روزنامه جوان
1400/05/21
وزیر فرهنگ باید جمال و زیبایی کابینه باشد
انباشت کار‌های بر زمین مانده در کنار رکود کم سابقه‌ای که در حوزه فرهنگی کشور به دلایلی از جمله شیوع ویروس کرونا ایجاد شده است خبر از گستره عظیمی از عقب‌ماندگی‌ها می‌دهد. بسیاری از دلسوزان و اهالی فرهنگ و هنر معتقدند نگاه مسئولان به فرهنگ، هنر و ادبیات طی سال‌های گذشته، تزئینی بوده است و جدی گرفته نشده و مهم‌ترین کار در آینده این است که «اعتبار» دوباره به فرهنگ برگردانده شود. همزمان با آغاز به کار دولت سیزدهم و در آستانه معرفی اعضای کابینه جهت اخذ رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی، «جوان» در سلسله گزارش‌ها و گفتگو‌هایی که با چهره‌های مختلفی در حوزه فرهنگ و هنر انجام می‌دهد سعی دارد ضمن واکاوی علل و عوامل ایجاد رکود و رخوت کنونی در فضای فرهنگی کشور نظرات و پیشنهادات کارشناسانه ایشان را به دولت جدید و وزیر آینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتقال دهد.خلاقیت، گره‌گشایی و نوآوری
محمدمهدی سیار شاعر، ترانه‌سرا و از چهره‌های فرهنگی کشورمان در رابطه با توقعات، انتظارات و هدفگذاری‌هایی که دولت و وزیر ارشاد آینده برای بهبود اوضاع و تولیدات فرهنگی و هنری و اهالی آن باید ملاک عمل قرار دهد به «جوان» می‌گوید: «اهالی فرهنگ و هنر معتقدند هر دولتی که ایده‌ای برای این سرزمین دارد، اتاق فرماندهی اجرای آن ایده باید در زمین فرهنگ و هنر مستقر باشد چه اینکه در مأموریت‌های بزرگ اجتماعی ما نمی‌توانیم با تکیه صرف بر بودجه‌های دولتی کشور را رشد دهیم یا با ایده‌های خود کشور را جلو ببریم. وزارتخانه‌هایی که با فرهنگ سر و کار دارند باید هسته اصلی تمرکز رئیس‌جمهور و دولت جدید باشند، یعنی اگر رئیس‌جمهور جدید به دنبال عدالت است، این عدالت را بیش و پیش از همه در وزارتخانه‌هایی که با آموزش و فرهنگ سر و کار دارند، پیگیری کند و به دنبال آن باشد تا این وزارتخانه‌ها ابتدا کار خودشان را درست انجام بدهند، بعد از آن است که اگر ریل‌گذاری صحیحی در حوزه ذهنیت داشته باشیم، در حوزه اجرا نیز به سمت عدالت گام برداریم وگرنه آنچه در واقعیت اتفاق می‌افتد این است که پروژه‌های کوچک و بزرگی که حاشیه‌های متعددی خواهند داشت و به نوبه خودشان بی‌عدالتی را ایجاد خواهند کرد، با نام عدالت اجرا خواهند شد.»
فرهنگ باید موتور پیش برنده همه بخش‌های کشور باشد
این فعال فرهنگی در ادامه می‌افزاید: «ویژگی مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت جدید باید بر خلاقیت و گره‌گشایی و نوآوری باشد. فرهنگ باید موتور پیش برنده همه بخش‌های دیگر کشور باشد. به نظر من یک وزارتخانه فرهنگی خوب می‌تواند شاخص و نمود یک دولت و کابینه خوب باشد. من فکر می‌کنم آن چیزی که دولت جدید به آن نیاز دارد این است که اولاً مناسبات فرهنگ را با سایر حوزه‌ها از جمله سیاست و اقتصاد به خوبی تعیین و بازتعریف کند چه اینکه انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بوده و قرار بود بقیه حوزه‌ها از حوزه فرهنگ الهام بگیرند و ذیل آن تعریف شوند. نکته دیگر اینکه جایگاه فرهنگ و هنر جایگاهی است که این روز‌ها متزلزل شده و به نوعی از دست رفته و فرهنگ به عنوان یک زیر مجموعه و ابزاری برای حوزه‌هایی مثل سیاست یا اقتصاد تعریف میشود بازیابی و بازتعریف شود که به نظر من این جابه‌جایی اولویت‌ها چیزی جز استحاله انقلاب اسلامی هم نیست. وقتی ما ببینیم که فرهنگ اولویتش را از دست داده است می‌توانیم یقین کنیم که انقلاب اسلامی با خطر استحاله مواجه شده است. فکر می‌کنم وزیر فرهنگ اولاً باید خودش یک بینش درست و بیان قانع کننده و زیبا داشته باشد تا بتواند به نوعی جمال و زیبایی کابینه و دولت و کشور به حساب بیاید، یعنی وزیر فرهنگی که قرار است کل ادبیات و هنر و پشتوانه‌های فرهنگی ایران و انقلاب اسلامی را نمایندگی کند باید شخصیتی در تراز بالای فرهنگی- هنری داشته باشد. ضمن اینکه باید قدرت سیاستگذاری و مدیریت هم داشته باشد. اما به نظر من ویژگی الهام بخشی و نوآوری از دیگر ویژگی‌های بروکراتیک و اداری برای وزیر فرهنگ دولت جدید مهم‌تر است.»
