روزنامه ایران
1400/06/07
بر تحقق صلح از طریق گفت‌وگوی درون منطقه‌ای تأکید داریم
مریم سالاریخبرنگار دیپلماسی
حسین امیرعبداللهیان روز گذشته در نخستین سفر خارجی خود در قامت وزیر خارجه، برای شرکت در اجلاس بغداد راهی عراق شد و مواضع اصولی کشورمان مبنی بر گفت و گوهای منطقه ای برای رسیدن به صلح و ثبات را در این اجلاس تشریح کرد. اجلاسی که از مدت‌ها پیش به ابتکار عمل مقام‌های بلندپایه بغداد در دستور کار قرار گرفته بود و نمایندگان عالی رتبه‌ای از کشورهای ایران، عربستان، فرانسه، مصر، ژاپن، امارات، قطر، اردن و ترکیه برای شرکت در این نشست، در فهرست میهمانان مدعو قرار گرفتند. در حالی که «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه، «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر، «عبدالله دوم» شاه اردن و «صباح خالد الحمد الصباح» نخست‌وزیر کویت از جمله رهبرانی بودند که در این اجلاس حضور یافتند، ایران برای مشارکت در این نشست وزیر خارجه خود را راهی بغداد کرد. حضور امیرعبداللهیان در این نشست در حالی که «فیصل بن فرحان»، همتای سعودی‌اش هم حضور دارد، یکی از ابعاد مهم ابتکار عمل بغداد به شمار می‌آید. چه مقام‌های عراقی پیش از این یکی از اهداف نشست جاری را بهبود روابط بین تهران و ریاض به عنوان رقبای منطقه‌ای اعلام کرده بودند. از این رو می‌توان گفت که ضربان مهم تحولات پیش روی منطقه‌ای را مقام‌های عراقی با تأکید مکرر بر ضرورت ترمیم رابطه ایران و عربستان و تأکید بر اهمیت روابط دوستانه و نزدیک با کشورهای حوزه خلیج‌فارس به صدا درآورده‌اند. در تأکید بر فراگیری این رابطه دوستانه با همه کشورهای منطقه بود که وزیر خارجه جدید ایران در بدو ورودش به عراق از عدم دعوت سوریه به اجلاس جاری انتقاد و اعلام کرد که در مورد اجلاس بغداد و تأکید بر نقش مهم کشورهای منطقه در هرگونه ابتکار منطقه‌ای با دمشق مشورت مستقیم صورت خواهد گرفت.
فضای حاکم بر نشست
نشست بغداد در حالی برگزار میشود که منطقه خاورمیانه تحت تأثیر رویدادهای متعددی قرار گرفته است. پیامدهای بحرانی خروج امریکا از افغانستان، مذاکرات نیمه تمام احیای برجام در وین و چاره‌جویی آن دسته از کشورهای عربی که پیش‌تر از صف بندی و تشدید تقابل با ایران بهره می‌بردند، بحران ناتمام یمن و تحولات سوریه و لبنان تنها بخشی از مجموعه رویدادهای تأملی است که می‌تواند بر روند مذاکرات و رایزنی‌های آتی منطقه‌ای تأثیرگذار باشد و رابطه کشورهایی را که از منظر تاریخی دارای فراز و فرودهای پرتنشی بوده است، ترمیم کند.
رویکرد ایران
مؤلفه‌های تأثیرگذار در تحولات جاری منطقه خاورمیانه در حالی بتدریج پرنگ‌تر از گذشته میشود که ایران دست کم در موضوع منطقه‌ای همواره در سال‌های اخیر رویکرد گفتوگو در این منطقه پرتلاطم را به عنوان دعوت دیرپای خود از همسایگان اش مطرح کرده است. با این حال بویژه در سال‌های اخیر وجود یک همپیمان نزدیک به امریکا یعنی رژیم اسرائیل و نیز حلقه وصلی همچون پیوند نزدیک سعودی و دولت ترامپ سبب می‌شد تا تنش‌های پدید آمده میان ایران و کشورهای منطقه‌ای بویژه با ریاض از طریق تأسی به ابتکارات فردی و تأکید بر آمادگی مذاکره در مسیر بهبود و کاهش تنش قرار نگیرد.
