اختلال شخصیت خودشیفتگی

فاطمه فرحمند‪-‬ آیا تا به حال با یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته روبه رو شده اید؟
اختلال شخصیت خودشیفته یکی از انواع اختلال شخصیت کلاستر B است. این افراد خودشان را به طور اغراق شده‌ای بالاتر از افراد دیگر می‌بینند؛ گویی که هیچ نقصی در آنها وجود ندارد. برخوردهای آنان معمولا برای اطرافیان بسیار سخت و غیر قابل تحمل است و به همین دلیل نیاز به درمان اختلال خودشیفته ضرورت می‌یابد. افراد مبتلا به اختلالات شخصیت معمولا هیچ آگاهی نسبت به مشکلاتشان ندارند و به دلایل دیگر به روانشناس مراجعه می‌کنند. اختلال شخصیت خودشیفته یکی از انواع اختلالات شخصیت است. واژه خودشیفتگی یا نارسیسیم از نام مرد زیبا رویی به نام نارسیوس گرفته شده که با دیدن تصویر خود در آب، عاشق و شیفته خودش شد. این اسطوره یونانی بسیار مورد توجه دیگران بود ولی با رفتارها و بی‌تفاوتی‌هایش سبب ناراحتی دیگران می‌شد. در نهایت نارسیوس بعد از دیدن تصویر خودش در آب دچار غم عشق به خودش شد و در کنار برکه از اندوه جان سپارد. شخصیت خودشیفته خودش را مرکز دنیا می‌داند و در ذهنش از هر جهت ویژه و خاص است. در واقعیت نیز آنها‌ اکثرا اشخاصی مشهور و موفق هستند، اما شخصیت خودشیفته خود را خیلی فراتر از آن چه واقعا هست (زیباتر، پولدارتر، موفق‌تر و...) می‌پندارد. شخصیت خودشیفته احساسات و مشکلات دیگران را نادیده می‌گیرد؛ گویی او تنها کسی است که لیاقت مورد توجه بودن را دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده هنوز علت اصلی ابتلا به اختلال شخصیت خودشیفته شناخته نشده است. اما مشخص شده که عوامل بیولوژیکی، اجتماعی و روانی در بروز این اختلال نقش دارند. بسیاری از روانشناسان معتقدند که اختلال شخصیت خودشیفته نتیجه تربیت غلط دوران کودکی است. ناز پرورده کردن بیش از حد و یا بر عکس مورد بی‌توجه بودن کودکان، منجر به بروز شخصیت خودشیفته می‌گردد. کودکانی که مورد بی‌توجهی یا آزار و اذیت قرار گرفته‌اند، به طور غریضی خود محوری را برای بقای‌شان انتخاب می‌کنند. این کودکان فکر می‌کنند که در مراقبت از خود تنها هستند. پس می‌توان گفت که خودشیفتگی نتیجه غفلت، سوءاستفاده یا آسیب روحی وارد شده به کودک توسط والدین و دیگران است. بسیاری از صفات و ویژگی‌های شخصیت خودشیفته در طول مراحل طبیعی رشد رخ می‌دهد. معمولا فرد خودشیفته، در کار و شغلش فردی موفق و در انظار عمومی مهربان و بخشنده به نظر می‌رسد. آن‌ها اغلب دوستانی خواستنی و شریک زندگی ایده آلی
به نظر می‌آیند و بیرون رفتن با آن‌ها بسیار
لذت بخش است. اما زمانی که پای تفاوت در دیدگاه و نظرات در میان باشد، متوجه می‌شوید که او تنها به نظرات خودش اهمیت می‌دهد. در هر بحثی مجبور به کوتاه آمدن خواهید بود و اگر فکر می‌کنید که تغییری در نگرش او ایجاد کرده‌اید، تنها به این دلیل است که او می‌خواهد شما اینطور برداشتی داشته باشید.


برخی خصوصیات شخصیت خودشیفته:
1. گوش دادن یک طرفه
۲. خود شیفته مرکز تمام اتفاقات است
۳. قانون فقط برای دیگران است
۴. اختلال شخصیت خودشیفته، انتقاد را تحمل نمی‌کنند
۵. اگر مشکلی پیش بیاید مقصر دیگران هستند
۶. خیلی سریع عصبانی می‌شوند