وزیر فرهنگ باید الهام‌بخش باشد
استاد دانشگاه امام صادق (ع) خاطرنشان می‌کند: «کسی باید وزیر فرهنگ باشد که حتی اگر در آن جایگاه هم قرار نداشته باشد مثلاً قبل و بعد از وزیر شدنش باید همچنان وزیر فرهنگ انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی به حساب بیاید و بتواند میان داری و میدان داری کند و الهام بخش باشد و بتواند با هنرمندان به خوبی تعامل برقرار و گفتگو کند و اهل مهربانی کردن و شنیدن باشد و بتواند شجاعانه و هنرمندانه اهل گفتن هم باشد، یعنی ما وزیر فرهنگ منفعل و ساکت نمی‌خواهیم، بلکه یک وزیر فرهنگ الهام‌بخش و گره‌گشا نیاز داریم.»
تقویت صداقت و مهارت در رسانه
این شاعر و ترانه‌سرای جوان کشورمان در رابطه با مطالبه رهبری در رابطه با تقویت جبهه تبلیغاتی و رسانه‌ای و نحوه فعال کردن ظرفیت‌های حال حاضر کشورمان به منظور معرفی توانمندی‌های واقعی و عینی کشورمان به مردم و جامعه عنوان می‌کند: «آن چیزی که رسانه‌های ما را تقویت خواهد کرد به نظر من سه عنصر است و همه فعالیت‌های تبلیغی ما را می‌تواند تقویت کند و ارتقا بدهد و آن را به تراز مطلوب جهانی برساند؛ اولین موضوع مسئله «آزادی» است، دیگری «صداقت» و در نهایت سومین مسئله مقوله «مهارت» است. من فکر می‌کنم با این سه مؤلفه و تأکید بر آزادی، صداقت و مهارت در فضای رسانه‌ای کشور می‌توانیم به جلو حرکت کنیم. ببینید ما در کشورمان هر چقدر که خرج یک رسانه بزرگ کنیم و هر چقدر امکانات، تجهیزات نرم افزاری و سخت‌افزاری و نیروی انسانی در اختیارش قرار دهیم و هزاران میلیارد تومان هم خرج آن رسانه کنیم، اما همین رسانه در لحظه‌ای که باید حرفی را بزند یا یک حرف درست بزند برعکس عمل کند و حقیقتی را بپوشاند یا مخدوش کند، در نظر مردم آن هم در دنیایی که مردم دسترسی‌شان به اطلاعات آن قدری هست که می‌توانند محک بزنند و متوجه شوند که رسانه‌ای راستگوست یا دروغگو چقدر می‌تواند به اعتماد آن رسانه لطمه وارد کند. رسانه‌ای که برای مثال به صورت گزینشی اخبار را اعلام می‌کند هیچ منفعت و برکتی ندارد. در دنیای امروز اگر هزاران میلیارد تومان هم خرج راه‌اندازی و پیشبرد رسانه‌ای یا خبرگزاری و شبکه تلویزیونی یا رادیویی و... کنیم و نیروی انسانی زیادی هم در اختیارش بگذاریم گفتن یک دروغ کافی است که تمام آن هزینه‌ها را بر باد بدهد. بنابراین اینجاست که صداقت اهمیت پیدا می‌کند و به نظر من تجدید عهد با صداقت در رسانه‌های ما امری لازم و ضروری است آن هم در همه اجزا و ارکانش.»