با وجود چنین پیشینه‌ای، همان قدر که ضرورت‌ها برای بالاگرفتن رقابت میان ایران و عربستان به عنوان دو کشور صاحب نفوذ منطقه وجود داشت، برخی واقعیت‌ها و نگرانی‌ها سبب شد زمزمه‌هایی پیرامون حرکت به سمت گفتوگو و حل اختلافات به گوش برسد. عوامل پیش گفته در کنار آمادگی همیشگی ایران برای گفتوگو فضا را مهیای آن کرده که مقام‌های تهران و ریاض ورود به فصل تازه‌ای از مذاکرات دوجانبه را کلید بزنند. «فیصل بن فرحان»، وزیر خارجه عربستان چند روز پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایران تأکید کرد که کشورش از گفتوگو با تهران استقبال می‌کند و در دیگر سو نیز ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشورمان هم اعلام کرد که هیچ مانعی برای ایجاد روابط دیپلماتیک با پادشاهی عربستان نمی‌بیند. رویدادی که در صورت وقوع می‌تواند در تحولات یمن، سوریه، لبنان مؤثر افتد و ثبات و امنیت در منطقه را تقویت کند. نقطه عزیمت این گفت‌وگوها هم چند ماه پیش در عراق کلید خورد و مقام‌های دیپلماتیک، نظامی و امنیتی دو کشور مذاکرات محرمانه را آغاز کردند تا در مورد چگونگی پایان دادن به درگیری در یمن، جایی که عربستان رهبری ائتلاف جنگ فرسایشی در این کشور را عهده‌دار است، گفتوگو کنند.
از این منظر اجلاس بغداد که به گفته میزبان، هدف تمرکز بر موضوعات مشترک و پرهیز از موارد اختلافی را دنبال می‌کند، فرصت خوبی است تا یک راهبرد عملیاتی برای مذاکرات منطقه‌ای طراحی شود. راهبردی که علاوه بر ضرورت تبیین بیشتر جزئیات و راهکارها نیازمند ایجاد توافق و اجماعی درونی در قبال سیاست خارجی کشورها در منطقه است.
امیرعبداللهیان که دیپلماتی نام آشنا بویژه در مناسبات دیرینه کشورهای منطقه‌ای به شمار می‌آید، در آستانه اجلاس بغداد تأکید کرده که از هرگونه ابتکار عمل منطقه‌ای مقامات جمهوری عراق که با مشارکت اهل منطقه باشد استقبال می‌کند. موضعی که نشان می‌دهد رابطه با همسایگان در زمره اولویت‌های سیاست خارجی دولت جدید ایران است و مقام‌های کشورمان بویژه با در نظر گرفتن شرایط حاکم بر منطقه تمایلی به تشدید اختلافات به وجود آمده ندارد. باید منتظر ماند و دید آیا گردهمایی در بغداد فرصت را برای کاهش تنش و باز کردن گره کلاف سردرگم خاورمیانه مهیا می‌سازد یا نه.
امیرعبداللهیان: از هرگونه ابتکار عمل منطقه‌ای استقبال می‌کنیم
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه پیش از سفر به عراق برای شرکت در نشست بغداد اعلام کرد که ایران از هرگونه ابتکار عمل منطقه‌ای مقامات عراق که با مشارکت اهل منطقه باشد، استقبال می‌کند. وزیر امور خارجه کشورمان در اجلاس منطقه‌ای بغداد طی سخنانی این نشست را با حضور کشورهای منطقه، مؤید تلاش‌های جمهوری عراق در ایجاد زمینه‌های همکاری و تعامل میان کشورهای منطقه دانست و ابراز امیدواری کرد که در سایه این نشست‌ها بتوان به منطقه‌ای آباد، توسعه یافته و آزاد دست یافت.
