رئیسی با «کابینه فن سالار» موفق می‌شود

عکس: آرمان‌ملی / فاطمه فتاحی/آرمان ملی- سهیل ثابت: آیت‌ا... رئیسی به عنوان رئیس جمهور جدید با تنفیذ و تحلیف پاستور نشین خواهد شد و به عنوان هشتمین رئیس جمهور بر کرسی ریاست جمهوری تکیه خواهد زد. این در حالی است که از یکی دو ماه گذشته برخی گروه‌های اصولگرا به ویژه پایداری‌ها درصدد بوده‌اند تا دولت رئیسی را مصادره به مطلوب کنند و سهم خود را از کابینه دولت سیزدهم بگیرند. البته رئیسی تاکنون نشان داده که شخصیتی ندارد که بخواهد به کسی باج دهد و تحت تاثیر فشارها قرار گیرد. حال باید دید که کابینه جدید متشکل از چه افراد و با چه نگرش‌هایی است و رئیسی با میانه روی کابینه خود را خواهد چید یا با اصولگرایان کنار خواهد آمد. در این راستا برای بررسی چالش‌ها و مسائل پیش روی دولت سیزدهم، آرایش و چینش کابینه و سهم خواهی‌ها از رئیس جمهور منتخب «آرمان ملی» با داریوش قنبری فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده سابق مجلس به گفت و گو پرداخته است که می‌خوانید.   جامعــه با مسائـل و مشکلات مختلفی روبه‌رو است و در این میان دولت سیزدهم نیز روی کار می‌آید؛ با این تفاسیر از دیدگاه شما دولت آقای رئیسی با چه چالش‌هایی روبه‌رو خواهد بود؟
دولت جدید با مسائل و مشکلات فراوانی مواجه است که این مسائل دقیقا همان‌هایی است که دولت فعلی نیز با آن روبه‌رو است. این مسائل از حوزه سیاست خارجی و تحریم‌ها گرفته تا مسائل و مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و مشکل کرونا را در بر می‌گیرد. به هر حال وضعیت معیشت مردم چندان مناسب نیست و شاخص فلاکت که ترکیبی از دو شاخص تورم و بیکاری است متاسفانه نگران کننده به نظر می‌رسد و می‌توان گفت نرخ بیکاری و تورم در کشور مردم را با مشکلات جدی مواجه کرده است. لذا باید دید آقای رئیسی و دولتش چه رویکردی را در ارتباط با از بین بردن تحریم‌ها در پیش خواهد گرفت و به چه صورت عمل خواهد کرد. البته من فکر نمی‌کنم که در روند مذاکراتی که از گذشته تاکنون شکل گرفته وقفه‌ای پدید آید و قطعا مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد. اما اینکه مذاکرات بر چه مبنایی باشد  و چه مسائلی را در بر بگیرد و چه دستور کارهایی در میان باشد خیلی مهم است. به هر حال آنچه که برای ایران در مذاکرات مهم است اینکه به هر شکل اثر تحریم‌ها از بین برود  و همان چارچوبی که در زمان اوباما بین ایران و کشورهای اروپایی و آمریکا پیش گرفته شده بود پیش گرفته شود. اما ظاهرا طرف مقابل به دنبال این است که مسائل جدیدی گنجانده شود که این گنجاندن مسائل جدید سبب اختلافاتی شده که تا به حال مانع از احیای برجام بوده است.  به رغم خوش بینی‌های اولیه‌ای که در زمان روی کار آمدن آقای بایدن نسبت به احیای برجام وجود داشت باید گفت به هر حال زمان به حد قابل توجهی سپری شده بدون اینکه  آن خوش بینی‌ها تحقق پیدا کند. حال پرسش این است که با روی کار آمدن دولت جدید زمینه تفاهم نیز برقرار شده یا روندها به نحو دیگری پیگیری می‌شود. به هر صورت شرایط پیچیده است و معلوم نیست که خواسته‌های جدید طرفین برجام چه شکلی هستند  و چه چیزهایی را در بر می‌گیرند. 
