آیا دولت سیزدهم در پی حمایت از خبرنگاران بر می‌آید؟ سال تلخ مطبوعات

گروه فرهنگ و هنر – نمی‌دانیم کی می‌شود که روز خبرنگار از راه برسد و ننویسیم سالی که گذشت، سال تلخی برای اهالی مطبوعات و خبرنگاران بود. امسال کرونا بود، تعدیل‌ نیروها در روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها هم ادامه داشت، اما تلخ‌ترین روزهای سالی که گذشت، واژگونی اتوبوس حامل خبرنگاران محیط زیست در نقده و درگذشت دو تن از همکاران رسانه‌ای‌مان بود.
سال گذشته هم در روز خبرنگار از سختی‌های این شغل نوشتیم. از فشار قیمت فزاینده کاغذ که سنگینی‌اش را خبرنگارانی که از کار بیکار می‌شوند یا با حداقل حقوق در پی آگاه‌سازی جامعه‌ هستند، به دوش می‌کشند. خبرنگارانی که در گرما و سرما، در سیل و زلزله، در آتش‌سوزی‌ها و بیماری‌ها از جان‌شان می‌گذرند تا جامعه آگاه‌تر شود اما همین‌ها اولین قربانیان فشارهای اقتصادی بر رسانه‌ها هستند. سال گذشته از کرونا نوشتیم، از اینکه چطور زندگی همه و ما را تحت تاثیر قرار داد. از دورکاری‌ها، تعدیل‌ها و تعطیلی‌ها. شاید چند سال پیش هیچ وقت تصور چنین روزهای سختی برای مطبوعات از ذهن‌مان خطور نمی‌کرد، البته همیشه می‌دانستیم که خبرنگاری و کار در مطبوعات، کار راحتی نیست اما یک‌جور دیوانگی ما را به گزارش‌ و خبر نوشتن وصل کرده بود. اما هر چه پیش‌تر می‌رویم دیوانگی و عشقی بیش از پیش نیاز است که طاقت بیاوری.
گرچه ما هم سال گذشته در این روزها دیگر می‌دانستیم که کرونا به این زودی‌ها بساطش را جمع نخواهد کرد اما ترجیح می‌دادیم خوشبین باشیم و همان‌طور که واقعیت‌ها را می‌نویسیم امید داشته باشیم که سال بعد روزهای بهتری خواهد آمد. اما این‌طور نشد. امروز پنجمین پیک کرونا دارد همه چیز را له می‌کند. همان‌طور که کرونا در این یک سال و نیم همه مشاغل را تحت تاثیر قرار داده، خبرنگاران هم از گزندش در امان نماندند. بسیاری از رسانه‌ها از همان زمان که کرونا وارد کشور شد، تحریریه‌هایشان را به خانه فرستادند تا از گزند بیماری در امان باشند. اما از آنجا که اوضاع اقتصادی کشور روز به روز بدتر می‌شد برخی مدیران رسانه‌ای ترجیح دادند تا با کاهش نیرو از هزینه‌هایشان کم کنند. اینگونه شد که دورکاری تبدیل شد به بیکاری!
سالی که بر خبرنگاران گذشت سال تلخی بود، روزی نبود که خبری از درگذشت یک چهره مطرح را در رسانه منتشر نکنیم، روزی نبود که تلخی زندگی مردم را نبینیم، حجم انبوه خبرهای تلخ تاثیر عمیقی بر تک‌تک خبرنگاران گذاشت. اما هر چه بود تحمل کردیم تا رسالت خود را به سرانجام برسانیم.