به گزارش «ایران» وی افزود: امروز عراق به‌خاطر تلاش‌ها و دیدگاه‌های سازنده، نقش مهمی در منطقه ایفا می‌کند. جمهوری اسلامی ایران از نخستین کشورهای منطقه بود که عراق جدید را به رسمیت شناخت و با حمایت از روندهای سیاسی در این کشور، تبادلات سیاسی، اقتصادی و تجاری خود را با آن توسعه بخشید. عراق جدید رها شده از تروریسم، امروز نیازمند بازسازی و تقویت داخلی و گسترش و توسعه همکاری‌ها در منطقه است. جمهوری اسلامی ایران ضمن حمایت از ثبات، امنیت، استقلال، تمامیت ارضی، عزت، اقتدار و ارتقای جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی عراق، آمادگی خود را برای توسعه همکاری‌های دو جانبه و منطقه‌ای اعلام می‌کند. وزیر خارجه بیان کرد: طی سالیان گذشته، تبادلات تجاری بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق به بیش از ۱۲ میلیارد دلار رسیده است. وجود هشت گذرگاه رسمی فعال میان دو کشور و استمرار تبادلات تجاری در این گذرگاه‌ها حتی با وجود شیوع کرونا، نشان از درهم تنیدگی اقتصادی دو کشور دارد. ایران طی سال‌های گذشته با صادرات خدمات فنی و مهندسی، گاز و برق سهم قابل توجهی در توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری عراق داشته است. وی گفت: ظهور داعش از جمله مهمترین مخاطراتی بود که منطقه با آن روبه‌رو شد و خسارات جبران‌ناپذیری را نیز بر‌جای گذاشت. متأسفانه کشور عراق از ظهور گروه‌های تروریستی بسیار آسیب دید. اگر اراده مردمی عراق، حمایت مرجعیت عالیقدر و همگرایی آحاد جامعه و اقشار مختلف عراقی نبود، مشخص نبود چه وضعیتی برای عراق و کشورهای منطقه پیش می‌آمد و تا چه عمقی از منطقه و جهان از تهدید مستقیم جریان‌های تروریستی در خطر قرار می‌گرفت. جمهوری اسلامی ایران در راه مبارزه با تروریسم، به یاری کشور دوست و برادر عراق شتافت و در این مسیر از هیچ کمکی دریغ نکرد. مردم، احزاب، گروه‌های مختلف عراقی و دولت عراق در راه استقلال و مبارزه با تروریسم هزاران شهید داده‌اند؛ با وجود این دولت امریکا دست به جنایتی بزرگ زد و دو مبارز جبهه ضد تروریسم تکفیری - شهید سردار سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس - را به شهادت رساند. آنها نه تنها برای مردمان این منطقه صلح و امنیت به بار نیاوردند بلکه عامل اصلی ناامنی بوده و این موضوع در بسیاری از کشورهای منطقه به وضوح قابل مشاهده است. او همچنین از عدم حضور سوریه در این اجلاس ابراز تأسف کرد و جای این کشور را در میان کشورهای حامی عراق خالی عنوان کرد.
تأکید جمهوری اسلامی بر تحقق صلح از طریق مذاکره
امیرعبداللهیان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره بر تحقق صلح از طریق گفتوگو و مذاکره درون منطقه‌ای تأکید داشته است، گفت: ایران امیدوار است که کشورهای منطقه‌ای به این باور مشترک دست یابند که امنیت جز از طریق اعتماد متقابل کشورهای منطقه به یکدیگر، تکیه بر توانمندی‌های ملی، تقویت ارتباطات و حسن همجواری میان کشورهای منطقه و عدم مداخله کشورهای بیگانه محقق نخواهد شد. این باور مشترک می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در منطقه باشد و در سایه امنیت مشترک و پایدار و با بهره‌گیری از ثروت‌های خدادادی، زمینه‌های رشد و توسعه همه‌جانبه کشورهای منطقه را تضمین نماید.
وی خاطرنشان کرد: منطقه ما همه شاخص‌های دینی، فرهنگی، تمدنی و ظرفیت‌های مادی و معنوی را برای همکاری و همگرایی منطقه‌ای دارا می‌باشد، اما متأسفانه به دلیل مداخلات بیگانگان و سیطره تفکرات امنیت محور، دچار مشکلات متعددی از جمله جنگ، بی‌ثباتی و ناامنی شده است. آنچه امروزه بیش از پیش به آن نیازمندیم، «امنیت پایدار منطقه‌ای» با مشارکت کشورهای منطقه است که تحقق آن در گرو صرف منابع اقتصادی برای تحقق ائتلاف برای صلح و توسعه است.
