روزنامه آرمان ملی
1400/06/07
تكرار خاموشي؛ وسط كرونا؟
آرمان‌ملی- محمدسیاح: وقتی صحبت از افتخار پیشرفت‌هــای کشور است، مقــامــات و حتی گزارش‌های رسمی وزارت نیرو از ظرفیت بالای ۸۵ هزارمگاواتی تولید برق کشور خبر می‌دهند، اما در عمل تولید برق کشور با کسری ۱۰ هزارمگاواتی مواجه است؛ موضوعی که به قطعی گسترده برق منجر شده و همچنان هم برخلاف وعده‌های وزارت نیرو و دولت این قطعی برق به‌صورت پراکنده ادامه دارد. توسعه و پیشرفت هر کشوری وابسته به منابع نیروی پایدار و مداوم است و همه دولت‌ها برای پایدار نگه‌داشتن این نیرو وظایفی مشخص و روشن دارند و اتفاقا در همه برنامه‌های توسعه هم وجود داشته است ولی هیچ زمانی برای اجرای آن تلاش نکردند. در کنار این موضوع بخش خصوصی را هم در باتلاق ساخت و مدیریت نیروگاه‌ها فرو بردند و حالا آنها به‌جای ماندن به‌فکر راهی برای فروختن نیروگاه‌ها و خروج از این بخش هستند. با همه مشکلاتی که گریبان برق کشور را گرفته، بحث صادرات برق موضوعی است که مورد توجه مسئولان به‌ویژه وزیر جدید نیرو قرار گرفته است. آن‌هم در شرایطی که مردم و صنایع در خاموشی هستند! تولید برق پایدار شرط اساسی برای توسعه کشور از هر لحاظ است و امروز نمی‌توان توسعه را بدون برق متصور شد. وزیر جدید نیرو دنبال تغییر رویکرد برای صادرات برق نیروگاه‌های برق آبی و مصرف حرارتی‌ها در داخل است و این در شرایطی که تمام برق تولیدی هم کفاف مصرف داخل را نمی‌دهد و اگر قرار باشد در تمام فصول به این شکل باشد پس باید قید روشنایی را زد!صادرات برق افزایش یابد!
ایران کشــوری است که امکان تولید برق را با استفاده از انرژی‌های متفاوت دارد ولی همانطور که نفت در 40 سال گذشته تنها منبع درآمد آن بوده؛ آب هم منبع تولید برق است! اینکه منابع حیاتی و استراتژیک و حتی امنیتی کشور را معطل بدون تنوع‌بخشی مدیریت می‌کنند نشان می‌دهد که هیچ برنامه‌ای برای بهبود وضعیت وجود ندارد. کم‌آبی و خشکسالی سدها را خشک کرده و درحالیکه این آبها باید ذخیره کشاورزی و آشامیدنی باشد برای تولید برق مصرف میشود هرچند در بخش مدیریت آب هم بحث‌های زیادی وجود دارد، اما موضوع ما برق است. جالب‌تر از این اظهارنظر مسئولان و وزیر تازه ورود به این عرصه است.علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو در خوزستان گفته است: «تامین برق از نیروگاه برق‌آبی مطمئن نیست و برق تولیدی نیروگاه‌های برق‌آبی را باید برای صادرات مدنظر قرار دارد و تامین برق را از نیروگاه‌های حرارتی انجام داد.» ایشان نمی‌دانند که سال گذشته در زمستان نیروگاه‌های حرارتی با مازوت روشن ماندند تا گاز کم نیاید و در عوض مردم در آلودگی وحشتناک و طولانی‌مدت راهی بیمارستان‌ها شدند آن‌هم در شرایطی که کرونا وجود داشت! مصطفی رجبی‌مشهدی، مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران هم باتاکید بر صادرات برق گفته است: «کشور ما علاقه‌مند به توسعه روابط و همچنین صادرات بیشتر برق به پاکستان است. خط انتقال تا مرز پاکستان برای تامین برق بندر گوادر هم احداث شده، اما شبکه برق در این کشور هنوز مهیا نیست، در صورتی‌که امکان احداث شبکه پاکستان فراهم شود یا اینکه خودشان نسبت به احداث شبکه اقدام کنند، قطعا جمهوری اسلامی ایران و وزارت نیرو آمادگی توسعه تبادلات برقی را دارد، ما این امکان را داریم تا بیش از ۴۰۰ مگاوات تامین برق این کشور را افزایش دهیم.» رسانه‌های پاکستان به نقل از منابع رسمی اعلام کردند که دولت این کشور تصمیم گرفته است 70 مگاوات برق بیشتر از ایران وارد کند تا نیازهای فوری منطقه گوادر در سواحل مکران را تامین کند، چرا که تامین آب و برق این منطقه پیش‌نیاز تکمیل پروژه‌های کوریدور اقتصادی پاکستان- چین CPEC است. در همین رابطه «آرمان‌ملی»، با حمیدرضا صالحی، دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته و نایب‌رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران گفت‌وگویی داشته که می‌خوانید.
