روزنامه جوان
1400/06/04
دولت زمین ۴ میلیون مسکن را در سال اول تأمین کند
سرویس اقتصادی جوان آنلاین: همانطور که پیش‌بینی می‌شد همزمان با طرح وعده ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی از سوی دولت سیزدهم، برخی از مالکان و ذی‌نفعان افزایش ممتد قیمت زمین و ساختمان به اخلالگری در بازار نهاده‌های تولید مسکن همانند سیمان و میلگرد و همچنین بازار خرید و فروش مسکن با نرخ‌های غیرمتعارف اقدام کردند، این در حالی است که در دهه ۸۰ نیز ذی‌نفعان تشدید تورم بخش زمین و ساختمان همزمان با رونمایی از طرح مسکن مهر به اخلالگری در بازار مسکن پرداختند تا دولت وقت نتواند طرحش را عملیاتی کند. برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند کل تورم ریشه اقتصادی ندارد و گاه در جریان رقابت‌های سیاسی و جناحی و گروهی دستکاری‌هایی در حوزه قیمت‌ها انجام می‌گیرد تا توانایی دولت مستقر را زیر سؤال ببرند. به طور نمونه وقتی دولت نهم در دهه ۸۰ روی کار آمد، مصطفی قلی‌خسروی یکی از مسئولان اتحادیه مشاوران املاک اظهار داشت که عده‌ای با خرید‌های سنگین در بازار مسکن و حتی خرید واحد‌های نیمه کاره قصد اخلالگری در بازار مسکن را داشتند.اظهارنظر فوق نشان می‌دهد، برخی از گروه‌های سیاسی به واسطه سهامداری در بانک‌ها و همچنین اخذ تسهیلات سنگین بانکی هم منافع خود را از افزایش ممتد نرخ زمین و ساختمان می‌بینند و هم اینکه با دستکاری نرخ زمین و ساختمان تلاش می‌کنند دولت مستقر را که رقیب خود می‌بینند و به نوعی نزد مردم ناکارآمد نشان دهند، به ویژه آنکه هزینه مسکن سهم قابل ملاحظه‌ای را در سبد هزینه خانوار به خود اختصاص می‌دهد.
برخی از هلدینگ‌های ساختمان‌سازی که در دهه ۸۰ با منابع بانکی در بخش زمین و ساختمان سرمایه‌گذاری کرده بودند و انتظار داشتند تورم در بازار مسکن تشدید شود، وقتی دیدند دولت نهم طرح ملی مسکن مهر را عملیاتی کرد این طرح را به زیان منافع خود دیدند و در برابر به ثمر رسیدن این طرح نیز سنگ اندازی کردند.
آغاز سنگ‌اندازی‌ها
در این میان از زمانی که رئیس دولت سیزدهم در جریان رقابت‌های انتخاباتی وعده ساخت ۴ میلیون مسکن را به مردم داد، به یکباره شاهد نوسان شدید قیمت نهاد‌های تولید مسکن مثل سیمان و میلگرد در بازار بودیم، این در حالی بود که دست برخی از هلدینگ‌های بزرگ تولید سیمان در این رخداد به وضوح دیده می‌شد، از سوی دیگر از بازار مسکن خبر‌هایی دریافت میشود که همانند سال ۸۵ عده‌ای با خرید مسکن با نرخ‌های نامتعارف بالاتر از عرف بازار قصد ایجاد نابسامانی در بازار مسکن را دارند در صورتی که همه می‌دانند امروز مسکن در رکود است و از منظر نقدشوندگی بسیاری از املاک شانس کمی برای نقد شدن دارند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که دولت سیزدهم برای عملیاتی کردن وعده ساخت ۴ میلیون مسکن باید کار تیمی شبانه‌روزی و جهادی انجام دهد، زیرا برخی از ذی‌نفعان افزایش نرخ مسکن بیکار نخواهند نشست و به طروق مختلف تلاش می‌کنند که مانع از عملیاتی‌شدن وعده دولت شوند همین که مقوله اخذ مالیات از زمین و ساختمان‌های با کاربری مسکونی دپو شده مالیات اخذ شود و اطلاعات بازار زمین و مسکن شفاف اطلاع رسانی شود، گره‌های کور بازار مسکن بازگشایی خواهد شد و دیگر تقاضای سرمایه‌ای در بازار مسکن راهی جز ورود به ساخت‌و‌ساز مسکن نمی‌بییند.
کارنامه مردود مخالفان مسکن مهر
اشخاصی که خط اعتباری ۴۵ هزار میلیارد تومانی بانک مرکزی برای ساخت و ساز مسکن مهر را پیراهن عثمان کرده بودند و عامل تورم و گرفتاری‌های اقتصاد ایران معرفی می‌کردند، حتی نتوانستند در هشت سال دولتشان یک پنجم مسکن مهر، مسکن‌سازی کنند. در عین حال متوسط قیمت مسکن را در تهران از محدوده ۳ میلیون تومان به ۲۰ میلیون تومان رساندند که بخشی از این رویداد صرفاً دستکاری مسکن مهر است.