امیرعبداللهیان افزود: جمهوری اسلامی ایران از دولت و ملت عراق و آنچه مربوط به تصمیمات آن در حوزه امور داخلی است از جمله خروج نیروهای نظامی بیگانه و برگزاری انتخابات زودرس حمایت و پشتیبانی خود را اعلام و مجدداً از نقش سازنده این کشور در ترویج فرهنگ گفتوگو و همکاری‌های منطقه‌ای استقبال کرده و همکاری‌های درون منطقه‌ای را اساس تحقق ثبات و صلح در این راه می‌داند. جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر نقش مهم کشورهای منطقه، آمادگی خود را برای پیشبرد این اهداف اعلام می‌دارد.
ادای احترام وزیر خارجه
به مقام شهید سلیمانی
امیرعبداللهیان پیش از آن و در آغاز ورودش به بغداد با حضور در محل شهادت سردار شهید قاسم سلیمانی به مقام شامخ این شهید بزرگوار ادای احترام کرد. وزیر خارجه در جمع خبرنگاران گفت: ما در مکانی قرار داریم که توسط عوامل تروریستی و تروریست‌های امریکایی شخصیت‌های بزرگی از جمله سردار سلیمانی عزیز قهرمان ملی و بین‌المللی مبارزه با تروریسم، فردی که در تأمین حداکثری امنیت ملی کشور شخصاً و همکارانش و همراهانشان تمام توانشان را به کار گرفتند و جان خود را در این مسیر فدا کردند. وی افزود: همچنین در مکانی حضور داریم که در کنار سردار سلیمانی عزیز، ابومهدی المهندس در این مکان به شهادت رسید و یاد و خاطره همه شهدای ایرانی و عراقی و مقاومت را گرامی می‌داریم. وزیر امور خارجه گفت: حتماً یکی از برنامه‌های اصلی ما در وزارت امور خارجه پیگیری جدی حقوقی و بین‌المللی طرف‌هایی است که به نام دولت امریکا و کاخ سفید آشکارا اقدام تروریستی علیه این قهرمانان بزرگ مبارزه با تروریسم انجام دادند. امیرعبداللهیان تصریح کرد: امریکا باید پاسخگو باشد، حتی اگر دولت قبلی امریکا مرتکب چنین جنایتی شده دولت امریکا نمی‌تواند از این اقدام تروریستی فرار کند و باید پاسخگو باشد و باید عاملان و آمران این اقدام و حمله تروریستی به سزای اعمالشان برسند و به عدالت سپرده شوند.
گفتنی است وزیر خارجه کشورمان در حال همراهی با دیگر میهمانان حاضر در این نشست با عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر و مولود چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه گپ و گفتی کوتاه داشت. اوهمچنین با همتایان ترکیه و پاکستانی دیدار و گفت و گو کرد.رئیس جمهوری مصر، نخست‌وزیر کویت، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، امیر قطر، پادشاه اردن، رئیس جمهوری فرانسه، وزیر خارجه ترکیه، وزیر خارجه عربستان، حاکم دوبی، معاون رئیس و نخست‌وزیر دولت امارات از جمله حاضران در این نشست هستند. رؤسای هیأت‌های شرکت کننده در نشست منطقه‌ای حمایت از عراق در حاشیه این نشست عکس یادگاری گرفتند.
سایر اخبار این روزنامه
بازسازی انقلابی و عقلانی درعرصه مدیریتی
بر تحقق صلح از طریق گفت‌وگوی درون منطقه‌ای تأکید داریم
رستمی نخستین طلایی ایران در پارالمپیک
فرهنگ و هنر در مناطق محروم از انزوا خارج می‌شوند
8 دستور مهم ضد کرونایی رئیس‌جمهوری
داروهای دپویی بزودی ترخیص میشود
احتمال بازگشایی حضوری مدارس از آبان ماه
انتقام نمایشی امریکا از داعش
اینجا برای ویروس هم جا نیست
نخستین خانه با چاپگر سه بعدی ساخته شد
طرح «باز زنده‌سازی» بافت تاریخی سنندج به دو دهه رسید
سلام ایران
