افسردگی در کودکان

فاطمه رسولی‪-‬ اختلالات افسردگی در سنین کودکی و نوجوانی، از اختلالات شایع روانپزشکی در این رده‌ی سنی محسوب میشوند. در دهه گذشته توجه زیادی به تشخیص و درمان افسردگی کودکان و نوجوانان معطوف شده است به این دلیل که‌عدم تشخیص
و درمان مناسب، افسردگی در دوران کودکی، احتمال
سو مصرف مواد، رفتار خودکشی و اختلال در عملکرد
روان شناختی، اجتماعی و تحصیلی را به دنبال دارد. افسردگی


در کودکان با نشانه‌های افسردگی که در بزرگسالان می‌شناسیم تفاوت‌هایی دارد. معمولا فرد افسرده دستخوش تغییراتی در خلق می‌شود، نشانه‌ی اصلی این اختلال خلق غمگین بسیار شدید است. از دیگر علائم، می‌توان بهکاهش لذت در تمام یا بیشتر فعالیت‌ها، خستگی مفرط، کاهش تمرکز، کاهش یا افزایش وزن اشاره کرد. کودکان نیز هیجانات را تجربه می‌کنند، ولی دقیقا نمی‌توانند احساساتشان را بیان کنند، در نتیجه باعث منزوی و درون گرا شدن آن‌ها شده و می‌تواند مقدمه‌ای برای ایجاد اختلالات روانی در نوجوانی و بزرگسالی شوند. این عوامل باعث می‌شود تا تشخیص اختلال افسردگی برای بچه‌ها دشوار گردد.
به طور کلی علائم اصلی افسردگی در کودکان شامل:
خشم و کج خلقی
نداشتن روحیه شاد و پرانرژی
خودخواه شدن کودک
انزوای اجتماعی
مشکل در تمرکز
خستگی و کاهش انرژی
احساس گناه و بی‌ارزش بودن
طغیان کلامی یا فریاد و گریه
میباشد، که باید حداقل ۵ نشانه از این موارد به مدت حداقل ۲ هفته وجود داشته باشند.
میزان شیوع افسردگی در کودکان:
میزان شیوع افسردگی در سنین پایین متفاوت است و بستگی به سن آن‌ها دارد. به طوری که در کودکان کوچک‌تر ۲ تا ۵ درصد و با افزایش سن میزان شیوع به ۴ تا ۸ درصد می‌رسد. علاوه بر سن تفاوت جنسیتی در بروز این اختلال وجود دارد. در دختران افسردگی به همراه مشکلات بی‌اشتهایی، احساس بی‌ارزشی و گناهکاری بیشتر می‌باشد.
علل ایجاد افسردگی در کودکان بسیار زیاد است. در زیر به چند متغیر خانوادگی که با افسردگی کودکان ارتباط دارد اشاره می‌کنیم؛
اختلالات روانی والدین
وضعیت اجتماعی و اقتصادی پایین
طلاق
وقایع منفی زندگی
حمایت اجتماعی پایین
و افسردگی والدین،
از موارد بالا افسردگی والدین، به احتمال بیشتری بروز افسردگی در کودکان آن‌ها را افزایش می‌دهد که علت آن می‌تواند آسیب‌پذیری ژنتیکی، تعامل غیر انطباقی والد و کودک و تعارضات زناشویی در اثر افسردگی باشد.
مهم‌ترین روش برای درمان افسردگی کودک، تغییر سبک زندگی والدین و کودک است: اگر در محیط خلوت و سرد زندگی می‌کنید، باید آن را تغییر دهید. بجای جداکردن کودک از دیگران، او را در معرض انجام فعالیت‌هایی قرار دهید که خود و استعدادهایش را نشان دهد و از احساس موفقیت لذت ببرد، مثل نقاشی و کارهای هنری یا نواختن موسیقی!
کودکتان را تشویق کنید تا در فعالیت‌های هنری و دسته جمعی کمک کند.
به نیاز‌هایشان توجه کنید و سعی کنید به آن‌ها پاسخ دهید، مثلا وقت زیادی با او بگذرانید و با او بازی کنید، شام بیرون بروید و ...
اگر خود مبتلا به افسردگی هستید آنرا درمان کنید و از روانشناس کمک بگیرید.
سعی کنید برای کودک خود محیطی را فراهم آورید که کودک در آن محیط آرامش داشته باشد و در آن احساس امنیت کند.
یکی دیگر از راههای درمان افسردگی در کودکان برقراری رابطه‌ی توام با اعتماد با کودک است. مدام با کودک صحبت کنید که چقدر به او اعتماد دارید و کارهای مختلف را به او واگذار کنید، اگر به درستی انجام داد به او جایزه بدهید و اگر نتوانست، به او کمک کنید تا کم‌کم اعتماد بنفسش تقویت شود.
تقویت وضعیت جسمانی کودک را مد نظر قرار دهید با استفاده از غذاهای حاوی ویتامین C و B که در آب میوه‌ها به وفور یافت می‌شود.
به طور کلی میتوان گفت افسردگی در کودکان بسیار جدی‌تر از بزرگسالان است؛ زیرا نشان از احتمال وراثتی بودن اختلال یا وقوع یک ضربه دارد و همچنین احتمال تداوم آن تا سال‌های بزرگسالی بسیار است. همچنین به دلیل اینکه کودکان در دوران حساس رشد مغزی قرار دارند، وجود اختلال در این سنین می‌تواند منجر به بدعملکردی بسیاری از ساختارهای مغزی کودک طی سال‌های آتی عمرش شود. افسردگی می‌تواند تبعات بسیاری در پی داشته باشد که از بدعملکردی در زندگی روزمره آغاز و ممکن است به خودکشی بینجامد، بنابراین پیشگیری و درمان به موقع آن از اهمیت زیادی برخوردار است.