   با توجه به فشارها و سهم خواهی‌هایی که از سوی برخی گروه‌های اصولگرا وجود دارد چه میزان می‌توان دولت آقای رئیسی را فراجناحی قلمداد کرد؟
آقای رئیسی قبل از انتخابات صراحتا اعلام کرد که به صورت مستقل به این انتخابات ورود پیدا کرده و جناح بندی‌های موجود در کشور را خیلی به رسمیت نمی‌شناسد و خود را به عنوان نیرویی فراجناحی  معرفی کرد.  هر چند که عمده حامیان وی از طیف اصولگرا بودند اما آقای رئیسی سعی کرد که از عقبه حمایتی خود فاصله بگیرد و فراجناحی باشد. حال اینکه رئیس جمهور منتخب پس از انتخابات نیز به این موضوع تاکید کرده نشان از اعتقاد وی به مساله فراجناحی بودن دارد و قطعا اگر در این مسیر حرکت کند و کابینه‌ای تکنوکرات و فن سالاری را تشکیل دهد که با نگاه عالمانه‌ای به مسائل و مشکلات مردم نگاه کند می‌توان به کابینه دولت سیزدهم امیدوار بود که در مسیر حل مسائل و مشکلات کشور و مردم حرکت کنند. البته در ارتباط با مسائل هسته‌ای صرفا دولت تصمیم‌گیری نخواهد بود و ارکان مختلف نظام در مسائل حوزه سیاست خارجی نقش‌آفرینی می‌کنند و باید سیاست کلی نظام را در نظر گرفت. به هر حال فکر می‌کنم با توجه به اینکه  نگاه ارکان مختلف نظام بر رفع تحریم‌ها بوده قطعا و یقینا دولت آقای رئیسی در این مسیر حرکت خواهد کرد.  البته در مورد مسائل هسته‌ای می‌دانیم که صرفا دولت تصمیم‌گیر نیست و ارکان نظام در ارتباط با مسائل حوزه سیاست خارجی نقش آفرینی می‌کنند و باید سیاست کلی نظام را در این زمینه در نظر گرفت و هر چند که نقش دولت نیز در این میان نقش قابل توجهی است و با توجه به اینکه اجرای خط و مشی‌‌ها را بر عهده دارد نمی‌توان نقش دولت را نادیده گرفت. 


   فکر می‌کنیــد با وجود اینکه  در جامعه نوعی بی‌اعتمــادی و نا امیدی موج می‌زند دولت آقای رئــیسی چگـونه می‌تواند این اعتماد از دست رفته را بازیابد؟
اولین اتفاقی که در جهت ایجاد امید در مردم باید رخ دهد این است که از افراد وجیه و خوشنام در کابینه استفاده شود، چراکه استفاده از این  افراد در بازسازی اعتماد مردم تاثیرگذار خواهد بود.  موضوع دوم ایجاد مکانیزم‌هایی برای بهبود شرایط اقتصادی فعلی است که فشارها بر دوش مردم کنترل شده و کاهش پیدا کند و این  امکان پذیر نخواهد  بود جز با مهار تورم و تقویت ارزش پول داخلی که بایستی این اتفاق صورت بگیرد. وقتی که اعتماد نسبت به روندهای موجود در کشور کاهش پیدا کند این کاهش اعتماد را در زمینه مسائل سیاسی و اجتماعی نیز می‌توان به عینه مشاهده کرد. در کل نمی‌توان  نقش مسائل اقتصادی را در ایجاد اعتماد بیشتر نادیده گرفت و اگر دولت آینده بتواند نرخ ارز را تثبیت کند و تورم را حداقل در حد و حدود فعلی کنترل کند  و به  نوعی در حد 10 تا 20 درصد قیمت‌ها کاهش پیدا کند در تقویت اعتماد موثر خواهد بود. مساله دیگر نیز تلاش برای کاهش فاصله میان مردم و مسئولان است که برخی عملکردها بالعکس می‌تواند این فاصله را به طرق مختلف بیشتر کند مثل همین طرح محدود کردن اینترنت که اخیرا تحت عنوان صیانت از کاربران در فضای مجازی. مشخصا این طرح در قوه دیگری با نگاهی نه چندان باز به جامعه و مسائل  و مشکلاتش بررسی شده و اساسا طراحان آن در نظر نگرفته‌اند که با محدودیت و مسدود سازی شبکه‌های اجتماعی چه میزان کسب و کارهای مردم را به خطر انداخته و میزان نارضایتی را گسترش می‌دهند.