روزنامه جوان
1400/06/18
کابینه درون‌طالبانی!
طالبان با به دست گرفتن کنترل افغانستان و قدرت در این کشور در سه هفته گذشته، به گفته رهبران ارشد این گروه در برابر یک آزمون سرنوشت‌ساز جدید و کاملاً متفاوت نسبت به قبل قرار گرفت، از همین رو در اولین گام با اعلام عفو عمومی سعی کرد روند گذار از کارزار نظامی به سیاسی- اجتماعی و دولتداری را با خویشتنداری، آغوش باز و روی گشاده آغاز کند.جدای از رواداری مردمی طالبان در برخورد با اقشار و گروه‌های مختلف مردمی اعم از شیعه و سنی و همچنین جریان‌های سیاسی- اجتماعی، به رغم مشکلاتی که وجود داشت، یکی از مواردی که طالبان در ماه‌های گذشته به خصوص در سه هفته اخیر همواره بر آن تأکید کرد، ایجاد یک دولت فراگیر اسلامی با حضور همه اقوام و گروه‌ها بود. در این زمینه نیز مقام‌های ارشد و رهبری طالبان در سه هفته گذشته مذاکرات و گفتگو‌های مختلفی با جریان‌های متعدد انجام دادند و همه منتظر اولین گام جدی و البته متفاوت طالبان با تشکیل دولت جدید بودند، البته باید گفت که فرار محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهور سابق افغانستان که لکه ننگی بر تاریخ این کشور برجای گذاشت، همه معادلات سیاسی برای ایجاد یک دوره گذار یا انتقالی از وضعیت موجود به شرایط جدید با حضور طالبان را به هم ریخت. فرار اشرف غنی و فروپاشی دولت افغانستان، در حالی که طالبان تصمیم نداشتند وارد کابل شوند، به یک باره آن‌ها را با یک فشار مضاعف سیاسی مواجه کرد، در حالی که آمادگی لازم را برای پذیرش آن نداشتند، اما با وجود این نیز مدیریت اوضاع افغانستان در سه هفته گذشته و بازگشت امنیت نسبی به سراسر این کشور تا اندازه‌ای قناعت‌بخش است.
سرانجام طالبان عصر روز سه‌شنبه (۱۶ شهریور) کابینه دولت جدید خود را در افغانستان اعلام کرد، اما به رغم شعار‌ها و پیام‌های رهبری این گروه برای شکل‌دهی یک دولت فراگیر، فهرست اعلام شده، چیز دیگری را نشان می‌دهد. تمام مقام‌های کابینه دولت جدید افغانستان به رهبری طالبان در این فهرست ۳۳ نفری، از آنچه به عنوان رئیس‌الوزرا اعلام شده تا معاونان برخی وزارت‌ها، هیچ فردی خارج از گروه طالبان مشاهده نمی‌شود، از این رو مقام‌های کابینه دولتی که طالبان اعلام کردند، همه از اعضای ارشد این گروه هستند، این در حالی است که حداقل انتظار می‌رفت طالبان از ظرفیت‌های عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان، حامد کرزای رئیس‌جمهور پیشین این کشور و همچنین گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی افغانستان در دولت جدید بهره ببرد و گمانه‌زنی‌ها نیز چنین امری را می‌رساند. با اعلام این دولت، نه تنها مردم افغانستان و جریان‌های داخلی در این کشور به نوعی شوکه شدند بلکه کشور‌های همسایه، منطقه و جهان نیز توقع اعلام چنین ترکیبی را نداشتند، هر چند با اعلام این دولت، سخنگوی طالبان گفت که مقام‌های اعلام شده سرپرست و موقتی خواهند بود و آن‌ها تلاش می‌کنند تا دولت آینده، یک دولت فراگیر ملی باشد، البته باید گفت که دولت‌های ائتلافی در تاریخ ۲۰ سال گذشته در افغانستان نیز همواره دولت‌های ناکام و فاسد بوده‌اند که نه تنها نتوانسته‌اند کاری در راستای تأمین امنیت، ثبات و توسعه و رفاه این کشور انجام دهند بلکه افغانستان را بیش از پیش در بحران ناکامی و ناکارآمدی فرو برده‌اند، به همین خاطر شاید تا حدی باید به طالبان حق داد که چندان تمایلی برای ایجاد یک دولت ائتلافی جدید نداشته باشد.
از سوی دیگر، شواهد نشان می‌دهد رهبر طالبان برای ایجاد دولت جدید، با ناگزیری‌های متعدد داخلی از جمله تنوع شبکه‌ها و زیرمجموعه‌های داخلی این گروه به خصوص حضور شبکه قدرتمند حقانی و خواسته‌ها و توقعات رهبران و فرماندهان این زیرمجموعه‌ها مواجه بوده است. بر اساس این شواهد، در هفته‌های گذشته شاهد نوعی نزاع قدرت در داخل طالبان نیز بوده‌ایم که یک نمونه آشکار آن بین شبکه حقانی و همچنین جریان سیاسی و میانه‌رو ملا برادر، به عنوان رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر است.
به هر حال، به نظر می‌رسد رهبری طالبان در اولین مرحله تشکیل دولت جدید، با نادیده گرفتن مسئله مهم کسب مشروعیت ملی و بین‌المللی با ایجاد یک دولت فراگیر، اولویت را در تأمین وحدت و انسجام داخلی خود قرار داده است و در نهایت، دولتی اعلام شده که به نظر می‌رسد همه زیرمجموعه‌های طالبان، به خصوص شبکه حقانی از آن راضی است. حال باید دید که این دولت جدید چه کارنامه‌ای خواهد داشت؟!
اما آنچه مهم‌تر است اینکه دولت جدید طالبان از یک‌سو بدون کسب مشروعیت ملی نمی‌تواند ثبات سیاسی و امنیتی را در افغانستان به وجود بیاورد و روند نارضایتی‌ها به خصوص حول محور جبهه پنجشیر ادامه خواهد یافت و از سوی دیگر، بدون کسب مشروعیت بین‌المللی، برقراری ارتباط وسیع با کشور‌ها و به خصوص آزاد شدن حساب‌های پولی و دارایی‌های بلوکه شده افغانستان، نمی‌تواند به وضعیت نابسامان اقتصادی و گرسنگی مردم جنگ‌زده رسیدگی کند و اقتصاد این کشور را نجات دهد. رهبری طالبان برای حیات جدید سیاسی و دولتداری در افغانستان، علاوه بر وحدت و انسجام داخلی، به شدت به کسب مشروعیت ملی و بین‌المللی نیاز دارد و باید دید که چگونه می‌تواند در این آزمون موفق شود؟!
سایر اخبار این روزنامه
اقدامات غیرسازنده اروپا مانع مذاکرات است
ترسیم شجره‌نامه مشکلات کلید دولت سیزدهم
وحیدی جانشین فرماندهی کل نیرو‌های مسلح در امور انتظامی
داعش و طالب بهانه است، دوقطبی نشانه است
دستورقاطع واکسیناسیون ۲۴ ساعته
۸۰ درصد بازار دارو قابل رصد نیست!
جهان را با سبک زندگی خانواده‌محور ایرانیان آشنا می‌کنیم
پلیس: شلیک به مرد شرور ناخواسته بود
واکنش محتاطانه جهان به دولت «طالب‌شمول»
کابینه درون‌طالبانی!
