روزنامه ابتکار
1400/06/11
چرا هر روز به هنرمندانی که تصمیم به مهاجرت می‌گیرند افزوده میشود؟ دومینوی کوچ
گروه فرهنگ و هنر - چند سالی است که شاهد مهاجرت برخی هنرمندان به خارج از کشور هستیم. اول بار سفر بستند اما از آنجا که این تصمیم برایشان چندان کارآمد نبود، برخی از آنها بازگشتند. بعد از آن برخی خواننده‌ها نیز چنین تصمیمی گرفتند. چند وقتی بود که دیگر خبری از مهاجرت هنرمندان اما حالا به نظر می‌رسد برخی شرایط باز هم برخی را به فکر ترک وطن انداخته است.مهاجرت پدیده تازه‌ای نیست و در سال‌های اخیر هم با سخت‌تر شدن شرایط اقتصادی شدت گرفته است. گرچه شاید برخی بتوانند راحت‌تر با مهاجرت کنار بیایند اما برای کسانی که با هنر سر و کار دارند و مخاطب‌شان فارسی زبان است چندان ساده نیست.
در چند سال اخیر چندین بار شاهد موج مهاجرت هنرمندان به خارج از کشور بودیم. اول بازیگران و برخی کارگردان‌ها تصمیم گرفتند تا شانس‌شان را خارج از کشور امتحان کنند، بعد هم برخی خواننده‌ها تصمیم بر رفتن گرفتند. معمولا بسیاری از این افراد با کمترین رزومه و با حضور کم‌رنگ در فیلم‌ها، سریال‌ها و به طور کل در سینما و تلویزیون بلافاصله پس از به دست آوردن رزومه‌ای اندک به شبکه‌های ماهواره‌ای پیوستند و در نهایت به دلیل آنکه اکثر هنرمندان به لحاظ حرفه‌ای موفقیتی کسب نکردند تصمیم به بازگشت گرفتند.
اما پاییز سال قبل بود که مهاجرت یک خواننده پاپ جوان سر و صدای بسیاری به پا کرد. او بعد از مهاجرت نزد یکی از شاخ‌های اینستاگرامی جنجالی رفت. بهمن بابازاده، خبرنگار حوزه موسیقی، در این مورد نیز نوشته بود: «مافیای سایت‌های شرط‌بندی در ترکیه توانسته با توافق کامل این خواننده را به این کشور بکشاند. پس از مانی رهنما، مهدی مدرس و هومن نامداری، مهراد جم چهارمین عضو جامعه موسیقی است که از کشور خارج شده است».
اما تندترین واکنش‌ها را نسبت به رفتن مهراد جم، مسعود جهانی از تنظیم‌کنندگان به نام کشورمان داشت. او در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «بی‌لیاقت نمک نشناس، ٢ ماه پیش کلا از زندگیم حذف شدی، الان ثابت کردی که درست حذف شدی، واست روزای خوبی رو نمی‌بینم. شما قوانین کشورمون رو شکوندی، شما دل مارو شکوندی، شما قلب هواداراتو شکوندی، زحمت همه اونایی که برات وقت و عمر و مال و جوونیشون رو گذاشتن به هدر دادی... شما دین و دنیاتو با هم فروختی، نخواستی به هیچ وجه از تصمیمت صرف نظر کنی، تموم پل‌ها رو خراب کردی نباید می‌ذاشتی که اینطور بشه و شد فردی به اسم شما تو زندگیم نخواهد بود، دیدار به قیامت».
محمد اللهیاری، مدیر کل دفتر موسیقی وزارت ارشاد همان زمان درباره مهاجرت مهرداد جم گفته بود: این خواننده در یک سال گذشته همه مجوزهایش را گرفته و مشکلی برای دریافت مجوز نداشته است. سایت‌های شرط‌بندی به حیطه خواننده‌های ما ورود می‌کنند و توجه آنها را به درآمد‌های آنچنانی جذب می‌کنند و این مثل یک سراب است و واقعیت این است که مخاطب اصلی خواننده در داخل کشور است و ممکن است این تصمیم عجولانه در کوتاه مدت عایدی برای او داشته باشد، اما حتما در بلندمدت پشیمانی به دنبال خواهد داشت.
او همچنین درباره دیگر دلایل مهاجرت خوانندگان گفت: با وساطت و پادرمیانی دفتر موسیقی در همین یک سال و نیم گذشته، تعدادی از خوانندگانی که شاید پیش از این یا اصلاً کار نمی‌کردند یا تولید محدودی در عرصه موسیقی داشتند، فعالیت بیشتری داشتند و دست به عرضه و تولید کارهایی با تعداد بالا زدند و اگر از تهیه‌کنندگان آنها پیرامون نحوه فعالیت‌های آنها بپرسید خواهید دید که با وساطت و پادرمیانی دفتر موسیقی این فعالیت‌ها بیشتر شده است. ما اینجا کار تبلیغاتی و شوآف نمی‌کنیم که دائماً هر یک از این کارها را بخواهیم در فضای رسانه پررنگ کنیم. بنابراین طبیعی است وقتی فعالیت یک هنرمند از سر گرفته میشود معنی‌اش این است که علاوه بر همکاری‌های هنرمند، در پشت صحنه پادرمیانی‌ها و تلاش‌هایی از سوی دفتر موسیقی وزارت ارشاد و سایر نهادها صورت گرفته تا مشکلات حل شود.
