جهش جدید کرونا بازهم کشنده‌تر است

آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعرا: ویروس‌ها همیشه تغییر می‌کنند. ویروسی که باعث بیماری کووید-۱۹ می‌شود تاکنون چندین هزار جهش داشته اما تنها چند مورد این جهش‌ها نگرانی بیشتری ایجاد کرده است.با ادامه جهش‌های ویروس کرونا، برخی از سویه‌های موجود مسری‌تر هستند و حتی منجر به بیماری‌ شدیدتری می‌شوند؛ بنابراین از بقیه نگران‌کننده‌تر هستند.این روزها سویه «مو» یکی دیگر از سویه‌هایی است که نگرانی درباره کشندگی و سرایت پذیری بالای این ویروس را دو چندان کرده است.سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که بر نوع جدیدی از ویروس کرونا موسوم به «مو» (Mu) نظارت می‌کند، این نوع کرونا اولین بار در ماه ژانویه در کلمبیا شناسایی شد. سازمان بهداشت جهانی در اعلامیه هفتگی همه‌گیری خود گفت: Mu که از نظر علمی با نام B.۱.۶۲۱ شناخته می‌شود، به‌عنوان نوع مورد توجه طبقه‌بندی شده است.این نوع کرونا جهش‌هایی دارد که خطر مقاومت به واکسن‌ها را نشان می‌دهد و تاکید کرد که برای درک بهتر آن به مطالعات بیشتری نیاز است.در این اعلامیه آمده است: «نوع Mu دارای صور با جهش‌های مختلف است که نشان‌دهنده ویژگی بالقوه فرار ایمنی است.»نگرانی‌های گسترده‌ای در مورد ظهور جهش‌های جدید ویروس وجود دارد زیرا نرخ عفونت در سطح جهانی در حال افزایش است و نوع بسیار قابل انتقال دلتا به ویژه در میان افراد واکسینه‌نشده و در مناطقی که اقدامات ضدویروس کاهش یافته رو به رشد است.همه ویروس‌ها ازجمله سارس-کوو-۲ (SARS-CoV-۲ ) که باعث کووید -۱۹ می‌شود، با گذشت زمان جهش می‌یابند و اکثر جهش‌ها بر خواص ویروس تاثیر کمی دارند یا هیچ تاثیری ندارند اما جهش‌های خاصی می‌توانند بر خواص یک ویروس تاثیر داشته باشند و بر سهولت انتشار آن، شدت بیماری ایجاد شده و مقاومت آن در برابر واکسن‌ها، داروها و سایر اقدامات متقابل تاثیر بگذارند.سازمان بهداشت جهانی در حال حاضر چهار نوع نگران‌کننده کووید-۱۹ ازجمله آلفا (Alpha) در ۱۹۳ کشور و دلتا (Delta) در ۱۷۰ کشور را شناسایی کرده است.همچنین این سازمان پنج نوع ازجمله Mu را اعلام کرده است که باید تحت نظارت باشند.این ویروس پس از شناسایی در کلمبیا در سایر کشورهای آمریکای جنوبی و در اروپا مشاهده شده است.
>تایید اولین موارد ابتلا به سویه "مو" در ژاپن
ژاپن، شناسایی اولین موارد ابتلا به سویه "مو" از ویروس کرونا در این کشور را تایید کرد. وزیر بهداشت ژاپن می‌گوید: دو مسافری که تست کرونایشان در ایستگاه‌های قرنطینه دو فرودگاه مثبت شده بود به سویه "مو" مبتلا بوده اند. مقامات وزارت بهداشت ژاپن ترکیب ژنتیکی نمونه‌های جمع‌آوری شده قبلی را مطالعه کرده و دریافتند یک زن حدودا ۴۰ ساله که از امارات متحده در اواخر ماه ژوئن وارد فرودگاه ناریتا شد و نیز یک زن حدودا ۵۰ ساله که در اوایل ماه ژوئیه از بریتانیا وارد فرودگاه هاندا شده بود، مبتلا به سویه مو بوده‌اند. سویه مو نخستین بار در کلمبیا شناسایی شد اما حالا در ۳۹ کشور موارد ابتلا به آن مشاهده شده است.
