جنگ در پنجشیر تشکیل کابینه در کابل

زهره صفاری/ کمتر از 5 روز از خروج آخرین نظامی خارجی از افغانستان، منابع نزدیک به طالبان از تدارکات برگزاری مراسم آغاز دولت در ارگ ریاست جمهوری آن هم در اوج بحران اقتصادی و امنیتی این کشور خبر داده‌اند. به‌گزارش «گاردین»، حدود دو هفته پس از سلطه شبه نظامیان طالبان بر کابل و فرار «اشرف غنی» رئیس جمهوری این کشور، «احمدالله متقی»، یکی از مقامات ارشد طالبان در شبکه‌های مجازی از آغاز کار دولت طالبان پرده برداشت.  شبکه خصوصی «طلوع نیوز» افغانستان به نقل از رویترز نوشت، دست کم سه منبع طالبان تایید کرده اند که «ملاعبدالغنی برادر» رهبر حکومت آینده افغانستان خواهد بود و «ملامحمد یعقوب» فرزند بنیانگذار طالبان و «عباس استانکزی»، معاون دفتر سیاسی طالبان در قطر جزو مقامات عالی دولت طالبانی خواهند بود. همچنین «ملا هیبت الله آخوندزاده»، رهبر مذهبی طالبان، روی مسائل مذهبی و حکومتداری در چهارچوب اسلام کار خواهد کرد."
این اخبار در حالی منتشر شده است که امریکا و اتحادیه اروپا با‌وجود تحت فشار گذاشتن طالبان برای تشکیل دولت و وابسته کردن کمک‌ها و تعاملات اقتصادی و حقوق بشری بر این امر، مشروع خواندن دولت جدید افغانستان را به عملکرد طالبان در رأس قدرت منوط کرده‌اند. اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده است قوانین جدید افغانستان برای اروپا مشروعیت ندارد مگر اینکه دولتی فراگیر با حفظ ارزش‌های حقوق بشری بر سر کار بیاید.
آنچه مسلم است طالبان در دولت جدید با چالش‌های بسیار جدی روبه‌رو است. سازمان ملل به تازگی با پیش‌بینی قحطی، گرسنگی و آوارگی برای جمعیت 40 میلیونی افغانستان، نسبت به بروز بحران جدی حقوق بشری هشدار داده است. از سوی دیگر ذخایر مالی افغانستان بشدت خالی شده و با وجودی که مدیر منصوب شده طالبان بانک مرکزی این کشور نسبت به حل بحران اقتصادی تضمین داده اما همچنان به نظر نمی‌رسد دسترسی شبه نظامیان به ذخایر ارزی 10 تریلیون دلاری افغانستان در بانک‌های خارجی بزودی امکانپذیر باشد.
تعامل طالبان با شرکای خارجی


«ذبیح‌الله مجاهد»، سخنگوی طالبان در گفت‌و‌گو با روزنامه ایتالیایی «لا ریپابلیکا» گفت: «چین مهم‌ترین شریک ما بوده و دولت این کشور نیز با ارائه طرح‌های زیر ساختی و فوق‌العاده برای سرمایه‌گذاری و بازسازی کشور اعلام آمادگی کرده است. پروژه «یک کمربند، یک جاده» برای طالبان بسیار اهمیت دارد. از سوی دیگر ما دارای معادن غنی مس هستیم که با کمک چینی‌ها مدرن‌سازی شده است و در کل باید بگویم در آینده، چین بلیت ورود ما به بازار جهانی خواهد بود.» وی به تعامل با روسیه نیز پرداخت و افزود: «در دولت جدید روابط با مسکو بر پایه سیاست و اقتصاد خواهد بود. روسیه همچنان نقش میانجیگری خواهد داشت تا با همکاری روس‌ها شرایط صلح بین‌المللی فراهم شود.» در همین حال به نوشته «یورونیوز»، «ژنرال مک میلی»، رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا نیز با‌وجود فرار مذبوحانه ایالات متحده از خاک افغانستان از احتمال تعامل با دولت طالبان برای مبارزه با تروریسم در افغانستان خبر داده است. طالبان در شرایطی از پذیرش ایجاد منطقه امن برای خروج خارجی‌ها یا افغان‌های دارای مجوز پس از بیرون راندن نیروهای خارجی از خاک افغانستان خبر داد که فرودگاه بین‌المللی کابل پس از پایان مهلت خروج امریکا همچنان تعطیل است و تنها پروازهای داخلی برای انتقال کمک‌های بشردوستانه انجام می‌شود.
اعترا ض زنان فعال افغانستانی
ده‌ها نفر از زنان افغانستان همزمان با خبر تشکیل دولتی بدون حضور زنان در کشورشان، با تجمع در هرات خواسته‌های خود برای کار و تحصیل را فریاد زدند. این در حالی است که طالبان گرچه در طول چند هفته گذشته بارها به تغییر رویه سابق و احترام به حقوق زنان تأکید کرده بود اما در روزهای اخیر با پیام‌های متناقض درباره فعالیت زنان و امنیت آنها، نگرانی‌هایی را به وجود آورده است. همچنین با‌وجود وعده‌های طالبان در هفته‌های گذشته کارمندان زن نهادهای دولتی خانه‌نشین شده‌اند.
تشدید درگیری‌ها در پنجشیر
دره پنجشیر، محل استقرار نیروهای مقاومت ملی افغانستان به رهبری «احمد مسعود» تنها منطقه‌ای است که هنوز به تصرف طالبان درنیامده و مأمن بسیاری از آوارگان افغان و شماری از سیاستمداران سابق این کشور شده است. به نوشته «سی‌ان‌ان»، گرچه در دو هفته گذشته درگیری‌های پراکنده‌ای در نزدیکی این منطقه رخ داده است اما براساس اعلام منابع طرفین درگیر، دو طرف پس از به نتیجه نرسیدن مذاکرات، شامگاه پنجشنبه وارد شدیدترین تقابل در ده روز اخیر شدند که پس از آن طالبان از پیشروی خود خبر داد و در مقابل نیروهای مقاومت با رد ادعای طالبان از تلفات سنگین شبه نظامیان سخن گفتند. به نوشته «طلوع نیوز»، «فهیم دشتی»، سخنگوی جبهه مقاومت در این باره گفت: «شامگاه پنجشنبه طالبان قصد داشت از طریق کوه‌های جبل السراج به پنجشیر وارد شود که تلاش‌های آنها با کشته شدن دست‌کم 40 نفر از طالبان ناکام ماند.» درهمین حال «امرالله صالح» معاون سابق رئیس جمهوری افغانستان نیز در پاسخ به توصیه یکی از مقامات طالبان به مردم برای ترغیب رهبران پنجشیر به تسلیم شدن گفت: «اگر ملت ذره‌ای به شما اعتماد دارد چرا همه برای فرار از کشور صف کشیده‌اند. طالبان بزودی دچار فروپاشی اقتصادی می‌شود و مردم قیام می‌کنند.»