روزنامه جوان
1400/05/13
واشنگتن هشدار تهران را گرفت
سرویس بینالملل جوان آنلاین: وزیر امور خارجه امریکا گفته که واشنگتن مطمئن است حمله به نفتکش اسرائیلی کار ایران بوده و از مشورت با تلآویو، رومانی و انگلیس برای «یک پاسخ جمعی» علیه ایران صحبت کرده، ولی سخنگوی وزارت خارجه امریکا میگوید که «اسرائیل به عنوان یک کشور مستقل» خودش آزاد است درباره تلافی نفتکش تصمیم بگیرد؛ موضعی که نشان میدهد به رغم همراهی کاخ سفید با رژیم صهیونیستی مقابل ایران، امریکا خود را وارد رویارویی نظامی مستقیم با ایران نخواهد کرد. روز دو شنبه تنها ساعاتی بعد از آنکه سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه هشدار داد که ایران به هرگونه ماجراجویی احتمالی، بیدرنگ، با قدرت و جدیت پاسخ خواهد داد، جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید هم اعلام کرد که اسرائیل به عنوان کشوری مستقل میتواند درباره پاسخ به نفتکش خود تصمیم بگیرد. پیش از موضع سخنگوی کاخ سفید، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه گفته بود که امریکا با کشورهای ذی ربط از جمله رومانی و انگلیس و همچنین سایر متحدان خود در تماس است «و پاسخی جمعی در کار خواهد بود»، ولی موضع جی ساکی نشان داد که عبارت «پاسخ جمعی» که ظاهراً بلینکن آن را عامدانه مبهم به کار برده، ناظر به اقدامات دیپلماتیک و احیاناً فشار از کانال متحدان و همچنین شورای امنیت سازمان ملل است. تلآویو گفته که ایران تاکنون به پنج کشتیاش حمله کرده و ایران هم گفته تاکنون به ۱۱ کشتی ایرانی در آبهای بینالمللی حمله شده، ولی تهران تاکنون، رسماً حمله به نفتکش مرسر استریت در نزدیکی بندر فجیره را نپذیرفته است. با این حال، بلینکن روز دو شنبه برای دومین بار گفت: «ما یک بررسی کامل انجام دادهایم و مطمئنیم که ایران این حمله را انجام داده است». بلینکن میگوید که امریکا «در ماههای اخیر شاهد یک سری اقدامات از سوی ایران از جمله علیه کشتیرانی» بوده و البته این را هم تأکید کرده که اقدام اخیر ایران نیز «چیز جدیدی» نیست: «بنابراین، مطمئن نیستم که این اقدام به خصوص چیز جدیدی باشد یا به نوعی چیزی را برای دولت جدید [ایران]پیشبینی کند.» ظاهراً، موضع بلینکن پاسخ تلویحی به موضعگیریهایی در تلآویو است که حمله به نفتکش اسرائیلی را به روی کار آمدن دولت جدید در ایران پیوند میزنند و از واشنگتن میخواهند با تلآویو همراهی نظامی کند. بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی حمله به نفتکش این رژیم، را با شروع به کار دولت جدید در ایران پیوند زده و گفته است: «ایران در دوره ریاست جمهوری «سید ابراهیم رئیسی»، خطرناکتر از زمان کنونی خواهد بود.»وین مهمتر است برای واشنگتن
شبکه الجزیره از قول منابعی که نامشان فاش نشده، گزارش کرده که دولت بایدن برای اقدام نظامی علیه ایران به اسرائیل چراغ سبز داده است. روزنامه دیلی میل به نقل از منابع آگاه ادعا کرده بریتانیا قصد دارد در واکنش به اقدام جمهوری اسلامی در حمله به کشتی مرسر استریت که به کشته شدن دو تبعه بریتانیایی و رومانیایی منجر شد، علیه ایران حمله سایبری انجام دهد. برخی ناظران امنیتی نیز احتمال اقدامات ماجراجویانه را تأیید میکنند، ولی، هیچ منبع رسمی یا غیر رسمی تاکنون تأیید نکرده که واشنگتن در اقدام نظامی احتمالی در کنار رژیم صهیونیستی قرار خواهد گرفت. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید دو شنبه شب گفت که حمله به نفتکش اسرائیلی، تغییری در پیگیری مذاکرات در وین ایجاد نخواهد کرد. این جمله جن ساکی که گفته «بر این باوریم که گام برداشتن در مسیر دیپلماتیک، دریچهای را به روی ما از فعالیتهای هستهای ایران باز میکند که در راستای منافع ملی ماست»، نشان داد که اولویت دولت بایدن پیگیری مسیر وین است. ولی موضعگیری جن ساکی درباره اولویت دیپلماسی با ایران، نشان میدهد که دولت بایدن قصد ندارد در مسیر اقدام نظامی با تلآویو همراهی کنند. جن ساکی دو شنبه شب در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر اقدام ایران بر موضع امریکا در مذاکرات غیرمستقیم هستهای در وین گفت: «دیدگاه ما این است که اگر برنامه هستهای ایران بدون قیدوبند باشد، مواجه شدن با هرچالش و تهدیدی خطرناکتر میشود». او گفته که با محدود کردن برنامه هستهای ایران و برگشت به برجام «ما در موقعیت بهتری برای رسیدگی به مشکلاتمان قرار میگیریم». این در حالی است که مایک پمپئو، وزیر خارجه سابق امریکا در دولت ترامپ با توسل به حمله به به کشتی اسرائیلی در دریای عمان، خواستار توقف مذاکرات وین درباره احیای توافق هستهای ایران شده است. پمپئو در مصاحبه با «شان هانیتی» مجری فاکسنیوز رویکرد جو بایدن در قبال ایران را «ضعیف» خواند و موضع دولت او در تلاش برای احیای برجام بهرغم حملات ایران به کشتیها و منافع غرب و متحدانش را محکوم کرد. او گفته است: «آنها یک بریتانیایی را کشتند، آنها یک رومانیایی را کشتند و به یک کشتی در دریا حمله کردند، از طریق نیروی نیابتی خودشان حماس، به داخل اسرائیل از نوار غزه حملات راکتی کردند و ما هنوز در میز هستیم و تلاش میکنیم که با آنها بر سر توافق هستهای مذاکره میکنیم، این دیوانگی است.»