>سویه مو خطرناک‌تر از سویه لامبدا


استاد گروه ویروس‌شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران ویژگی‌های سویه MU کرونا را که به‌تازگی مطرح شده است، تشریح کرد.به گزارش ایسنا، دکتر مختاری آزاد درباره ویژگی‌های سویه MU کرونا که به‌تازگی مطرح شده است، گفت: این نوع ویروس سویه‌ای است که در ژانویه در کلمبیا شناسایی شد و بعد در اواخر مرداد ماه به عنوان یک سویه جدید پذیرفته شد.وی افزود: ظاهرا سویه MU در مقایسه با سویه لامبدا که همه نگران آن هستیم، قدرت بیشتری دارد و شاید بسیار زود بتواند در طبقه واریانت‌هایی از کرونا قرار بگیرد که موجب نگرانی می‌شوند. زیرا موتاسیون‌هایی در آن ایجاد نشده که البته هنوز ثابت نشده اما مقالاتی وجود دارد که نشان می‌دهد سویه MU، چه به صورت طبیعی افراد به کرونا مبتلا شده باشند و چه واکسن زده باشند، شاید بتواند از سیستم ایمنی فرار کند. به نظر می‌آید که از لامبدا مهم‌تر است.مختاری آزاد که در یک برنامه تلوزیونی صحبت می‌کرد، گفت: برخی کشورهای اروپایی یک تا دو مورد از این سویه را گزارش کرده‌اند. نمی‌توان هیچ ویروس تنفسی را محدود کرد. به نظر می‌رسد که سویه MU قوی‌تر از لامبدا باشد. ممکن است بعدها این واریانت در کشورها بچرخد اما هنوز سازمان جهانی بهداشت قبول نکرده که این سویه می‌تواند جزو سویه‌های نگران‌کننده باشد.
>سویه مو واکسن گریز‌تر از سویه دلتا
هادی یزدانی پزشک و کارشناس در این باره به آفتاب یزد گفت:«قطعا سویه‌های بیشتری از کووید وجود خواهد داشت.به طوری که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است اگر برای نام‌گذاری با حروف یونانی به مشکل برخورد از اسم صور فلکی وستاره‌ها برای نام‌گذاری استفاده میکند.مو هم یکی از سویه‌های شناسایی شده است. میزان سرایت پذیری، قدرت کشندگی و واکسن گریزی آن هنوز جای بحث دارد و مورد متقنی درباره آن مطرح نشده است و سازمان بهداشت جهانی در حال بررسی آن است.پیش‌بینی‌ها آن است که سرایت پذیری این ویروس بالا است و ممکن است نسبت به واکسن‌ها از دلتا واکسن گریز‌تر باشد.اما تاکنون اطلاعات مستند و متقنی درباره این ویروس در دسترس نیست.جهش‌ها در راستای انطباق بیشتر ویروس با محیط و موجود زنده اتفاق می‌افتد. یعنی اینکه ویروس هوشمند است و به سمت این نمی‌رود که در جهش‌ها آنقدر کشنده باشند که از بین برود.روند به این سمت می‌رود که قدرت سرایت و انتقال ویروس‌ها کرونا در جهش‌ها بیشتر شود. همانگونه که آلفا نسبت به
ویروس ووهان سرایت پذیری بالاتری داشت و دلتا به نسبت هردو سرایت
پذیری بسیار بیشتری داشت.مسیر به این سمت است که ویروس انطباق بیشتری با موجود زنده پیدا می‌کند و سرایت پذیری بیشتری به دست می‌آورد زیرا اگر کشندگی ویروس بالا برود به سرعت از بین میرود اما در این جهش‌ها میزان سرایت پذیری افزایش پیدا می‌کند.در اوایل خرداد به راحتی امکان پیش‌بینی پیک پنجم وجود داشت اما ولنگاری مرزها در کشور ما مطرح است. عملا در کشور ما چیزی به عنوان مرز در شرق، غرب و جنوب کشور وجود ندارد. با دروازه بانی مرز‌ها تا حدودی با ورود این ویروس به کشور می‌شود
مقابله کرد.با تغییرات خود ویروس نمی‌توان مقابله کرد اما با
سخت گیری‌ها می‌توان راه ورود ویروس را به کشور سخت‌تر کرد.