تا اینجا معمولا هنرمندان کارکشته و بسیار پرطرفدار کمتر تصمیم به مهاجرت می‌گرفتند اما حدودا یک ماه پیش سینا سرلک، خواننده مطرح سنتی-پاپ، ایران را برای همیشه ترک کرد. او تصاویری از خود در اینستاگرامش منتشر کرد که ظن مهاجرت او را برانگیخت. این تصاویر او را با چمدان در فرودگاه و هواپیما نشان می داد. سرلک همچنین نوشت: «خداحافظ، ارادت. بهترین ها را برای مردم سرزمینم آرزو می کنم.»
حالا هم رضا صادقی یک استوری در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده که شائبه‌هایی از امکان مهاجرت کردن او را ایجاد کرده است. صادقی در این استوری نوشته است: «از یه جا به بعد، دیگه فقط چمدونت می مونه و بلیط… به اونی که منتظر فرصت میشینه تا روحت رو لگد کنه، تا تمام کثافت افکارش رو روت بالا بیاره، اونی که دنبال بهانه است تا هرچی، هرجا جرات نکرد بگه رو به تو بگه و اگر جوابشو بدی میگن «از تو بعیده»، نمیگن هموطن. من وطنم رو در خودم می‌کارم و با خودم میبرمش… »
اما چه میشود که هنرمندان تصمیم به مهاجرت می‌گیرند؟ امید نعمتی، خواننده گروه پالت، پیشتر درباره شرایط هنرمندان عرصه موسیقی گفته است: بهجز یک سری خوانندگان پاپ که درآمد بالایی دارند و شرکت‌های موسیقی روی آنها حساب باز می‌کنند، اوضاع موسیقی به طور کلی خوب نیست. آهنگسازان، نوازندگان، خوانندگان، گروه‌های حرفه‌ای و جذاب موسیقی که تجربه گرا هستند و خیلی بر مبنای سلیقه مردم فعالیت نمی‌کنند، متاسفانه وضعیت مالی مناسبی ندارند. بعضی وقت‌ها فکر می‌کنم این گروه‌ها با چه امیدی فعالیت می‌کنند. بعضی از هنرمندان که شرایط مالی مناسبی هم دارند و نمی‌خواهند از حرفه خود جدا شوند، چاره‌ای جز مهاجرت ندارند. این افراد واقعاً عاشق موسیقی هستند که در این شرایط دست از ساز بر نمی‌دارند.
او افزود: وقتی جامعه قدر هنرمندانی که در کشور ماندند و با عشق فعالیت می‌کنند را نمی‌داند، مهاجرت امری طبیعی خواهد بود. شک ندارم که هیچ یک از این افراد مایل به رفتن از ایران نیستند و دوست ندارند وطن خود را ترک کنند، اما شرایط این راه را جلوی پای آنها می‌گذارد. اگر بخواهم صادقانه از مقصران این شرایط بگویم باید ابتدا جامعه را مورد خطاب قرار دهم. البته ناگفته نماند ساز زدن کنار خیابان کار جذابی است. ما هم همراه چند تن از دوستان، در شهرهای مختلف دنیا این کار را کرده‌ایم، اما شرایط ایمان جعفری پویان برای اجرای خیابانی متفاوت است.
این خواننده ادامه داد: حمایت از سوی مردم انجام نمی‌شود یا اگر حمایتی باشد، به خوبی صورت نمی‌گیرد. علت هم این است که مردم در جریان سختی‌هایی که یک نوازنده برای رسیدن به بلوغ هنری می‌کشد، نیستند. تصور کنید یک فرد مستعد برای تبدیل شدن به یک هنرمند حرفه‌ای در ۲۰ سالگی، باید از ۵ سالگی ساز بزند. پس از این که پروسه فعالیت حرفه‌ای این نوازنده ۱۵ سال طول کشید، باید او برای خود مخاطب جذب کند؛ یعنی یک سری افراد که نوازندگی را می‌فهمند و متوجه نبوغ این هنرمند می‌شوند با او ارتباط برقرار کنند.
اما حالا با مطرح شدن نام افراد شناخته شده و احتمال مهاجرت آنها، باید کارشناسان کمی بیشتر به این اتفاق بیندیشند و چرایی آن را بررسی کنند و ببینند چه میشود هنرمندی که بزرگ‌ترین سرمایه‌اش مخاطب وطنی‌اش است، حاضر به ترک وطن میشود؟
سایر اخبار این روزنامه
چرا هر روز به هنرمندانی که تصمیم به مهاجرت می‌گیرند افزوده میشود؟
دومینوی کوچ
پیمان مولوی
اقتصاد روایی و آنچه در ایران روی می‌دهد
رئیسی در جلسه هیئت دولت:
اخبار خوبی از افزایش واردات و تولید داخلی واکسن دریافت شده است
قارچ سیاه از آبان پارسال وارد ایران شده بود
کابوسی به نام قارچ سیاه
چرا تهدیدِ تغییرات آب و هوایی در خاورمیانه را باید جدی گرفت؟
خاورمیانه و بحرانی خطرناک‌تر از جنگ
ابراهیم رئیسی از مقدس بازی بیزار است
خاطره بد مردم از تشبیه‌های غلو‌آمیز
طالبان: مذاکرات پنجشیر به نتیجه نرسید
یک گام تا جنگ بزرگ در افغانستان؟
«ابتکار» دلایل بالا رفتن ضریب جینی در سال ۹۹ را بررسی کرد
بحران فاصله در طبقات اجتماعی
در دیدار با امیر سرلشکر موسوی مطرح شد
تاکید خطیب بر تعامل وزارت اطلاعات و ارتش برای تامین امنیت کشور
فرمانده نیروی دریایی ارتش:
اجازه نمی‌دهیم دشمنان امنیت منطقه را به هم بریزند
