روزنامه جوان
1400/05/31
میراث امریکا
یک هفته پس از سقوط کابل و فرار اشرف غنی، میراث ۲۰ سال اشغال افغانستان به دست امریکا، تصویری مات و مبهم‌تر از هر زمان دیگری است؛ جماعتی نگران از آینده کشوری که ارتش سرتا پا مسلحش ظرف ۹ روز سقوط کرد، سرنوشت خود را به چرخ‌ها و بدنه آهنین طیاره‌های غول پیکر امریکایی گره زده‌اند؛ اتفاقی غمبار و تأسف‌انگیز که تصاویر دست به دست شدنش از شبکه‌های اجتماعی، چیزی جز آه و فغان برای افغانی و غیرافغانی ندارد. ماندگان در کابل هم، زیر بار سنگین ۲۰ سال اشغال، جنگ و کشتار و ترور، اطمینانی به آینده کشوری ندارند که دو دهه قبل قرار بود بیخ گوش ایران، مدل امریکایی صلح و پیشرفت را ظرف چند سال کوتاه تجربه کند! دیروز، با پیچیده شدن شرایط حاکم بر روند فراری که امریکایی‌ها نام خروج بر آن گذاشته‌اند، جو بایدن زیر فشار انتقاد‌های کمرشکن، هیچ چشم‌انداز مشخصی از آینده افغانستان ارائه نداد، ولی در عین حال، از خروج غیرمسئولانه کشورش دفاع کرد.طی روز‌های گذشته وضعیت آشفته فرودگاه کابل و حواشی هجوم مردم برای خروج از افغانستان در صدر اخبار جهان بود. فقط در یک مورد و بنابر آنچه شاهدان عینی به روزنامه وال‌استریت‌ژورنال گفتند، نظامیان امریکایی چندین بار برای متفرق کردن جمعیت اقدام به شلیک تیر هوایی کردند که به کشته شدن چند نفر منجر شد. دیروز نیز خبر پیوستن حشمت غنی احمدزی، برادر رئیس‌جمهور متواری افغانستان به گروه طالبان بار دیگر به جامعه شوک وارد کرد. در این بین، جو بایدن اعتراف کرده که عملیات خروج نظامیان امریکایی از افغانستان کاری خطرناک است و او نمی‌تواند درباره اینکه پایان این روند چه نتیجه‌ای خواهد داشت، قولی بدهد. رئیس‌جمهور امریکا نمی‌داند چند نفر از اتباع کشورش هنوز در افغانستان به سر می‌برند، اما گفت که ۱۳ هزار تن را از این کشور خارج کرده است و به افراد باقیمانده امید داد که آن‌ها را هم خارج خواهد کرد. بایدن این را هم گفت که قرار است در جلسه هفته آتی گروه ۷، درباره افغانستان صحبت شود.
صف‌آرایی دموکرات و جمهوریخواه
با وجود وضعیت نابسامان کنونی و حجم بالای انتقاد‌ها از جو بایدن، وی باز هم بر سر حرف خود در دفاع از روند کنونی خروج ایستاد تا جایی که پای هم‌پیمانان خود در ناتو را هم به میان کشید و گفت که آن‌ها نه تنها از طرح امریکا برای خروج مطلع بودند، بلکه نقدی هم به آن وارد نکردند. اما در امریکا جبهه مستحکمی علیه وی شکل گرفته است. اعضای دموکرات کنگره امریکا، بامداد چهار شنبه ضمن ابراز نارضایتی شدید از تحولات افغانستان، گفتند که درباره دلایل وقوع این بحران تحقیق می‌کنند. اعضای جمهوریخواه کمیته روابط خارجی سنا نیز گفتند که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا را برای توضیح احضار خواهند کرد. لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه امریکا هشدار داد، اگر رئیس‌جمهور امریکا با ر‌ها کردن متحدان در افغانستان نتواند به تعهد خود در توافق خروج از این کشور جنگ‌زده عمل کند، باید استیضاح شود. مارجوری تیلور گرین، دیگر نماینده جمهوریخواه، علاوه بر پیشنهاد استیضاح، گفت که وی پیش‌نویس قطعنامه‌هایی را برای برکناری بایدن از رهبری به دلیل به حال خود ر‌ها کردن ۱۰ هزار امریکایی تحت حاکمیت طالبان افغانستان به کنگره ارائه کرده است. اخراج جیک سالیوان از سمت مشاور امنیت ملی کاخ نیز خواسته گروهی از سیاستمداران است. پیش از این، نظرسنجی مشترک رویترز و مؤسسه افکارسنجی ایپسوس نشان داد ۵۴ درصد از مردم امریکا به‌دلیل تصمیمات بایدن درباره افغانستان از او ناراضی هستند.