ایرج رهبر عضو انجمن انبوه‌سازان در گفتگو با تسنیم با استقبال از برنامه ساخت سالانه یک میلیون مسکن در دولت سیزدهم اظهار کرد: انبوه‌سازان به عنوان رکن اصلی اجرای این برنامه باید مقدمات مورد نیاز تحقق این برنامه از جمله زمین را در اختیار داشته باشند.
رهبر ادامه داد: ما نمی‌توانیم بگوییم مثلاً ۲۰۰ هزار واحد را الان می‌سازیم، شش ماه دیگر برای ۲۰۰ هزار واحد دیگر زمین تأمین کنیم. اگر این‌گونه باشد نمی‌توانیم سالی یک میلیون مسکن را بسازیم.
وی تصریح کرد: باید زمین مورد نیاز ۴ میلیون مسکن طی شش ماه اول دولت سیزدهم فراهم شود.
عضو انجمن انبوه‌سازان گفت: باید مقدمات کار از همین الان آماده شود تا بتوانیم برنامه ساخت سالانه یک میلیون مسکن را عملیاتی کنیم.
اواخر ماه گذشته معاون وزیر راه و شهرسازی از مکان‌یابی ۴۰ شهرک در کشور برای تأمین زمین و عرضه مسکن خبر داد و گفت: دولت سیزدهم باید پنج اولویت را برای تأمین زمین مورد توجه ویژه قرار دهد.
حبیب‌الله طاهرخانی در گفتگو با تسنیم اظهار کرد: برای تأمین زمین طرح دولت سیزدهم برای ساخت سالانه یک میلیون مسکن چند گزینه وجود دارد؛ معتقدم اولویت اول زمین‌های بایر رها شده داخل شهرهاست. این زمین‌ها کاربری مسکونی دارد و همه زیرساخت‌های خدماتی آن فراهم است، اما منجر به تولید و عرضه مسکن نشده است.
مالیات بر زمین‌های دپو شده با کاربری مسکونی
طاهرخانی ادامه داد: اقدامی که برای خانه‌های خالی عملیاتی شد باید درباره زمین‌های بایر داخل شهرها نیز اجرایی شود. در قانون ساماندهی مسکن این موضوع مورد توجه بوده است، اما مکانیسم اجرایی قوی نداشته ضمن اینکه جرایمی که به آن تعلق می‌گرفته خیلی ضعیف بوده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با یادآوری اینکه در قانون استثنائات زیادی برای زمین‌های بایر داخل شهرها لحاظ شده است، گفت: به‌عنوان مثال، زمین‌های ۱۰۰ متری را اگر شخص فاقد زمین باشد جز استثنائات است.
طاهرخانی تأکید کرد: اولویت اینکه زمین‌های بایر را وارد برنامه‌های توسعه مسکن کنیم، از موضوع خانه‌های خالی هم بالاتر است. خانه‌های خالی با اجرای قانون مالیاتی به بازار عرضه میشود، اما در بخش زمین‌های بایر هیچ نفعی برای کشور ندارد و نگهداری آن رانت بزرگی را برای مالکان به وجود آورده است.
وی با بیان اینکه زمین‌ها بدون پرداخت هزینه‌ای نگهداری میشود، اضافه کرد: باید با سازوکار‌های تشویقی و تنبیهی، اراضی بایر دارای کاربری مسکونی داخل شهرها را وارد فرآیند تولید و عرضه مسکن کنیم.
طاهرخانی بیان کرد: زمین‌های دیگری در داخل شهرها وجود دارد که کاربری آن‌ها در قالب زندگی‌های شهری نیست. مانند انبارها. این انبارها را می‌توان از شهرها خارج کرد و در قالب پارک‌های لجستیکی این اراضی به کاربری‌های مسکونی تبدیل شده و صرف عرضه واحد‌های مسکونی شوند.
مدیرعامل شرکت عمران شهر‌های جدید ایران گفت: یا خروج پادگان‌های نظامی از شهرها. این سیاست سال‌هاست پیاده شده، اما به کندی پیش می‌رود. در همه شهر‌هایی که با معضل تأمین زمین و مسکن روبه‌رو هستیم پادگان‌هایی وجود دارد که کارکرد معمول و نظامی خود را از دست داده‌اند، ولی هماهنگی سه جانبه‌ای بین متولیان پادگان‌ها، مجموعه شهرداری‌ها و وزارت راه و شهرسازی وجود ندارد تا این اراضی به تولید و عرضه مسکن اختصاص یابد.
