نشست بغداد و رفع بن‌بست‌های مذاکره

یک کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به ابتکار عراق به منظور برگزاری نشست بغداد با حضور برخی از کشورهای مهم منطقه گفت: مدل نشست بغداد می تواند جایگزین مناسبی برای درخواست‌های منطقه‌ای باشد که توسط آمریکا و اعضای برجام دنبال می‌شود.
رضا ذبیحی در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص اهداف عراق از برگزاری نشست بغداد گفت: عراق از برگزاری این نشست دو هدف مهم را دنبال می‌کند، نخست اینکه با این اقدام درصدد است پرستیژ و جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی خود را ارتقا داده و خود را به عنوان یک کشور میانجی و دارای مواضع متعادل و متوازن نشان دهد.
وی افزود: دومین هدف بغداد از برگزاری این نشست سعی در حداکثرسازی تامین منافع ملی خود از طریق حل و فصل نمودن چالش‌های منطقه‌ای میان قدرت‌های بزرگ منطقه است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: عراق در دوره دولت کنونی بر این باور است که حل و فصل اختلافات و مشکلات منطقه ای میان قدرت‌های منطقه به ویژه ایران و عربستان و حرکت این دو کشور به سمت تعامل، می‌تواند مستقیما بر مسائل داخلی و بین‌المللی این کشور اثر مثبت بگذارد و لذا از این طریق سعی دارد که ابتکار عمل را به دست بگیرد.


این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: بنابراین بغداد با برگزاری این نشست، منافع ملی مشخص خود را دنبال خواهد کرد، اما چنانچه همه چیز به خوبی پیش برود، این نشست می‌تواند یک فرصت تاریخی برای بهبود اوضاع منطقه‌ای و حل و فصل بحران‌های موجود در منطقه باشد.
ذبیحی افزود: البته ایران نیز همیشه از گفتگوها و مذاکرات منطقه ای استقبال کرده است و لذا به نظر می‌رسد از سمت ایران نیز اراده کافی برای اقدامات تعامل آمیز با سایر قدرت های منطقه ای وجود دارد.
وی ادامه داد: عربستان طی چندین سال گذشته بنا به برخی سوءتفاهمات پیشین، برای انجام مذاکره به منظور حل مسائل فی مابین طفره می‌رفت، اما برگزاری یکی دو نشست طی ماه‌های اخیر میان ایران و عربستان در بغداد، نشان از این دارد که سران این کشور نیز متقاعد شدند که بهترین راه برای حل و فصل مسائل منطقه‌ای، تنها مذاکره، گفت‌وگو و تعامل است.
این پژوهشگر روابط بین‌الملل ادامه داد: همچنین طی ماه‌های اخیر شاهد هستیم که تلاش‌هایی از سوی کشورهای 1+5 سابق و ایران به منظور احیای برجام صورت گرفته است و به نظر می‌رسد در شش دور مذاکره میان طرفین در این زمینه توافقات اولیه خوبی به وجود آمده است. اما در برابر، برخی بن بست‌ها، پیشرفت مذاکرات را با چالش‌های بعضا جدی مواجه کرده است و از جمله این چالش‌ها، درخواست‌هایی است که درخصوص مسائل منطقه ای از سوی غرب و به ویژه آمریکا مطرح می‌‌شود.
ذبیحی خاطر نشان کرد: درواقع این کشورها به دنبال پیوندن زدن میان مذاکرات هسته ای با مذاکرات منطقه ای هستند، اما از این طریق با تحت فشار قرار دادن ایران، شانس موجود برای احیای برجام را دچار تهدید کرده اند. این در حالی است که می دانیم در توافق برجام سخنی از مسائل منطقه ای به میان نیامده است.
این استاد دانشگاه افزود: در این میان، نشست بغداد فرصت مناسب و مغتنمی است که می تواند نشان دهد که کشورهای منطقه ای خود قادر به حل و فصل مسائل پیرامون خود هستند و نیازی به دخالت و حضور قدرت‌های خارج از منطقه در این مباحث ندارند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: درنتیجه غرب نیز می تواند به جای پافشاری بر درخواست‌های غیرمتعارف و تعیین شرط در مذاکرات هسته‌ای و مشروط کردن برجام به انجام مذاکرات منطقه‌ای میان ایران و 1+5 ، همراه با سایر کشورهای عضو برجام، از تلاش کشورهای منطقه ای برای رفع مسائل و مشکلات میان خود حمایت کرده و استقبال کند.
وی تصریح کرد: درواقع این نگرانی وجود دارد که پای فشار کشورهای غربی و آمریکا برای طرح مذاکرات منطقه ای در قالب گفت‌وگو‌های برجامی، تلاش‌ها به منظور احیای برجام را تحت تاثیر جدی قرار دهد و این تلاش‌ها را ناکام گذارد.
این استاد دانشگاه فزود: این در حالی است که به جای تاکید بر این موضوع، کشورهای عضو برجام به عنوان بخشی از جامعه بین‌الملل می توانند از اراده کشورهای منطقه ای به منظور حل مسائل فی‌مابین استقبال کرده و حتی مشوق هایی برای این کشورها درصورت رفع مشکلات میان خود در نظر بگیرند.
ذبیحی در پایان خاطر نشان کرد: در واقع نقش جامعه بین المللی و قدرت های غیر منطقه ای می تواند یک نقش حمایتگر و نه دخالت گر باشد. نقشی که در آن جنبه تحکمی وجود ندارد، ولی در عین حال از پیشرفت‌ها و حل معضلات منطقه ای استقبال می کند و آن را تشویق می‌کند.