روزنامه وطن امروز
1400/05/19
داد از غم نهاده
آشفته‌بازار مرغ از دی ۱۳۹۹ آغاز شد و مردم را به ایستادن در صف‌‌های طولانی کشاند؛ کار به جایی رسید که دولت سابق در ایام نوروز امسال، تصمیم به تشکیل قرارگاه مرغ گرفت. همان زمان برخی نمایندگان مجلس تشکیل چنین قرارگاهی را «وهن نظام» دانستند. مردم اما واکنش‌های مختلفی به آن نشان دادند؛ گروهی خشمگین بودند و ماجرا را حقارت‌آمیز توصیف می‌کردند و برخی هم آن را دستمایه طنز و شوخی کردند. تنها ۵ روز از انتشار خبر تشکیل آن گذشته بود که کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی و رئیس این کمیته ادعا کرد با تصمیمات گرفته شده، بازار به آرامش رسیده است اما اکنون که ۴ ماه از تشکیل «قرارگاه مرغ» گذشته، قیمت آن در بازار به بیش از 40 هزار تومان رسیده است. روزی که دولت پیشین تصمیم گرفت چنین قرارگاهی را تشکیل دهد، نرخ مصوب مرغ ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان بود. بررسی بازار مرغ نشان می‌دهد قیمت این محصول هم‌اکنون در برخی شهرها با رشد قابل ملاحظه‌ای مواجه شده و از مرز هر کیلو ۴۵ هزار تومان نیز گذشته است. در واقع اگر چه مسؤولان دولتی برای جلوگیری از تکرار التهابات نسبت به اتخاذ تصمیمات پیشگیرانه اقدام کرده‌اند و با اتکا بر همین تصمیمات هشدار‌ها را جدی نگرفته و از نبود هر گونه التهاب در بازار خبر داده‌اند اما تجربه نشان داده آدرس‌های مسؤولان از زمانی غلط میشود که تامین نهادههای تولید در انحصار چند نفر خاص قرار می‌گیرد که با بهره‌گیری از سیاست‌های عرضه قطره‌چکانی و التهاب‌سازی مصنوعی، هدف خود را کسب سود از رزق مردم قرار می‌دهند؛ موضوعی که هم‌اکنون با تکرار مشکلات گذشته در صنعت طیور که بر حسب اتفاق هر کدام از نهادهها همچون جوجه یک‌روزه و خوراک در اختیار مافیای خاص خود است، شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت مرغ هستیم. درباره افزایش قیمت مرغ عوامل مختلفی بیان میشود که اصلی‌ترین آن تامین نشدن نهاده دامی با ارز 4200 تومانی است. البته افزایش قیمت عوامل دیگر تولید مانند دستمزد کارگران، واکسن و دیگر ابزار تولید مرغ نیز در افزایش قیمت مرغ دخیل است. آنطور که دولتی‌ها ادعا می‌کنند هیچ مشکلی در تامین ارز نهادههای دامی وجود نداشته اما در عمل مرغداران از نابسامانی تامین ارز و ایضا تامین نهادههای دامی در سامانه بازارگاه خبر می‌دهند. مشکل مرغ هر روز در حال بزرگ‌تر شدن است و دولت سیزدهم باید با اقتضائات موجود تصمیم درستی در این رابطه بگیرد، زیرا معطل نگه داشتن آن تا معرفی وزرای جدید جهاد کشاورزی و صمت می‌تواند باعث لطمه به معیشت مردم شود. روز گذشته مجددا خبری درباره بازار مرغ پخش شد. محمدصادق مفتح در حاشیه جلسه روز گذشته ستاد تنظیم بازار که با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد یکی از حلقه‌های مفقوده زنجیره نظارت بر بازار را که کالا را غیرقابل رصد می‌کند، نبود سامانه‌ای برای نظارت و برنامه‌ریزی توزیع کالاهای اساسی دانست و افزود: پیش از این برای برنامه‌ریزان، ناظران و سامانه‌های نظارتی مشخص نبود کالایی که از سیاست‌های حمایتی دولت بهره‌مند میشود با چه کیفیتی توزیع شده و به دست مصرف‌کننده می‌رسد. وی افزود: خوشبختانه این ظرفیت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در شرکت ملی پست وجود داشت که می‌توانست ارزیابی کند کالا به همان نقطه‌ای که باید برود رفته یا خیر. به دنبال برگزاری جلسات متعدد با شرکت ملی پست این سامانه برای رصد آزمایشی توزیع مرغ از ۲ ماه قبل در استان قم به صورت آزمایشی اجرایی شد که با بررسی مشکلات اجرایی و رفع آنها، سامانه پایش توزیع کالاهای اساسی تا ۲ هفته آینده در سراسر کشور اجرایی خواهد شد. قائم‌مقام وزیر صمت در امور بازرگانی درباره افزایش قیمت کالاهای پروتئینی در بازار گفت: تنظیم بازار کالاهای پروتئینی در بازار بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است اما سیستم توزیع در اختیار وزارت صمت است و این اقدام گام مهمی در ساماندهی بازار و افزایش قابلیت نظارت به شمار می‌رود. *** رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی در گفت‌و‌گو با «وطن‌امروز»: عامل اصلی گرانی مرغ کمبود نهاده است رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی در گفت‌و‌گو با «وطن‌امروز» در پاسخ به دلایل گرانی مرغ که باعث شده قیمت هر کیلوگرم مرغ آماده طبخ به بیش از 40 هزار تومان برسد و عرضه مرغ تنظیم بازاری محدود به میادین میوه و تره‌بار و برخی خرده‌فروشی‌ها شود، گفت: یکی از دلایل اصلی گرانی مرغ، کمبود نهاده است و این مشکل روز به روز هم بیشتر میشود. محمد یوسفی در پاسخ به وضعیت سامانه بازارگاه و تاخیر در ارسال نهادهها به گونه‌ای که نهاده‌هایی که مرغداران در سامانه بازارگاه خریداری می‌کنند گاه ۳۰ تا ۳۵ روز بعد به دست‌شان می‌رسد و همین قضیه باعث شده مرغداران برای تامین نهادههای مورد نیاز خود به بازار آزاد مراجعه کنند که مرغداران را در تامین نقدینگی خود دچار مشکل کرده، چراکه مجبورند برای خرید نهاده به بازار آزاد مراجعه کرده و هزینه‌های گزافی را بپردازند، گفت: باید بر اساس رزرو‌هایی که در سامانه بازارگاه انجام میشود، نهادهها از بنادر حمل شود و به دست مرغدار‌ها بر اساس سهمیه‌های داده شده، برسد. مشکل اصلی، تامین نهاده است. دولت باید ثبت سفارش را زودتر به سرانجام برساند و سهمیه ارزی هم به سرعت تخصیص داده شود و بانک مرکزی هم در این راستا همکاری کند و الا روز‌به‌روز وضعیت بازار مرغ بدتر خواهد شد. اگرچه در همین باره تصمیم گرفته شده برای تسریع روند توزیع، نهادهها با کمک ارتش و سپاه از بنادر به مرغداری‌ها فرستاده شود. رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی در رابطه با طرح همکاری شرکت پست در توزیع مرغ که به گفته قائم‌مقام وزیر صمت تا ۲ هفته آینده سامانه پایش توزیع کالاهای اساسی با همکاری شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران مستقر میشود، افزود: اگرچه این طرح هنوز دارای ابهاماتی است اما قرار است در قم به صورت آزمایشی اجرایی شود؛ به این صورت که با همکاری شرکت پست، توزیع مرغ از سوی عمده‌فروشی‌ها به سمت خرده‌فروشی‌ها انجام شود. یکی از اهداف این طرح حذف واسطه‌هایی است که میان عمده‌فروش و خرده‌فروش قرار گرفته‌اند. *** افزایش قیمت گوشت تا ۵۰ درصد در سال جاری قیمت گوشت تا ۵۰ درصد افزایش داشته است و این در حالی است که با توجه به تولید داخل، واردات قابل توجهی از این محصول پروتئینی انجام نمی‌شود. قیمت گوشت قرمز در چند ماه گذشته نوسان داشته که درباره آن دلایل متفاوتی مطرح است. با همه این اوصاف این محصول مصرفی مردم در آمارهای رسمی تا بیش از ۱۵۰ هزار تومان هم قیمت خورده است. بررسی وضعیت قیمت گوشت قرمز در آمار ارائه‌شده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد هر کیلو گوشت گوسفند که در تیر سال گذشته به طور متوسط ۱۰۰ هزار تومان بوده، در خرداد امسال به حدود ۱۳۵ هزار تومان رسیده و در تیرماه تا بیش از ۱۵۰ هزار تومان هم فروش رفته است. متوسط قیمت گوشت گوسفند در ماه گذشته ۱۳۴ هزار تومان بوده که نسبت به تیرماه 6/0 درصد کاهش دارد ولی در مقایسه با تیر سال گذشته 1/33 درصد رشد داشته است. * افزایش ۵۰ درصدی بهای گوشت گاو و گوساله در رابطه با قیمت گوشت گاو یا گوساله نیز باید گفت تیرماه سال قبل هر کیلو به طور متوسط ۸۵ هزار و ۴۰۰ تومان بود که به ۱۲۷ هزار تومان در خرداد امسال رسید. تیر سال جاری نیز قیمت آن تا ۱۴۷ هزار تومان رفت اما متوسط قیمت آن نزدیک به ۱۳۰ هزار تومان اعلام شده است. بر این اساس، گوشت گاو یا گوساله در مقایسه با خردادماه 8/1 درصد و نسبت به تیر پارسال 3/51 درصد گران شده است. این افزایش قیمت در حالی رقم خورده که حتی فعالان بازار هم آن را قابل توجیه نمی‌دانند به طوری که اخیرا مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک گفته بود: «در حال حاضر میانگین قیمت هر کیلو دام سبک زنده در بازار ۵۰ هزار تومان است و گوشت آن را می‌توان با قیمت ۱۱۰ هزار تومان به دست مصرف‌کننده رساند. سوال اینجاست: چرا مصرف‌کننده باید برای خرید یک کیلو گوشت گوسفندی۱۵۰ هزار تومان هزینه کند؟» اتحادیه مرکزی که از عدم تامین نهادههای دامی و عدم حمایت و اقدام مناسب دولت در این رابطه انتقاد دارد، تاکید داشته اگر شرایط به این صورت ادامه داشته باشد، باید گوشت وارد کنیم. البته تمام ارقام بیان شده رسمی و حاصل مرکز آمار است و قیمت در بازار ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان فراتر از این است.