جان کربی، سخنگوی پنتاگون شامگاه جمعه با ارائه گزارشی از وضعیت خروج از افغانستان، به وجود گروه‌های تروریستی القاعده و داعش اذعان کرد، اما گفت که سطح حضور القاعده در افغانستان به اندازه‌ای نیست که تهدیدی برای اراضی امریکا همانند ۲۰ سال قبل ایجاد کند و با موفقیت‌آمیز ارزیابی کردن عملیات کشورش در مقابله با القاعده، گفت: «برخی گزارش‌ها درباره ضرب و شتم امریکایی‌ها از سوی طالبان در کابل نگران‌کننده بوده و به طالبان اعلام کردیم که این موضوع غیرقابل قبول است.»وی تصریح کرد که ارتباط با سران طالبان متوقف نشده است.
شرط و شروط به رسمیت شناختن طالبان
با عرض اندام طالبان در کابل، برخی کشورها، شروط خود را برای به رسمیت شناختن طالبان اعلام کردند. اگرچه اتحادیه اروپا دیروز تأکید کرد که این نهاد به‌رغم ادامه تماس‌های فنی با طالبان، قصد ندارد این گروه را به رسمیت بشناسد. اما فرانسه یکی از نخستین کشورها بود که با اعلام اینکه ارتباطی با طالبان ندارد، شروط خود را رسانه‌ای کرد و گفت: «نخست، طالبان باید اجازه خروج به افغان‌هایی بدهد که می‌خواهند از ترس این کشور را ترک کنند. قدم دوم این است که نباید بگذارند افغانستان به پناهگاه تروریسم تبدیل شود و لازم است که این کار را به نحوی بسیار ملموس انجام دهند. آن‌ها باید همچنین بپذیرند که کمک‌های بشردوستانه می‌تواند وارد خاک افغانستان شود، به حقوق شهروندان به ویژه حقوق زنان احترام بگذارند و در نهایت با یک دولت انتقالی موافقت کنند. وی گفت این شرایط لازمه به رسمیت شناخته‌شدن شدن حکومت آنان از سوی جامعه بین‌المللی است و پس از آنکه این موارد تحقق یافتند، فرانسه بررسی خواهد کرد که چه گامی برخواهد داشت.
ضمیر کابلوف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور افغانستان نیز اعلام کرده است که روسیه در به رسمیت شناختن گروه طالبان عجله نخواهد کرد. همچنین سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز شنبه گفت که به رسمیت شناختن طالبان به اقدامات آن‌ها و مطابقت یافتن رفتار و اعمال این گروه با وعده‌های‌شان بستگی دارد.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز درباره طالبان گفت: «اگر از ما بخواهند، ما آماده گفتگو با آن‌ها هستیم.»بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس که پیش از این برای تعامل به طالبان چراغ سبز نشان داده بود، جمعه شب گفت، اوضاع کابل کمی بهتر شده است و لندن برای یافتن راه‌حلی طولانی‌مدت در افغانستان، در صورت لزوم به عنوان بخشی از تعهدات «پایدار» لندن به این کشور، با طالبان همکاری می‌کند. وی ضمن ابراز امیدواری درباره عمل کردن طالبان به وعده‌هایش، درباره تصمیم امریکا برای خروج از افغانستان گفت: «وقتی ایالات متحده با قاطعیت تصمیم می‌گیرد به این شکل خارج شود، ما نیز به روشنی باید عواقب آن را مدیریت کنیم.»