نه اینکه در موج‌های مختلف نقاط مختلفی در کشور رها شوند برای مثال در موج اول گیلان، در موج سوم خوزستان رها شدند و در موج پنجم این امکان وجود داشت با بستن هرمزگان،بوشهر و سیستان و بلوچستان جلوی انتقال ویروس را به اقصی نقاط کشور گرفت ولی متاسفانه این کار‌ها انجام نشد. در موج جدید با شناسایی منشا و مبدا و کشورهای درگیر با این بیماری و کنترل مسافرات تا حدودی می‌شود از ورود این سویه به کشور جلوگیری شود.امکان دارد مردم در یک کشور همزمان به دو نوع جهش ویروس مبتلا شوند.برای مثال امکان دارد سویه‌های مختلف آلفا، دلتا، مو و... در کشور وجود داشته باشند.یعنی بودن چند سویه همزمان غیر ممکن نیست.برخی موارد در بالین دیده می‌شود فرد با یک علائم مشخص دچار کووید شده است و در یک فاصله زمانی دوباره همان علائم دیده می‌شود.در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که آیا عود مجدد است یا ابتلا با سویه جدید ویروس به وجود آمده است؟ اگر سویه‌های مختلف در کشور وجود داشته باشد ایمنی زایی‌های به وجود آمده مدیریت بیماری را سخت‌تر می‌کند. زیرا برای مثال بیماری که به یک سویه دچار شده است دیگر نمی‌تواند تصور کند که مجدد مبتلا به سویه جدید مبتلا نمی‌شود.»
>بی اثر کردن واکسن
بابک قرائی مقدم پزشک و کارشناس نیز در این باره به آفتاب یزد گفت: « اطلاعاتی که فعلا در مورد سویه مو وجود دارد نشان می‌دهد که این سویه هم می‌تواند سیستم ایمنی و واکسن را دور بزند و واکسن‌ها را مانند سویه دلتا بی‌اثر کند. البته هنوز اطلاعات کاملی در دسترس نداریم و می‌دانیم که سویه مو و سویه لامبدا فعلا بیشتر در کشورهای آمریکای لاتین و آمریکای جنوبی گسترش پیدا کرده‌اند. اما مسئله مهم‌تر برای ما این است که در حال حاضر متوجه شده‌ایم این بیماری مانند بیماری آنفلوآنزا ممکن است در طول دهه‌ها و شاید قرن‌ها با بشر باقی بماند و پایدار باشد و همانطور که برای آنفلوآنزا واکسن‌ها را بر اساس سویه‌های شایع در دنیا تولید می‌کنند احتمال داده می‌شود که در مورد کرونا هم با چنین مسئله‌ای مواجه شویم و از آنجایی که ما در تولید واکسن در داخل سرمایه‌گذاری کرده‌ایم امیدوارکننده است. این بیماری سال‌های طولانی با بشر خواهد ماند اگرچه ما امید داریم که پاندمی کرونا در طول یک یا دو سال آینده از بین برود و حالت اپیدمی‌های سالانه پیدا کند ولی در حقیقت این سویه‌هایی که هر ماه شاهد هستیم این پیش‌بینی را برای ما فراهم می‌کند که جهان باید سال‌ها با این بیماری دست و پنجه نرم کند ولی این پیش‌بینی درمان گله‌ای را توجیه نمی‌کند و واکسیناسیون باید تمام جامعه را در بر بگیرد. جامعه جهانی هم متوجه این مسئله شده است و حتی در کشورهایی که واکسیناسیون به میزان بسیار بالایی انجام شده نیز شاهد هستیم که این بیماری دوباره در حال شدت گرفتن است. اما در ایران می‌بینیم که متاسفانه هنوز خیلی از واکسیناسیون عقب هستیم به طوریکه کمی بیش از 10 درصد جامعه دو دوز واکسن را دریافت کرده‌اند و کمی بیش از 20 درصد جامعه حداقل یک دوز واکسن را دریافت کرده‌اند. ما باید طی 7 الی 8 ماه آینده به میزان بسیار بالاتری از واکسیناسیون برسیم تا جامعه آرامش پیدا کند و از حالت پاندمی خارج شویم. من تاکید می‌کنم که واکسن زدن در مورد سویه‌های جدید نیز بسیار تاثیرگذار است و میزان مرگ و میر و بستری در مبتلایان به سویه‌های جدید به شدت در این گروه پایین‌تر است بنابراین ما باید همچنان در کنار رعایت پروتکل‌ها فرآیند واکسیناسیون را تسریع کنیم. اگر به وعده‌های واردات واکسن مانند وعده هلال احمر مبنی بر ورود 5 میلیون دوز واکسن در هر بار واردات عمل شود و جنبه واقعیت پیدا کند و تولید واکسن داخلی نیز در بلند مدت به کمک ما بیاید شاهد کنترل آمار مبتلایان و مرگ و میر خواهیم بود علی رغم اینکه سویه‌های جدیدی جامعه ما را تهدید کنند. »