اهمیت به زبان فارسی در رسانه
استاد دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به اینکه مسئله دیگر در این رابطه «مهارت» است، خاطرنشان می‌کند: «استعداد و جَنَم کار فرهنگی، هنری، تبلیغی و رسانه‌ای الزاماً بین همه افراد و آدم‌ها وجود ندارد و این یک مسئله و گزاره خیلی مهمی است که باید آن را بپذیریم. باید بپذیریم هر کس از هر شغلی رانده شد و نتوانست به هر دلیلی کار کند یا اینکه نتوانست برای خودش کسب درآمدی کند و پول دربیاورد یا احیاناً نتوانست شغلی برای خودش دست و پا کند نباید آن فرد را به سمت انجام کار‌های فرهنگی و رسانه‌ای بفرستیم. باید بپذیریم در کار‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای یک استعدادیابی و بعد آموزش و نخبه‌پروری و ایجاد مهارت‌های حرفهای لازم است. من در رسانه‌های جریان انقلاب اسلامی می‌بینم که با کثرت تولیدات رسانه‌ها و آدم‌ها مواجهیم، اما آن کیفیت لازم در آن حدی که باید دیده نمی‌شود. یکی از دلایلش این است که اولاً آن استعداد و هوشمندی کافی را در نیروی انسانی تشخیص ندادیم و ثانیاً در بحث آموزش و مهارت آموزی کوتاهی کردیم. الان در بحث خبرنویسی آن هم بین خبرگزاری‌های تراز اول ما یک خبر که از نظر نثر و دستورات نگارشی سالم قلمداد شود، خیلی کم پیدا میشود. من این مسئله را بر اساس بررسی که انجام داده‌ام می‌گویم و این معلوم می‌کند رسانه‌های ما برای زبان فارسی و مخاطبش ارزشی قائل نیست. در حالی که می‌بینم برخی رسانه‌های فارسی زبان غیر ایرانی که در حد یک سایت خبری هم هست و آن کثرت مورد نظر را هم ندارد، اما کیفیت را حفظ کرده‌اند.»
سیار در پایان به این نکته اشاره می‌کند که آدم وقتی برای محک برخی اخبار و رخداد‌ها به برخی رسانه‌ها مراجعه می‌کند بدون در نظر گرفتن اهدافی که در راستای منافعشان آن‌ها را نبال می‌کنند، می‌بیند که پایبندی‌شان به اصول حرفهای و حتی نگارشی نثر فارسی از برخی مدعیان این عرصه بهتر است. این البته یک بُعد قضیه است و دیگر ابعاد موضوع از جمله بعد هنری یا زیبایی شناختی و اینکه ما بتوانیم درست روایت کنیم و خط روایی را در متن‌هایمان برای مردم درست منعکس کنیم تا اخبار و گزارش‌های ما یک جذابیتی داشته باشند، است. یک چیزی را آنقدر به ذهن مردم پمپاژ نکنیم که مردم از آن زده شوند. البته بحث مراعات و در نظر گرفتن اصول حرفهای رسانه‌ای هم سر جای خودش بسیار مهم است، اما به نظرم تأکید بر این سه مؤلفه یعنی تأکید بر آزادی، صداقت و مهارت می‌تواند در کنار ارزش‌ها و محتوای انقلاب اسلامی که محتوای اصیل، انسانی و فطری جامعه بشری است پیروزی‌های بزرگی را در حوزه رسانه برای ما به ارمغان آورد. همانطوری که مثلاً شبکه‌ای مثل شبکه المنار با رعایت همین اصول تبدیل به اعتباری برای جبهه مقاومت شده است.
سایر اخبار این روزنامه
مواجهه پیشرو با قضیه واکسن
لبیک نیرو‌های مسلح به فرمان فرمانده کل قوا برای مقابله با کرونا
کابینه ۷ سال جوان شد
رهبر انقلاب: مقابل کرونا تصمیم قاطع بگیرید و عمل کنید
وزارت بهداشت به حرفهای علمی عمل نکرد سراغ بسیجیان رفتیم
حامیان دولت هم «وفاق ملی» پیشه کنند
برخورد با سفر‌های نجومی مدیران ورزش از قلم نیفتد
کاهش برآورد امریکایی از تصرف کابل به ۳۰ روز!
دعوت اژه‌ای از ایرانیان خارج «مالی» را به هم ریخت
وزیر فرهنگ باید جمال و زیبایی کابینه باشد
