روزنامه خراسان
1400/05/30
نگاه جهانی به حکومت طالبان
گروه بین الملل-طالبان این روزها با به دست گرفتن مراکز دولتی در حال چینش و سامان دهی حکومت آینده خود با نام «امارت اسلامی افغانستان» است. حکومتی که تشکیل آن واکنش جهانی را در پی داشته است. واکنش جهانی به «امارت اسلامی طالبان» چه خواهد بود و حکومت احتمالی آن ها با چه چالش هایی روبه روست؟ جهان چگونه به تشکیل حکومت طالبان نگاه می کند؟ جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا معتقد است که طالبان تغییر نکرده‌اند اما در حال گذر از یک «بحران وجودی» درباره این موضوع هستند که آیا می‌خواهند در صحنه جهانی مشروعیت کسب کنند یا نه. این در حالی است که ذبیح‌ا... مجاهد، سخنگوی طالبان در توئیتی گفت که این گروه خواهان روابط دیپلماتیک با تمام کشورها هستند. در ادامه رویکرد دولت های جهان را در خصوص طالبان می خوانید. شبکه تلویزیونی الجزیره در گزارشی به نقل از سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: هرگونه رابطه با طالبان در آینده، با اقدامات آن ها مشخص خواهد شد و ما می خواهیم شاهد عمل آن ها به تعهداتشان در قبال مردم باشیم. واشنگتن روز دوشنبه اعلام کرد تنها در صورتی حکومت طالبان را به رسمیت می‌شناسد که آن ها به حقوق زنان احترام بگذارند و تروریست‌ها را طرد کنند. به نظر می رسد آمریکا هنوز تصمیم نهایی را در خصوص طالبان نگرفته است. از طرفی، نگاه عمومی پکن به طالبان محتاطانه است. چین هنوز رسما طالبان را به عنوان دولت قانونی افغانستان به رسمیت نشناخته است. در ۲۰۱۶، چین به همراه آمریکا و پاکستان حامی و میانجی گفت‌و‌گوهای صلح میان دولت افغانستان و طالبان بود. در جریان این دیدار چین از طالبان خواست در ازای کمک‌های بیشتر در روند صلح‌آمیز آشتی و بازسازی افغانستان پس از جنگ، از سرایت خشونت و تهدید گروه‌های جهادی از افغانستان به منطقه «سین‌کیانگ» واقع در شمال غربی کشور جلوگیری کنند. به گفته سهیل شاهین، سخنگوی طالبان، این گروه از سرمایه‌گذاری چین در افغانستان استقبال می‌کند و آماده است امنیت سرمایه‌گذاری را تامین کند. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز گفته: «بدون وابستگی به کسی که در دولت است و در دوران خوب یا بد، ما به کمک به برادرانمان در افغانستان متعهد هستیم. ما پیشتر گفتیم که رهبری طالبان را می‌پذیریم.» روز ۱۶ آگوست، سخنگوی طالبان به شبکه تلویزیونی آ‌هابر ترکیه گفت این گروه خواستار «روابط خوب» با این کشور است و همکاری‌ها و «کمک‌های اقتصادی» را بخشی از این روابط دانست. اوایل امسال وقتی تعدادی از کشورها در خصوص آینده افغانستان با طالبان گفت‌و‌گو کردند، هند خودش را کنار کشید، اما بنا بر گزارش‌ها، مقام‌های این کشور در ماه ژوئن «بی سر و صدا» به دوحه سفر کردند تا با رهبران این گروه مذاکره کنند. هند همیشه برای ایجاد افغانستانی دموکراتیک کوشیده و حدود سه میلیارد دلار برای اجرای بیش از ۴۰۰ پروژه در تمامی ۳۴ استان این کشور سرمایه‌گذاری کرده است. سرمایه‌گذاری‌هایی که تحولات اخیر این کشور می‌تواند آن‌ها را با خطر مواجه کند. پاکستان در خصوص تعامل با طالبان به دقت گام برمی‌دارد و ظاهرا قصد دارد برای به رسمیت شناختن این گروه به عنوان دولت قانونی افغانستان طبق «اجماع جهانی» عمل کند. عمران خان، نخست وزیر پاکستان به تازگی گفته «افغان‌ها قید و بند بردگی را شکسته‌اند.» اظهارات مقامات قطر از پیوندهای نزدیک آن‌ها با طالبان حکایت دارد. قطر که در دو سال گذشته میزبان مذاکرات صلح و دفتر نمایندگی سیاسی طالبان بوده، از هر گونه انتقاد به طالبان خودداری کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز تحولات این کشور را از نزدیک زیر نظر دارد و خواستار انتقال مسالمت‌آمیز قدرت است. آمریکا‌ستیزی به اندازه‌ای در سیاست‌‌های حکومت ایران محوریت دارد که تهران بیشتر از آن‌که نگران پیامدهای قدرت گرفتن طالبان در افغانستان باشد، از خروج آمریکا از این کشور خوشحال است. روسیه نیز از زمان اعلام رسمی خروج آمریکا از افغانستان، بر این نکته تاکید داشته که اولویت اصلی‌اش تضمین امنیت مرزهای متحدان آسیای مرکزی خود در شمال افغانستان است. مسکو سال‌هاست که با طالبان تماس‌های سطح بالا دارد و مقام‌های روسیه از آن به عنوان یک نیروی سیاسی مشروع یاد می‌کنند، البته تا زمانی که این