روزنامه شرق
1400/06/13
زندگی زیر پرچم طالبان
زندگی زیر پرچم طالبان از همان روز نخست که طالبان پا به خاک کابل گذاشت، اخبار ضدونقیضی از انتصابات توسط این گروه افراطی به گوش میرسد؛ اخباری که تا لحظه تنظیم این خبر، هیچیک از آنان بهطور رسمی از سوی رهبران این گروه افراطی تأیید نشده است. قبل از خروج رسمی نیروهای آمریکایی از کابل، طالبان در تلاش بود تا به اصطلاح کابینه جدیدی را برای اداره کشور افغانستان معرفی کند و این در حالی است که این گروه و رهبرانشان با چالشهای متعددی برای حفظ و تقسیم قدرت مواجه هستند؛ ازجمله ناآرامیها در شمال این کشور و عدم توافق و ادامه جنگ با احمد مسعود در دره پنجشیر، تظاهرات عمومی زنان و مردان علیه بازگشت به روزهای وحشتآور 20 سال گذشته، اختلاف درونگروهی و عدم توافق قومیتهای مختلف افغان با تقسیم قدرت و از همه مهمتر به رسمیت شناختهنشدن از سوی رهبران و کشورهای جهان. با وجود این، یکی از سخنگویان و از اعضای کمیته فرهنگی گروه طالبان اعلام کرد که ملاهبتالله آخوندزاده رهبری دولت آینده را بهزودی بر عهده خواهد گرفت و تشکیل کابینه میدهد. خبرگزاری صدای افغان (آوا) به نقل از بلال کریمی، عضو کمیته فرهنگی طالبان نوشت که ملاعبدالغنی برادر نیز ریاست اجرائی دولت را به پیش خواهد برد.اما رویترز به نقل از منابعی در طالبان گزارش کرد ملاعبدالغنی برادر، از بنیانگذاران این گروه که بهعنوان رهبر دوفاکتوی آن تلقی میشود، بهعنوان رئیس جدید دولت افغانستان معرفی شده اما به لحاظ تئوری زیر نظر هبتالله آخوندزاده، رهبر عالی طالبان، فعالیت میکند.
آخوندزاده 60 سال دارد و عالیترین مقام مذهبی طالبان است که از 15 سال پیش در مسجدی در منطقه کچلاک بلوچستان پاکستان موعظه میکند. پیش از این گزارش شده بود که او زنده نیست، اما پس از سقوط کابل، اعلام شده او در سلامت است و آنطور که گفته میشود، قرار است بهزودی از قندهار به کابل برود. این اولین نگاه عمده به شکل کلی دولت طالبان بعد از تصرف این کشور و فرار اشرف غنی، رئیسجمهوری سابق از کابل است.
در این میان، خبرگزاری نووستی نیز در گزارشی نوشت ملاعبدالغنی برادر آخوند بهعنوان وزیر خارجه منصوب شده، درحالیکه ملا یعقوب آخوند(زاده)، پسر مؤسس جنبش طالبان، بهعنوان وزیر دفاع منصوب شده است. به گفته این منبع، خلیفه حقانی، پسر یکی از رهبران ارشد طالبان، یعنی جلالالدین حقانی نیز سکان وزارت کشور را در دست گرفته است. طالبان مدعی است که رویکرد جدیدی در پیش گرفته و به تضمین حقوق شهروندان و ازجمله به حق کار برای زنان توجه خواهد کرد. هرچند ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان گفته است طبق قرآن و شریعت زنان نمیتوانند وزیر شوند، اما میتوانند در وزارتخانهها، پلیس و دادگاهها بهعنوان دستیار کار کنند. او همچنین افزود از حضور زنان در دانشگاهها هم ممانعت به عمل نمیآید. طالبان دولت جدید این کشور را «دولتی فراگیر» خوانده اما گفته میشود سیاستمدارانی که در 20 سال گذشته در شمار مسئولان ارشد افغانستان بودهاند، در ترکیب این دولت نقشی نخواهند داشت. در صورت واقعیتداشتن اظهارات مسئولان طالبان عبداللهعبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان نیز از چرخه قدرت سیاسی در این کشور به دور خواهد ماند. البته پیش از آن نیز شیرمحمد عباس استانکزی، از اعضای ارشد مذاکرهکننده طالبان در دوحه به بیبیسی گفته بود حامد کرزی، رئیسجمهوری پیشین و عبداللهعبدالله در این دولت حضور نخواهند داشت. او تأکید کرده بود دولتی که بهزودی اعلام خواهد شد، شامل تمام اقوام خواهد بود، اما همچنان مشخص نیست که آیا این دولت فراگیر با مشارکت نمایندگان ۱۳ گروه قومی ساکن در افغانستان شکل خواهد گرفت یا خیر. آنطور که گزارش میشود، در حکومت جدید طالبان، والیها مسئول ولایات یا استانها خواهند بود. طالبان از هماکنون والیها، رؤسا و فرماندهان پلیس افغانستان را تعیین کردهاند. آنان گفتهاند که نام نظام حکومتی، پرچم و سرود ملی افغانستان هنوز نهایی شده است. اما دولت جدید افغانستان اگر به معنای واقعی فراگیر نباشد و موفق به جلب اعتماد جهانی نشود با چالش بزرگی در داخل مواجه خواهد شد؛ چراکه به گفته سازمان ملل متحد، تقریبا نیمی از مردم افغانستان در حال حاضر برای زندهماندن به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند و امنیت غذایی یکسوم از جمعیت این کشور نیز بهدلیل خشکسالی، سیل و جنگ به خطر افتاده است. مایکل کوگلمن، معاون برنامه آسیا و معاون ارشد آسیای جنوبی در مرکز ویلسون، در این خصوص به یورونیوز میگوید: «در افغانستان با رویکارآمدن حکومتی مواجه هستیم که هیچ تجربهای در زمینه سیاستگذاری با هدف مدیریت بحران ندارد و بر همین اساس جامعه بینالمللی با بیاعتماد به آن، دسترسی افغانستان به منابع مالی را مسدود میکند».
سایر اخبار این روزنامه
انتقاد به مهمترین وعده رئیسی
سردار حامی برجام
زنان؛ معادله پیچیده انسیه خزعلی
دادستان با ۲۰۰ قاضی به اوین رفت
تقلای آزادی یا تداوم ناکامی؟
اصلاحات در مسیر احیا
خشت کج ازشورا تا وزارت کشور
زندگی زیر پرچم طالبان
علی دایی، تلویزیون و کریستیانو رونالدو
طبقه استیجاری
راهحلی برای درمان بیماری اقتصاد کشور
اقتصاد سوداگرانه و ضعف نهادهای نظارتی