هشدار می‌دهیم تا این بار غافلگیر نشوید؛ویروس لامبدا در‌کمین است

آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعرا: با گذشت بیش از 18 ماه از بیماری همه گیر کووید 19، جهان در حال حاضر به اخبار مربوط به انواع جدید ویروس، به ویژه آنهایی که نسخه‌های قبلی این بیماری را جایگزین کرده اند، عادت کرده است.وضعیت همه‌گیری کرونا با شناسایی انواع جهش یافته این ویروس هرچه بیشتر به یک کابوس بزرگ نزدیک می‌شود و حالا نوبت کرونا لامبدا است؛ گونه‌ای جدید از ویروس کرونا که به تازگی کشف شده و می‌تواند از نسخه معمولی کرونا یا حتی کرونا دلتا و دلتا پلاس نگرانی بیشتری را ایجاد کند. کرونا لامبدا (به انگلیسی Corona lambda variant) که نام علمی C.37 را به یدک می‌کشد، در آفریقای جنوبی کشف شده و هم اکنون می‌توان رد آن را در بیشتر کشورهای جهان دید. درواقع، قدیمی‌ترین مدرک در مورد نوع لامبدا کرونا به اواسط سال 2020 برمی‌‌گردد اما به دلیل گسترش شیوع، نام این نوع کرونا به تازگی روی زبان‌ها افتاده است. براساس اطلاعات سازمان جهانی بهداشت، کرونا Lambda جهش‌های زیادی را در مفاهیم ژنی شامل می‌شود که می‌تواند به افزایش قابلیت سرایت پذیری و همچنین افزایش مقاومت آن در مقابل آنتی بادی‌ها منجر گردد. همین مسئله باعث شده بسیاری از متخصصان سلامت، گونه اصلی کرونا و حتی گونه پلاس را فراموش کرده و هم اکنون تمام تمرکز خود را روی گونه لامبدا کرونا قرار دهند. کرونا لامبدا یا C.37 نوع جهش یافته ویروس کرونا است که نسبت به نوع اصلی کرونا بیشتر مسری است. در حال حاضر، علائم کرونا لامبدا با انواع دیگر ویروس متفاوت گزارش نشده است اما تحقیقات بیشتری در این زمینه در حال انجام است. تحقیقات اولیه واکسن‌های مبتنی بر mRNA را بر روی گونه لامبدا موثر شناخته‌اند اما ممکن است که واکسن‌های مبتنی بر CoronaVac تاثیرگذاری لازم را بر روی این گونه جهش یافته کرونا نداشته باشند.هنوز اطلاعات زیاد و موثقی از سویش لامبدا در دسترس نیست اما شرایط کشور در سویش دلتا چنان هولناک است که هر سویش جدید و ورود آن به کشور تهدید بسیار بزرگی محسوب می‌شود.از طرف دیگر برخی بر این اعتقاد هستند که ورود سویش جدید با آغاز فصل سرما در کشور همراه می‌شود که این مورد نیز شرایط را هولناک‌تر می‌سازد. همچنین بر اساس یک مطالعه که توسط دانشگاه شیلی در سانتیاگو انجام شده و کارکنان مراقبت‌های بهداشتی را که دو دوز واکسن CoronaVac (یا Sinovac) چین دریافت کرده بودند، مورد بررسی قرار داده اند، جهش‌های موجود در پروتئین سنبله نوع لامبدا عفونت را افزایش می‌دهد. و فرار ایمنی از خنثی‌سازی آنتی بادی‌ها اتفاق می‌افتد.در اینجا آفتاب یزد نسبت به ویروس لامبدا هشدار می‌دهد زیرا تجربه ثابت کرده است که مسئولین همیشه با بهانه غافلگیری از کنترل شرایط ناتوان بوده اند. مسئولین محترم باردیگر روزهای سیاهی در راه است غافلگیر نشوید و مراقب جان و مال مردم باشید.