گروه به مرزهای شمالی خود با کشورهای آسیای مرکزی کاری نداشته باشد. واکنش اولیه عربستان سعودی در برابر طالبان، نه استقبالی گرم و پرشور که درخواستی محتاطانه برای حفظ همبستگی میان مسلمانان بوده است. جنبش مقاومت اسلامی فلسطین موسوم به حماس، پیروزی طالبان در افغانستان و «پایان اشغال» این کشور توسط ایالات متحده را به طالبان تبریک گفت. احمد مسعود چالش بالقوه طالبان جدا از اعلام مواضع بین المللی، طالبان با چالشی داخلی روبه روست. احمد مسعود، از مردم این کشور خواست، به ولایت پنجشیر بیایند و به مقاومت علیه طالبان بپیوندند. احمد مسعود، پسر احمدشاه مسعود، چهره نمادین مقاومت افغانستان، در ستون مهمان روزنامه فرانسوی «لارگل دوژو» نوشت، می‌خواهد از «پیروزی استبداد در افغانستان» جلوگیری کند. او از افغان‌های «همه مناطق و قبایل» این کشور خواست تا به او بپیوندند و علیه طالبان بجنگند. احمد مسعود اعلام کرد، نیروهای مقاومت باید برای این مقصود در ولایت پنجشیر، آخرین منطقه آزاد این کشور در حدود ۱۵۰ کیلومتری شمال کابل جمع شوند. فرزند احمد شاه مسعود که از او به عنوان «بچه شیر پنجشیر» نیز یاد می شود در یادداشتی برای واشنگتن پست خواستار حمایت کشورهای غربی از آن چه او مقاومت علیه طالبان خوانده، شده است. موفقیت احمد مسعود در مبارزه با طالبان علاوه بر نیروهای داوطلب پیوسته به وی، به حمایت خارجی نیز وابسته است. فعلا آن چه به نظر می رسد، تنهایی اوست. عملکرد طالبان در مجامع بین المللی در هفته ها و ماه های آینده مشخص خواهد کرد که آیا احمد مسعود همچون پدر توانایی مقاومت و فرماندهی را دارد و دولت های خارجی برای مواجهه با طالبان به نیروهای پنجشیر کمک خواهند کرد یا ساکنان این دره با مقاومت محلی به حیات خود در این منطقه ادامه خواهد داد. وضعیت مالی افغانستان و بحران اقتصادی چالش دیگر حکومت احتمالی طالبان، مشکلات مالی و اقتصادی افغانستان است. بر اساس آمارهای بانک جهانی در سال ۲۰۱۹ میلادی، کمک‌های خارجی برای توسعه این کشور معادل ۲۲ درصد درآمد خالص ملی افغانستان بوده که بسیار نزدیک به تولید ناخالص داخلی این کشور است ولی ارقام آن یکسان نیست، حال آن که این کمک ها در صورت تشکیل حکومت طالبان قطع خواهد شد. علاوه بر این، اجمل احمدی، رئیس بانک مرکزی افغانستان اعلام کرد، بخش اعظم وجوه مالی تحت کنترل بانک مرکزی افغانستان در خارج از مرزهای این کشور از جمله در بانک‌های آمریکا قرار دارند و طالبان امکان دسترسی به آن‌ها را ندارند. او این وجوه را حدود ۹ میلیارد دلار اعلام کرده است. علاوه بر این طالبان اعلام کرده جلوی تولید خشخاش را خواهد گرفت. این در حالی است که بخش عمده درآمد این گروه پیش از این از تولید مواد مخدر در ولایات تحت کنترل به دست می آمد. حالا طالبان که در معرض تحریم های بین المللی نیز قرار دارد تنها به معادن غنی افغانستان متکی است. ارزش منابع معدنی افغانستان در سال ۲۰۱۳ حدود یک تریلیون دلار برآورد شده بود ولی ارزیابی‌های تازه از وجود منابع بکر لیتیوم و خاک‌های کمیاب حکایت دارد که جهان برای خلاصی از سوخت‌های فسیلی، سخت به آن ها نیاز پیدا کرده است. افزون بر لیتیوم، خاک‌های کمیاب حاوی عناصر نئودیمیوم، پراسئودیمیوم یا دیسپروزیم نیز در افغانستان یافت میشود؛ خاک‌هایی که در ساخت آهنرباهای لازم در صنایع آینده مانند نیروگاه‌های بادی و تولید خودروهای الکتریکی استفاده می شوند. این کشور پیشتر تنها به عنوان دارنده معادن غنی سنگ‌های قیمتی همانند لاجورد، زمرد، یاقوت سرخ، تورمالین، پودر تالک یا حتی سنگ مرمر و زغال سنگ شهرت داشت. منابعی سنتی که بنا بر ادعای موسسه مطالعات زمین شناسی ایالات متحده اکثرا به کشورهای همسایه افغانستان به ویژه پاکستان قاچاق می‌شده است.
سایر اخبار این روزنامه
بقایای کودتاگران 28 مرداد هنوز در ایران هستند
«سید عبدا... ارجائی» شهردار منتخب مشهد
معمای صفحات جعلی در روبیکا
هیولاهای‌زشت بتنی برای ذائقه‌های خاص
سال تحصیلی جدید مدارس همچنان غیرحضوری
آینده آمریکا در افغانستان
نگاه جهانی به حکومت طالبان
100 هزار قربانی کافی نیست؟
ماندگارترین سکانس های کردوانی، چانه زنی بر سر قائدی و خداحافظی با معلم فداکار
شهادت امام سجاد(ع) را تسلیت می گوییم
کدام یک از وزیران پیشنهادی به پاستور نمی رسند؟
دور زدن هایی به قیمت جان!
ریشه‌های یک طلاق به ازای هر 2 ازدواج