توافق طالبان با امریکا
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، در اولین نشست خبری خود در کابل از تلاش برای تشکیل دولت سخن گفته بود. احمدالله وثیق از سخنگویان طالبان در کابل به بی‌بی‌سی گفته است که ملا عبدالغنی برادر، معاون گروه طالبان و رئیس دفتر سیاسی این گروه در قطر، به کابل، پایتخت افغانستان، آمده است. گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان به رسانه‌ها گفت: «مذاکرات رسمی بین رهبران سیاسی افغانستان و طالبان برای تشکیل دولت جدید با ورود رهبران طالبان به کابل آغاز میشود.» وی افزود: «نشانه‌هایی مبنی بر اینکه طالبان می‌خواهد یک دولت فراگیر ایجاد کند، وجود دارد. دیدار‌های اخیر با هیئت طالبان در چارچوب گفتگو‌های رسمی نیست.»با این حال، یک مقام افغان دیروز گفت که این گروه قصد ندارد تا ۳۱ اگوست (۹ شهریور) که موعد خروج نیرو‌های امریکا و ناتو از افغانستان است، موضع‌گیری خاصی داشته باشد. وی در این مورد به آسوشیتدپرس گفت که انس حقانی، مذاکره‌کننده طالبان به مذاکره‌کنندگان دولت سابق گفته است که طالبان با امریکا توافق کرده است که تا موعد خروج هیچ اقدامی انجام ندهد.
مقاومت در پنجشیر
در کنار تحرکات طالبان گزارش‌هایی از تلاش‌های نیرو‌های مقاومت مردمی افغانستان به منظور آزادسازی مناطق تحت حاکمیت افغانستان منتشر شده است. آن‌ها پس از درگیری‌های شدید با طالبان موفق شدند سه ولسوالی ولایت بغلان در شمال این کشور را از این گروه باز پس گیرند. همچنین احمد مسعود، فرزند احمدشاه مسعود، یکی از رهبران پیشین مقاومت افغانستان علیه طالبان، از قیام علیه این گروه در پنجشیر خبر داد. وی که از فرانسه و برخی کشور‌های غربی برای مقاومت در برابر طالبان درخواست اسلحه و مهمات کرده است، گفت طی روز‌های گذشته سربازان اردوی ملی و اعضای پیشین نیرو‌های ویژه افغانستان که از تسلیم شدن فرماندهان خود به طالبان خشمگین هستند به جبهه مقاومت پیوسته‌اند. به گفته او برای مبارزه مقابل طالبان، سلاح و تجهیزات کافی در ولایت «پنجشیر» وجود دارد که از دوران پدرش در این ولایت ذخیره شده است، چرا که او چنین روزی را احتمال می‌داد و ولایت پنجشیر آخرین پایگاه نبرد علیه طالبان خواهد بود که به همراه همرزمان خود از آن دفاع خواهند کرد. طالبان در واکنش به تحولات پنجشیر اعلام کرد اگر پنجشیر تسلیم نشود، مسئولیت عواقب این کار به عهده رهبران این منطقه است.
پیش‌تر خبر‌هایی مبنی بر حضور امرالله صالح، معاون اول اشرف غنی، رئیس‌جمهور فراری افغانستان در ولایت پنجشیر و اعلام مبارزه او علیه طالبان گزارش شده بود. منابع خبری اعلام کردند که مردم این ولایت با اظهار اینکه صالح از بقایای دولت خلع شده اشرف غنی است و سخنان غیرمسئولانه‌اش بر روند تلاش‌های سیاسی جاری تأثیر منفی دارد، خواستار اخراج وی از این ولایت شدند.
سایر اخبار این روزنامه
کابینه را منصفانه‌تر نقد کنیم
موافقان ومخالفان دنبال دولت قوی
دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش شد
نتیجه‌گیری از آمار فوتی‌های واکسینه‌شده غیرعلمی بوده است
تشخیص بیماری‌های ژنتیکی هم ایرانی شد
تغییر بنیادی راهکار نجات ورزش
میراث امریکا
بنزین ایرانی بر آتش خشم امریکایی در لبنان
مسکو: مذاکرات وین به زودی از سرگرفته میشود
طالبان راهی جز پذیرش مشارکت همه افغان‌ها ندارد
«اینجا سوریه است» کتابی ممتاز، دراماتیک و پُرکشش است
جوان متفاوت جامعه با جوان سینما و تلویزیون!
سلول‌های ابوغریب شبیه گاو صندوق بود!
دخترکشی ده‌ها میلیونی در عصر مدرن!