‏nلامبدا با نرخ قابل توجه انتقال
سویه لامبدا (Lambda) که از پرو آغاز شده به ۳۲ کشور جهان انتقال یافته است اما در حال حاضر همچنان به‌عنوان یک سویه با خطر کمتر طبقه‌بندی می‌شود.به نقل از گاورمنت، سازمان بهداشت جهانی (WHO) در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۱ این نوع را به سبک جدید یونانی نامگذاری کرده است اما اولین بار در اوایل اگوست سال ۲۰۲۰ در پرو ظاهر شده است.زمانی که در مورد سویه‌های مختلف ویروس کرونا صحبت می‌شود، دلتا به موردی برای یک مقایسه آسان تبدیل شده است. در حال حاضر، سازمان بهداشت جهانی پیش‌بینی کرده است که نوع دلتا در سطح جهانی مسلط شود (البته اگر پیش از این مسلط نبوده است). منشاء این سویه هند بوده و به سرعت به جهشی نگران‌کننده تبدیل شده است.سویه لامبدا که با نام علمی C.۳۷ شناخته می‌شود موجب ۲۱ درصد از موارد ابتلا در شیلی و ۱۷درصد موارد پرو است. این نوع در ۴۲ ایالت آمریکا و ۳۲ کشور به‌ویژه در آمریکای جنوبی مشاهده شده است.سازمان بهداشت جهانی در آخرین به‌روزرسانی خود اعلام کرد: «لامبدا با نرخ قابل توجه انتقال در چندین کشور همزمان با افزایش شیوع کووید-۱۹ همراه شده است و برای تایید اثربخشی مداوم واکسن‌ها، به مطالعات بیشتر در این مورد نیز نیاز است.»مشخص شده است که نوع دلتا دو برابر نوع آلفا که درانگلستان مشاهده شده، عفونی‌تر است. این مورد باعث کاهش قدرت واکسن‌ها می‌شود و اثربخشی دو دوز واکسن فایزر را به ۶۴درصد کاهش داده است.داده‌های کافی برای مقایسه نوع لامبدا با آنچه در مورد دلتا می‌دانیم، وجود ندارد.بر اساس اظهارات سازمان بهداشت جهانی از نوع قابل‌توجه محسوب می‌شود به این معنی که موجب افزایش انتقال شده است.در حالی که چندین کشور در غرب شروع به کاهش محدودیت‌ها می‌کنند تاکنون فقط ۱۰.۴ درصد جمعیت پرو واکسینه شده‌اند.سویه‌های جدید همچنان یک مورد نگران‌کننده برای متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و سیاست‌گذاران هستند.
‏nایمنی جمعی


طبق برخی محاسبات احتمالا سال ۲۰۲۷ به ایمنی جمعی خواهیم رسید چون برخی از کشورها نمی‌توانند تا سال ۲۰۲۳ واکسیناسیون را آغاز کنند.با وجود اینکه ۶۴ درصد جمعیت انگلیس واکسینه شدند و فقط ۶ درصد به مفهوم ایمنی جمعی معتقدند، نوع دلتا موجب افزایش قابل‌توجهی در ابتلا شده است. هفته گذشته آزمایش کووید-۱۹حدود ۱۸۰ هزار نفر مثبت بوده که نسبت به هفته قبل ۶۱ هزار نفر افزایش یافته است. گروه مشاوره SAGE پیش‌بینی می‌کند که موج چهارم بی‌رحمی در راه است و این پیش‌بینی بدون در نظر گرفتن سویه لامبدا ارائه شده است.حتی در حالی که واکسن‌ها اثر نسبی خود را در برابر دلتا اثبات می‌کنند، جهش‌های جدید بی‌سروصدای ویروس در سراسر کره زمین احساس می‌شود. برخی از کشورها میزان دریافت‌کنندگان دو دوز واکسن آنها مانند انگلیس بیش از ۶۰ درصد است اما برخی دیگر در تلاشند دوزهای اولیه آنان به میزان ۳ درصد برسد.
