ترمز زیاده‌خواهی‌های فدراسیون فوتبال را بکشید

در اهمیت فوتبال شکی نیست، یک ورزش پرطرفدار که با عبور از یک ورزش صرف، به یک صنعت پولساز در جهان تبدیل و سبب شده در زمینه درآمدی با فاصله زیاد نسبت به ورزش‌های دیگر قرار بگیرد و تبدیل به یک بنگاه اقتصادی شود. در ایران اگرچه باشگاه‌ها و فدراسیون فوتبال روی دو فاکتور مهم درآمدزایی فوتبال، یعنی حق پخش تلویزیونی و کپی‌رایت مانند کشور‌های صاحب نام فوتبال دنیا نمی‌توانند حساب باز کنند، اما بدیهی است که کسب درآمد در فوتبال تنها منتهی به این دو فاکتور نمی‌شود و در صورت روی کارآمدن مدیرانی متخصص که با زیر و بم فعالیت‌های اقتصادی آشنا هستند، می‌توان با وجود تمام محدودیت‌هایی که وجود دارد باز هم از کنار فوتبال به خودکفایی مالی و حتی سوددهی رسید.
با این حال سیستم مدیریتی حاکم بر فوتبال اراده‌ای برای استفاده از ظرفیت‌های گسترده‌ای که برای بهره بردن از منفعت‌های اقتصادی فوتبال می‌توان یافت، ندارد. با مدیرانی روبه‌رو هستیم که حاضری‌خور هستند، مدیرانی که نه بر اساس ضوابط، بلکه بر اساس روابط و لابی‌هایی که داشته‌اند، روی صندلی باشگاه‌ها یا فدراسیون نشسته‌اند. در چنین سیستم مدیریتی که مدیر مربوطه تخصص و اراده‌ای برای درآمدزایی ندارد و حتی نحوه مدیریتش بر اساس منافع شخصی و گروهی استوار است، مدیران با دست روی دست گذاشتن به حاضری‌خوری و استفاده از بودجه‌های دولتی و حاکمیتی عادت کرده‌اند.
هر بار که حساب باشگاه یا فدراسیون خالی می‌شود با دراز کردن دست جلوی دولت و حاکمیت و سوءاستفاده از محبوبیتی که فوتبال در بین مردم دارد، سعی در پر کردن چاله‌های هزینه‌های دستگاه مربوطه‌شان دارند، آن هم در شرایطی که تا پیش از نشستن و رسیدن به صندلی مدیریتی مربوطه در فوتبال با ارائه برنامه‌هایی که ضمانت اجرایی‌شان مشخص نیست، وعده‌های درآمد‌های نجومی و چندمیلیون یورویی در سال در صورت حضورشان می‌دهند.
فدراسیون فوتبال در زمان شهاب‌الدین عزیزی‌خادم مثال واضحی برای حضور مدیرانی از این دست در فوتبال است. مدیری که در شش ماهی که از حضورش در فوتبال می‌گذرد به جای عملی کردن وعده‌های اقتصادی‌اش، همواره چشم به بودجه‌های دولتی و بیت‌المال برای تأمین هزینه‌های فوتبال داشته است. پس از آنکه خرداد سال گذشته سازمان برنامه و بودجه در تبعیضی آشکار ۵۵ میلیارد تومان بودجه خارج از لیست بودجه سالانه به فدراسیون فوتبال پرداخت کرد، حالا سه ماه پس آن کمک هنگفت، رئیس فدراسیون فوتبال پیش از بازی با عراق بار دیگر در مصاحبه‌هایش دولت را مخاطب قرار داده و خواستار کمک‌های دولتی شده است. البته این‌بار عزیزی‌خادم پا را فراتر گذاشته و با یک نگاه از بالا به پایین به دولتی‌ها با لحنی تهدیدآمیز در صحبت‌هایی که دوشنبه شب در تریبون یک‌طرفه برنامه فوتبال برتر تلویزیون داشت، هشدار داده که اگر به فوتبال کمک نشود، بعد‌ها حسرت خواهیم خورد.


صحبت‌های رئیس فدراسیون فوتبال را بخوانید تا ببینید که چطور او بدون اشاره به کمک ۵۵ میلیاردی دولت در خرداد امسال، همچنان از محدودیت‌های مالی ناله می‌کند، بدون اینکه توضیح دهد آن بودجه نجومی که نیمی از بودجه کل وزارت ورزش برای فدراسیون‌ها در طول سال است، کجا هزینه شده است: «فدراسیون فوتبال محدودیت‌های مالی دارد، درخواست می‌کنم در جایی که وجهه و جلوه اتحاد ملی شده است همه کمک کنند، به خصوص که در شرایط سختی هستیم و وارد بازی‌های سخت‌تری می‌شویم و باید همه کمک کنند به فوتبال کشور. جام جهانی در خلیج فارس و خاورمیانه است و بعداً غبطه نخوریم که چرا از ظرفیت‌ها استفاده نکردیم.»
در اینکه در کنار برنامه‌های فوتبال برای درآمدزایی، دولت هم تا جایی که امکان دارد باید به فوتبال ملی کمک کند، تردیدی نیست و با توجه به شور و نشاطی که موفقیت‌های تیم‌های ملی فوتبال در سطح جامعه ایجاد می‌کند، دولت نیز باید در این رابطه برای تداوم این موفقیت‌ها با حمایت‌هایی که انجام می‌دهد پیشقدم شود. اما چشم داشتن به کمک‌های دولتی نباید سبب شود که فدراسیون فوتبال چشم بر فعالیت‌های اقتصادی برای تأمین هزینه‌ها ببندد، معضلی که به نظر می‌رسد در فدراسیون عزیزی‌خادم وجود دارد و او بدون توجه به وعده‌هایی که پیش از انتخابش به عنوان رئیس فدراسیون فوتبال داده بود برای تأمین هزینه‌ها، تنها به بیت‌المال و کمک‌های دولتی چشم دوخته و با توجه به شرایط سخت اقتصادی کشور انتظار دارد که ماهانه میلیارد‌ها تومان از بیت‌المال به حساب فوتبال واریز شود تا به زعم او سال آینده غبطه نخوریم که چرا در جام جهانی قطر حضور نداریم!
بدیهی است که مسئولان دولت سیزدهم باید مقابل زیاده‌طلبی‌های فدراسیون فوتبال بایستند و بابت ریال به ریالی که از بودجه دولتی به فدراسیون فوتبال پرداخت می‌شود، از مسئولان حساب‌کشی کنند و نهاد‌های نظارتی چرخش مالی و هزینه‌هایی را که در این فدراسیون می‌شود مورد رصد دقیق قرار دهند و در صورت انحراف از هزینه‌کرد بودجه با متخلفان برخورد کنند.