روزها به تلخی می‌گذشت اما سیاه‌ترین روز در سال پیش برای جامعه مطبوعاتی، روز 2 تیر، چیزی حدود 40 روز پیش بود. به رسم همه سفرهای مطبوعاتی، عده‌ای از خبرنگاران محیط زیست، به دعوت ستاد احیای دریاچه ارومیه برای بازدید از طرح‌های عمرانی به اطراف این دریاچه رفته بودند اما در راه‌ برگشت، اتبوس آن‌ها ترمز می‌برد و واژگون می‌شود. عده زیادی از سرنشینان زخمی می‌شوند و ریحانه یاسینی، خبرنگار ایرنا و مهشید کریمی، خبرنگار ایسنا فوت می‌کنند. این حادثه موجی از خشم و ناراحتی نه‌تنها در میان اهالی رسانه، که در میان همه مردم ایجاد می‌کند. اما مسئولان سفر و سازمان‌های مربوطه به جای عذرخواهی تنها به دنبال شانه خالی کردن از بار مسئولیت بودند.
حالا در این روزهایی که دولت سیزدهم تازه کار خود را آغاز کرده است، خبرنگاران باز هم دچار سردرگمی‌اند. نمی‌دانند آیا دولت جدید کاری برای خبرنگاران می‌کند یا نه. بنفشه سام گیس، خبرنگار اجتماعی روزنامه اعتماد مهم‌ترین مطالبه جدی خود را بازگشت اعتماد مردم به رسانه کاغذی می‌داند که این روزها به شدت در حال فراموش شدن است. زهرا رفیعی، خبرنگار محیط زیست روزنامه همشهری هم بر پیگیری ابعاد حقوقی، شخصی و قضایی واژگون شدن اتوبوس حامل خبرنگاران تاکید می‌کند و از دولت جدید می‌خواهد که مسببان این حادثه بازخواست شوند.
سام گیس با اشاره به مطالبات مهم خود از دولت منتخب می‌گوید: مهم‌ترین خواسته من این است که اعتبار را به روزنامه کاغذی برگردانند. متاسفانه در هشت سال گذشته رسانه کاغذی جایگاه، اعتبار و اهمیتش را در بین مردم از دست داد و این اتفاق ناشی از عملکرد دولت در هشت سال گذشته بود.
او با انتقاد می‌گوید: ما شاهد نقش و تاثیر‌گذاری رسانه کاغذی در جهت‌دهی به افکار عمومی، ترمیم تفکرشان و حتی هدایت کردن‌شان به مسیر اندیشه‌های درست سال‌های گذشته بودیم. اما در هشت سال گذشته رفتار دولتمردان و حمایت‌هایی که دریغ کردند و اهمیت دادن به شبکه‌‌های اجتماعی در دولت یازدهم و دوازدهم و ایجاد محدودیت‌های برای مطبوعات،باعث بی‌اعتمادی مردم به روزنامه شد.
این خبرنگار با تجربه با تاکید بر اهمیت و نقش رسانه‌های کاغذی توضیح می دهد: متاسفانه امروزه وقتی از جلوی دکه‌های مطبوعاتی عبور می‌کنیم، کسی روزنامه نمی‌خرد و این مساله برای ما روزنامه‌نگاران بسیار دردناک است. ما شاهد بودیم تا قبل از سال ۹۲، اغلب مردم روزنامه می‌خریدند. اما در دو دولت گذشته این وضعیت به پایین‌ترین سطح خود رسیده است.
سام گیس در بخش دیگری از صحبت‌های خود به روی کار آمدن دولت منتخب و تغییرات نیروهای خبری در یک تحریریه اشاره می‌کند و توضیح می دهد: ابتدا می‌خواهم این مساله را در رده‌های پایین‌تر ارزیابی کنم. ما شاهدیم در یک روزنامه به دلیل مشکلات مالی ممکن، مسئولان و سرمایه‌گذاران روزنامه تغییر می‌کنند. بعد از این اتفاق سرمایه‌گذار جدید، تیم رسانه‌ای خود را به آن تحریریه می‌آورد و بسیاری از نیروها تعدیل می‌شود.
او ادامه می‌دهد: حال اگر این مساله را در سطح کلان‌تر چون تغییر دولت ببینیم، خیلی از نیروهای رسانه‌ای و خبری تعدیل خواهند شد. خاطرم هست بعد از انتخابات ۹۲ بسیاری از همکاران من در رسانه‌های دولتی نگران این مساله بودند و مطلع بودند که قرار است تیم جدیدی به تحریریه بیاید. به نظرم این مشکلی است که بر خلاف نگاه جامعه، خیلی سیاست‌زده است.