‏nفرار از ایمنی ضد ویروسی
دانشمندان هشدار داده‌اند که این نوع، که با نام C.37 نیز شناخته می‌شود، قابل انتقال بیشتر از نوع دلتا است که در حال حاضر در انگلستان و آمریکا حاکم است.در شیلی، 50 دنباله جدید لامبدا در چهار هفته گذشته شناسایی شد. به گفته محققان دانشگاه کیوتو، گسترش این گونه در سراسر شیلی می‌تواند باعث نگرانی شود. آنها می‌گویند چون نسبت افرادی که حداقل یک دوز واکسن کرونا در شیلی داشته‌اند نسبتاً زیاد است، افزایش موارد "نشان می‌دهد که نوع لامبدا در فرار از ایمنی ضد ویروسی ناشی از واکسیناسیون مهارت دارد". با این حال، رایج‌ترین واکسنی که در شیلی تجویز می‌شود CoronaVac است، که متفاوت از جک‌های Pfizer، Moderna و AstraZeneca ارائه شده در انگلستان عمل می‌کند. محققان دانشکده پزشکی گروسمن NYU اثر واکسن‌های mRNA مانند Pfizer و Moderna را در برابر نوع لامبدا آزمایش کردند به این معنی که حاوی مواد ژنتیکی هستند که به سلول‌های بدن دستور می‌دهد تا اوج ویروس کرونا را تولید کنند، که پس از آن واکنش ایمنی را برمی انگیزد.. با توجه به نتایج آنها مقاومت نسبی در برابر خنثی‌سازی وجود داشت، اما این به احتمال زیاد باعث کاهش قابل توجه حفاظت در برابر عفونت در افراد واکسینه شده نمی‌شود. اما تجزیه و تحلیل آنها از پروتئین‌های سنبله در نوع SARS-CoV-2 Lambda افزایش دو برابری عفونت را نشان داد، که به گفته دانشمندان به دلیل جهش خاصی در ویروس به نام جهش L452Q است.سازمان جهانی بهداشت لامبدا را دارای جهش‌هایی با پیامدهای اثبات شده یا مشکوک در انتقال و شدت آن می‌داند و در چندین کشور شناسایی شده است. برخی معتقدند بعضی از واکسن‌ها در مقابل لامبدا ضعیف عمل می‌کند و برخی دیگر بر این اعتقاد هستند واکسن‌های موجود توانایی مصونیت در برابر این سویش را دارند. امامحققان تاکید کرده‌اند که برای تایید اثربخشی واکسن‌ها مطالعات بیشتری لازم است.
‏nشیوه‌های کنترلی جدید و دز تقویتی
ابراهیم سلمانی پزشک و سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی در این باره به آفتاب یزد گفت:« باید کنترل کرد اما امکان محدودیت و بستن مرزها وجود ندارد. باید شیوه‌های کنترلی و پایش ورودی‌ها باید تقویت شود تا اگر ویروس هم وارد کشور می‌شود این ورود کنترل شده باشد. یعنی ما بدانیم چه میزان مبتلا به کشور وارد می‌شوند و آن‌ها را قرنطینه کنیم.شناسایی سویش‌های مختلف در بیماران مقدور نیست. زیرا آزمایش‌هایی که برای شناسایی واریانت‌ها باید انجام شود آزمایش‌های گران قیمت است و نتیجه آن بسیار طولانی مدت به دست می‌آید و حدود 4 تا 5 روز زمان نیاز است تا با آزمایش متوجه شویم بیمار به چه سویشی مبتلا است.لذا مقدور نیست در مرزها به این اطلاعات دست پیدا کرد پس خیلی نمی‌توان از ورود ویروس به کشور جلوگیری کرد.حتی اگر مبادی رسمی شدیدا کنترل شوند ویروس از مبادی
غیر رسمی بالاخره وارد کشور می‌شود. به نظر من اولین کاری که باید انجام
شود واکسیناسیون است که طی همین یکی دوماه و حداکثر تا پایان مهر باید 80 درصد جمعیت به هر نحوی واکسینه شوند.از سوی دیگر دز تقویتی باید برای برخی از افراد در نظر بگیریم تا حدودی نگرانی‌ها بابت سویش‌های جدید کمتر شود.همچنین شیوه‌های کنترلی رعایت پروتکل‌ها را باید افزایش دهیم زیرا اگر سویش‌های جدید وارد کشور شود با این سطح از رعایت پروتکل‌های بهداشتی و خستگی مردم شرایط غیر قابل کنترل می‌شود. لذا باید شیوه‌های جدیدی را برای تشویق مردم به رعایت پروتکل‌ها و تنبیه متخلفان در نظر بگیریم. در خصوص بازگشایی‌ها به نظر من مثلا بازگشایی مدارس نقطه ضعف و خطر شدیدی نیست.من خیلی موافق شیوه‌های کنترلی مرزها و عدم بازگشایی نیست. باید واکسیناسیون گسترده شود و از شیوه‌های جدید کنترلی استفاده کنیم زیرا با این شرایط مقابله با جهش‌های جدید غیر ممکن است.من با لاک دان به این شیو در کشور موافق نیستم زیرا لاک دان در کشور ما تعطیلات است نه قرنطینه واقعی. نظر من این است که در ادارات و اصناف ویروس سرایت پیدا نمی‌کند بلکه عامل اصلی تجمعات است لذا تجمع به هر نحوی باید محدود و ممنوع شود.»