با این حال کارشناسان معتقدند که در وضعیت کنونی، اولویت اول دولت بایدن، از سرگیری روند مذاکراتی است که در وین از اوایل تیرماه متوقف شده است. بنابراین، به رغم چراغ سبز احتمالی دولت بایدن برای اقدام احتمالی علیه ایران، اقدام تلافیجویانه مشترکی در کار نخواهد بود. هادی محمدی، کارشناس خاورمیانه با اشاره به گزارشهایی درباره آمادگی امنیتی ایران از جمله انتقال سامانههای اس ۳۰۰ به بوشهر، میگوید که معتقد است «پاسخ جمعی» که بلینکن از آن صحبت کرده، ناظر به همراهی نظامی امریکا نیست و بیشتر مربوط به اقداماتی مانند هماهنگی با متحدین برای احضار سفرا و طرح مسائل در سازمان ملل است. دیروز پایگاه آکسیوس گزارش کرد که دیپلماتهای انگلیسی و اسرائیلی در نظر دارند در گام بعدی برای رسیدگی به این حادثه در شورای امنیت سازمان ملل متحد تشکیل جلسه دهند. سیدرضا میرطاهر، کارشناس امنیتی نیز هرچند ماجراجویی تلآویو را محتمل دانسته، ولی معتقد است که امریکا در اقدام احتمالی با رژیم صهیونیستی همراه نخواهد بود. به گفته میرطاهر «امریکاییها عاقلتر از آن هستند که در شرایط فعلی با ایران مقابله نظامی کنند.»
کشمکش در تلآویو
«آویو کوخاوی» رئیس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی شامگاه دو شنبه با ژنرال «کنت مککنزی» فرمانده تروریستهای امریکایی مستقر در خاورمیانه موسوم به سنتکام به صورت تلفنی گفتگو کرد. کاخ سفید نیز از رایزنی «جیک سالیوان» مشاور امنیت کاخ سفید با «ایال هولاتا» همتای اسرائیلی خود درباره ایران خبر داده است. با این حال، در تلآویو بحثها درباره واکنش به حمله به نفتکش، باعث شکاف در میان طیفهای سیاسی شده است. «بنی گانتس»، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی عصر دوشنبه طی سخنانی در پارلمان این رژیم (کنست)، حمله به نفتکش اسرائیل را یک تحول خطرناک برشمرد و درخواست کرد که برای «پاسخ به ایران»، اقدام فوری انجام شود. نفتالی بنت، نخستوزیر رژیم صهیونیستی گفته که به شیوه خودمان به «اشتباه بزرگ» ایران در حمله به نفتکش، پاسخ میدهیم. او همچنین در جلسه روز دو شنبه کنست که به درخواست احزاب طرفدار نتانیاهو، نخستوزیر سابق رژیم صهیونیستی برای بررسی تهدید ایران تشکیل شد، با نتانیاهو درگیر یک جنگ لفظی شد. بنت ضمن انتقاد از «سیاستهای شکست خورده» بنیامین نتانیاهو در مورد ایران اعلام کرد به دلیل این سیاستهای اشتباه اکنون اسرائیل مجبور است بودجه نظامی خود را افزایش دهد. نخستوزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد: ایران درحال پیشبرد برنامه هستهای خود است. ما به آن رسیدگی خواهیم کرد. ما میدانیم باید چکار کنیم. اما جنگ با همه کشورها درحالی که ایران برنامه نظامی خود را پیش میبرد، میراثی است که دولت شما (بنیامین نتانیاهو) برجای گذاشته است. بنیامین نتانیاهو در مقابل اعلام کرد که بنت و یائیر لاپید، وزیر امور خارجه رژیم با ارائه تضمین به امریکا در مورد عدم انجام حمله نظامی علیه ایران بدون اطلاع واشنگتن، توانایی رژیم صهیونیستی برای اقدام علیه ایران را تحت تأثیر قرار دادهاند. وی به بنت گفت: من هیچگاه با چنین چیزی موافقت نمیکنم. شما سرپرستی اسرائیل را به امریکا سپردهاید. نتانیاهو خواستار اقدام غافلگیرانه بدون اطلاع امریکا شده، چرا که مدعی است جو بایدن، رئیسجمهور امریکا حمله اسرائیل علیه ایران را خنثی خواهد کرد: «اطلاعاتی که ما به امریکاییها میدهیم میتواند به رسانههای مطرح درز پیدا کند و از این طریق عملیاتهای ما خنثی خواهد شد.» وی مدعی شد: به همین دلیل در یک دهه گذشته من با درخواست رؤسای جمهور امریکا در مورد مطلع کردن آنها از اقدامات خود مخالفت کردم. این یک مسئله حیاتی برای اسرائیل است. گاهی اوقات غافلگیری نیاز است.