سام گیس با انتقاد به این‌ مدل جابه‌جایی و تعدیل اهالی رسانه در پی تغییر دولت‌ها بیان می‌کند: امسال هم بسیاری از همکاران من در رسانه‌های دولتی خطر تعدیل آنها را تهدید می‌کند. این روال اشتباهی است که مدیران رسانه آن را پایه‌گذاری کردند. چون آنها از خبرنگار یک تعریفی دارند به این معنا که آن خبرنگار، فرد بی‌طرفی نیست. پس خبرنگارانی را به کار می‌گیریم که با مشی خط فکری ما همخوانی داشته باشند.
رفیعی، خبرنگار حوزه محیط زیست که در حادثه اتوبوس خبرنگاران شاهد مصدوم شدن و از دست دادن جان دوستانش بود، اما مهمترین خواسته‌اش از دولت جدید را پیگیری ابعاد حقوقی این حادثه عنوان می‌کند و می‌گوید: از دولت جدید درخواست دارم مسببان این حادثه فارغ از جایگاه حقوقی‌شان بازخواست شوند، از روزنامه‌نگاران آسیب‌دیده حمایت شود و پیگیری‌های حقوقی، شخصی و قضایی‌شان ادامه پیدا کند.
او همچنین درخواست می‌کند: به عنوان یک رسانه‌ای درخواست دارم که دولت جدید ظرفیت نقدپذیری را داشته باشد و بتواند از دیدگاه اصحاب رسانه استفاده کند تا بهترین خدمات را به مردم ارائه دهد. چون رسانه‌ها به عنوان یک نهاد ناظر می‌توانند جلوی فساد را بگیرند. به عبارتی هرچقدر دست رسانه‌ها بازتر باشد بهتر می‌توانند این کار را انجام دهند. بنابراین از دولت جدید درخواست دارم تا این عرصه را فراهم کند که رسانه‌ها به عنوان بازوی نظارتی به دولت کمک کنند.
رفیعی می‌گوید: ما دولت‌هایی داشتیم که رکورد شکایت از مطبوعات را به نام خودشان ثبت کرده بودند. من امیدوارم دولت جدید با درایت خود اقدامات رسانه‌ها را در راستای خدمات‌رسانی به مردم بداند و از توانمندی‌های رسانه‌ها استفاده کند تا به کمک آن‌ها به نقاط تاریک نور بتاباند و جلوی فساد را بگیرد.
سایر اخبار این روزنامه
طلای «گنج‌زاده» رو برانکارد جاودانه شد پایان طلایی ایران در توکیو ژوبین صفاری آیا ما خبرنگاریم؟ ایران: اسناد حمله به «مرسر استریت» جعلی است امیرعبداللهیان به عنوان گزینه وزارت امور خارجه با چالش های بین المللی چه خواهد کرد؟ سیگنال انتخاب دیپلمات مقاومت علی لاریجانی: مُهرِ محرمانه نامه رد صلاحیتم را بردارید دولت سیزدهم از یارانه جدید برای ۶۰ میلیون نفر خبر می‌دهد کارت‌های اعتباری، مهمان جدید اقتصاد آیا دولت سیزدهم در پی حمایت از خبرنگاران بر می‌آید؟ سال تلخ مطبوعات جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا برگزار شد هشدار فرمانده هوافضای سپاه به تهدیدهای اخیر رژیم صهیونیستی پاسخ سختی خواهیم داد امیر سرتیپ حاتمی: پیشرفت‌های موشکی، پدافندی و پهپادی ایران خار چشم دشمنان شده است قالیباف در دیدار با فرستاده ویژه رئیس مجلس لبنان: ملت لبنان با مدیریت مقاومت توانسته توطئه‌های دشمنان را شناسایی و خنثی کند خبرنگاران و افق باز دولت جدید