طاهرخانی اظهار کرد: قانون خروج پادگان‌ها از شهرها وجود دارد و مورد تنفیذ رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفته است. این ظرفیت بسیار بزرگی است و با توجه به تراکم ساختمانی پایینی که داریم می‌تواند فرصت خوبی برای تولید مسکن باشد.
وی با بیان «این موضوع نیازمند دستور کار ویژه‌ای وزارت راه و شهرسازی و رصد آن توسط کارگروهی است»، افزود: در زمان تصدی وزیر کنونی راه و شهرسازی این کار سرعت گرفت، اما به نظرم ظرفیت بسیار بزرگی است که می‌تواند برای تأمین مسکن پرسنل نظامی و انتظامی مورد استفاده قرار گیرد.
شناسایی تمامی زمین‌های دولتی در استان‌ها
طاهرخانی با بیان اینکه وجه بعدی کار که به نظرم می‌تواند در دستور کار دولت سیزدهم قرار گیرد، الحاق اراضی به شهر‌های موجود است، تصریح کرد: در این راستا باید زمین‌های دولتی شناسایی شود که کارکرد‌های کشاورزی ندارند. تحقق این موضوع نیز یک نگاه فعالانه می‌خواهد که در این راستا باید گروهی کار را شروع کنند و ظرفیت‌های موجود در اراضی اطراف شهرها را برای اجرای برنامه ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال به شهرها الحاق شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه بافت‌های فرسوده را داریم که باید در اولویت قرار گیرد، گفت: باید مشوق‌های مغفول مانده در بخش تسهیلات و صدور مجوز‌های ساختمانی مورد توجه ویژه قرار گیرد.
طاهرخانی اولویت بعدی برای تأمین زمین ساخت مسکن را شهرک‌ها اعلام کرد و افزود: به‌خصوص در کلانشهر‌ها و شهر‌های بزرگ مسئله حاد ما محدودیت الحاق اراضی است. شهرها معمولاً در مجموعه کشاورزی قرار گرفته و محدود شده‌اند، اما با این حال امکان توسعه منفصل از طریق شهرک‌ها را داریم.
وی در این‌باره توضیح داد: در شهرک‌ها می‌توانیم جمعیت زیر ۳۰ هزار نفر را برنامه‌ریزی کنیم، این برنامه یکی از دستور کار‌های ویژه مجموعه شهر‌های جدید بوده که در این راستا حدود ۴۰ شهرک را در سراسر کشور مکان‌یابی کرده‌ایم. عموماً جا‌هایی که با معضل تأمین زمین و مسکن مواجه بودیم از جمله تهران، اردبیل، کردستان، شیراز و... مورد توجه قرار گرفته‌اند.
طاهرخانی با یادآوری اینکه شهرک نیشتمان سنندج به‌عنوان اولین شهرک در قالب دستورالعمل ترویج شهرکسازی سال ۹۹ و با هماهنگی معاونت شهرسازی و معماری و دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب شد، گفت: در اردبیل نیز به زودی شهرک «آرتا» مصوب خواهد شد. این شهرک‌ها می‌تواند در جا‌هایی که با معضل زمین مواجه هستیم، محلی خوبی برای تأمین اراضی باشد. از سوی دیگر شهر‌های جدید را به سمت فعالیت‌های عمده جدیدی برده‌ایم که اخیراً در حال شکل‌گیری است.
وی ادامه داد: مکران، چابهار از جمله نمونه‌هایی در این زمینه هستند. در منطقه صنعتی عسلویه شهر‌های جدید نایبند، پارس و کوشک مکان‌یابی شده‌اند. تابناک در لامرد را به‌عنوان پسکرانه منطقه پارس‌جنوبی عمل خواهد کرد. در مجموع برنامه‌ریزی کرده‌ایم که شهرسازی فعالانه را نیز در این حوزه داشته باشیم.
زمین در شهر‌های جدید تأمین است
مدیرعامل شرکت عمران شهر‌های جدید ایران گفت: در مجموعه شهر‌های جدید برای ساخت حدود ۴۰۶ هزار واحد مسکونی تأمین زمین انجام شده است.
سایر اخبار این روزنامه
این چه شیری است که آدم می‌خورد؟!
قانون ضمانت اجرایی می‌خواهد!
بسیج ۵۴۲ پایگاه واکسیناسیون را با طرح شهید سلیمانی اداره کرد
محشر یوم‌الفرار امریکایی در کابل
«گاندو» پیشگام تحول‌آفرینی در فیلمسازی و سریال‌سازی
خرید امن در فضای مجازی
دولت زمین ۴ میلیون مسکن را در سال اول تأمین کند
تلویزیون در برنامه‌سازی برای مادر‌ها کم‌کاری کرده است
اعتماد حداکثری
شکست نظامی شکست فرهنگی
سفارت امریکا در کابل را موزه عبرت کنید!
محضر اوین
