیل افزایش نیاز بیماران به داروها در پی ابتلا به کرونا، کمبود رخ داده است. درواقع عرضه دارو مختل نشده اما به‌دلیل افزایش تقاضا، میزان عرضه داروها با تقاضای بیماران همخوانی ندارد. این در حالی است که افزایش ظرفیت تولید به‌دلیل تحریم‌ها، واردات برخی مواد اولیه موجود در داروها، دچار مشکل شده است.
به‌دنبال انتشار برخی اخبار در برخی خبرگزاری‌ها و فضای مجازی مبنی بر نبود و کمبود سرم بویژه برای بیماران مبتلا به کرونا، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو به خبرگزاری ایسنا از رفع مشکلات کمبود سرم خبر داده و گفت: «طی جلسه‌ای که با سرم‌سازان داشتیم، قرار شده که ماهیانه یک میلیون سرم بیشتر از ظرفیت قبلی‌شان تولید کنند و از ابتدای شهریور هم آن شرکت سرم‌سازی که در حال بازسازی خطوطش بود، بازمی‌گردد و آن هم ۴.۵ میلیون سرم به‌صورت ماهیانه اضافه می‌کند. قرار شد که شرکت‌ها تولیدشان را افزایش دهند تا مشکل رفع شود.»