وضعیت برق، تولید، شبکه و سیاست‌های این حوزه چگونه است؟
مساله تامین برق کشور در اولویت وزارت نیرو قرار دارد و از این بابت با توجه به اتفاقی که در تابستان امسال رخ داد این نگرانی وجود دارد که در تابستان 1401 هم این اتفاق رخ بدهد و به همین دلیل باید منابع لازم در این زمینه از جمله استفاده از طرفیت بخش خصوصی برای حضور تکمیل سرمایه گذاری‌های ناتمام حضور یابد. برای این موضوع هم باید اقتصاد انرژی در جای خودش بنشیند و وزارت نیرو در این زمینه حامی این رویکرد جدید باشد. اگر این اتفاقات بیفتد هم در حوزه نیروگاه‌های حرارتی و هم تجدیدپذیر و... بهینه‌سازی و افزایش راندمان نیروگاه‌ها اجرا خواهد شد و طی یکسال آینده کمبودها را جبران کند. ولی اگر وزیرجدید هم بخواهد براساس روال گذشته حرکت کند قطعا وضع در سال آینده بسیاربسیار سخت‌تر هم خواهد شد. در این حین اگر بحث صادرات مطرح میشود باید توجه داشته باشیم، کشور ما با توجه به اختلاف ساعتی که در شرق به غرب و شمال به جنوب به‌دلیل چهارفصل‌بودن دارد، باید به سمت‌هاب انرژی‌شدن حرکت کند تا تبادلات انرژی برق چه از کشورهایی که صادر می‌کنند و چه آنهایی که واردات می‌کنند، بتواند هم کسری خودش را جبران کند و هم بتواند برق اضافی‌ای که از شرق ارزان‌تر می‌گیرد به غرب گران‌تر بفروشد تا از این طریق صادرات و کسب درآمد کند، صادرات باید در شرایط ثبات‌تراز برق انجام شود و الان این تراز به‌هم‌خورده و شاید نتوانیم تعهدهای خود را در صادرات انجام دهیم. همه اینها به این برمی‌گردد که بتوانیم بازیگران این حوزه را تقویت کنیم و به رسمیت بشناسیم و چقدر به‌عنوان نظام بروکراسی دولتی زمین بازی را در اختیار بخشی خصوصی قرار دهد و دولت در مقام رگلاتوری قرار بگیرد؛ نه اینکه نقص تصدی‌گری داشته باشد. همه اینها به نگاه وزیرجدید برمی‌گردد تا ببینیم وزارت را به چه نگاهی قرار است به سرانجام برساند.
در شرایطی که مسئولان به کمبود برق اذعان دارند، با توجه به مشکلات توسعه شبکه برق و تامین سوخت برای نیروگاه‌های حرارتی به‌ویژه در فصل سرد سال آیا امکان افزایش صادرات وجود دارد؟
اگر با همین وضعیت مدیریتی که وجود دارد ادامه بدهیم وضعیت بحران‌های امروز صنعت برق و کمبود برق و... وخیم‌تر خواهد شد، ولی فرض را بر این می‌گذاریم که می‌خواهیم اقدام جدید انجام دهیم و رویکرد وزارت نیرو نسبت به صنعت برق تغییر کند، در حال حاضر 2500 تا 2600 مگاوات نیروگاه نیمه‌کاره داریم که می‌خواهند وارد مدار شوند، اما باید منابع در اختیار آنها قرار بگیرد. دولت هم که منابع ندارد. سوال این است که این منابع از کجا باید تامین شود؟ جواب این است که باید اجازه دهند اقتصاد برق جای خودش بنشیند و ما به‌عنوان بخش‌خصوصی منابع را تامین می‌کنیم. پروژه‌های نیمه‌کاره می‌توانند تا سال آینده وارد مدار شوند به‌شرطی که اجازه دهند تولیدکنندگان در قیمت‌گذاری نقش داشته باشند و درآمد ناشی از فروشی برق در سال‌های آینده از طریق بورس انرژی اتفاق بیفتد و این درآمدها به بخش خصوصی برسد تا آنها هم بتوانند نیروگاه‌ها را تکمیل کند.
فکر می‌کنید در این دولت رویکرد وزارت نیرو به‌سمت حمایت از بخش‌خصوصی و تکمیل نیروگاه‌ها باشد؟
به‌نظرم در همین روزهای اول که وزیرنیرو هم مشخص شده اولین موضوعی که باید به آن توجه شود همین است ولی به‌هرحال باید به وزیر وقت داد، با این حال بخش‌خصوصی اعلام آمادگی کرده که در این زمینه می‌تواند اقداماتی انجام دهد که بخشی از این فشارها برطرف شود. صادرات انرژی می‌تواند راهی برای تامین منابع ارزی کشور باشد اما نه در شرایطی که کشور با کمبود 10 هزارمگاواتی روبه‌رو است؛ نه وقتی که در توجیه بی‌برقی و قطع مکرر برق به مردم از نبود زیرساخت توسعه شبکه برق می‌گویند! این خیانت به مردم است هرچند که برخی معتقدند در فصل سرما مصرف برق کاهش می‌یابد و این فرصتی برای افزایش صادرات است.
سایر اخبار این روزنامه
تكرار خاموشي؛ وسط كرونا؟
سياست ايران در قفقاز رو به جلو نيست
وارد کردن سیاست به ورزش تاوان دارد
این روزهای بازماندگان از قطار دولت سیزدهم
نشست بغداد از گرمي افتاد
اعتماد مردم به دولت را ترمیم کنید
طرح مسكن به افزايش مهاجرت روستاييان نينجامد
هیس! دخترها نمایش بازی نمی‌کنند
حل کسری بودجه با حذف تحریم‌ها
آقای شهردار، شهر فرنگ آسیب‌ها، سیاه‌نمایی نیست
یادآوری چند نکته به آقای اژه‌ای!
راه بازسازی سرمایه اجتماعی
دولت جدید وچالش‌های پیش رو
