روزنامه خراسان
1400/06/10
خروج حقارت آمیز
نبی شریفی- آمریکا در تمام سال های اشغال افغانستان، هیچ گاه فکر نمی کرد بدون گرفتن عکس یادگاری و سخن گفتن از دستاوردهای پرتعدادش در مقابل دوربین رسانه ها، این کشور را ترک کند. تصویر خروج از جنگی که صبح 7 اکتبر 2001 با حمله جنگنده های آمریکایی به کابل و جلال آباد با دستور جورج بوش پسر آغاز شده بود، آن چیزی نبود که آن ها طی این سال ها برایش جنگیده بودند. تنها عکس از خروج، تصویری از قدم برداشتن ژنرال کریس داناهیو، فرمانده لشکر ۸۲ هوایی آمریکا، آخرین سرباز آمریکایی به سمت هواپیمای باری C-17 است. هواپیمایی که ۳۰ آگوست، ساعت 23:59 به وقت کابل، فرودگاه بین المللی «حامد کرزی» را ترک کرد. علاوه بر این خروج حقارت آمیز، دستاوردی نیز به جا نمانده بود که دولت مستقر در واشنگتن بر آن تکیه کند. ملت سازی شکست خورده، ارتش فروپاشیده، دولت سقوط کرده، رئیس دولت (اشرف غنی) متواری شده و بخشی از محدودیت ها علیه زنان بازگشته است. جروزالم پست دیروز در یادداشتی نوشت: «مدیریت جهان هرگز نباید به عهده آمریکا گذاشته میشد و شکست در افغانستان باید آخرین جنگ امپریالیستی ایالات متحده باشد.» صبح دیروز ساعاتی پس از خروج از باند فرودگاه، ذبیح ا... مجاهد سخنگو و وزیر اطلاعات طالبان گفت: «به افغانستان تبریک میگویم، این پیروزی متعلق به همه ماست. این عقب نشینی درس عبرتی باشد برای همه متجاوزان و جهان.» او خطاب به اعضای «بدری»، یگان ویژه این گروه که با لباس و تجهیزات آمریکایی در فرودگاه کابل وی را همراهی میکردند، گفت: «امیدوارم در برخورد با ملت، بسیار محتاط باشید. ملت ما دچار جنگ و تهاجم شده است و مردم تحمل بیشتری ندارند.» طالبان، یگان ویژه بدری را برای حفظ امنیت کابل تشکیل داده است. تجهیز یگان ویژه به سلاح و لباس آمریکایی، در حالی است که نیروهای آمریکایی ساعاتی پیش از خروج خود تعداد زیادی هواپیما و خودروهای زرهی و همچنین سیستم دفاع موشکی فرودگاه کابل را «غیرفعال» کردند تا حداقل آن ها در دست طالبان قرار نگیرند. ژنرال فرانک مک کنزی، فرمانده سنتکام اعلام کرد ۲۷ فروند خودروی هاموی و ۷۰ خودروی زرهی MRAP که هر یک تا یک میلیون دلار ارزش داشت، امحا شده است. ژنرال آمریکایی اما از میلیاردها دلار تجهیزات و سلاحی که در افغانستان به جا گذاشتند، صحبتی نکرد. چین، ترکیه و قطر دوستان روزهای نخست حکومت طالبان با خروج نیروهای خارجی، طالبان این روزها در پی چینش خشت های بنای حکومت خود است. سوال این است که اکنون چه کشورهایی نخستین روابط را با طالبان جلو خواهند برد؟ ذبیح ا... مجاهد دیروز در سخنانی گفت: «ما میخواهیم روابط خوبی با آمریکا و جهان داشته باشیم.» چین و روسیه، دو عضو اصلی شورای امنیت درباره برقراری ارتباط دوستانه با طالبان چراغ سبز نشان داده اند و حتی به قطعنامه ای که درباره ایجاد منطقه امن خروج در شورای امنیت بررسی شد هم رای ممتنع دادند . اکنون به نظر می رسد شرق به دنبال پر کردن جای خالی غرب در افغانستان است. در صدر این تحولات نیز چین قرار دارد. سهیل شاهین، سخنگوی گروه طالبان در مصاحبهای گفت: چین میتواند به ایفای نقشی «سازنده و مثبت» در زمینه بازسازی و توسعه اقتصادی افغانستان بپردازد. در رتبه بعدی کشور ترکیه، عضوی از «ناتو» که این روزها در تقلای حضور پررنگ در آینده افغانستان است، قرار می گیرد. مجاهد، سخنگوی طالبان، دیروز در مصاحبهای با تلویزیون دولتی افغانستان، درباره از سرگیری فعالیت فرودگاه گفت: «تیم فنی ما نیازهای فنی و لجستیکی فرودگاه را بررسی میکند. اگر بتوانیم همه مشکلات را به تنهایی برطرف کنیم، به هیچ کمکی نیاز نداریم. در صورت نیاز به کمک فنی یا لجستیکی برای ترمیم خرابیها، ممکن است از قطر یا ترکیه کمک بخواهیم.» بحران جنگ داخلی در افغانستان؟ در کنار پیشبرد دیپلماسی با جهان، حکومت آینده طالبان با بحران اختلافات داخلی نیز روبه روست. شش سال پیش، احمد، یک معلم 61 ساله از کابل درباره زمان خروج نیروهای شوروی از افغانستان به دویچه وله گفته بود: «هنگامی که روس ها از افغانستان خارج شدند، مردم از شدت خوشی سر از پا نمی شناختند. ما فکر کردیم که از این پس به دو جشن اسلامی در سال، یکی دیگر هم افزوده می شود». اما این خوشی و پایکوبی زیاد دوام نیاورد: «ما فکر این را هم نمی کردیم که چه بدبختی پیش رو داریم. هنگامی که افغان ها جنگ با یکدیگر را آغاز کردند، خوشی هم از یاد مردم رفت.» همین ترس از تکرار تاریخ بود که باعث شد ذبیح ا... مجاهد، سخنگوی طالبان دیروز از تلاش مردم افغانستان برای رسیدن به «وحدت» سخن بگوید. او گفت: «کشور ما از چند بعد ویران است، از بعد اجتماعی دچار اختلافات متعددی شده، با پول آمریکا انواع شوراها و احزاب مختلف ایجاد شد» و افزود که مسئولیت دارند که به خاطر «دوخت (پیوستگی) اجتماعی» کار کنند. از بزرگ ترین مشکلات پیش روی افغانستان، حکومت اقلیت قوم پشتون (در قالب طالبان) بر تمام مردم این کشور است. هرچند طالبان قول حکومت فراگیر را داده است، اما انتصابات روزهای گذشته در مقام وزارت و والی ولایت همگی از قوم پشتون بوده اند. در همین راستا، احمد مسعود فرمانده جبهه مقاومت افغان مستقر در ولایت پنجشیر در گفت و گو با فارین پالیسی گفت: «اگر طالبان تصمیم داشته باشند قدرت را با همه تقسیم و همچنین عدالت را برقرار کنند و نیز به همه در افغانستان آزادی و برابری بدهند، در آن زمان از موضعم عقبنشینی و از سیاست کنارهگیری میکنم.» پنجشیر این روزها در حالی به چالشی برای حکومت طالبان بدل شده است که سخنگوی جبهه مقاومت دیروز اعلام کرد: طالبان شامگاه دوشنبه به دره پنجشیر، مقر نیروهای مقاومت حملهای ناموفق کرده است. براساس گزارشها در درگیری مخالفان با طالبان دست کم هشت نیروی این گروه کشته شدهاند. طالبان اما این حمله را تکذیب کرده و گفته پنجشیر همچنان در محاصره قرار دارد و هنوز حمله ای صورت نگرفته است. از طرفی، نوع حکمرانی داخلی طالبان بر مردم نیز به بحثی جدی بدل شده است. بحران افغانستان؛ چالشی که بایدن را رها نمیکند نحوه خروج از افغانستان حالا به مخالفان بایدن از دو حزب جمهوری خواه و دموکرات افزوده است. رئیس جمهوری آمریکا تاکنون یک استراتژی منسجم برای دوران پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان ارائه نکرده است. به نظر میرسد پیامدهای بحران افغانستان تا مدتها دامنگیر جو بایدن و ایالات متحده خواهد ماند. به گزارش دویچه وله، بایدن پیش از این گفته بود: «به جای ادامه جنگ با طالبان باید بر چالش هایی متمرکز شویم که پیش روی ما قرار دارند.» اکنون به نظر میرسد که افغانستان دقیقا یکی از همین چالش های پیشرو باشد و به خصوص به دلیل همان تصمیم درباره بیرون کشیدن نظامیان. طالبان وعده داده بود افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی به پناهگاه امنی برای گروههای تروریستی مانند شبکه القاعده و داعش تبدیل نشود. نظامیان آمریکایی هنوز کابل را ترک نکردهاند که شاخه افغانستان داعش موسوم به «خلافت خوراسان» با یک انفجار انتحاری در نزدیکی فرودگاه کابل حمام خونی به راه انداخت که در آن دهها نفر از جمله ۱۳ آمریکایی کشته شدند.
سایر اخبار این روزنامه
توقف بنگاه داری تمرکز بر ارائه خدمات
همسفر با «گیتی خامنه» از 15 سالگی
تدابیر شدید دولت برای پیشگیری از ورود «لامبدا» به کشور
دوز دوم واکسن؛ سر خراسان شمالی بی کلاه ماند!
آسیبهای تلخ تکزیستی در انتظار 60 درصد پسران ایرانی
همسویی عجیب با رسانه های سعودی- انگلیسی
خروج حقارت آمیز
جلسات روان درمانی در محضر حافظ و مولانا
خبرهای خوش از درآمدهای نفتی و گشایش ارزی
ماجرای دزدی که مال باخته را کشت!
شگفت انگیزترین ساحل ایران
۶۰ سال، هر ساعت ۹ کشته !
خروج از افغانستان ؛آغاز یا پایان؟