‏nتسریع روند واکسیناسیون و ادامه تعطیلی ها
بابک قرائی مقدم پزشک و کارشناس نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:« این واقعیت مشخص است که این ویروس مدام تغییر شیوه و شکل می‌دهد و سویه‌های مختلفی از این ویروس ایجاد می‌شود. آن چیزی که باید مورد تاکیید قرار گیرد ادامه تسریع روند واکسیناسیون است.زیرا هنوز اطلاعات دقیقی درباره سویش‌های مختلف این ویروس وجود ندارد. راه کلی این است که روند واکسیناسیون تسریع شود، کارهای اضافی به صورت دورکاری انجام شوند و همچنان تعطیلی‌ها وجود داشت. در این شرایط به هیچ عنوان صلاح نیست مدارس بازگشایی شوند اگر دانشگاه‌ها بازگشایی شوند با استفاده از واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی تا حدودی شرایط قابل کنترل است. پیشنهاد این است که اگر قرار است مراکزی باز شوند همه افراد واکسینه شوند و با در نظر گرفتن عدم مصونیت صد درصدی واکسن‌ها پروتکل‌ها و فاصله گذاری‌ها رعایت شوند. باید درصد افراد واکسینه شده به حدود 80 برسد تا نگرانی‌ها در خصوص میزان ابتلا و مرگ و میر‌ها پایین‌تر بیاید.همین الان بر اساس نتایج تحقیقات سن مرگ و میر از بالای 60 سال به 30 تا 50 سال رسیده است زیرا درصد بالایی از افراد بالای 60 سال واکسن دریافت کرده اند.الان تنها حدود 5 درصد جامعه دو دوز واکسن و حدود 15 درصد دوز اول واکسن را دریافت کرده‌اند در صورتی که در برخی از کشور‌ها دوز سوم نیز تزریق می‌شود. پس هنوز ما خیلی از واکسیناسیون عقب هستیم.از طرف دیگر تبلیغ و پیگیری‌های قانونی در زمینه رعایت پروتکل‌های بهداشتی باید با جدیت دنبال شوند.علاج واقعه باید قبل از اتفاق صورت بگیرد.تا زمانی که 80 درصد جامعه واکسینه نشوند و کودکان واکسن دریافت نکنند حرف از بازگشایی‌ها بیهوده است. روند واکسیناسیون باید تسریع شود زیرا به هرحال واکسن‌ها می‌تواند در تمام سویش‌ها کم و بیش تاثیری را داشته باشد. در سوی دیگربا نظر ستاد ملی مبارزه با کرونا باید ارتباطات با کشورهایی که درگیر سویش‌های جدید هستند کنترل و قطع شود.باید مسئله مهاجرین افغان نیز در نظر گرفته شود زیرا امکان انتقال از این مسیر هم فراهم است. هشدارهای ستاد ملی مبارزه با کرونا باید جدی گرفته شود و بلافاصله عملی شوند.»